TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

De Marder-serie was gebaseerd op verouderde onderstellen van Duitse en buitgemaakte tanks waar dan een groot kanon op gemonteerd werd, al dan niet Duits of eveneens buitgemaakt. Er moet bij vermeld worden dat deze pantservoertuigen niet over een roterende geschutskoepel beschikten. Er was grote behoefte aan deze voertuigen aan het oostfront, want de Duitse middelzware gevechtstanks waren niet opgewassen tegen de Sovjettanks KV-1 en T-34/76. Om de kloof te overbruggen voordat de betere en zwaardere Duitse tanks, zoals de PzKpfw IVF2s, de PzKpfw V Panther en de PzKpfw VI Tiger op het slagveld verschenen, werd er dus op deze manier een tussenoplossing gevonden. De Marder-serie had wel een groot nadeel. Door de open opbouw werd de bemanning blootgesteld aan vijandelijk infanterie- en artillerievuur.

Bij de Marder I werden de onderstellen van buitgemaakte Franse tanks voorzien van een 75mm PAK anti-tankkanon. Bij de Marder II werd een verouderd onderstel gebruikt van de PzKpfw II, waarop óf een 75mm kanon óf een op de Sovjets buitgemaakt 76,2mm kanon werd gemonteerd. Bij de Marder III werd tenslotte het onderstel van de Tsjechische Panzer 38 (t) gebruikt. Op dit chassis werden verschillende kannonnen gemonteerd. Daarom is er ook een onderscheid tussen de verschillende types.

Door de goede prestaties kreeg de Marder III ook nog een opvolger, namelijk de Hetzer, waar opnieuw het onderstel van de PzKpfw (38)t gebruikt werd. Deze had als zeer belangrijke verbetering een dichte behuizing, zoadat de bemanning niet meer blootgesteld werd aan vijandelijk infanterie- en artillerievuur.

Definitielijst

infanterie
Het voetvolk van een leger (infanterist).
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.

Afbeeldingen

Marder III met Duits geschut

Marder III Sd.Kfz. 138

Sd.Kfz. 138 werd geproduceerd in twee versies, versie H en versie M. Ze waren beide gebaseerd op het chassis van de PzKpfw (38)t. De productie van de voertuigen startte in november 1942.

Op beide voertuigen werd een 75mm PAK 40/3 anti-tankkanon gemonteerd. Ze hadden beide een bemanning die bestond uit 4 personen. Beide voertuigen verschilden in de opbouw. Het bedieningsgedeelte van model M was aan de achterzijde van het middelpunt van de tank, terwijl bij de uitvoering H het bedieningsgedeelte meer in het midden te vinden was. Het bedieningsgedeelte van model H was open aan de bovenkant en achterkant. Dit was zeer nadelig voor de bemanning. Zij konden namelijk door geweervuur al uitgeschakeld worden. Bij uitvoering M was er alleen geen beschermende dakplaat.

Ondanks dat de Marder III geen roterende geschutskoepel had, kon het kanon toch 30º verdraaid worden. Voor bescherming tegen infanterie was er nog een MG37 machinegeweer van Tsjechische makelij aangebracht op de uitvoering H en een Duits MG-34 machinegeweer op de uitvoering M.

Uitvoering M was een beter ontwerp dan de uitvoering H. Model M was minder hoog en was dan ook makkelijker te camoufleren. Tevens had de uitvoering M wel een beschermende plaat aan de achterzijde van het voertuig zodat de bemanning nog enigszins beschermd werd. De productie werd in mei 1944 stopgezet.

Technische specificaties:

Uitvoering: Marder III Ausf. H Sd. Kfz. 138
Gewicht: 10800kg
Bemanning: 4
Motor: Praga EPA/2, 6-cilinder,140pk
Snelheid: 35 km/u op de weg
Bereik: 240 km op de weg
Lengte: 5,77m
Breedte: 2,16m
Hoogte: 2,51m
Bewapening: 75mm PAK40/3 L46 kanon, 1 x 7.92mm MG37(t)
Munitie: 75mm - 38 granaten, 7.92mm - 1200 patronen
Bepantsering: 8 - 50mm
Productieaantal: 243 stuks gebouwd en 175 stuks omgebouwde gebruikte tanks

Uitvoering: Marder III Ausf. M Sd. Kfz. 138
Gewicht: 10500kg
Bemanning: 4
Motor: Praga EPA/2, 6-cilinder, 140pk
Snelheid: 42 km/u op de weg
Bereik: 185 km op de weg
Lengte: 4,95m
Breedte: 2,15m
Hoogte: 2,48m
Bewapening: 75mm PAK40/3 L46 kanon, 1 x 7.92mm MG34
Munitie: 75mm - 27 granaten, 7.92mm - 1200 patronen
Bepantsering: 8 - 20mm
Productieaantal: 381 stuks

De Marder III kwam voornamelijk in actie aan het oostfront. De tank beleefde zijn vuurdoop eind 1942. Het 75mm kanon had een effectief bereik dat langer was als het bereik van de Sovjetkannonnen. Zolang de afstand tot de vijand groot was kon de Marder III een vernietigend effectieve uitwerking hebben op het slagveld.

Er waren ook enkele Marder III tanks die in actie kwamen tegen de Engelse en Amerikaanse legers, voor het eerst in Tunesië en daarna in Italië. Daarna was het nog betrokken bij de gevechten in West-Europa. Een aanzienlijk deel van de Marder III voertuigen haalde het einde van de oorlog.

Tijdens de oorlog verkocht Duitsland een klein aantal Marder III tanks aan Slowakije. Er zijn bronnen die spreken van 18 voertuigen. Na de oorlog keerden een groot deel van de Marder III tanks terug naar Tsjechoslowakije waar ze opgenomen werden in het leger.

Definitielijst

infanterie
Het voetvolk van een leger (infanterist).
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.

Afbeeldingen

Marder III Sd. Kfz. 138

Marder III Sd.Kfz. 139

Op het onderstel van de PzKpfw (38)t werd een buitgemaakt Sovjet-anti-tankkanon gemonteerd, namelijk het 76,2mm PAK36(r) kanon. Dit kanon was omgebouwd zodat het de munitie van het Duitse 75mm kanon kon gebruiken. De opbouw was open aan de achterkant en bovenkant. Het kanon kon 21º verdraaid worden vanuit stilstand. Voor bescherming tegen infanterie was er ook nog een MG37(t) machinegeweer van Tsjechische makelij aan de voorkant van de romp aangebracht.
De productie startte in april 1942 en eindigde in november van datzelfde jaar. In 1943 werden nog 19 onderstellen omgebouwd tot Marder III Sd.Kfz. 139.

Technische specificaties:

Uitvoering: Marder III Sd. Kfz. 139
Gewicht: 10670kg
Bemanning: 4
Motor: Praga EPA, 6 cilinder, 125 pk (vroege modellen)
Praga EPA/2, 6-cilinder,140pk (late modellen)
Snelheid: 42 km/u op de weg
Bereik: 185 km op de weg
Lengte: 5,85m
Breedte: 2,16m
Hoogte: 2,50m
Bewapening: 76,2mm PAK36(r) L51 kanon, 1 x 7.92mm MG37(t)
Munitie: 76,2mm - 30 granaten, 7.92mm - 1200 patronen
Bepantsering: 10 - 50mm
Productieaantal: 344 stuks

De Marder III Sd.Kfz. 139 kwam voornamelijk in actie aan het oostfront, maar er dienden er ook een zestigtal in Noord-Afrika bij de 15e Pantserdivisie waar ze vochten tegen de Britten.

Na de oorlog werden de overgebleven tanks ondergebracht in het Tsjechoslowaakse leger.

Definitielijst

infanterie
Het voetvolk van een leger (infanterist).
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.

Afbeeldingen

Marder III Sd. Kfz. 139

Bronnen

- Forty G. & Chamberlain P., German Tanks of World War II, 1999
- Kliment C.K. & Francev F., Czechoslovak Armored Fighting Vehicles 1918-1948, 2000