Overzicht van Amerikaanse eenheden tijdens de Slag om Iwo Jima.
Al snel na het uitbreken van de gevechten in de Pacific, werd de militaire situatie aan geallieerde zijde zo ernstig, dat men de noodzaak inzag dat verregaande samenwerking gewenst was. Na een gezamelijke conferentie, werd door de militaire leiding van de Verenigde Staten (Amerika), Groot Brittannië (Britain), Nederland (Dutch) en Australië, besloten tot het vestigen van een gezamelijk opperbevel voor het gehele oorlogsgebied in het Verre Oosten. Dit werd American-British-Dutch-Australian Command (ABDA-command of ABDACOM), onder leiding van Generaal Sir Archibald Wavell. ABDA-Command trad op 25 december 1941 in werking.
Vanaf de formatie in 1814 van het Koninkrijk der Nederlanden heeft het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) in Nederlands-Indië voor de militaire aanwezigheid van het koninkrijk gezorgd. Tot aan haar opheffing in 1950 probeerde dit leger de Nederlandse heerschappij over het gebied wat later Indonesië werd, indien nodig met geweld en onderdrukking, te handhaven. Uiteindelijk werd met de overdracht van de soevereiniteit van Nederlands-Indië aan Indonesië het KNIL overbodig en in 1950 opgeheven.
Met de oprichting van de Proefvliegafdeeling KNIL (PVA-KNIL) in 1914, werd een aanvang gemaakt met het ontstaan van de Luchtvaartafdeeling-KNIL (LA-KNIL) en de vorming van de uiteindelijke Militaire Luchtvaart van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (ML-KNIL). Dit zelfstandige wapen zou de militaire luchtvaart in Nederlands-Indië vormen tot haar opheffing in 1950.
De Nederlandse Zeestrijdkrachten in Nederlands-Indië vormden een belangrijk onderdeel van de Nederlandse militaire aanwezigheid in de Indische archipel. Waar aanvankelijk de schepen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) en later ondersteund door de Staatse Vloot de dienst op het water in de archipel uitmaakten, werd dit later een samenraapsel van de Koninklijke Marine, Koloniale Marine, Indische Militaire Marine en Gouvernementsmarine. In diverse perioden bestonden verschillende van deze marines naast elkaar, wat samenwerking en coördinatie vaak niet ten goede kwam. Uiteindelijk werden aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog alle onderdelen gemilitariseerd en operationeel ondergebracht bij de Koninklijke Marine.