TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!
  • 01-01-1943: Vanaf januari opereren de U-boote voornamelijk in het midden van de Atlantische Oceaan en langs de noordkust van Zuid-Amerika. De RAF begint met hevige bombardementen op de U-Boot-bases langs de Golf van Biskaje.

  • 01-01-1943: Sovjet-troepen heroveren Wlikije Loeki, Elista ten zuiden van Stalingrad en Tsjikola op de Kaukasus.

  • 01-01-1943: Begin 1943 wordt het kamp Amersfoort bestemd als strafkamp voor arbeidsweigeraars, contractbrekers, enz.

  • 01-01-1943 - 01-01-1943: Unternehmen Weiss van Duitse en Italiaanse troepen tegen Tito's partizanen.

  • 02-01-1943: De Duitsers beginnen zich uit de Kaukasus terug te trekken.

  • 02-01-1943: De Japanse weerstand bij Buna op Nieuw-Guinea is definitief gebroken.

  • 03-01-1943: Op de Kaukasus heroveren de Sovjets Malgowek en Mosdok.

  • 04-01-1943: Sovjet eenheden bezetten Tsjernysjkowski ten zuidwesten van Stalingrad en Naltsjik in de Kaukasus.

  • 04-01-1943: Eerste illegale optreden tegen een bevolkingsregister in Wageningen.

  • 08-01-1943: Rokossowski stuurt generaal Paulus een ultimatum tot capitulatie van het 6e leger. Hitler verbiedt capitulatie.

  • 09-01-1943: China (Nanking) verklaart Groot-Brittannië en de Verenigde Staten de oorlog.

  • 10-01-1943: Sovjettroepen starten een grootscheeps offensief tegen de Duitsers bij Stalingrad.

  • 10-01-1943: De Amerikanen beginnen het laatste en grootste offensief op Guadalcanal.

  • 11-01-1943: De Sovjets heroveren Georgiewsk, Mineralnye, Wody, Piatigorsk en Boedenowsk op de Kaukasus en Ketelnikowo en Koberle in de zuidelijke Don-sector.

  • 11-01-1943: Sauckel eist in Parijs 250.000 Franse arbeidskrachten voor 15 maart 1943.

  • 11-01-1943: De Britse en Amerikaanse regeringen ondertekenen tegeonver Tsjang Kaisjek een verdrag, waarbij zij afstand doen van alle extr-territoriale rechten.

  • 13-01-1943: Decreet van Hitler met aanwijzingen voor het voeren van een totaler Krieg.

  • 13-01-1943: Het KL-Herzogenbusch bij Vught wordt in gebruik genomen.

  • 14-01-1943 - 14-01-1943: Roosevelt en Churchill ontmoeten elkaar in Casablanca, waar besloten wordt de onvoorwaardelijke overgave van de Asmogendheden te eisen. Plan voor invasie op Sicilië en het plan voor invasie in West-Europa 1 jaar uitgesteld.

  • 15-01-1943: Het Britse 8e leger begint een offensief tegen Buerat in Tripolitanië.

  • 15-01-1943: De Duitse autoriteiten in Nederland moeten vóór 10 maart 1943 22.000 metaalarbeiders voor tewerkstelling in Duitsland vrijmaken. Stahl und Eisen-Aktion. Ook 78.000 ongeschoolde krachten moeten geleverd worden.

  • 16-01-1943: Irak verklaart Duitsland, Italië en Japan de oorlog.

  • 18-01-1943: Bewoners van het joodse ghetto in Warschau (Polen) komen in opstand.

  • 18-01-1943: Sovjet-troepen heroveren een 16 km brede corridor ten zuiden van het Ladogameer en breken daarmee de Duitse blokkade van Leningrad.

  • 18-01-1943: Sovjet eenheden heroveren Tsjerkessk, Diwnoe en Kaimenka op de Kaukasus.

  • 18-01-1943: De Duitsers vallen de Britten en de Fransen aan bij Bou Araba in Tunesië.

  • 19-01-1943: Aan het front bij Woronezj bezetten de Sovjets Waloeki en Oerazawo.

  • 19-01-1943: In Ottowa wordt prinses Margriet geboren.

  • 20-01-1943: De Belgische RAF-piloot Jean de Sélys-Longchamps valt op 20 januari 1943 in zijn eentje het hoofdkwartier van de Gestapo in Brussel aan! Vier Duitsers komen om en het gebouw heeft zware schade geleden

  • 21-01-1943: De Sovjets heroveren Worosjilowsk op de Kaukasus.

  • 22-01-1943: De Japanse tegenstand bij Sanananda op Nieuw-Guinea stort in: eerste geallieerde landoverwinning in de Pacific.

  • 23-01-1943: Het Britse 8ste leger o.l.v Bernard Montgomery verovert Tripoli (Libië).

  • 23-01-1943: De divisie van de Franse generaal Leclerc verenigt zich na een barre tocht vanuit Tsjaad met het 8e leger van Montgomery in Libië.

  • 24-01-1943: In de Donjets heroveren de Sovjets Starobjelsk.

  • 27-01-1943: Eerste Amerikaanse bombardementen op Duitsland (Wilhelmshaven).

  • 27-01-1943: In Duitsland moeten alle mannen van 16 t/m 65 en alle vrouwen van 17 t/m 45 zich melden voor inzet bij de rijksverdediging.

  • 28-01-1943: De Sovjets hebben Woronezj in handen.

  • 29-01-1943: Verordening dat alle zigeuners moeten gearresteerd worden en naar een uitroeiingskamp moeten gezonden worden.

  • 30-01-1943: Grootadmiraal Raeder wordt opgevolgd door admiraal Dönitz.

  • 30-01-1943: De Sovjets heroveren Majkop op de Kaukasus.

  • 30-01-1943: Conferentie van Adana: ontmoeting van Churchill en de Turkse president Inönü.

  • 31-01-1943: Veldmaarschalk Paulus geeft zich in de zuidelijke ketel van Stalingrad over.

  • 31-01-1943: Mussolini ontslaat stafchef Cavallero en benoemt als opvolger generaal Vittorio Ambrosio.

  • 31-01-1943: Eind januari verschijnt in Meppel het eerste nummer van Trouw.

  • 01-02-1943: Mussert richt een Secretarie van Staat in.

  • 01-02-1943: Japan begint de evacuatie van Guadalcanal.

  • 02-02-1943: De Duitse troepen in de noordelijke ketel van Stalingrad capituleren. 90.000 man in Sovjet gevangenschap. Dit is de eerste grote nederlaag voor Hitler in Europa.

  • 02-02-1943: Amerikaanse troepen steken de monding van de Bonegi-rivier bij Tassafaronga op Guadalcanal over.

  • 03-02-1943: Churchill brengt een bezoek aan het Britse leger in Tripoli.

  • 04-02-1943: Voorhoede-eenheden van het Britse 8e leger trekken Tunesië binnen.

  • 05-02-1943: Generaal Seyffardt wordt door Jan Verleun, lid van CS VI, neergeschoten.

  • 05-02-1943: Mussolini ontslaat graaf Ciano als minister van buitenlandse zaken. Hij neemt deze functie zelf over. Ciano wordt ambassadeur bij het Vaticaan. Het Italiaanse kabinet wordt gereorganiseerd.

  • 06-02-1943: Razzia's op studenten in Amsterdam, Utrecht, Delft en Wageningen. Veel studenten duiken onder. De universiteiten komen stil te liggen.

  • 07-02-1943 - 07-02-1943: De Japanse troepen evacueren Guadalcanal. De Amerikanen bezetten de noordwesthoek van het eiland.

  • 08-02-1943: Sovjettroepen heroveren de stad Kursk.

  • 08-02-1943: Brits-Indische troepen beginnen een guerilla-oorlog tegen de Japanse troepen in Birma.

  • 09-02-1943: Bomaanslag op een trein met Duitse verlofgangers nabij Zaventem (België).

  • 09-02-1943: Einde van de georganiseerde Japanse tegenstand op Gualdalcanal.

  • 09-02-1943: De Nederlandse onderzeeër Hr. Ms. Dolfyn brengt de Italiaanse onderzeeër Malachite tot zinken.

  • 09-02-1943: Aanslag op de secretaris-generaal van Volksvoorlichting en Kunsten, H. Reydon, en diens echtgenote door H. Kastein, lid van de groep CS VI.

  • 09-02-1943: Tweede represaille-razzia. Arrestatie van door de NSB aangewezen "plutocratenzoontjes".

  • 10-02-1943: Joodse weeskinderen uit Amsterdam worden op transport naar Polen gezet.

  • 12-02-1943: Krasnodar door de Sovjets heroverd.

  • 14-02-1943: Duitse troepen beginnen in Tunesië een zwaar tegenoffensief in westelijke richting vanuit de Faïd-pas.

  • 14-02-1943: De Sovjet troepen heroveren Rostow aan de Don en Worosjilowgrad.

  • 14-02-1943: Parachutering bij Kallenkote van de MI9-agent Trix Terwindt. Zij is de enige vrouw die in het kader van het Englandspiel in Duitse handen valt.

  • 14-02-1943 - 14-02-1943: De slag om de Kasserine Pas (Noord-Afrika) wordt uitgevochten tussen Amerikaanse troepen en het Duitse Afrikakorps.

  • 15-02-1943: Kharkov (Charkov) wordt tijdelijk op de Duitsers heroverd door het Rode Leger.

  • 16-02-1943: Het Britse 8e leger verovert Duitse voorposten in de Mareth-linie.

  • 17-02-1943: Protest van de kerken bij Seyss-Inquart over de toenemende rechteloosheid. (zie ook 21 februari)

  • 17-02-1943 - 17-02-1943: De jaarklassen 1920, 1921 en 1922 worden in Frankrijk voor de verplichte arbeidsinzet opgeroepen. Einde 2e Sauckel-actie in Frankrijk.

  • 18-02-1943: Tijdens de verspreiding van hun zesde pamflet in de Universiteit van Münchenworden de studenten Hans en Sophie Scholl en Christoph Probst gearresteerd. Einde van de illegale activiteiten van hun verzetsgroep "Die Weisse Rose" in München.

  • 18-02-1943: Joseph Goebbels roept in het Berlijnse sportpaleis in zijn bekende speech "Nun, Volk, steh auf und Sturm brich los!" de totale oorlog uit.

  • 20-02-1943: Duitse tankeenheden breken door de El-Qassarin-pas. Zij bereiken Thala en Tébessa.

  • 21-02-1943: Het protest van de Nederlandse kerken wordt van de kansel voorgelezen. (zie ook 17 februari)

  • 21-02-1943: Hans en Sophie Scholl en Christoph Probst worden onthoofd.

  • 21-02-1943: Amerikaanse troepen landen op Russell eiland.

  • 22-02-1943: De Duitse legergroep Don onder Von Manstein lanceert een tegenoffensief maar het lukt niet meer de Sovjet-troepen in "Kessels" in te sluiten.

  • 25-02-1943: Vorming van het Indochinese Democratische Front door de Vietminh.

  • 25-02-1943: Aankomst van het eerste zigeunertransport uit Duitsland in Birkenau.

  • 25-02-1943: De El-Qassarin-pas is weer in geallieerde handen.

  • 26-02-1943 - 26-02-1943: Duitse eenheden onder generaal von Arnim vallen in Noord-Tunesië Britse troepen aan. De Britten worden geleidelijk tot Medjez en Béja teruggedreven.

  • 27-02-1943: Sovjet troepen heroveren Pavlograd. De Duitse troepen heroveren Lozovaya.

  • 27-02-1943: Joden die aan de slag waren in de Berlijnse wapenindustrie worden naar Auschwitz gezonden.

  • 28-02-1943: Bij een speciale SOE-operatie, uitgevoerd door 10 Noorse SOE-agenten , wordt aan de Norsk Hydro Elektrisk zeer zware schade toegebracht. Deze installatie produceert "zwaar water", essentieel voor het Duitse kernwapenprogramma.

  • 01-03-1943: Vanaf maart worden 5 speciale Britse steungroepen voor de konvooien operationeel. Er komen lange-afstand-vliegtuigen (Liberator B-24, 3200 km bereik) om de zogenaamde Atlantic gap te sluiten. Het nieuwe 10-cm-radarsysteem (ASV III) maakt doeltreffende aanvallen tegen de U-boot bases aan de golf van Biskaje mogelijk.

  • 01-03-1943: Admiraal Dönitz zet 50 U-boote tegen de vijandelijke konvooien op de Atlantische Oceaan in. Zij brengen grote verliezen toe.

  • 01-03-1943: In maart worden de arctische konvooien opgeschort in verband met versterking van de escorte-eenheden op de Atlantische routes.

  • 01-03-1943: In maart beginnen de eerste groepen maquisards actief te worden in Vercors en Savoie.

  • 01-03-1943: In maart protesteert de Noorse Kerkeraad tegen de Duitse arbeidsinzetmaatregelen. Enkele leiders worden gearresteerd.

  • 01-03-1943: In maart vinden deportaties plaats uit Praag, Wenen, Luxemburg en Macedonië naar Treblinka.

  • 01-03-1943: Sovjet troepen heroveren Demjansk, Zaluchie en Lychkovo.

  • 02-03-1943: De Duitse troepen beginnen zich uit Tunesië terug te trekken.

  • 02-03-1943: Slag in de Bismarckzee. Amerikaanse en Australische vliegtuigen en destroyers vallen een Japans konvooi aan. Japan verliest 8 transportschepen en 4 destroyers.

  • 02-03-1943 - 02-03-1943: 19 deportatie transporten van Westerbork naar Sobibor.

  • 03-03-1943: De Sovjets heroveren Rzhev en Lgov.

  • 05-03-1943: Ingebruikneming van het KL Riga-Kaiserwald.

  • 05-03-1943: Begin van een 4 maanden durend luchtoffensief tegen het Ruhrgebied. Bij de eerste aanval bombarderen 367 bommenwerpers de Krupp fabrieken in Essen. 14 vliegtuigen keren niet terug.

  • 06-03-1943: Veldmaarschalk Rommel leidt vanuit Medenine een Duitse tankaanval op het Britse 8e leger bij de Mareth-linie. De slag brengt geen succes.

  • 08-03-1943: Poetera - Centrum van volkskracht ten behoeve van de oorlog - de tweede massabeweging met Japanse goedkeuring op Java ingesteld. Het staat onder leiding van de Ampat Serangkai.

  • 09-03-1943: Generaal von Arnim wordt benoemd tot Duits opperbevelhebber in Afrika. Veldmaarschalk Rommel gaat met ziekteverlof.

  • 10-03-1943: De guerrillaleider op Noord-Sumatra, luitenant H. van Zanten wordt gearresteerd. (zie ook 25 maart)

  • 11-03-1943: Oprichting van de Landstorm, een formatie van Nederlandse vrijwilligers, die alleen in Nederland dienst zullen doen.

  • 12-03-1943: Wjasma door de Sovjets bevrijd.

  • 12-03-1943: De helft van het personeel van het Joods hospitaal in Berlijn wordt samen met hun familieleden op transport gesteld naar de vernietigingskampen. Gedurende de rest van de oorlog zou het Joodse ziekenhuis wel in bedrijf blijven.

  • 13-03-1943: De studenten in Nederland moeten voor 10 april een loyaliteitsverklaring ondertekenen.

  • 13-03-1943: Mislukte aanslag op Hitler, die per vliegtuig terugkeert van een bezoek aan het Oostfront. De tijdbom, geplaatst door een officier, ontploft niet.

  • 14-03-1943: Het ghetto van Krakow wordt geliquideerd.

  • 15-03-1943: Deportaties uit Saloniki en Thracië.

  • 15-03-1943: Kharkov (Charkov) wordt opnieuw door de Duitsers veroverd, nadat de stad op 16 februari 1943 bevrijd was door het Rode Leger.

  • 17-03-1943: Bulgarije biedt oppositie tegen de deportatie van Bulgaarse joden.

  • 19-03-1943: Duitse troepen heroveren Bjelgorod. Hierna brengt de dooi de Duitse opmars tot stilstand.

  • 20-03-1943: Het Britse 8e leger opent het offensief tegen de Mareth-linie.

  • 21-03-1943: Herderlijke brief van kardinaal van Roey tegen de deportaties.

  • 21-03-1943: Een zelfmoordaanslag van kolonel Rudolf von Gersdorff op Hitler (en andere nazileiders) mislukt. Doordat Hitler te vroeg bij een tentoonstelling vertrekt, kan hij de bom niet tot ontploffing brengen.

  • 22-03-1943: Hitler houdt een rede op de Heldengedenkdag: "Die Steppen des Ostens haben noch einmal ihre Millionenmassen sich gegen Europa wälzen lassen".

  • 22-03-1943: Gaskamer/crematorium IV wordt in Auschwitz geopend.

  • 22-03-1943: Het dorpje Khatyn (Wit-Rusland) wordt door Schutzmannshaft battalion 118 platgebrand en de bevolking wordt uitgemoord, 149 mensen, waaronder 75 kinderen komen om.

  • 24-03-1943: Artsenstaking in Nederland tegen de Artsenkamer.

  • 25-03-1943: Luitenant van Zanten wordt geëxecuteerd. (zie 10 maart)

  • 26-03-1943: Slag bij de Komandorski Eilanden in de noordelijke Pacific.

  • 27-03-1943: Op het bevolkingsregister van Amsterdam wordt een aanslag gepleegd.

  • 27-03-1943: US troepen vallen in Midden-Tunesië de Fondouk-pas aan.

  • 27-03-1943: Het Britse escortevliegdekschip HMS Dasher zinkt in de Firth of Clyde na een interne explosie. Hierbij vallen 379 doden.

  • 28-03-1943: Het 8ste Leger van Montgomery breekt door de Mareth-linie in Tunesië. Mareth, Toujane en Matmata worden veroverd.

  • 30-03-1943: De hogere SS- en Polizeiführer Hanns Rauter verordent dat Joden met ingang van 10 april niet langer mogen verblijven in de provincies Groningen, Friesland, Drente, Overijssel, Gelderland, Zeeland, Brabant en Limburg. Zij dienen zich naar kamp Vught te begeven.

  • 30-03-1943: Geallieerde vliegtuigen bombarderen de Philips-fabrieken in Eindhoven waarbij 20 doden vallen.

  • 30-03-1943: Het Britse 8e leger bezet Oudref; het Britse 1e leger herovert Sejenane.

  • 31-03-1943: Bijna 100 toestellen van de US Airforce bombarderen Rotterdam met als doel de werf Wilton-Fijenoord. De bommen vallen naast het doel door de sterke wind waardoor er circa 400 doden en meer dan 400 gewonden vallen.

  • 31-03-1943: Gaskamer/crematorium II wordt in Auschwitz geopend.

  • 01-04-1943: In april is Zweden bereid met Duitsland te onderhandelen over de vrijlating van 20.000 Joodse kinderen. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië weigeren financiële hulp.

  • 01-04-1943: In april worden de massa-vergassingen in Chelmno gestaakt.

  • 01-04-1943: In april richt generaal Wlassow in Smolensk een Russisch bevrijdingscomité op.

  • 03-04-1943: Jan Dieters, één van de leiders van de C.P.N. wordt gearresteerd.

  • 04-04-1943: Gaskamer/crematorium V wordt in Auschwitz geopend.

  • 06-04-1943: Lou Jansen, één van de leiders van de C.P.N. wordt gearresteerd.

  • 07-04-1943: Bolivia verklaart Duitsland en Italië de oorlog.

  • 07-04-1943: Het Britse 8e leger en het US 2nd Corps maken contact met elkaar in Tunesië.

  • 07-04-1943 - 07-04-1943: Ontmoeting van Hitler en Mussolini in het kasteel Klessheim (Salzburg).

  • 08-04-1943: Amerikaanse troepen breken door naar het gebied van Maknassy. De 26e US Brigade breekt door de Fondouk-pas.

  • 09-04-1943: Het KGL (Kriegsgefangenen Lager) Lublin wordt een KZ (Konzentrationslager).

  • 12-04-1943: Hitler benoemt Martin Bormann, hoofd van de Parteikanzlei, tot zijn persoonlijk secretaris.

  • 14-04-1943: Het Britse 8e leger bereikt de Enfidaville-linie. Franse troepen bezetten Jebel Mansour.

  • 16-04-1943: Bij missers tijdens een raid van de R.A.F. op de werkplaatsen van de Spoorwegen in Haarlem worden omliggende woonwijken getroffen. 85 mensen komen om.

  • 18-04-1943: De Japanse admiraal Yamamoto wordt met zijn vliegtuig boven Bougainville door een Amerikaanse P-38 neergeschoten.

  • 19-04-1943: Conferentie te Bermuda van gedelegeerden van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië inzake het vluchtelingenvraagstuk.

  • 19-04-1943: Drie leden van het Belgische verzet overvallen het XXste transport dat van de Dossinkazerne op weg is naar een vernietigingskamp. 17 Joden worden bevrijd en 232 weten later uit de trein te ontsnappen.

  • 19-04-1943 - 19-04-1943: Joodse opstand in het ghetto van Warschau.

  • 20-04-1943: In Groot-Brittannië wordt Mr. Duncan Sandys door de Britse regering belast met het onderzoek naar de bedreiging door de Duitse lange-afstand-raketten.

  • 21-04-1943: Enfidaville door de Britten bezet.

  • 22-04-1943: De eerste groep Britse waarnemingsofficieren landen bij Kibavksko Polje (Lika) in Joegoslavië.

  • 26-04-1943: De Sovjet-Unie verbreekt, naar aanleiding van een verzoek van de Poolse regering in ballingschap aan het Rode Kruis om een onderzoek in te stellen naar de massamoord te Katyn, haar relaties met de regering-Sikorski.

  • 28-04-1943 - 28-04-1943: De laatste tankaanval van de Asmogendheden leidt tot de herovering van Djebel Bou Aoukaz.

  • 29-04-1943: De Duitse generaal Christiansen roept alle Nederlandse ex-militairen op zich te melden om als krijgsgevangene te worden weggevoerd.

  • 29-04-1943: In Indonesië worden de Keibodan (hulppolitie) en de Seinendan (stelsel van jeugdorganisaties) officieel ingesteld.

  • 29-04-1943: Begin van de april-mei stakingen in Twente.

  • 30-04-1943: Het Aufenthaltslager für Juden te Bergen-Belsen wordt opgericht.

  • 30-04-1943: In geheel Nederland breken spontane stakingen uit. De Nederlandse regering in Londen roept op geen medewerking te verlenen aan het wegvoeren van Nederlandse ex-militairen. De spoorwegen besluiten niet te staken.

  • 30-04-1943: Het lijk van de gefingeerde Major William Martin spoelt aan op de Spaanse kust. Het betreft hier een misleidingsoperatie van de Britse geheime dienst.

  • 01-05-1943: Voor heel Nederland wordt het Duitse politiestandrecht door Rauter afgekondigd. Duitse patrouilles openen het vuur op groepen mensen. Stakers worden willekeurig gearresteerd en velen overgebracht naar kamp Vught.

  • 01-05-1943: Het militaire bestuur van Sumatra (Nederlands Indië), dat werd geleid vanuit Singapore, wordt gevestigd in Fort de Kock.

  • 01-05-1943: In mei 1943 keert de slag om de Atlantische Oceaan zich in het voordeel van de geallieerden. In het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan worden 38 U-boote tot zinken gebracht.

  • 01-05-1943: In mei 1943 wordt de Raad van Verzet (R.V.V.) in Amersfoort opgericht door J. Thijssen. G. Wagenaar (C.P.N.) komt in de top.

  • 01-05-1943: In mei 1943 wordt de Service National Maquis (S.N.M.) door Henry Frenay opgericht.

  • 01-05-1943: In mei 1943 worden de Forces unies de la Jeunesse opgericht.

  • 01-05-1943: In mei 1943 vindt de eerste bijeenkomst plaats van de Franse Nationale Verzetsraad (Conseil National de la Résistance) olv Jean Moulin.

  • 01-05-1943: In mei vindt Unternehmen Schwarz plaats; acties van Duitse troepen tegen Tito's partizanen.

  • 01-05-1943: Stalins dagorder: alleen de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland zal tot vrede in Europa leiden.

  • 01-05-1943 - 01-05-1943: De OD waarschuwt de geheime dienst in Londen middels een telegram dat het Nederlandse SOE-netwerk is geïnfiltreerd door de Duitsers.

  • 01-05-1943 - 01-05-1943: Van mei tot juni vindt in Frankrijk de derde Sauckel actie plaats.

  • 02-05-1943: Totaal 27 Nederlandse burgers worden ter dood gebracht wegens misdrijven tegen het politiestandrecht.

  • 03-05-1943: De stakingen in Nederland zijn nagenoeg gebroken.

  • 04-05-1943: De rust lijkt weer terug in Nederland, opnieuw wordt een aantal doodvonnissen ten uitvoer gebracht als gevolg van de staking.

  • 05-05-1943: De Britten heroveren Djebel Bou Aoukaz.

  • 05-05-1943 - 05-05-1943: Een groep joden duikt onder in een grot in de buurt van het Oekraïense Korolivka om aan de Duitse vervolging te ontsnappen. Sommige van hen zullen maar liefst 344 dagen onder de grond verblijven, voordat het gebied in april 1944 wordt bevrijd door het Rode Leger.

  • 06-05-1943: Alle Nederlandse mannen van 18 tot 35 jaar worden verplicht zich bij een arbeidsbureau te melden. Jaarklassen-actie.

  • 07-05-1943: Britse troepen trekken in de vroege ochtend Tunis binnen. Amerikaanse en Franse troepen veroveren de marinebasis Bizerta.

  • 08-05-1943: In België verwijt generaal von Falkenhausen de secretarissen-generaal gebrek aan samenwerking. Van de Belgen die werden opgeroepen om in Duitsland te gaan werken is 60% ondergedoken.

  • 09-05-1943: In Birma ontruimen Britse en Indische troepen de basis Boethedaoeng aan de Majoe met de grens van Bengalen.

  • 09-05-1943: Het Spaanse staatshoofd Franco roept op tot vrede omdat de oorlog een punt heeft bereikt waarop geen van de oorlogvoerenden zijn tegenstander nog kan vernietigen.

  • 11-05-1943: Amerikaanse troepen landen in de Grote Oceaan op het Aleoeteneiland Attu.

  • 12-05-1943: In Washington begint de Trident conferentie tussen Roosevelt, Churchill en de verenigde Chefs van Staven. Streefdatum voor Overlord wordt op 01-05-44 gesteld.

  • 12-05-1943: In Nederland moet de jaarklasse 1921 zich bij de arbeidsbureaus melden.

  • 12-05-1943: Uruguay en Vichy-Frankrijk verbreken hun betrekkingen.

  • 13-05-1943: De Duitsers accepteren de geallieerde eis tot onvoorwaardelijke overgave voor de troepen bij Kaap Bon in Tunesië. 250.000 Duitse en Italiaanse manschappen geven zich over, onder wie de Duitse generaal J. von Arnim en de Italiaanse generaal Messe.

  • 13-05-1943: Via Nederlandse kranten wordt bekend gemaakt dat alle radiotoestellen geconfisqueerd worden. Ze moeten worden ingeleverd bij politiebureaus of postkantoren.

  • 13-05-1943: De laatste Duitse en Italiaanse troepen in Noord-Afrika capituleren.

  • 14-05-1943: Geallieerde bommenwerpers bombarderen de Duitse havenstad Kiel.

  • 14-05-1943: De geallieerden blokkeren het eiland Pantelleria in de straat van Sicilië.

  • 14-05-1943: Gemengd gehuwde Joden in Westerbork worden voor de keuze gesteld: sterilisatie of deportatie.

  • 14-05-1943: De afgelopen 10 dagen hebben de nazi's 70.000 joden in het ghetto van Warschau geliquideerd. Van de 56.000 die zich overgaven zijn er 7000 ter plekke neergeschoten, de overigen zijn naar concentratiekampen gevoerd.

  • 14-05-1943: Een Japanse duikboot torpedeert het Australische hospitaalschip Centaur; 299 mensen vinden de dood.

  • 15-05-1943: Illegaal wordt in Nederland de Federatie van Omroepverenigingen opgericht. Voorzitter wordt J.B. Broeksz (VARA), secretaris W. Vogt (AVRO).

  • 16-05-1943: De dammen in de Möhne en Eder worden gebombardeerd door R.A.F. 617 Squadron met Lancasters speciaal aangepast voor het vervoer van de "bouncing bomb". De dammen leveren electriciteit en water aan het Ruhrgebied. The Dam Buster Raid.

  • 16-05-1943: De opstand in het getto van Warschau is voorbij. Rond 14.000 joden zijn gesneuveld, 22.000 afgevoerd naar vernietigingskampen en 20.000 naar werkkampen.

  • 19-05-1943: Berlijn wordt officieel "Judenfrei" verklaard.

  • 22-05-1943: Admiraal Karl Dönitz, commandant van de Duitse marine, stopt de patrouilles in de noordelijke Atlantische Oceaan wegens het grote verlies van schepen en onderzeeërs.

  • 22-05-1943: 30.000 exemplaren van het eerste nummer van het pamflet "De Vliegende Hollander" worden boven Nederland uitgeworpen.

  • 22-05-1943: Radio Moskou maakt het besluit tot opheffing van de Komintern van 15 mei 1942 bekend.

  • 22-05-1943: Dropping van de SOE-agenten Oscar de Brey, Anton Mink en Laurentius Punt. Zij zijn de laatste van de ongeveer 50 agenten die in het kader van het Engelandspiel worden gearresteerd.

  • 23-05-1943: De R.A.F. voert een massaal bombardement uit op Dortmund.

  • 25-05-1943: Einde van de Trident-conferentie in Washington. Het operatieplan voor 1943 tegen Japan wordt door de Amerikaanse en Britse chefs van staven goedgekeurd.

  • 26-05-1943: Een leger van 120.000 man Astroepen doet een aanval op 16.000 communistische partizanen in Montenegro in Joegoslavië.

  • 29-05-1943: De RAF voert een massaal bombardement uit op Wuppertal er vallen 2450 doden.

  • 30-05-1943: Josef Mengele wordt aangesteld als kamparts in Auschwitz.

  • 31-05-1943: Japanse rijksconferentie over de toekomstige status van Indonesië.

  • 01-06-1943: De Verenigde Staten starten een duikbotenoorlog tegen de Japanse scheepvaart.

  • 02-06-1943: De Britse destroyer H.M.S. Jervis en het Griekse schip Vasilissa Olga vallen een Italiaans konvooi aan; de destroyer Castore en 2 transportschepen gaan verloren.

  • 03-06-1943: De rivaliserende Franse leiders Charles de Gaulle en Henri Giraud besluiten samen het comitè van nationaal verzet te leiden in Frankrijk.

  • 03-06-1943: Aanslag op F.E. Posthuma, lid van Musserts Secretarie van Staat.

  • 03-06-1943: Oprichting van het Comité Français de Libération Nationale te Algiers.

  • 03-06-1943: Unternehmen Cottbus. De Duitsers starten een offensief tegen de partisanen in het gebied van Borisov.

  • 03-06-1943: Admiraal Halsey geeft opdracht voor Operation Toenails. Doel is Munda op Nieuw Georgia te veroveren en als basis voor het "Island-hopping" te gebruiken.

  • 04-06-1943: Generaal Giraud wordt opperbevelhebber van het leger van de Vrije Fransen.

  • 10-06-1943: Begin van Operatie Pointblank. Het offensief van Britse en Amerikaanse bommenwerpers om het moreel van de Duitse bevolking en de Duitse economie te breken.

  • 10-06-1943: Jean Moulin wordt in de omgeving van Lyon gearresteerd.

  • 11-06-1943: Britse invasie op Pantelleria.

  • 11-06-1943: Himmler beveelt de liquidatie van alle joodse ghetto's in Polen.

  • 12-06-1943: Koning George van Groot-Brittannië komt in Tripoli aan om de geallieerde troepen te bezoeken.

  • 12-06-1943: Het eilandje Lampedusa geeft zich over aan de Britten.

  • 13-06-1943: Nederland. Begin van distributie van vervangingsmiddelen.

  • 20-06-1943: De Italiaanse regering gelast de evacuatie van Napels en de Siciliaanse steden.

  • 23-06-1943: Britse luchtfoto's van Peenemünde vertonen ongeveer 12 m. lange "voorwerpen met vinnen", die horizontaal op voertuigen liggen binnen een elliptisch opgehoogde aarden wal.

  • 25-06-1943: In Auschwitz is crematorium III klaar.

  • 26-06-1943: General-kommissar Fritz Schmidt overleden.

  • 28-06-1943: Hitler gelast de hoogste prioriteit voor het inrichten langs de kust van het Nauw van Calais van speciaal versterkte lanceerinrichtingen voor de V-1-wapens.

  • 30-06-1943: Churchill houdt een speech, waarin hij verdedigt waarom de geallieerden een onvoorwaardelijke overgave eisen.

  • 30-06-1943: Operation Cartwheel. Landingen op New Georgia (Solomon Eilanden), Woodlark en Kiriwana (Tobriand Eilanden) en de Nassau Baai op Nieuw-Guinea.

  • 01-07-1943: In juli gelast Hitler na het zien van een proeflancering van de V2, de hoogste prioriteit voor de verdere ontwikkeling.

  • 03-07-1943: De Griekse koning belooft vrije verkiezingen binnen 6 maanden na de bevrijding.

  • 04-07-1943: Bij Gibraltar komt generaal Wladyslaw Sikorski om 23:05 uur door een vliegtuig-ongeval om het leven. Hij wordt als premier door Stanislaw Mikolajczyk opgevolgd.

  • 05-07-1943: Unternehmen Zitadelle of de slag bij Kursk. De Duitsers lanceren de grootste tankslag ooit. De Sovjets kennen de plannen en voeren een zwaar artillerie bombardement uit op de geconcentreerde Duitse troepen vlak voor hun aanval.

  • 06-07-1943: Slag in de Golf van Kula, 3 Amerikaanse lichte kruisers en 4 torpedobootjagers nemen het op tegen 10 Japanse torpedobootjagers. De Japanners kunnen slechts 850 man aan land zetten op New Georgia. De Amerikanen verliezen de lichte kruiser USS Helena, de Japanners 2 torpedobootjagers, Niizuki en Nagatsuki.

  • 07-07-1943: Het Japanse bolwerk op Mumbo,16 kilometer landinwaards van Salamaua,Papoea-Nieuw-Guinea,wordt door Australiërs aangevallen.

  • 08-07-1943: Jean Moulin sterft na zware martelingen door de Gestapo.

  • 09-07-1943: De aanval op Sicilië begint met chaotische Amerikaanse en Britse parachutelandingen.

  • 10-07-1943: Een invasievloot van 2500 vaartuigen vervoert Montgomery's 8e leger en Patton's 7e leger naar het zuiden van Sicilië.De Italianen worden volkomen verrast,omdat ze geen invasie tijdens een storm verwachten.

  • 11-07-1943: De Hermann-Göring-pantserdivisie maakt bijna contact met de Amerikanen aan de kust bij Gela en Licata,maar para's verhinderen de tegenaanval.

  • 12-07-1943: Slag van Kolombangara (2e slag van Kula) De Japanners slagen erin 1200 man aan land te zetten bij Vila. Eén Japanse kruiser gaat verloren; de U.S.A. verliest een destroyer en 3 U.S. kruisers raken beschadigd.

  • 12-07-1943 - 12-07-1943: In Krasnagorsk richten uitgeweken en krijgsgevangen Duitsers het Nationalkomittee Freies Deutschland op.

  • 13-07-1943: Hitler laat Unternehmen Zitadelle beëindigen. Wat een grootse overwinning voor de Duitsers moest worden, is een catastrofe geworden.

  • 15-07-1943: Het Amerikaanse 7e leger rukt westwaarts op naar de hoofdstad Palermo die door een tankaanval veroverd zal worden.

  • 15-07-1943: Sovjet troepen lanceren meerdere zware tegenoffensieven tegen de terugtrekkende Duitsers.

  • 16-07-1943: Roosevelt en Churchill richten een oproep tot het Italiaanse volk zich over te geven.

  • 16-07-1943: Het Amerikaanse Zevende Leger trekt Comino (Italië) binnen.

  • 17-07-1943: In Amsterdam Noord worden woonwijken getroffen door missers bij een raid van de U.S.A.A.F. op de Fokker fabrieken. Meer dan 150 mensen komen om.

  • 17-07-1943: De oproep van Roosevelt en Churchill (zie 16 juli) wordt als pamflet boven Rome door geallieerde vliegtuigen uitgeworpen.

  • 19-07-1943: Het 7e Amerikaanse leger slaagt erin de havens Trapani en Marsala aan de westkust binnen te trekken.

  • 19-07-1943: Ontmoeting van Hitler en Mussolini in Feltre.

  • 20-07-1943: De Britten voeren de eerste etappebombardementen uit. Ze bombarderen Friedrichshafen, vliegen door om te tanken in Noord-Afrika en vallen op de terugweg naar Groot-Brittannië de Italiaanse marinebasis La Spezia aan.

  • 20-07-1943: J.C.S. (Joint Chiefs of Staff) dragen admiraal Nimitz op plannen op te stellen voor de verovering van de Gilbert Eilanden.

  • 22-07-1943: Het Duitse opperbevel beveelt de troepen rond Orel onder bevel van Walter Model om zich terug te trekken tot de voorbereide hagenlinie iets ten oosten van Brjansk.

  • 22-07-1943: Troepen van Amerikaanse 7e leger bezetten Palermo.

  • 23-07-1943: De Duitsers zijn weer teruggedrongen op hun uitgangstellingen voor Unternehmen Zitadelle.

  • 24-07-1943: Grandi,voorzitter van de Fascistische Grote Raad, legt Mussolini de motie voor,waarin hij hem voorstelt de persoonlijke leiding over de oorlog aan de koning over te dragen.

  • 24-07-1943 - 24-07-1943: Operatie Gomorrah:Het Britse RAF Bombercommand en de Amerikaanse 8e Luchtmacht voeren meerdere massale luchtaanvallen op Hamburg uit. Ongeveer 30.000 mensen worden bij deze aanvallen gedood, ongeveer 50.000 gewond en 800.000 zijn dakloos. Bij deze operatie wordt voor het eerst gebruik gemaakt van Window, strookjes alumimum folie, die de Duitse radar storen.

  • 25-07-1943: De Koning van Italië ontslaat Mussolini van zijn post.Hij wordt gearresteerd en maarschalk Pietro Badoglio vormt een nieuwe regering die zes weken standhoudt.

  • 25-07-1943: Operatie Achse gaat van start: Duitse troepen trekken Italië binnen.

  • 27-07-1943: Geallieerd bombardement veroorzaakt ware vuurstorm in Hamburg.

  • 28-07-1943: In Italië wordt de Fascistische Partij en de Grote Fascistische Raad opgeheven.

  • 28-07-1943: De Japanners beëindigen een succesvolle - door de USA onopgemerkte - evacuatie van het Aleoeten eiland Kiska.

  • 31-07-1943: Eind juli rolt de Duitse politie de illegale groep "Het Zwaantje" onder leiding van de Delfzijlse arts A. Oosterhuis op. Deze hield via de "Zweedse weg" contact met Groot-Brittannië.

  • 31-07-1943: Midden 1943 wordt het strafgevangenkamp Erika bij Ommen in gebruik genomen.

  • 01-08-1943: 178 Amerikaanse bommenwerpers vliegen 1500 km om vanuit Libië de olievelden bij Ploiesti te bombarderen. De olievelden zijn van vitaal belang voor de Asmogendheden.

  • 01-08-1943: Offensief van de geallieerden tegen de vijandelijke linies in Noord-Oost-Sicilië.

  • 01-08-1943: Japan verklaart Birma tot een onafhankelijke staat. Hoofd is U Ba Maw. Birma verklaart de oorlog aan Groot-Brittannië en de Verenigde Staten.

  • 01-08-1943: In augustus vestigt het bestuur van de Mouvements unis de Résistance zich in Parijs.

  • 01-08-1943: In augustus vindt in Frankrijk de 4e Sauckel actie plaats.

  • 02-08-1943: Hitler beveelt maarschalk Erich von Manstein om stand te houden rond Kharkov (Charkov).

  • 02-08-1943: Opstand in het vernietigingskamp Treblinka resulteert in de vernietiging van de crematoria.

  • 03-08-1943: Het Italiaanse bewind polst de geallieerden over vrede.

  • 03-08-1943: De Italianen geven Sicilië op. Op de 5e nemen de Britten Catania in.

  • 05-08-1943: Het Rode Leger herovert Orel en Belgorod. Het Voronezj en steppenfront liggen nu nabij Kharkov (Charkov).

  • 05-08-1943: De Amerikanen veroveren het belangrijkste vliegveld Munda op New Georgia.Het Japanse verzet stort ineen.

  • 05-08-1943: In de Plötzensee-gevangenis in Berlijn worden zestien leden van het Duitse verzet (13 vrouwen en 3 mannen) geëxecuteerd, een van hen is Cato Bontjes van Beek.

  • 06-08-1943: In Italië beginnen Duitse versterkingen te arriveren .

  • 06-08-1943: Vier Japanse destroyers met troepen en voorraden voor Kolombangara in New Georgia stuiten 's nachts bij de golf van Vela op zes Amerikaanse destroyers en worden vernietigd.

  • 08-08-1943: Nederland. Groente en fruit vallen onder de distributie.

  • 13-08-1943: Churchill en Roosevelt komen voor het eerst in het Canadese Quebec bij elkaar.

  • 13-08-1943: De Sovjets lanceren bij Spas-Demensk ten oosten van Smolensk een nieuw offensief. Spas-Demensk heroverd.

  • 15-08-1943: Na de landing van Amerikanen en Canadezen op het eiland Kiska blijken de 4500 Japanners al vertrokken te zijn.

  • 15-08-1943: De eilandengroep Aleoeten geheel in Amerikaanse handen

  • 16-08-1943: Het ghetto van Bialystok bestaat niet langer.

  • 17-08-1943: Amerikaanse troepen bereiken Messina (Sicilië).

  • 17-08-1943 - 17-08-1943: Het Britse Bomber Command voert een zwaar bombardement met 597 bommenwerpers uit op Peenemünde. De Duitsers zien af van verdere concentratie in Peenemünde. De assemblage wordt verplaatst naar Niedersachswerfen in de Harz. De proeflanceringen vinden voortaan plaats in het Poolse Blitzna.

  • 23-08-1943: Vierde slag rond Kharkov (Charkov): de stad wordt door de Sovjets heroverd en zal niet meer terug in Duitse handen vallen.

  • 25-08-1943: De benoeming van lord Mountbatten tot Supreme Allied Commander in Zuid-Oost-Azie wordt bekend gemaakt.

  • 25-08-1943: Na herovering van de haven van Bairoko op New Georgia door U.S. troepen, is de strijd op dit eiland ten gunste van de U.S.A. beslist.

  • 28-08-1943: De Deense regering treedt af na het negeren van het Duitse bevel om saboteurs te straffen.

  • 28-08-1943: De Sovjets zetten offensieven in tegen Taganrog, Smolensk en in de richting van Gluchow en Rylsk.

  • 30-08-1943: Taganrog aan de Zee van Azow door de Sovjets heroverd.

  • 30-08-1943: De in het kader van het Englandspiel gearresteerde SOE-agenten Pieter Dourlein en Ben Ubbink ontsnappen uit Kamp Haaren.

  • 01-09-1943: In september wordt het KL Klooga in Estland in gebruik genomen.

  • 01-09-1943: In september rolt de Gestapo de Berlijnse groep "Die Europäische Union" op. Deze groep wilde contacten onderhouden met buitenlandse dwangarbeiders.

  • 03-09-1943: Montgomery's 8e leger vormt vanuit Sicilië een bruggehoofd in Calabrië. Dit gebeurt zonder tegenstand omdat de Duitsers in Zuid-Italië het bevel hebben gekregen zich terug te trekken.

  • 03-09-1943: In Siracuse op Sicilië ondertekent Italië de wapenstilstandsvoorwaarden.

  • 04-09-1943: Stalin ontvangt de drie voornaamste metropolieten van de Russisch orthodoxe kerk. Hij geeft toestemming weer een patriarch te kiezen.

  • 04-09-1943: Geallieerde troepen heroveren Lae-Salamauain Nieuw Guinea.

  • 06-09-1943: In België worden de jaarklassen 1920 en 1921 voor verplichte arbeid in Duitsland opgeroepen.

  • 07-09-1943: Instructie van Rauter betreffende de invoering van de Tweede Distributie-stamkaart (TD).

  • 08-09-1943: De geallieerden maken officieel bekend dat Italië zich heeft overgegeven. De Duitsers bezetten het noorden en kuststellingen met het oog op geallieerde landingen.

  • 08-09-1943: Met 'Fall Achse' beveelt Hitler de ontwapening van het Italiaanse leger.

  • 08-09-1943: Het Britse 8e leger landt bij Pizzo in de Golf van Eufemia.

  • 08-09-1943: Stalino en Krasnoarmeskoje door de Sovjets bevrijd. Het Donjetsbekken is bevrijd.

  • 09-09-1943: Het Amerikaanse 5e leger van generaal Mark Clark en het Britse 10e korps landen in de golf van Salerno.

  • 10-09-1943: De Duitsers trekken via Corsica 25.000 man terug van Sardinië naar Italië .7000 Fransen en Amerikanen troepen landen begin oktober in Corsica.

  • 10-09-1943: In Noord-Italië capituleren de Italiaanse troepen voor de Duitsers. Het Britse 8e leger bezet Tarente. Onder Kesselring bezetten Duitse luchtlandingstroepen, na felle gevechten, Rome.

  • 11-09-1943: Salamaua op Nieuw-Guinea wordt door Amerikaanse en Australische troepen heroverd.

  • 11-09-1943: Geallieerde landingen bij Tarente.

  • 12-09-1943: SS-troepen van luitenant-kolonel Otto Skorzeny redden Mussolini uit zijn gevangenschap in Gran Sasso in de Abruzzen.

  • 12-09-1943: Duitse troepen doen een flinke tegenaanval rond Salerno en bedreigen het geallieerde bruggenhoofd. Ze worden gered door luchtaanvallen en hevige artilleriebeschietingen.

  • 12-09-1943: De ondergrondse partijen in Italië vormen een Comité voor de Nationale Bevrijding. Zij eisen het aftreden van de koning. Begin van de periode van de Resistenza.

  • 13-09-1943: Zware Duitse aanvallen bij Salerno worden overwonnen door landingen van paratroepen onder generaal-majoor Ridgway.

  • 14-09-1943: Hitler en Mussolini ontmoeten elkaar te Rastenburg.

  • 15-09-1943: Op Kos landen Britse speciale troepen. Kos is de springplank voor een offensief tegen het Duitse bolwerk Rhodos.

  • 15-09-1943: Oprichting van het KL Kauen in Litouwen. In gebruikneming van het KL Vaivara in Estland.

  • 15-09-1943: Mussolini roept de marionettenstaat republiek van Salo uit.

  • 16-09-1943: Lae valt in geallieerde handen.

  • 16-09-1943: Het Britse 8e leger bezet Sapri. Het US 5e leger gaat in het offensief bij Salerno. Britten en Amerikanen maken contact.

  • 16-09-1943: Noworossiisk aan de Zwarte Zee door de Sovjets bevrijd.

  • 17-09-1943: De Sovjets nemen Brjansk en Besjhiza in.

  • 18-09-1943: Succesvolle ontwikkeling van de aanvallen van de Sovjet troepen in de richting van Kiew, Saporosje, Melitopol, Dnjepropetrowsk, Poltawa, Krasnograd, Smolensk, Roslawi en bij Noworossiisk.

  • 18-09-1943 - 18-09-1943: Begin van de speciale missie (onder de codenaam Macmis) van de Britse officier Fitzroy Maclean naar de partizanen van Tito. Dropping in west Bosnië.

  • 21-09-1943: Australische commando's kanoën naar de haven van Singapore en brengen 2 Japanse transportschepen tot zinken.

  • 21-09-1943: Het eiland Arundel van de Solomon-eilanden komt in Amerikaanse handen.

  • 22-09-1943: Het 13e Sovjetleger steekt ten zuiden van Kiew de Dnjepr over en vormt er stap voor stap bruggenhoofden.

  • 22-09-1943: De Japanners op het schiereiland Huon worden belaagd door geallieerde landingen en beschietingen vanuit zee.

  • 22-09-1943: Britse minionderzeeërs vallen een Duits vlooteskader aan bij de Altenfjord in Noorwegen en beschadigen de Tirpitz.

  • 22-09-1943: De 78ste divisie van het 8ste leger landt in Bari. De Britten rukken op en veroveren in 5 dagen Foggia en het waardevolle vliegveld.

  • 23-09-1943: Mussolini kondigt de vorming aan van de Italiaanse Sociale republiek in Noordwest-Italië. Deze republiek draagt de macht over bepaalde gebieden echter over aan Duitsland.

  • 24-09-1943: De Duitsers executeren op het Griekse eiland Kefalonia 136 Italiaanse officieren van de Acqui-divisie. In de daarop volgende dagen worden ook meer dan 5000 soldaten van de divisie doodgeschoten.

  • 25-09-1943: Tijdens het aanhoudende Sovjetoffensief wordt Smolensk heroverd. Legergroep Mitte trekt zich al enigszins wanordelijk terug.

  • 26-09-1943: Sovjet troepen bereiken op enkele plaatsen de Dnjepr.

  • 26-09-1943 - 26-09-1943: Het Deense verzet organiseert een ontsnappingsroute. ± 7500 joden kunnen ontsnappen.

  • 29-09-1943: Eerste Silbertanne-moord in Meppel.

  • 30-09-1943: Eind september begint de serieproduktie van de V2 in Fallersleben.

  • 01-10-1943: Britten trekken Napels binnen en het 5de Amerikaanse leger neemt de hoofdhaven in.

  • 01-10-1943: In oktober vaardigen de Duitsers maatregelen uit tegen de Joden in Denemarken. Meer dan 6000 van de 8000 Deense joden kunnen onderduiken of ontsnappen naar Zweden.

  • 01-10-1943: Averell Harriman wordt benoemd tot ambassadeur van de U.S.A. in Moskou.

  • 01-10-1943 - 01-10-1943: Periode van strijd tussen de E.L.A.S. en de E.D.E.S., de Griekse communistische verzetsbeweging ontketent een burgeroorlog om na de bevrijding de overname van de macht te bewerkstelligen.

  • 02-10-1943: De Japanners hebben het eiland Kolombangara (Solomon Eilanden) verlaten.

  • 03-10-1943: 12.000 Duitse para's nemen Kos in. Ongeveer 900 geallieerden en 3000 Italianen worden krijgsgevangen gemaakt. De Duitsers executeren 90 Italiaanse officieren wegens heulen met de vijand.

  • 03-10-1943: Op Java wordt het onder Japans commando staande vrijwilligersleger P.E.T.A. (leger voor de verdediging van het vaderland) opgericht. De manschappen zijn voor een groot deel afkomstig van de Seinendan. (zie 29 april 1943)

  • 04-10-1943: In Poznan spreekt Himmler openlijk over de "Endlösung."

  • 06-10-1943: Twee Britse kruisers en destroyers vallen een Duits konvooi naar Leros aan. Zeven Duitse transportschepen en een escorteschip worden tot zinken gebracht.

  • 06-10-1943: Slag bij Vella Lavella (Solomon Eilanden)

  • 07-10-1943: Begin van de Sovjet herfstoffensieven over een breed front van Witebesk tot aan het Tamanschiereiland.

  • 07-10-1943: Het Tamanschiereiland geheel door de Sovjets bevrijd.

  • 07-10-1943: Ongeveer 100 Amerikaanse krijgsgevangenen op Wake Island worden geëxecuteerd door Japanse soldaten.

  • 09-10-1943: Het Rode Leger bereikt de straat van Kertsj. Hiermee is de hele Noord-Kaukasus heroverd.

  • 10-10-1943: Sterke Sovjeteenheden worden aangevoerd naar de bruggenhoofden bij de Dnjepr en vernietigen sterke Duitse stellingen rond Zaporizzja en Meltopol.

  • 10-10-1943: Door misidentificatie van een gelegenheidsdoel wordt Enschede zwaar getroffen door een bombardement van de U.S.A.A.F. circa 150 mensen komen om.

  • 12-10-1943: Zware Amerikaanse bombardementen op Rabaul (New Britain).

  • 12-10-1943: Op basis van het Engelse-Portugese verdrag van 1373 heeft de Portugese regering Engeland faciliteiten verleend op de Azoren voor haar scheepvaart, dit ter bescherming van de koopvaardij.

  • 12-10-1943 - 12-10-1943: De Poolse Strijdkrachten in het Oosten beleven tijdens een offensief op Lenino hun vuurdoop. Duizenden Polen sneuvelen of raken vermist.

  • 13-10-1943: Maarschalk Pietro Badoglio's regering in Zuid-Italië verklaart Duitsland de oorlog.

  • 13-10-1943: Het Amerikaanse 5e leger onder Generaal Clark steekt de rivier de Volturno in Italië over.

  • 13-10-1943: De raad van ministers van Mussolini's Republiek richt speciale rechtbanken op voor de berechting van de "verraders van de 25 juli 1943".

  • 14-10-1943: Onafhankelijkheidsverklaring van de Filipijnen onder president José Laurel.

  • 14-10-1943: Opstand van gevangenen in kamp Sobibor. Er worden twaalf Duitsers gedood en honderden gevangenen ontsnappen, waarvan 47 de oorlog weten te overleven. De massavergassingen in Sobibor worden kort daarop gestopt.

  • 16-10-1943: In Rome vinden razzia's op joden plaats. ± 7000 van de 8000 joden weten onder te duiken.

  • 17-10-1943: Sovjet doorbraak vanuit het bruggenhoofd bij Krementsjoeg op de rechteroever van de Dnjepr; ten zuiden van Gomel steken de Sovjets de Dnjepr over.

  • 18-10-1943: Zware Amerikaanse bombardementen op Bougainville (Solomon Eilanden).

  • 18-10-1943 - 18-10-1943: Derde conferentie van Moskou tussen de Ministers van Buitenlandse Zaken Molotow, Eden en Cordell Hull. Stalin verklaart zich bereid op korte termijn Roosevelt en Churchill te ontmoeten.

  • 23-10-1943: Het eerste transport van joden uit Rome komt in Birkenau aan.

  • 23-10-1943: Melitopel is bevrijd.

  • 24-10-1943: In Indonesië wordt de M.I.A.I. (Madjelis Islam A'la Indonesia) een bond van godsdienstige islamitische verenigingen opgeheven. Zij was in 1937 gesticht en op 13 juli 1942 opnieuw opgericht.

  • 25-10-1943: Geallieerde krijgsgevangenen en inheemse dwangarbeiders voltooien de Birmaspoorweg.

  • 25-10-1943: Dnjepropetrowsk is bevrijd.

  • 25-10-1943: Memorandum van Generaloberst von Rundstedt: volgens hem is de verdediging van de Franse kust niet voldoende gewaarborgd. Hij wil een gewijzigde strategie om bij een eventuele landing overal snelle en effectieve tegenaanvallen te kunnen lanceren.

  • 27-10-1943: Ir. Louwes, directeur-generaal van de Voedselvoorziening, waarschuwt de Hauptabteilung Ernährung und Landwirtschaft over de slechte voedings- en gezondheidstoestand van de Nederlandse bevolking. Hij vraagt ingrijpende wijzigingen aan te brengen in de export en de leveringen aan de Wehrmacht.

  • 30-10-1943: Sovjettroepen bereiken het noorden van de Krim en hebben de Duitsers van de linkeroever van de Dnjepr verdreven.

  • 31-10-1943: Sovjet eenheden staan voor Perekop.

  • 31-10-1943: Eind oktober worden de RAF-vluchten boven Nederland voor het droppen van wapens en uitrusting wegens de (door het Englandspiel veroorzaakte) hoge verliezen opgeschort.

  • 01-11-1943: Amerikanen landen op Bougainville, het laatste doel op de Solomoneilanden.

  • 01-11-1943 - 01-11-1943: Concentratie van de Sovjettroepen bij Oranienbaum (door de Baltische vloot aangevoerd) als voorbereiding op het definitieve offensief aan het front van Leningrad.

  • 03-11-1943: De Britse luchtverkenning fotografeert lanceerplaatsen, de zogenaamde "skischansen" in Noord-Frankrijk, nadat eind oktober uit illegale Franse bron op deze plaats gewezen was. In de laatste week van oktober zijn 95 lanceerplaatsen ontdekt.

  • 03-11-1943: Führerweisung nr. 51. Hitler beveelt met betrekking tot de verdediging van Europa's westkust, zwaardere bewapening van de in het Westen aanwezige troepen.

  • 06-11-1943: De Sovjets heroveren Kiew. Het 17de leger zit gevangen op de Krim ten gevolge van Hitler's Haltebefehl.

  • 06-11-1943: Stalins rede voor de Sovjet-bijeenkomst: "De zaak van het Duitse fascisme is verloren".

  • 06-11-1943: Sovjet eenheden landen op het schiereiland Kertsj.

  • 09-11-1943: Generaal de Gaulle is alleen president van het Comité van Nationale Bevrijding.

  • 10-11-1943: De eilanden Kos en Leros zijn nu in handen van de Duitsers.

  • 11-11-1943: Auschwitz-commandant Höss wordt gepromoveerd tot hoofdinspecteur van de concentratiekampen. Hij wordt als kampcommandant opgevolgd door Liebehenschel.

  • 13-11-1943: Op een luchtfoto van 23 juni van Peenemünde ontdekt de Britse officier Babington Smith van de Central Interpretation Unit een niet-geïdentificeerd "miniatuurvliegtuig" (V1).

  • 13-11-1943: Oprichting van de Landwacht als "zelfbeschermingsorganisatie" van de NSB tegen aanslagen van het verzet.

  • 13-11-1943: Nederland. Bijna alle textielproducten voortaan nog slechts op een speciale vergunning verkrijgbaar.

  • 15-11-1943: Groot-Brittannië hervat de konvooien naar Rusland.

  • 15-11-1943: Het Japanse transportschip Kinugawa Maru strandt op Guadalcanal.

  • 16-11-1943: Duitsland verovert heel Leros en verijdelt de Britse poging om de Dodekanesos te veroveren.

  • 18-11-1943: Groot-Brittannië begint met een 5 maanden durend bommenwerperoffensief tegen Berlijn.Meer dan 6100 mensen worden gedood 18.400 gewond en grote delen van de stad liggen in puin.

  • 20-11-1943: De geallieerden hervatten het offensief tegen Rome maar stoppen bij de Gustavlinie.

  • 20-11-1943: De uit Kamp Haaren ontsnapte SOE-agenten Ubbink en Dourlein versturen vanuit Bern een uitgebreid telegram naar Londen. Zij maken hier melding van de Duitse infiltratie van het SOE-netwerk. Londen vermoedt nu onraad in Nederland.

  • 22-11-1943: Churchill, Roosevelt en Tsjang Kai-Sjek vergaderen in Caïro. Het gaat vooral over het naoorlogse China en Birma.

  • 23-11-1943: De laatste Japanse verzetshaarden op Makin en Tarawa worden uitgeschakeld.

  • 23-11-1943: Drie in het kader van het Engelandspiel gearresteerde agenten (A. van der Giessen, J. van Rietschoten en A. Wegner) ontsnappen uit Kamp Haaren. Zij worden later alle drie gearresteerd.

  • 24-11-1943: De Japanse onderzeeboot I 175 brengt bij Makin het Amerikaanse escortevliegdekschip USS Liscome Bay tot zinken. 644 opvarenden komen hier bij om.

  • 26-11-1943: Gomel bevrijd.

  • 28-11-1943: Churchill, Roosevelt en Stalin vergaderen in Teheran (Iran) over o.a Overlord, de landing in Normandië. De Sovjets eisen al enige tijd de opening van een tweede front .

  • 01-12-1943: Luchtmaarschalk R.M. Hill, belast met de luchtverdediging van Engeland, geeft opdracht een plan voor de verdediging van Groot-Brittannië tegen vliegende bommen en raketten op te stellen.

  • 02-12-1943: Het eerste transport van Weense joden komt aan in Auschwitz.

  • 05-12-1943: 8 USAAF begint operatie Crossbow; het bombarderen van de "skischansen" in Noord-Frankrijk.

  • 06-12-1943: Vierde bezoek van Mussert aan Hitler.

  • 09-12-1943: Maarschalk Badoglio, de nieuwe Italiaanse premier, maakt bekend dat Italiaanse eenheden zich bij de geallieerden hebben aangesloten.

  • 12-12-1943: Veldmaarschalk Rommel krijgt van het Oberkommando der Wehrmacht de opdracht de kustverdediging van de Atlantikwall te inspecteren. Hij is als opperbevelhebber van legergroep B onder de opperbevelhebber West, Von Rundstedt, geplaatst.

  • 15-12-1943: Amerikaanse troepen landen op de Arawe Peninsula (New Britain) in de Solomoneilanden.

  • 15-12-1943 - 15-12-1943: Drie Duitsers en een collaborateur uit Kazachstan worden door een Sovjet-tribunaal in Kharkov (Charkov) aangeklaagd voor oorlogsmisdaden. Ze worden ter dood veroordeeld en op 19 december 1943 publiekelijk verhangen.

  • 20-12-1943: Ondanks aanhoudende Japanse tegenstand hebben de geallieerden het schiereiland Huon bijna in handen.

  • 24-12-1943: President Roosevelt en Churchill kondigen de benoeming van generaal Dwight Eisenhower aan tot opperbevelhebber van het geallieerde landingsleger voor de operatie Overlord. Generaal Sir Bernard Montgomery wordt opperbevelhebber van de Britse strijdkrachten voor Overlord. Hij zal tevens opperbevelhebber zijn van alle landstrijdkrachten voor Overlord totdat Eisenhower een hoofdkwartier in Frankrijk heeft opgezet.

  • 24-12-1943: Sir Henry Maitland Wilson wordt opperbevelhebber van de geallieerde legers in het Middellandse-Zeegebied.

  • 26-12-1943: Bij de Noordkaap wordt het Duitse slagschip Scharnhorst tot zinken gebracht. Van de 1800 bemanningsleden overleven slechts 36 de tragedie.

  • 31-12-1943: Eind 1943 geeft Veldmaarschalk von Rundstedt opdracht tot het aanleggen van een Zweite Stellung, enige kilometers achter de linie van kustversterkingen.

  • 31-12-1943: Sjitomir door de Sovjets heroverd.

  • 31-12-1943: Grootscheepse geallieerde aanval op New Britain. Het eerste divisie mariniers valt Cape Gloucester binnen.

  • 31-12-1943: Het 8th AAF Bomber Command valt een herstellingsdepot voor vliegtuigmotoren bij Parijs aan.