Erich Raeder

De in 1876 geboren Erich Raeder ging in 1894 in dienst bij de Keizerlijke Marine. Tot tijdens de Eerste Wereldoorlog bekleedde hij operationele posities. Later kreeg hij diverse staffuncties toegewezen en in 1928 werd hij hoofd van de Duitse Marine. Raeder ging op 30 januari 1943 met pensioen. Na de oorlog werd hij tot levenslang veroordeeld vanwege zijn aandeel. Om gezondheidsredenen werd hij in 1955 vrijgelaten. Erich Raeder overleed in 1960.

Erich Raeder Bron: Public Domain (Onbekende bron)

Erich Johann Albert Raeder werd op 24 april 1876 geboren in Wandsbek, een stadsdeel van Hamburg, als zoon van een schoolhoofd. Na zijn opleiding aan het Realgymnasium te Grünberg (Silezië) trad hij op 26 april 1894 in dienst bij de Keizerlijke Marine. Op 13 mei 1895 werd hij aangesteld als marinecadet. Op 25 oktober 1897 volgde zijn eerste bevordering tot 2e Luitenant. In de jaren 1903 tot 1905 bezocht Raeder de Marineakademie in Kiel, waarvan hij afstudeerde als eerste luitenant.In 1906 werd hij referent in het inlichtingenbureau van het Reichsmarineamt.

Zijn eerste operationele betrekking is die van navigatieofficier aan boord van het keizerlijke jacht Hohenzollern tussen 1910 en 1912. In deze functie werd hij op 15 april 1911 bevorderd tot Korvettenkapitän. Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende hij als stafofficier onder admiraal Franz von Hipper. Hij kreeg diverse betrekkingen op verscheidene kruisers. Zijn eerste gevechtservaring deed hij op aan boord van de Seydlitz tijdens de slag in het Skagerak. Op 26 april 1917 werd Raeder Fregattenkapitän. In 1918 werd hij commandant van de lichte kruiser Köln, waarna op 29 november 1919 zijn bevordering tot kapitein ter zee volgde.

Vanaf 1920 is Raeder, inmiddels in dienst van de Reichswehr, werkzaam in het Duitse marinearchief en werd hij in 1922 als schout-bij-nacht (benoeming 1 augustus 1922) benoemd tot Inspekteur des Bildungswesens in der Marine, waarmee hij deels verantwoordelijk werd voor de nieuwe opbouw van de Duitse marine. In 1924 werd Raeder benoemd tot bevelhebber van de marine-eenheden in de Noordzee, om deze functie in 1925, als vice-admiraal (1 april 1925) in te ruilen voor het commando over het Marinestation in de Oostzee.

Op 1 oktober 1928 werd Raeder bevorderd tot admiraal en werd hij hoofd van de Duitse marine. Hoewel hij geen aanhanger was van de NSDAP, steunde hij van het begin af aan de pogingen van Adolf Hitler om van de Duitse marine weer een wereldmacht te maken. Onder zijn verantwoordelijkheid werden nog tijdens de Weimarrepubliek de Duitse zeestrijdkrachten tegen de bepalingen van het Verdrag van Versailles in uitgebreid met gepantserde schepen. Na de reorganisatie van de Duitse marine tot Kriegsmarine, werd Raeder op 1 juni 1935 formeel benoemd tot opperbevelhebber van de marine. Inmiddels op 20 april 1936 bevorderd tot vlootadmiraal werd hij nu direct verantwoordelijk voor de verdere opbouw en uitbouw van de Kriegsmarine. In 1939 promoveerde Hitler hem tot grootadmiraal. Datzelfde jaar betuigt hij in een toespraak zijn onvoorwaardelijke steun aan de strijd tegen "het Bolsjewisme en het internationale Jodendom"

Raeder was er altijd vanuit gegaan dat de Duitse Kriegsmarine zou worden opgebouwd tot een marine, die zich in 1944-1945 kon meten met de Royal Navy. Hij was er dan ook een fel tegenstander van dat Hitler op 1 september 1939 ten strijde trok. De marine was nog lang niet klaar voor oorlog. Gedurende de oorlog drong Raeder er dan ook geregeld aan op een concentratie van alle strijdkrachten op Groot-Brittannië en sprak hij zich uit tegen een tweefrontenoorlog. Hij vreesde een versplintering van de zeestrijdkrachten door een teveel aan taken en deze opstelling leidde tot toenemende spanningen met Hitler

Raeder was degene die Hitler overhaalde om in april 1940, Denemarken en Noorwegen binnen te vallen middels operatie Weserübung. Hij voorzag dat Noorwegen hem een strategisch voordeel verschafte om de veel grotere Royal Navy te kunnen dwarsbomen.

De matige prestaties van de Kriegsmarine, later in de oorlog en vooral het onvermogen om definitief af te rekenen met de geallieerde konvooien over de Atlantische Oceaan, brachten Hitler ertoe zijn vertrouwen in de Kriegsmarine en met name in Raeder te verliezen. De enige taak die Hitler nog voor de Kriegsmarine zag weggelegd was er één voor de onderzeebootdienst. Om dit te onderstrepen werd Raeder gedwongen om met pensioen te gaan en werd hij op 30 januari 1943 vervangen door de U-bootspecialist Karl Dönitz. Raeder kreeg nog wel de eretitel Admiralinspekteur mee. Voor zijn verleende diensten had Raeder in 1914 zowel het IJzeren Kruis tweede als eerste klasse verkregen. In 1939 kreeg hij het Ridderkruis.

Na de oorlog werd Raeder door de Sovjets gevangengenomen, voor verhoor naar Moskou overgebracht en vervolgens overgedragen aan het internationale militaire tribunaal in Neurenberg. Door datzelfde oorlogstribunaal werd Raeder schuldig bevonden aan het voorbereiden en uitvoeren van een agressieoorlog en het begaan van oorlogsmisdrijven en werd hij tot levenslang veroordeeld. Hij deed in beroep een verzoek tot omzetting van de straf in executie door een vuurpeloton, maar op 10 oktober 1946 werd dit afgewezen. Vanwege zijn verslechterende gezondheid werd Raeder op 26 september 1955 vervroegd vrijgelaten. In de laatste jaren voor zijn dood schreef hij nog zijn memoires op in Mein Leben, dat in 1957 uitkwam. Op 6 november 1960 overleed Erich Raeder in Kiel.Op verzoek van de inspecteur van de Bundesmarine hield Karl Dönitz de grafrede.

Processtukken