Inleiding

Tijdens de Duitse aanval op Frankrijk vanaf mei en juni 1940 werden verschillende kanonnen, tanks en infanteriewapens buitgemaakt. Feit is dat het Franse leger in 1940 sterke middelzware en zware tanks in dienst had die over het algemeen goed tot zeer goed waren gepantserd. De Duitsers waren verrast en soms ook geschokt toen zij voor het eerst Franse zware tanks zoals de Char B1 en Char B1 bis (voluit "Char de Bataille") tegenkwamen. Het was nagenoeg onmogelijk om met de bestaande Duitse tanks zoals de Panzerkampfwagen I (Panzer I/PzKpfw I), Panzerkampfwagen II (Panzer II/PzKpfw II), Panzerkampfwagen III (Panzer III/PzKpfw III) en Panzerkampfwagen IV (Panzer IV/PzKpfw IV) die zware Franse tanks met pantsermunitie uit te schakelen. Het frontale Franse B1 en B1 bis pantser bedroeg 40 tot 60mm staal en was vrijwel ondoordringbaar voor Duitse pantsergranaten. Om de sterkste Franse tanks uit te schakelen werd gebruik gemaakt van superieure tactieken (afsnijden en omsingelen), 10.5 cm artillerie of zwaarder, 8.8 cm luchtafweergeschut (8.8 cm Flak 18/36/37) of duikbommenwerpers (Junkers Ju 87). Sommige middelzware tanks zoals de Hotchkiss H39 werden door Duitse troepen omgebouwd tot gemechaniseerde artillerie. Dat voertuig werd '10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f)' genoemd en was vooral geschikt om vuur af te geven vanaf grote afstand.

Ontwikkeling en techniek

Veroverde Hotchkiss H39 onderstellen werden in 1942 voorzien van een gepantserde opbouw met een maximale dikte van 20mm staal. De romp was voorzien van 22mm (achterkant) tot 34mm staal (voorkant). De Hotchkiss H39 onderstellen werden voorzien van Duitse 10.5 cm houwitsers. Een groot voordeel van gemechaniseerd geschut was het feit dat mobiliteit toenam en paarden achterwege gelaten konden worden. De Franse Hotchkiss H39 was niet erg goed gepantserd (de tank had op veel plekken wel schuin gemonteerd staal), maar dat maakte niet uit omdat gemechaniseerde artillerie zich meestal op een afstand van de frontlinie bevond. Daardoor waren zij wat minder kwetsbaar voor vijandelijk vuur, afgezien van vliegtuigaanvallen. In totaal werden 48 Hotchkiss H39 tanks omgebouwd tot de 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) waarbij gebruik werd gemaakt van de FuG Spr d radiouitrusting.

In actie

Ongeveer vierentwintig 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) en 10.5 cm leFH 16(Sf) auf Geschützwagen 39H(f) werden in juni 1944 in Normandië ingezet. Zij werden ingedeeld bij de Sturmgeschütz-Abteilung 200 (onderdeel van de 21. Panzer-Division). Sommige exemplaren waren in dienst bij de 8ste Panzerartillerie Abteilung. De laatste 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) werden buiten gevecht gesteld tijdens de gevechten in de ‘pocket’ van Falaise. Tegenwoordig bestaat slechts nog één 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) die te zien is in een frans tankmuseum (Musée des Blindés, Saumur).

Bewapening

De 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) was uitgerust met een lichte houwitser (10.5 cm leFH18 L/28) die in het voertuig een elevatie had van vijf graden omlaag en tweeëntwintig graden omhoog. De houwitser kon dertig graden naar links en rechts richten. Daarnaast was nog een 7.92mm MG 34 machinegeweer beschikbaar tegen infanterieaanvallen van dichtbij. De richtoptiek voor de 10.5 cm houwitser was het type Rblf36. De granaten voor de houwitser werden apart geladen (huls en stuwlading plus projectiel) waarbij de projectielen zich rechts in het voertuig bevonden. Die granaten werden via de achterkant van het voertuig aangevoerd. De stuwladingen, die eruit zagen als reusachtige blikken, werden vervoerd in beschermende houten scharnierende dozen. Het voorste projectielgedeelte van de granaat was verpakt in een open houten kist.

De 105x155R 14 kilogram wegende Pzgr (Panzergranate) van de 10.5 cm leFH18 legde een snelheid af van 470m/s en doorboorde 63 mm staal tot op een afstand van honderd meter, 59 mm tot op een afstand van vijfhonderd meter, 54 mm tot op een afstand van een kilometer, 50 mm tot op een afstand van anderhalve kilometer en 46 mm tot op een afstand van twee kilometer (bij een inslaghoek van dertig graden). Later werd ook nog holle lading munitie ontwikkeld, waarschijnlijk als antwoord op Sovjettanks zoals de T-34 tank en de zware KV-1 (of het voertuig met holle lading bewapend werd is onduidelijk). De 495m/s holle lading munitie (Gr39 H1/A, Gr39 H1/B en Gr39 H1/C) was in staat 80 tot 100 mm staal te doorboren tot op een afstand van honderd meter of verder (inslaghoek van dertig graden).

Conclusie

Voertuigen zoals de 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) waren improvisaties om de Duitse (gemechaniseerde) artillerie extra vuursteun te geven. Tijdens hun veroveringstocht in Frankrijk maakten zij handig gebruik van veroverde Franse tanks en andere voertuigen. Daarbij werden bestaande Duitse kanonnen en houwitsers gemonteerd op Franse onderstellen waarbij koepels vaak achterwege werden gelaten. De 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) was licht gepantserd (20 tot 34mm) en was kwetsbaar voor infanterieaanvallen van dichtbij (met bazooka's), mortiervuur of luchtaanvallen door het open dak (cabine) van het voertuig. In feite kon het voertuig tot op grote afstand vernietigd worden door vijandelijke tanks, antitank- of artilleriegeschut. Omdat het voertuig vaak gecamoufleerd tussen of achter struiken en bomen stond was detectie moeilijker. De 10.5 cm leFH18 (Sf) auf Geschützwagen 39H(f) was ook kleiner dan de op de Franse Char B1 tank gebaseerde 10.5 cm leFH18/3 (Sf) auf Geschützwagen B-2(f). Camouflage bleef ondanks de kleinere afmetingen essentieel voor het overleven van de bemanning van het voertuig.

Technische gegevens: