Over tanks is veel geschreven. De meeste wetenschappelijke en populairwetenschappelijke boeken behandelen algemene tankgeschiedenis, Duitse tanks of zijn encyclopedisch van aard. Boeken over Sovjettanks zijn relatief schaars. ‘Russian Tanks and Armored Vehicles 1917-1945: An Illustrated Reference’ (1999) van Wolfgang Fleischer is een zeer diepgaand boek over Sovjettanks en andere gepantserde voertuigen. Professor Fleischer heeft zelf gediend in het leger en heeft ervaring met tankontwerp. Tussen 1980 en 1990 was hij lid van de academie van wetenschappen in de DDR. Fleischer gaat in deze publicatie zeer diep in op technische specificaties, ontwikkeling en productie van tanks. Een groot deel van het boek is gewijd aan prototypes die ongeveer vanaf 1900 in Rusland ontwikkeld werden. Niet alleen prototypes worden uitvoering beschreven, maar ook lichte, middelzware en zware tanks. De sociaal-maatschappelijke context wordt in dit boek eveneens uitvoering besproken. Zo leren we dat tijdens de Russische Burgeroorlog tussen 1917-1922 (westerse) tanks van ‘de Witten’ in handen vielen van de Bolsjewieken. Daardoor ontstond kennis van zaken wat betreft tanktechnologie.

We leren tevens dat de eerste tanks in Rusland soms eigen modellen, maar vaak ook kopieën van westerse tanks waren. De MS lichte tanks waren bijvoorbeeld gebaseerd op de Franse Renault FT-17 tanks uit de Eerste Wereldoorlog. Interessant feitje is dat Rusland een van de meest opvallende tankontwerpen maakte: een soort ‘hooiwagen’ met gespaakte wielen. Dat ontwerp was niet erg succesvol: veel te groot en te log. Succesvolle Sovjettanks zoals de T-34, KV en Jozef Stalin worden uitvoerig besproken. Duidelijk wordt dat er grote verschillen bestaan tussen modellen binnen genoemde series. Sommige tanks werden ontworpen om infanterie te ondersteunen, andere modellen om vijandelijke stellingen te vernietigen. Vaak waren Sovjettanks bedoeld om beide rollen te vervullen. Zo werd de eerste zware tank, de T-35, ontworpen om ‘onkwetsbaar’ te zijn voor vijandelijk vuur en een grote indruk op de vijand te maken. De idee van ‘landschepen’ was toentertijd (1920-1930) erg in. Een grote mislukking mag dat idee genoemd worden, afgezien van de grote indruk die de tank op andere landen maakte.

Vergeleken met andere boeken is deze publicatie erg gedetailleerd: bij tanks worden bijvoorbeeld verschillende technische weetjes vermeld. Niet alleen de maximale bepantsering, maar ook de zij- en achterkantbepantsering komen aan bod. De hoek waarin het pantser gevormd is laat de auteur soms ook niet onvermeld. Ook bewapening komt ruim aan bod. Opgemerkt dient te worden dat dit boek vooral voor de specialist bedoeld is, of in ieder geval voor amateurhistorici die erg veel interesse hebben in tankontwikkeling vanaf de 20ste eeuw. Een nadeel van het boek is dat foto’s soms dubbel afgebeeld zijn en dat de tekst niet chronologisch met de foto’s loopt. Soms zitten er ook typefouten in de tekst.

Ondanks de dubbele foto’s en typefouten is dit boek echt de moeite waard om te lezen. ‘Russian Tanks and Armored Vehicles 1917-1945: An Illustrated Reference’ (1999) weet door zijn technische diepgang en achtergrondinformatie te boeien.