Inleiding
Op 31 maart 1943 werd er een bombardement uitgevoerd op het Rotterdamse havenbekken, iets ten oosten van de scheepswerf Wilton-Fijenoord. Door een fout kwamen veel bommen echter niet op het havenbekken terecht, maar op de woonwijk Bospolder-Tussendijken. Honderden Rotterdammers kwamen om of raakten gewond, duizenden raakten dakloos. Als men het in Rotterdam over het bombardement heeft, wordt vaak 14 mei 1940 bedoeld en niet het vergissingsbombardement van 31 maart 1943. Vandaar dat dit bombardement ook de bijnaam heeft ‘Het Vergeten Bombardement’.

Missie
In 1943 was het geallieerde luchtoffensief in West-Europa in volle gang. Om de Duitsers te verzwakken werd hun oorlogsindustrie door de geallieerden aangevallen. Deze doelen lagen veelal in Duitsland zelf, maar sommige ook in de door de Duitsers bezette landen. Zo werden er op de Schiedamse scheepswerf Wilton-Fijenoord torpedolanceerbuizen gefabriceerd voor de Duitse U-boten. Deze werf was door de geallieerden dan ook aangewezen om te worden gebombardeerd. Op 31 maart 1943 moesten zes Bombardment Groups van de 8th United States Army Air Force de scheepswerf vernietigen. Het doelgebied omvatte uiteindelijk niet enkel de scheepswerf waar de torpedolanceringsbuizen werden gefabriceerd, maar vrijwel het gehele industriegebied tussen de Keilehaven en de Merwehaven.

Omstreeks half tien ’s morgens stegen de eerste bommenwerpers van het type B-17 Flying Fortress op vanaf hun vliegvelden Molesworth (Huntingdonshire) en Chelveston (Northamptonshire) in Engeland. Een kwartier later waren alle 102 vliegtuigen in de lucht en op weg naar Rotterdam. Het was zwaar bewolkt, waardoor al snel een vliegtuig het contact met de formatie verloor en terugkeerde naar Engeland. Twee andere bommenwerpers kwamen in botsing met elkaar boven Wellingboro, waarschijnlijk ook als gevolg van het slechte zicht. Vier van de zes Bombardment Groups werden vervolgens terug geroepen naar hun vliegvelden. De 303rd en 305th (Heavy) Bombardment Groups kregen niet het bevel om terug te keren en die drieëndertig bommenwerpers gingen door met hun missie.

Bombardement
De B-17’s van de 305th Bombardment Group kwamen om negen voor half twee als eersten aan boven hun doelgebied. Het zicht was nog altijd zeer slecht als gevolg van de dichte bewolking die ook boven Rotterdam hing. Daarnaast stond er ook een sterke wind. De Amerikaanse bommenwerpers lieten hun explosieve lading neer. De bommen kwamen neer op de zuidoever van de Nieuwe Waterweg, enkele bij de Rotterdamse Droogdok Maatschappij en de meesten in open terrein. Hierdoor richtten ze weinig schade aan.

Enkele minuten later arriveerden de vliegtuigen van de 303rd Bombardment Group ook boven het doelgebied. Ook zij hadden last van de dichte bewolking die hen het zicht op de doelen ontnam. Besloten werd om uitwijkdoelen rondom de scheepswerf aan te vallen. De bommenrichters moesten snel hun correcties doorvoeren en waarschijnlijk is hierbij geen rekening gehouden met de sterke wind die er stond. De vliegtuigen wierpen meer dan honderd brisantbommen (duizendponders) af tussen 13.29 en 13.31. Staff Sergeant Robert Blake, staartschutter aan boord van de ‘Sky Wolf’ herinnerde zich bij zijn terugkomst in Engeland: "Zittend in de staart van het vliegtuig had ik de mogelijkheid de resultaten van het bombardement te observeren. Ik zag een aantal ‘hits’ op het doel."

Echter, ongeveer zeventig van deze bommen waren geen ‘hits’, misten hun doelen en kwamen op de wijk Bospolder-Tussendijken terecht, waar zij een enorme vernieling aanrichtten. De Mathenesserweg, Schiedamseweg en het Marconiplein werden geraakt, evenals de huizenblokken hierachter. De omvang van deze vernieling zou nog toenemen als gevolg van de branden die de brisantbommen, welke een extra hevige ontploffingskracht hadden, veroorzaakten. Het vuur werd nog extra aangewakkerd door de sterke wind, waardoor het zich ook snel kon verspreiden. De fout van de geallieerden zou aan 326 Rotterdammers het leven kosten. Een week na het bombardement zouden 57 van hen begraven worden in een massagraf op de algemene begraafplaats Crooswijk, omdat deze lichamen niet meer te identificeren waren. Daarnaast raakten er ruim vierhonderd gewond en raakten er meer dan 16.000 dakloos. Na het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944 is ‘Het Vergeten Bombardement’ op Rotterdam het grootste vergissingsbombardement op een Nederlandse stad tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Tijdens de missie gingen er geen vliegtuigen verloren als gevolg van Duits luchtafweergeschut. De lichte en inaccurate beschieting vanaf de grond was waarschijnlijk ook een gevolg van het slechte zicht en de sterke wind. Wel verloor de 303rd Bombardment Group dus twee bommenwerpers als gevolg van een botsing in de lucht. Het ging om de vliegtuigen ‘Ooold Soljer ’ en ‘Two Beats’ van de Lieutenants James Dunn en Keith Bartlett, waarbij vijftien van de crewmembers om het leven kwamen. Zij liggen begraven op de Cambridge American Cemetery. De vijf andere crewmembers wisten de vliegtuigen tijdig per parachute te verlaten.

Monument
Vijftig jaar na het bombardement is er een monument onthuld dat aan deze noodlottige gebeurtenis herinnert. Het draagt de naam ‘Het Vergeten Bombardement’ en was een initiatief van de gelijknamige werkgroep. Het gedenkteken is ontworpen door de Rotterdamse kunstenaar Matthieu Ficheroux. Het monument omvat de cijfers die samen de datum van het monument vormen. De cortenstalen getallen liggen en staan verspreid in het gras. Hierdoor lijkt het net alsof het monument zelf getroffen is. Het monument is te vinden in het Gijzingplantsoen (ook wel Park 1943 genoemd) in de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven.