TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

    De Amerikaanse slagschepen van de Iowa-klasse, USS Iowa, USS New Jersey, USS Missouri en USS Wisconsin, waren de opvolgers van de South Dakota-klasse en de laatste klasse slagschepen die voor de US Navy gebouwd werd. Het ontwerp kwam voort uit de wens van de Amerikaanse marine om een snelle klasse slagschepen te bouwen met een standaard waterverplaatsing van 45.000 ton. De interesse voor deze specifieke waterverplaatsing werd in 1937 aangewakkerd door de mogelijkheid dat Japan de afspraken van het Tweede Vlootverdrag van Londen, dat op 25 maart 1936 ondertekend werd door de maritieme grootheden, Groot Brittannië, de Verenigde Staten, Japan, Frankrijk en Italië, niet na zou komen. In het verdrag zat een clausule die bepaalde dat als één van de aangesloten landen de maximale waterverplaatsing van nieuwe slagschepen van 35.000 ton niet zou respecteren, deze opgeschroefd zou worden tot 45.000 ton. Deze extra 10.000 ton hadden de Amerikaanse ontwerpers nodig om een snellere versie van de South Dakota-klasse te bouwen.

    Zowel de slagschepen van de South Dakota-klasse als die van de voorgaande North Carolina-klasse konden, door de beperkingen van de vlootverdragen van Washington en Londen, geen grotere maximale snelheid hebben dan 27 knopen zonder concessies te doen aan de bepantsering of de bewapening. In januari 1938 gaf Japan aan, de beperking van 35.000 ton uit het Tweede Vlootverdrag van Londen niet te respecteren en kreeg het Bureau of Construction and Repair eindelijk de gelegenheid om te gaan experimenteren met ontwerpen van slagschepen die een maximale snelheid zouden krijgen van 33 knopen.

    De verschillende ontwerpen kwamen voort uit de mogelijke toepassing van verschillende primaire bewapening. Eén ontwerp ging uit van een slagschip met vier 41cm 45-kaliber drieling torens in plaats van de drie drielingtorens toegepast bij de slagschepen van de South Dakota-klasse en North Carolina-klasse. Hierbij zou de bepantsering echter dunner moeten worden om aan de toegestane standaard waterverplaatsing te voldoen. Het ontwerp met drie drielingtorens met 46cm kanonnen zou hetzelfde nadelige gevolg hebben. Een volgend ontwerp ging uit van vier dubbelopstellingen van 41cm kanonnen, maar dan zouden de schepen een kanon inleveren ten opzichte van de voorgaande klassen. In het definitieve ontwerp werd daarom gekozen voor drie drielingtorens met 41cm kanonnen, maar dan met een kaliber van 50. Dit maakte de lopen van de kanonnen bijna een meter langer en gaf de afgevuurde granaten een hogere snelheid, een bereik van 40 kilometer en betere pantser doorborende eigenschappen mee.

    In mei 1938 had het United States Congress een wet goedgekeurd waarin stond dat de Amerikaanse marine twintig procent groter zou moeten worden in verband met de steeds groter wordende oorlogsdreiging. Hierdoor ontstond de financiële ruimte om zes Iowa-klasse slagschepen te bestellen in de budgetjaren 1939, 1940 en 1941. Eind 1938 was het Bureau of Construction and Repair zover dat zij een definitief ontwerp kon opleveren. Op 1 juli 1939 werden de eerste twee Iowa-klasse slagschepen, de Iowa en de New Jersey besteld. Op 12 juni 1940 volgden de Missouri en de Wisconsin en op 9 september van datzelfde jaar de Kentucky en de Illinois. Deze laatste twee slagschepen zouden nooit afgebouwd worden omdat tijdens de bouw de Tweede Wereldoorlog ten einde kwam. De Kentucky en de Illinois kregen daarom ook nooit de status United States Ship (USS).

    Werk aan de Kentucky werd in augustus 1945 stilgelegd en er werd gesproken over een ombouw tot vliegdekschip en later tot geleidewapen slagschip. De bouw werd op 17 augustus 1948 hervat en ging in een langzaam tempo door tot 20 januari 1950, de dag dat het schip van de helling gleed. In 1956 werd de boeg van de Kentucky gebruikt om de voorsteven van zusterschip Wisconsin te vervangen, die beschadigd was na een aanvaring. Op 9 juni 1959 werd het incomplete casco voor sloop verkocht aan de Boston Metals Company te Baltimore, Maryland. De bouw van de Illinois werd stilgelegd op 11 augustus 1945. Het casco, dat voor tweeëntwintig procent compleet was, bleef tot 1958 op de helling van de Philadelphia Naval Shipyard liggen totdat het uiteindelijk gesloopt werd.

    De overige vier Iowa-klasse slagschepen zouden in vier oorlogen een rol spelen en waren jarenlang de enige slagschepen ter wereld die nog in actieve dienst waren. De vier schepen werden in de jaren `80 intensief gemoderniseerd en bleven tot begin jaren `90 in dienst. Alle Iowa-klasse schepen zijn bewaard gebleven en worden in stand gehouden als museumschepen, wat een unicum genoemd mag worden. Geen enkele andere klasse kapitale oorlogsschepen uit de Tweede Wereldoorlog is in zijn geheel geconserveerd en voor het publiek opengesteld.

    Definitielijst

    kaliber
    De inwendige diameter van de loop van een stuk geschut, gemeten bij de monding. De lengte van de loop wordt vaak aangegeven in het aantal kalibers. Zo is bv de loop van het kanon 15/24 24 ×15 cm lang.
    kanon
    ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.
    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.

    Afbeeldingen

    USS Missouri in actie in 1945. Bron: World War 2 Database.
    USS Wisconsin in Koreaanse wateren in 1952. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    De Kentucky voor sloop op weg naar Boston Metals te Baltimore, 31 oktober 1958. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    USS New Jersey op weg naar Vietnam, 11 september 1968. Bron: Wikipedia.
    USS Iowa vuurt een salvo af met alle 41cm kanonnen, 1 juli 1984. Bron: Wikipedia.

    Klasse overzicht en technische gegevens

    Klasse overzicht

    BoegnummerBouwwerfOp stapel gezetTe water gelatenIn dienst gesteld
    USS IowaBB-61New York Naval Shipyard, New York27 juni 194027 augustus 194222 februari 1943
    USS New JerseyBB-62Philadelphia Naval Shipyard, Philadelphia, Pennsylvania16 september 19407 december 194223 mei 1943
    USS MissouriBB-63New York Naval Shipyard, New York6 januari 194129 januari 194411 juni 1944
    USS WisconsinBB-64Philadelphia Naval Shipyard, Philadelphia, Pennsylvania25 januari 19417 december 194316 april 1944
    IllinoisBB-65Philadelphia Naval Shipyard, Philadelphia, Pennsylvania6 december 1944 - -
    KentuckyBB-66Norfolk Naval Shipyard, Norfolk, Virginia6 december 194220 januari 1950 -

    Technische gegevens

    Grootste lengte:270,5 meter
    Grootste breedte:32,97 meter
    Diepgang:11,33 meter
    Waterverplaatsing standaard:45.000 ton
    Waterverplaatsing volbeladen:55.250 ton
    Machine-installatie Iowa en Missouri:4 x General Electric geared stoomturbines, 8 x Babcock & Wilcox 3-drum Express Type ketels
    Machine-installatie New Jersey en Wisconsin:4 x Westinghouse geared stoomturbines, 8 x Babcock & Wilcox 3-drum Express Type ketels
    Machinevermogen:212.000 pk
    Aantal schroeven:2 x 5-bladige en 2 x 4-bladige schroeven
    Bunkercapaciteit:8.840 ton stookolie
    Maximale snelheid:33 knopen
    Actieradius:18.000 zeemijlen bij 12 knopen, 15.900 zeemijlen bij 17 knopen en 5.300 zeemijlen bij 29,6 knopen
    Bemanning:1.921 koppen
    Bemanning in 1945:2.753 tot 2.978 koppen
    Primaire bewapening:3 x 3 41cm 50-kaliber Mk 7 kanonnen
    Secundaire bewapening:10 x 2 12,5cm 38-kaliber Mk 12 multipurpose kanonnen
    Luchtafweer Iowa:60 x 40mm Bofors (80 vanaf december 1944) en 60 x 20mm Oerlikon mitrailleurs
    Luchtafweer New Jersey, Missouri en Wisconsin:80 x 40mm Bofors en 49 x 20mm Oerlikon mitrailleurs
    Bepantsering:41 tot 307mm gordel-, 184 tot 432mm toren-, 102 tot 444mm commandotoren- en 38 tot 121mm dekbepantsering
    Boordvliegtuigen:2 x Vought OS2U Kingfisher of 3 x Curtiss SC Seahawk drijvervliegtuigen

    De machine-installatie van de Iowa-klasse slagschepen was de krachtigste die ooit in een slagschip ingebouwd was. De installatie, die 212.000 pk kon genereren, was strategisch verdeeld over acht ruimtes, die uitstekend gecompartimenteerd waren. De acht Babcock & Wilcox ketels stonden per twee opgesteld in een ketelruimte en de vier stoomturbines hadden elk een eigen machinekamer. De ketelruimtes en machinekamers wisselden elkaar steeds af in de lengte van het schip en waren voorzien van verstevigende spanten. De ketels en stoomturbines waren zo opgesteld en aan elkaar gekoppeld dat het mogelijk was om de stoomturbines kruislings van stoom te voorzien door twee verschillende paren ketels.

    Als de meest moderne slagschepen ter wereld beschikten de Iowa-klasse slagschepen over de nieuwste radar- en radioapparatuur. De schepen hadden een SC-2 surface-search radar en een SK air-search radar. Ten behoeve van de primaire batterij beschikte de Iowa-klasse over een Mk 38 GFCS radarinstallatie die bestond uit een Mk 27 radar op de commandotoren en een Mk 13 radar op elk van de drie afstandmeters op de 41cm torens. Voor de secondaire batterij stonden vier Mk 37 radarinstallaties opgesteld op de slagschepen en ten behoeve van de luchtafweerbatterij een Mk 56 en een Mk 35 radar. De opbouw raakte tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog overvol door de uitbreiding van het aantal radioantennes die tussen de radarinstallaties opgesteld werden. In 1945 beschikte USS Missouri bijvoorbeeld over 21 radio uitzendtoestellen en 65 radio ontvangsttoestellen en meer dan 100 antennes.

    Definitielijst

    kaliber
    De inwendige diameter van de loop van een stuk geschut, gemeten bij de monding. De lengte van de loop wordt vaak aangegeven in het aantal kalibers. Zo is bv de loop van het kanon 15/24 24 ×15 cm lang.
    radar
    Engelse afkorting met als betekenis: Radio Detection And Ranging. Systeem voor het met elektromagnetische golven vaststellen van de aanwezigheid, afstand, snelheid en richting van voorwerpen als schepen, vliegtuigen, enz.
    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.

    Afbeeldingen

    Ontwerp van de Iowa-klasse. Bron: Battleship Iowa.
    Tewaterlating van de New Jersey, 7 december 1942. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    Indienststelling van USS Iowa, 22 februari 1943. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    20mm Oerlikon mitrailleurs aan boord van USS Iowa. Bron: Navsource.
    Een bemanningslid neemt een rustpauze tussen twee dubbele 40mm mitrailleuropstellingen aan boord van USS New Jersey, december 1944. Bron: Wikipedia.

    USS Iowa

    Nadat USS Iowa op 22 februari 1943 in dienst was gesteld, ondergingen schip en bemanning hun proefvaarten en opwerkperiode. Het oorlog gereed maken gebeurde in Casco Bay, Maine. In de avond van 16 juli 1943 liep de Iowa schade op nadat zij aan de grond was gelopen tijdens laagwater. De nauwe toegang tot de baai was weliswaar alleen te passeren door nauwkeurig te manoeuvreren, vooral door een S-bocht van nauwelijks zeven scheepslengtes lang, maar de afgelopen maanden was dit al vijf maal zonder problemen gelukt. Door de combinatie van sterke stroming en de nauwe bocht liep het nieuwe slagschip echter toch aan de grond. Als gevolg van het ongeval moesten achttien bodemplaten vervangen worden en raakten zestien brandstoftanks lek waardoor er zeewater in de stookolie kwam. De opgelopen schade werd hersteld op de Boston Naval Shipyard te Boston, Massachusetts.

    Op 27 augustus 1943 ging USS Iowa op weg naar Argentia, New Foundland, waar zij enkele weken verbleef omdat er een kans bestond dat het Duitse slagschip Tirpitz een uitbraakpoging naar de Atlantische Oceaan zou doen. Toen bleek dat de Tirpitz de beschutting van de Noorse fjorden prefereerde, keerde de Iowa terug naar thuisbasis Norfolk, Virginia. Van hier uit vertrok het slagschip, met President Roosevelt aan boord, naar het Midden Oosten, waar de Amerikaanse president de conferenties van Cairo en Teheran zou bijwonen. USS Iowa bracht de president op 16 december 1943 weer veilig terug in de Verenigde Staten en had tijdens deze ene reis 16.161 zeemijlen afgelegd met een gemiddelde snelheid van 22,5 knopen.

    Op 2 januari 1944 vertrok de Iowa naar de Pacific en maakte vanaf 22 januari deel uit van de United States Pacific Fleet. Op 18 maart bombardeerde het slagschip, samen met zusterschip USS New Jersey, Mili Atol, één van de Marshalleilanden, en werd geraakt door twee Japanse 15,2cm granaten afkomstig van een kustbatterij. De granaatinslagen hadden echter weinig uitwerking op het uitstekend bepantserde slagschip. Er ontstond dan ook slechts lichte schade en er vielen twee licht gewonden. Nadat het slagschip dekking had gegeven aan Amerikaanse luchtaanvallen op de Carolinen en bij Nieuw Guinea, nam het schip deel aan de amfibische landingen op Saipan en Tinian, eilanden van de Noordelijke Marianen. Tot december 1944 nam USS Iowa deel aan landingen op de Filippijnen en de Palaueilanden en aan de Slag in de Leyte Golf. Eind 1944 ging het schip in onderhoud op de Hunters Point Naval Shipyard te San Francisco van 15 januari tot 19 maart 1945. In april keerde de Iowa terug als onderdeel van de US Pacific Fleet en steunde carrieroperaties bij Okinawa en Kyushu, bombardeerde de kusten van Hokkaido en Honshu en voer op 29 augustus Tokyo Bay binnen. Het slagschip was nog steeds aanwezig in de Baai van Tokyo toen daar, aan boord van zusterschip USS Missouri de Japanse capitulatie-overeenkomst ondertekend werd.

    Na de Tweede Wereldoorlog nam USS Iowa deel aan routineoefeningen totdat het slagschip in september 1948 in San Francisco buiten dienst werd gesteld. Op 24 maart 1949 werd het slagschip in de reservevloot opgenomen. Op 25 augustus 1951 werd USS Iowa weer in dienst gesteld en hield gedurende enkele maanden schietoefeningen aan de Amerikaanse westkust. Op 1 april 1952 werd de Iowa vlaggeschip van de 7th Fleet, die gestationeerd was in Japan tijdens de oorlog in Korea. Tot oktober 1952 nam het slagschip regelmatig Noord-Koreaanse troepen en stellingen onder vuur in het gebied rond Wonsan, aan de Noord-Koreaanse westkust. Daarna keerde het slagschip terug naar Amerika waar het op de Norfolk Naval Shipyard in groot onderhoud ging. Na de Koreaoorlog was USS Iowa actief als opleidingsschip en nam deel aan grote NAVO-oefeningen. Het slagschip maakte ook enkele vlagvertoonreizen naar onder andere de Middellandse Zee. Op 24 februari 1953 werd de Iowa voor de tweede maal buiten dienst gesteld en opgenomen in de Atlantic Reserve Fleet op de Philadelphia Naval Shipyard.

    Door hun uitstekende snelheid, actieradius en slagkracht kwamen de slagschepen van de Iowa-klasse in aanmerking om omgebouwd te worden tot geleidewapen slagschepen. In juni 1958 rondde het Bureau of Ships een studie af naar de uitvoerbaarheid van dit plan. Hiervoor zouden alle primaire en secondaire kanonnen verwijderd worden en vervangen worden door twee Talos en twee Tartar geleidewapensystemen, een ASROC antionderzeeboot raketwerper en een Regulus II raketinstallatie. Hiervoor zou aan de boeg een SQS-26 sonarinstallatie aangebracht moeten worden en zou op het achterschip een helikopterdek moeten komen ten behoeve van twee anti-submarine warfare (ASW) helikopters. Bovendien zouden vuurcontrolesystemen voor de raketinstallaties en vlaggeschip faciliteiten aangebracht moeten worden. De kosten zouden echter dermate hoog oplopen dat van dit plan werd afgezien. Er volgde nog een studie waarbij de voorste 41cm kanonnen gehandhaafd zouden worden en op het achterschip slechts één Talos en één Tartar geleidewapensystemen geïnstalleerd zouden worden, maar ook hier was geen financiële ondersteuning voor. Een laatste voorstel bestond uit de ombouw van de Iowa-klasse slagschepen tot amfibische aanvalsvaartuigen met een twintigtal helikopters en zestien landingsvaartuigen. De financiering van deze verbouwingsplannen werd echter nooit geautoriseerd.

    In 1980 was de Koude Oorlog in volle gang en President Ronald Reagan had in zijn presidentscampagne gepleit voor militaire uitbreiding na de bezuinigingen op defensie na het aflopen van de Vietnamoorlog. Eén van die militaire expansies zou de uitbreiding van de US Navy moeten worden tot een vloot van 600 kapitale oorlogsschepen. Het plan, dat daadwerkelijk door Reagan uitgevoerd werd toen hij in 1980 president werd, hield onder andere in, het wederom in dienst nemen van de Iowa-klasse slagschepen. In 1982 werd de Iowa uit de mottenballen gehaald en naar de Avondale Shipyard te New Orleans, Louisiana, gesleept om gemoderniseerd te worden. Alle resterende 40mm en 20mm mitrailleurs en zes van de tien 12,5cm torens werden verwijderd en vervangen door verschillende geleidewapensystemen. Deze systemen bestonden uit vier Mk 141 vierling lanceerinrichtingen voor AGM-84 Harpoon raketten tegen oppervlaktedoelen, acht Box-lanceerinrichtingen voor 32 BGM-109 Tomahawk raketten tegen oppervlakte- en gronddoelen en een viertal Phalanx raketsystemen tegen luchtdoelen. Verder werd de Iowa uitgerust met de meest moderne vuurleiding- en radarapparatuur en een helikopterdek. Bovendien was de Iowa het eerste Amerikaanse oorlogsschip dat de beschikking kreeg over acht RQ-2 Pioneer Unmanned Aerial Vehicles of onbemande aanvalsvliegtoestellen. Op 28 april 1984 werd het gemoderniseerde slagschip voor de derde maal in dienst gesteld.

    Gedurende de jaren `80 nam USS Iowa deel aan NAVO-oefeningen en vertoonde het schip de Amerikaanse vlag in de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee en in het Midden Oosten. Gedurende een schietoefening, op 19 april 1989 bij Puerto Rico, deed zich een hevige explosie voor in de achterste 41cm toren op het voorschip waarbij 47 bemanningsleden omkwamen. Na meerdere onderzoeken kwam de US Navy tot de conclusie dat de explosie was veroorzaakt door een 41cm kruitbaal of kardoes (de 41 cm granaten werden nog steeds afgevuurd met behulp van vier kardoezen) afkomstig uit de jaren `30. Dat dergelijk oud kruit gebruikt werd was op zich niets bijzonders, maar een aantal van de kruitbalen was niet goed opgeslagen geweest tijdens de modernisering van het slagschip waardoor er zeer explosief ether gas vrij kon komen.

    Na de ineenstorting van de Sovjetunie, begin jaren `90, kwam ook de Koude Oorlog ten einde waardoor de Verenigde Staten het torenhoge defensiebudget af kon gaan bouwen. Eén van de gevolgen hiervan was dat USS Iowa op 26 oktober 1990 voor de derde en laatste maal buiten dienst werd gesteld. Het schip werd wederom opgenomen in de reservevloot in Philadelphia. Op 24 september 1998 werd het slagschip overgebracht naar Newport, Rhode Island, waar het diende als lesobject bij het Education and Training Center tot 8 maart 2001. In dat jaar werd de Iowa via het Panamakanaal naar Suisun Bay bij San Francisco gesleept waar het schip tot voor kort afgemeerd lag. Officieel maakte de Iowa tot 17 maart 2006 deel uit van de US Reserve Fleet. Vanaf 2007 deden verschillende commissies in San Francisco en Los Angeles pogingen om het slagschip over te nemen van de Amerikaanse marine om als museumschip te fungeren. Op 6 september 2011 werd de Iowa toegekend aan Pacific Battleship Center te San Pedro, Los Angeles, omdat deze partij het beste bod had gedaan. Van oktober tot december van datzelfde jaar werd het slagschip in Richmond voorbereid op haar toekomstige bestaan als museumschip. Vanaf 10 december was het schip beperkt opengesteld voor het publiek terwijl het nog afgemeerd lag in de Port of Richmond. Op 30 april 2012 werd de Iowa officieel overgedragen aan Pacific Battleship Center en vanaf 26 mei werd het slagschip door twee sleepboten overgebracht naar haar vaste ligplaats in San Pedro bij het World Cruise Center. Op 7 juli 2012 werd het bekende slagschip als museumschip geopend voor het publiek. USS Iowa ontving negen Battle Stars voor bewezen diensten tijdens de Tweede Wereldoorlog en twee van dergelijke onderscheidingen voor haar diensten in de oorlog in Korea.

    Definitielijst

    kardoes
    Kruitzak. Wordt gebruikt om granaten af te schieten vanuit kanonnen of houwitsers.
    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.

    Afbeeldingen

    USS Iowa ten anker bij de New York Naval Shipyard, 9 juli 1943. Bron: Navsource.
    USS Iowa in een droogdok op de San Francisco Naval Shipyard bij Hunters Point, 1945. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    USS Iowa op zee, 28 oktober 1952. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    Explosie in één van de 41cm torens van USS Iowa, 19 april 1989. Bron: Wikipedia.
    De Iowa wordt onder de Golden Gate Bridge gesleept op weg naar San Pedro, 26 mei 2012. Bron: Wikipedia.

    USS New Jersey

    Hoewel USS New Jersey op 23 mei 1943 in dienst werd gesteld, duurde het nog tot januari 1944 voordat het slagschip geheel oorlog gereed was. Haar eerste oorlogstaak bestond uit het beschermen van vliegdekschepen tegen Japanse luchtaanvallen als vlaggeschip van de 5th Fleet. USS New Jersey was betrokken bij de amfibische landingen op de Marshalleilanden, Palau en de Carolinen voordat het slagschip deel uit ging maken van de Amerikaanse landingsvloot in Nieuw Guinea, april 1944. In juni bombardeerde de New Jersey Japanse stellingen op Saipan en Tinian, eilanden behorende tot de Noordelijke Marianen, en nam deel aan de Slag in de Filippijnen Zee. Vanaf eind augustus 1944 was USS New Jersey gestationeerd op Ulithi, het meest noordwestelijke eiland van de Carolinen, van waaruit eind 1944 de Filipijnse campagne geleid werd. Acht maanden lang opereerde het slagschip vanuit deze basis en was onderdeel van de Amerikaanse vloot in de Slag om Leyte Golf in oktober van dat jaar. Begin januari 1945 volgden aanvallen op Formosa, Indochina, het huidige Vietnam, en Okinawa. USS New Jersey had vanaf januari 1943 220.000 zeemijlen afgelegd en 20 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten waaronder een handvol kamikazes.

    In april 1945 ging USS New Jersey in onderhoud op de Puget Sound Naval Shipyard te Bremerton, Washington. Deze onderhoudsperiode duurde tot begin juli 1945 toen het slagschip via San Pedro, Pearl Harbor, Eniwotok en Guam terugkeerde bij de Pacific Fleet. Het slagschip was nog net op tijd om de eindfase van de strijd in de Pacific mee te maken door deel te nemen aan kustbombardementen op de Japanse hoofdeilanden. Op 17 september 1945 arriveerde de New Jersey in Tokyo Bay waar het schip tot 28 januari 1946 zou verblijven als vlaggeschip van de Chief of Naval Forces van de Amerikaanse bezettingsmacht in Japan. Daarna nam het slagschip nog deel aan Operation Magic Carpet door 1.000 mariniers te repatriëren. Op 10 februari 1946 bracht de New Jersey de manschappen veilig aan wal in San Francisco. Daarna nam het slagschip een jaar lang deel aan oefeningen voor de Amerikaanse westkust. Na een korte onderhouds- en moderniseringsperiode in Bremerton, arriveerde de New Jersey in mei 1947 in Bayonne, New Jersey. Tijdens de zomer van 1947 werd het slagschip ingezet ten behoeve van opleidingen en trainingen van vooral onderofficieren. In deze periode maakte het schip enkele vlagvertoonreizen naar Noorwegen en de Caraïben. Op 18 oktober van datzelfde jaar werd het slagschip op non-actief gesteld en voorbereid om opgenomen te worden als reserve-eenheid. Op 30 juni 1948 werd USS New Jersey buiten dienst gesteld en opgenomen in de Atlantic Reserve Fleet op de New York Naval Shipyard.

    Op 21 november 1950 werd USS New Jersey weer in dienst gesteld en vocht gedurende april-november 1951 en maart-november 1953 in de oorlog in Korea onder de vlag van de Verenigde Naties. Na deze periode ging het slagschip in onderhoud en voerde tot 21 augustus 1957 routinematige oefeningen uit voor de Amerikaanse oostkust. Op die dag werd het slagschip wederom buiten dienst gesteld en opgenomen in de reservevloot te Bayonne, New Jersey. Tijdens de Vietnamoorlog kreeg het Amerikaanse leger grote behoefte aan artillerieondersteuning voor haar operaties in de laaglanden aan de kusten van het verdeelde schiereiland. Een slagschip leek de beste diensten te kunnen bewijzen en daarom werd USS New Jersey in 1967 uit de mottenballen gehaald. Om aan de benodigde reserveonderdelen te komen werden haar zusterschepen Iowa en Wisconsin gekannibaliseerd en op 6 april 1968 werd USS New Jersey voor de derde maal in dienst gesteld. Vanaf 30 september 1968 tot 1 april 1969 nam USS New Jersey succesvol vele Noord-Vietnamese doelen onder vuur. In totaal vuurde het, op dat moment, enige actieve slagschip ter wereld, 5.688 41cm en 14.891 12,5cm granaten af in de Vietnamoorlog. Op 17 december 1969 werd de New Jersey weer buiten dienst gesteld en opgenomen in de reservevloot op de Puget Sound Naval Shipyard.

    Als gevolg van de 600-schepen oorlogsvloot van President Reagan werd de New Jersey in het voorjaar van 1981 geselecteerd om gereactiveerd te worden. Het geconserveerde slagschip werd vanuit Bremerton naar de Long Beach Naval Shipyard, bij Los Angeles, gesleept om gemoderniseerd te worden. Het slagschip kreeg een vergelijkbare bewapening als zusterschip USS Iowa zou krijgen. Op 28 december 1982 werd USS New Jersey voor de vierde maal in dienst gesteld. In 1983 en 1984 maakte de New Jersey deel uit van een multinationale vredesmacht, die de orde in Libanon trachtte te herstellen, tijdens een bloedige burgeroorlog. Gedurende de rest van de jaren `80 nam het slagschip deel aan talloze NAVO-oefeningen en vlagvertoonreizen. Aan het einde van de Koude Oorlog werd USS New Jersey, op 8 februari 1991, voor de laatste maal buiten dienst gesteld en opgenomen als reserveschip in de Pacific Reserve Fleet te Bremerton, Washington. In januari 1999 werd de New Jersey afgeschreven door de US Navy en verdween het schip van de lijst reserve-eenheden.

    Op 12 september 1999 werd de New Jersey naar de Philadelphia Naval Shipyard gesleept om voorbereid te worden op haar nieuwe rol als museumschip. Er waren twee partijen die aanspraak maakten op het bezit van het slagschip: de New Jersey Battleship Commission of Bayonne en de Home Port Alliance of Camden, New Jersey. Op 20 januari 2000 maakte de toenmalige minister van marine, Richard Danzig, bekend dat Camden de laatste ligplaats van de New Jersey zou worden omdat de Home Port Alliance of Camden het beste onderhouds- en operatieplan voor het slagschip als museumschip had opgesteld en voorgelegd. Op 15 oktober van datzelfde jaar werd de New Jersey afgemeerd aan de Camden Waterfront en werd officieel als Battleship New Jersey Museum and Memorial opengesteld voor het publiek. Doordat het slagschip in totaal 19 Battle Stars ontving, waarvan negen verdiend in de Tweede Wereldoorlog, vier in Korea, twee in Vietnam en vier in Libanon en de Perzische Golf, werd USS New Jersey het meest gedecoreerde slagschip van de US Navy in de geschiedenis.

    Definitielijst

    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.

    Afbeeldingen

    USS New Jersey in de Pacific, 1945. Bron: History Navy.
    De New Jersey op weg van de New York Naval Shipyard naar de Atlantic Reserve Fleet te Bayonne, New Jersey, 30 juni 1948. Bron: Wikipedia.
    USS New Jersey bestookt Vietnamese doelen, maart 1969. Bron: Wikipedia.
    USS New Jersey in de Middellandse Zee, 14 april 1983. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    Museumschip USS New Jersey te Camden New Jersey. Bron: Battleship New Jersey.

    USS Missouri

    Na de nodige proefvaarten en een opwerkperiode, die plaats vond in Chesapeake Bay, vertrok USS Missouri op 11 november 1944 vanuit Norfolk, Virginia, door het Panamakanaal, naar San Francisco. Het nieuwe slagschip werd in de marinehaven in de baai van San Francisco oorlog gereed gemaakt voor dienst in de Pacific. Op 6 januari 1945 kwam het schip aan in Ulithi, één van de noordwestelijke Carolinen, waar de US Navy een marinebasis had ingericht. Vanaf die dag werd USS Missouri onderdeel van Task Force 58 (TF 58), een smaldeel dat opgebouwd was rond vier vliegdekschepen van de nieuwe Essex-klasse. Vanaf 16 februari lanceerde TF 58 de eerste luchtaanvallen op Japan, sindsdien bekend als de inmiddels beroemde Doolittle Raid. Enkele dagen later gaf USS Missouri artilleriesteun bij de amfibische landingen op Iwo Jima, waarbij de luchtafweer van het slagschip haar eerste vijandelijke vliegtuig neerhaalde.

    Op 14 maart vertrok TF 58 vanuit Ulithi om luchtaanvallen uit te voeren op de Japanse hoofdeilanden en vanaf 22 maart op Okinawa. Op 1 april 1945 bestormden Amerikaanse troepen Okinawa en kregen hierbij dekking van onder andere USS Missouri. Een Japanse tegenaanval werd succesvol afgeslagen door de oorlogsschepen van TF 58. Op 11 april stortte een Japanse kamikaze zich op het Amerikaanse slagschip en crashte tegen de scheepshuid ter hoogte van het hoofddek aan stuurboord, ongeveer zes meter achter de achterste 41cm toren. Wrakstukken van het toestel kwamen op het teakhouten dek van het slagschip terecht en er ontstond een kleine benzinebrand, die echter snel geblust werd. De schade aan boord van het slagschip was slechts zeer oppervlakkig. Het lichaam van de piloot werd teruggevonden op het hoofddek en de volgende dag met militaire eer aan de zee toevertrouwd. Twee dagen later deden twee kamikazes een poging om USS Missouri aan te vallen, maar één van de toestellen werd uit de lucht gehaald en het tweede stortte, zwaar beschadigd door luchtafweerkogels, neer in de buurt van de kraan op het achterdek van het slagschip, maar richtte eveneens slechts zeer lichte schade aan.

    In mei en juni 1945 was USS Missouri betrokken bij Amerikaanse kustbombardementen op Kyushu en Okinawa, de beide grootste zuidelijke eilanden van Japan. In juli van dat jaar namen de Amerikaanse oorlogsschepen meer noordelijk gelegen Japanse kusten onder vuur op de hoofdeilanden Honshu en Hokkaido. Deze bombardementen, maar ook de eindeloze luchtaanvallen op Japanse doelen gingen door tot 9 augustus, de dag dat de tweede atoombom op Japan werd afgeworpen. USS Missouri voer Tokyo Bay binnen op 29 augustus om de ondertekening van de Japanse capitulatie-overeenkomst voor te bereiden, die aan boord van het slagschip plaats zou vinden. De 23 minuten durende ceremonie vond plaats op 2 september 1945 en de onvoorwaardelijke overgave werd ondertekend door de Japanse minister van buitenlandse zaken Mamoru Shigemitsu en de Japanse generaal Yoshijiro Umezu en de Amerikaanse opperbevelhebber in de Pacific General Douglas MacArthur. Daarna ondertekenden vertegenwoordigers van alle geallieerde landen, die betrokken waren geweest bij de strijd in de Pacific, de overeenkomst. Voor Nederland tekende luitenant-admiraal Conrad Helfrich.

    Na de Tweede Wereldoorlog bleef USS Missouri in actieve dienst en na een onderhoudsbeurt op de New York Naval Shipyard werd het slagschip vlaggeschip van de US Atlantic Fleet. Begin 1946 maakte het slagschip een vlagvertoonreis naar Turkije en Griekenland, die vooral bedoeld was om aan de Sovjetunie te tonen dat de Verenigde Staten het grote strategisch belang inzagen van de Dardanellen, de nauwe zeestraat tussen de Zwarte Zee en de Egeïsche Zee. Daarna volgden enkele jaren waarin intensief geoefend werd in de Atlantische Oceaan.

    Op 17 januari 1950 liep USS Missouri aan de grond bij de ingang van Chesapeake Bay. Het slagschip had op dat moment een waterverplaatsing van ruim 57.000 ton en lag iets dieper in het water dan gewoonlijk, maar dat was niet de oorzaak van het ongeluk. Het slagschip had het diepste punt van de vaargeul gemist en liep daarom vast op een zandbank. In twee weken tijd werden er ruim 11.000 ton brandstof, munitie en voorraden van boord gehaald en werd er voor het schip een vaargeul uitgebaggerd. Het slagschip kon op 1 februari, met behulp van enkele pontons, dertien sleepboten en het inkomende tij, vrij getrokken worden. De Missouri werd op de Norfolk Naval Shipyard gerepareerd.

    Later in 1950 brak de oorlog in Korea uit en USS Missouri werd ontheven van haar taken in de Atlantische Oceaan en toegevoegd aan de Amerikaanse vloot. Deze vloot werd er door President Harry Truman op uitgestuurd werd om de Zuid-Koreanen, onder de vlag van de Verenigde Naties, bij te staan in hun strijd tegen de communistische Noord-Koreanen. Tijdens de Koreaoorlog diende de Missouri ongeveer een jaar, in verschillende periodes tussen september 1950 en april 1953, als artillerieplatform en om vliegdekschepen de nodige bescherming tegen luchtaanvallen te geven. Op 26 februari 1955 werd USS Missouri buiten dienst gesteld en opgenomen in de Pacific Reserve Fleet op de Puget Sound Naval Shipyard te Bremerton. Het slagschip werd vlak bij het vasteland afgemeerd en werd jarenlang opengesteld voor het publiek, dat massaal afkwam op het beroemde slagschip waarop de Japanse capitulatie-overeenkomst ondertekend was.

    In de zomer van 1984 werd de Missouri naar de Long Beach Naval Shipyard te Los Angeles gesleept om gemoderniseerd te worden in het kader van de oprichting van de 600-schepen vloot van President Ronald Reagan. Op 10 mei 1986 werd USS Missouri in San Francisco voor de tweede maal in dienst gesteld. Vier maanden later vertrok het slagschip voor een vlagvertoonreis rond de wereld die haar onder andere in Australië, het Suezkanaal, Turkije, Italië, Spanje en Portugal bracht. Bij terugkeer in de Verenigde Staten werd het slagschip uitgerust met 40mm granaatwerpers en 25mm machinegeweren en ingezet bij Operation Earnest Will, het escorteren van olietankers in de Perzische Golf. De kleine kaliberwapens waren speciaal bedoeld om Iraanse speedboten af te weren. Begin 1988 keerde het slagschip terug in de Verenigde Staten. De volgende jaren nam de Missouri deel aan grote NAVO-oefeningen in de Atlantische Oceaan.

    Op 2 augustus 1990 vielen Iraakse troepen Koeweit binnen en President George H.W. Bush zond enkele honderdduizenden troepen en een sterke oorlogsvloot naar de Perzische Golf om de internationale troepenmacht tegen de Irakezen te ondersteunen. USS Missouri maakte deel uit van de Amerikaanse vloot en arriveerde op 3 januari 1991 in de Straat van Hormuz om acte de préséance te geven in de Golfoorlog. Tijdens Operation Desert Storm vuurde USS Missouri Tomahawk raketten af op Iraakse doelen en gaf artilleriesteun aan grondtroepen met haar 41cm kanonnen.

    Op 31 maart 1992 werd USS Missouri buiten dienst gesteld in Long Beach en wederom opgenomen in de reservevloot in Puget Sound. Op 12 januari 1995 werd het slagschip afgeschreven en op 4 mei 1998 tekende staatssecretaris van marine, John H. Dalton het donatiecontract, dat bepaalde dat het slagschip overgedragen werd aan de stichting USS Missouri Memorial Association (MMA), die gezeteld was in Honolulu, Hawaï. Het slagschip werd naar Hawaï gesleept en opgenomen in een drijvend dok bij Ford Island in Pearl Harbor, om geprepareerd te worden als museumschip. Op 29 januari 1999 werd de Missouri officieel geopend als museumschip dat gerund werd door de MMA. De National Park Service in Pearl Harbor was eerst bang dat de Missouri het Arizona Memorial in de schaduw zou stellen en daarom werd de Missouri op enige afstand van de resten en met de boeg in de richting van USS Arizona afgemeerd. Hiermee willen de Amerikaanse autoriteiten in feite duidelijk maken dat USS Missouri, het symbool van het einde van de oorlog met Japan, waakt over USS Arizona, het symbool van het begin van die oorlog. De Missouri was op 14 mei 1971 al opgenomen in het National Register of Historic Places omdat aan boord de Japanse capitulatie-overeenkomst was getekend, maar kan nooit een National Historic Landmark worden. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de museumschepen USS North Carolina, USS Massachusetts en USS Alabama, verkeert de Missouri, na de modernisering in de jaren `80, niet meer in haar originele staat. Dit geldt overigens ook voor haar drie zusterschepen, die dezelfde moderniseringen ondergingen. USS Missouri kreeg elf Battle Stars waarvan zij er drie toegekend kreeg voor diensten in de Tweede Wereldoorlog, vijf voor bewezen diensten in Korea en vier gedurende de Golfoorlog.

    Definitielijst

    capitulatie
    Overeenkomst tussen strijdende partijen met betrekking tot de overgave van een land of leger.
    kamikaze
    Een kamikaze-piloot stortte zich met bommen aan boord op het vijandelijk doel, met name op Amerikaanse schepen. Men deed dit voor de goede zaak en een mooiere dood was niet denkbaar….. Enkele duizenden kamikaze-piloten vonden zo de dood.
    Raid
    Snelle militaire overval in vijandelijk gebied.
    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.
    smaldeel
    Deel van een oorlogsvloot die zelfstandig opereert.

    Afbeeldingen

    USS Missouri tijdens een proefvaart, juni 1944. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    Een kamikaze-aanval op USS Missouri, 11 april 1945, bij Okinawa. Bron: Wikipedia.
    USS Missouri in Tokyo Bay, 2 september 1945. Bron: History Navy.
    De Japanse minister van buitenlandse zaken Shigemitsu tekent de Japanse capitulatie-overeenkomst aan boord van USS Missouri. Bron: Wikipedia.
    USS Missouri aan de grond bij Thimble Shoals in Chesapeake Bay, 21 januari 1950 Bron: Wikipedia.

    USS Wisconsin

    USS Wisconsin werd later op stapel gezet dan de Missouri maar werd eerder opgeleverd. Daardoor werd USS Missouri het laatste slagschip dat ooit voor de Amerikaanse marine gebouwd werd. Het nieuwe slagschip hield haar proefvaarten in Chesapeake Bay in de vroege zomer van 1944. Op 7 juli vertrok de Wisconsin naar Trinidad van waaruit haar inwerkperiode plaats vond. Op 24 september waren het schip en haar bemanning gereed voor oorlogsdienst en vertrok USS Wisconsin door het Panamakanaal naar de Pacific. In oktober 1944 werd het nieuwe slagschip ingedeeld bij Task Force 38 (TF 38) om de snelle carriers van deze vloot te beschermen tegen Japanse gevechtsvliegtuigen. In die tijd waren de Amerikaanse strijdkrachten in de Pacific zover dat zij hun eerste luchtaanvallen op Manilla, de hoofdstad van de Filippijnen, uitvoerden.

    De volgende taak van TF 38 was het ondersteunen van de amfibische landingen op en de verovering van Luzon, het grootste eiland van de Filippijnen. In januari `45 was de Task Force actief in Indochina, bij Formosa, Hong Kong en in de Filippijnen. Daarna volgden luchtaanvallen op Okinawa. In het verdere verloop van het voorjaar en de zomer van 1945 was USS Wisconsin, net als haar zusterschepen, actief bij de veroveringen van Okinawa, Iwo Jima en de kustbombardementen op Japanse militaire en industriële doelen op de hoofdeilanden van het Japanse keizerrijk. Na de ondertekening van de Japanse capitulatie-overeenkomst, aan boord van zusterschip USS Missouri, maakte de Wisconsin tijdelijk deel uit van de Amerikaanse bezettingsmacht in Japan. Hiervoor verbleef het slagschip van 5 tot 23 september in Tokyo Bay waarna het schip vertrok naar San Francisco waar het op 15 oktober arriveerde.

    In januari 1946 keerde USS Wisconsin door het Panamakanaal terug naar de Amerikaanse oostkust. Op de Norfolk Naval Shipyard ging het slagschip in onderhoud. In het najaar van 1946 maakte het slagschip een vlagvertoonreis naar Zuid-Amerika waar onder andere havens bezocht werden in Chili, Peru en Venezuela. In 1947 maakte het slagschip vooral reizen in de Atlantische Oceaan met als doel het opleiden van onderofficieren en kadetten. In januari 1948 werd het slagschip in Norfolk in gereedheid gebracht om geconserveerd te worden als reserve-eenheid. Op 1 juli van dat jaar werd de Wisconsin, na slechts vier dienstjaren, buiten dienst gesteld en ging deel uitmaken van de Atlantic Reserve Fleet te Norfolk, Virginia.

    Op 3 maart 1951 werd de Wisconsin al weer in dienst gesteld om dienst te doen in de Koreaoorlog. Na een degelijke inwerkperiode loste USS Wisconsin zusterschip USS New Jersey af als vlaggeschip van de Amerikaanse 7e Vloot in Korea. Op 1 april 1952 nam USS Iowa deze taak over en de Wisconsin vertrok via Guam, Pearl Harbor en Long Beach naar Norfolk voor onderhoud. Op 9 september 1953 vertrok het slagschip weer naar het Verre Oosten om de Amerikaanse vlag te vertonen nadat de Koreaanse oorlog voorbij was. Het schip keerde in april 1954 wederom terug in de Verenigde Staten waar zij opgenomen werd in de US Atlantic Fleet. Op 6 mei 1956 had USS Wisconsin, tijdens dichte mist, een aanvaring met de torpedobootjager USS Eaton, waarbij haar boeg grote schade opliep. Het slagschip werd opgenomen in een droogdok in Norfolk waar de neussectie vervangen werd door de boegsectie van het onvoltooide zusterschip Kentucky. De technisch gecompliceerde reparatie werd door het werfpersoneel in Norfolk in zestien dagen geklaard.

    Tot begin 1958 bleef USS Wisconsin in dienst en ondernam nog een grote vlagvertoonreis naar het Middellandse Zeegebied in 1957. Vanaf 8 november van dat jaar werd de Wisconsin in Bayonne, New Jersey, gereed gemaakt voor inactieve dienst in de reservevloot. Op 8 maart 1958 werd het schip buiten dienst gesteld en samen met de Iowa opgenomen in de Atlantic Reserve Fleet in Philadelphia.

    Net als haar zusterschepen werd de Wisconsin in de jaren `80 in actieve dienst hersteld door de regering Reagan. Op 1 augustus 1986 werd het slagschip naar de Avondale Shipyard in New Orleans gesleept en grondig gemoderniseerd. De Wisconsin kreeg dezelfde wapens en uitrusting als de Iowa eerder had ontvangen in op de scheepswerf in New Orleans. Op 22 oktober 1988 werd USS Wisconsin voor de derde maal in dienst gesteld. In 1989 nam de Wisconsin nog deel aan NAVO-oefeningen in vredestijd, maar in 1990 bevond het slagschip zich voor de derde keer in haar bestaan in een oorlogssituatie, deze maal in de Perzische Golf. Net als zusterschip Missouri was de Wisconsin actief in de Golfoorlog en nam deel aan Operation Desert Storm.

    Op 30 september 1991 werd USS Wisconsin definitief buiten dienst gesteld en opgenomen in de reservevloot. In 1995 werd het slagschip verwijderd van het marine register en op 15 oktober 1996 overgebracht naar de Norfolk Naval Shipyard. Tot 12 februari 1998 werd het slagschip in gereedheid gebracht om te dienen als museumschip. Het zou echter nog tot 7 december 2000 duren voordat het schip als zodanig afgemeerd werd bij The National Maritime Center Nauticus in Norfolk, waar het schip opengesteld werd voor het publiek. Officieel was de Wisconsin nog steeds eigendom van de US Navy en maakte nog steeds deel uit van de reservevloot. In 2006 werd de Wisconsin, net als zusterschip Iowa, geschrapt van de lijst reserve-eenheden van de Amerikaanse marine en overgedragen aan het Hampton Roads Naval Museum, die het slagschip al sinds 2000 exploiteerde als museumschip op het nationale maritieme centrum in Norfolk. USS Wisconsin kreeg voor bewezen diensten tijdens de Tweede Wereldoorlog vijf Battle Stars toegekend en één voor haar diensten in de Koreaoorlog.

    Definitielijst

    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.
    torpedobootjager
    (Engels=destroyer) Zeer lichtgebouwd, snel en wendbaar oorlogsschip, bestemd om door verrassingsaanvallen grote vijandelijke schepen met de torpedo tot zinken te brengen.

    Afbeeldingen

    USS Wisconsin in de Pacific, december 1944. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    USS Wisconsin afgemeerd langszij de geborgen romp van de Oklahoma te Pearl Harbor, 1944. Bron: History Navy.
    De Wisconsin met aanvaringsschade opgelopen op 6 mei 1956. Bron: Navsource.
    USS Wisconsin na de modernisering in de jaren `80. Bron: Navsource.
    De Wisconsin tijdens de Fleet Week van 1991 te New York. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.

    Iowa-klasse vergeleken met andere klassen slagschepen

    De kenners van de alom gerespecteerde site combinedfleet.com hebben in een Battleship Comparison aangetoond waarom de Iowa-klasse slagschepen als beste aller tijden worden gezien. Zij hebben de Amerikaanse schepen vergeleken met de Japanse slagschepen van de Yamato-klasse, De Duitse Bismarck-klasse, de Franse Richelieu-klasse, de Britse King George V-klasse, de Italiaanse Vittorio Veneto-klasse en de Amerikaanse slagschepen van de South Dakota-klasse. De slagschepen werden vergeleken op een vijftal factoren waarvan een aantal weer onderverdeeld werd in sub factoren. De scores werden vermenigvuldigd met een getal tussen 1 en 4 naar gelang het gewicht de factoren in de schaal legden. Hierbij werden de basiseigenschappen van slagschepen, zoals primaire bewapening, bepantsering en vuurleiding zwaarder meegewogen dan bijvoorbeeld tactische of operationele eigenschappen. Als tactische eigenschappen werden vooral gezien: snelheid, wendbaarheid en damage control (schade beperking) en als operationele eigenschappen werden gezien: actieradius, het fungeren in eskaderverband en zelfredzaamheid bijvoorbeeld bunkercapaciteit, zoetwatervoorraad, voedselopslag en dergelijke.

    Zij kwamen tot de volgende conclusie:

    Yamato-klasseIowa-klasseBismarck-klasseRichelieu-klasseKing George V-klasseVittorio Veneto-klasseSouth Dakota-klasse
    Primaire bewapening10109987,58,5
    Bepantsering109,56,598,579,5
    Onderwater bescherming99710589
    Vuurleiding51057,58510
    Tactische factoren9,51098,58,58,58,5
    Secondaire bewapening tegen oppervlakte doelen9,5101085610
    Secondaire bewapening tegen luchtdoelen4,51041,54,5110
    Lichte bewapening2,5103,5781,510
    Luchtafweer310357110
    Operationele factoren8108,595,57,59
    Totaal170206146174152130,5196

    Een dergelijke score, zoals hierboven aangegeven, blijft natuurlijk subjectief omdat de verschillende klassen slagschepen voor verschillende doelen gebouwd werden. Zo werden de Franse slagschepen gebouwd om enkel en alleen de Italiaanse slagschepen te kunnen weerstaan. Uit de tabel mag blijken dat de Fransen daar in geslaagd waren. De Italianen bouwden echter alleen slagschepen als afschrikmiddel, als een Fleet-in-being, een vloot die alleen door haar aanwezigheid de vijand op afstand houdt zonder daadwerkelijk slag te leveren. De Britten zagen hun slagschepen alleen als tegenstanders van de Duitse en weer mag uit de tabel blijken dat de Britten, net zoals de Fransen succesvol waren. De Duitsers bouwden echter alleen slagschepen om vijandelijke koopvaardijschepen te vernietigen of te bedreigen. Vanuit hun oogpunt gezien waren zij dus ook in hun opzet geslaagd, zeker gezien de jaren die de Tirpitz de konvooien naar en van Moermansk in haar angstgreep hield. De Japanse mastodonten van de Yamato-klasse, met hun standaard waterverplaatsing van ruim 65.000 ton en hun negen 46cm kanonnen, werden puur ontwikkeld en gebouwd om hun slagkracht. Dit concept was echter al achterhaald toen zij zelf de succesvolle luchtaanval op Pearl Harbor uitvoerden en hierbij verschillende Amerikaanse slagschepen tot zinken brachten.

    De Iowa`s waren niet in alle categorieën de beste, maar de ontwerpers van de klasse hadden de vroegere eisen aan slagschepen het beste gecombineerd met de meest moderne vuurleiding-, radar- en opsporingsapparatuur. Of dit in een direct duel tussen de vergeleken klassen slagschepen van doorslaggevende aard zou zijn geweest, zullen we nooit weten omdat de slagschepen eenvoudigweg nooit in een dergelijke onderlinge slag hebben gestreden. Bijna alle slagschepen, die in de Tweede Wereldoorlog tot zinken werden gebracht, overkwam dit als gevolg van vliegtuigaanvallen.

    Definitielijst

    radar
    Engelse afkorting met als betekenis: Radio Detection And Ranging. Systeem voor het met elektromagnetische golven vaststellen van de aanwezigheid, afstand, snelheid en richting van voorwerpen als schepen, vliegtuigen, enz.

    Afbeeldingen

    Het Franse slagschip Richelieu Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    Het grootste slagschip aller tijden: de Japanse Yamato. Bron: Wikipedia.
    USS Iowa in 1945. Bron: San Pedro.
    USS Missouri, achterschip. Bron: Navsource.
    USS Iowa en USS Shangri-La ontvangen olie van USS Cahaba, 8 juli 1945. Bron: World War 2 Database.

    Besluit

    De slagschepen van de Iowa-klasse waren in alle opzichten bijzondere schepen. Het waren de laatste slagschepen ter wereld die ooit gebouwd werden en beschikten daarom over het meest moderne ontwerp. Nadat het Franse Richelieu-klasse slagschip Jean Bart in 1970 en het Turkse slagschip Yavuz (de ex-Goeben in Duitsland gebouwd in 1914) in 1973 gesloopt waren, waren de Iowa-klasse schepen de laatste slagschepen die ooit nog in actieve dienst zouden komen. Verder is het de enige klasse slagschepen, en waarschijnlijk de enige klasse oorlogsschepen, ter wereld, waarvan alle schepen bewaard zijn gebleven en die allemaal te bezoeken zijn. Bovendien worden de Iowa-klasse slagschepen zoals gezegd, gezien als de beste die ooit gebouwd werden.

    De Amerikanen bouwden slagschepen die aan alle eisen, die aan een slagschip gesteld werden, zo goed mogelijk konden voldoen. De North Carolina-klasse en South Dakota-klasse werden nog beperkt door de overeenkomsten van de verdragen van Washington en Londen, maar met de ontwikkeling van de Iowa-klasse kregen de Amerikaanse ontwerpers meer de vrije hand. Zij kwamen dan ook met een bijna perfecte balans tussen slagkracht, bepantsering, vuurleiding, uithoudingsvermogen en snelheid. De Iowa-klasse slagschepen waren bij uitstek het resultaat van 100 jaar evolutie van het slagschip.

    Definitielijst

    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.

    Afbeeldingen

    USS Iowa in de Atlantische Oceaan, 15 juni 1985. Bron: Courtesy of Michael W. Pocock.
    USS New Jersey in Californië, 8 januari 1985. Bron: Wikipedia.
    USS New Jersey vuurt een Tomahawk af tijdens operatie Desert Storm in 1991. Bron: Battleship New Jersey.
    Museumschip USS Wisconsin in Norfolk, Virginia. Bron: USS Wisconsin.
    USS Missouri waakt over USS Arizona in Pearl Harbor. Bron: Wikipedia.