TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

StuG III, Sturmgeschütz

Het Sturmgeschütz III was een mobiel aanvalskanon en tankjager op basis van een tankchassis. Ze werden in Duitsland in zeer grote aantallen gebouwd, omdat ze zeer effectief waren en goedkoper om te produceren dan tanks als de PzKpfw III en IV. Men kon zelfs bijna vier Stug III's produceren voor hetzelfde geld als een PzKpfw VIb Königstiger.

De ontwikkeling van de Stug (Sturmgeschutz) begon toen in 1935 Generaal Erich von Manstein een voorstel deed om een stormartillerie-voertuig te ontwikkelen. Deze kon dan ter ondersteuning van de infanterie ingezet worden. Om snel en op elk terrein te kunnen opereren dacht men aan een onderstel met rupsbanden.

Op 15 juni 1936 werd er een order aan Daimler Benz AG gegeven om een gepantserd infanterie-ondersteuningsvoertuig te ontwikkelen, uitgerust met een 75mm kanon. Het kanon zou 25 graden moeten kunnen draaien en over een afstand van 6 km artilleriesteun moeten geven, maar het moest ook effectief zijn bij gevechten op korte afstand. Het kanon moest in een gepantserde behuizing komen ter bescherming van de bemanning en het voertuig mocht niet hoger worden dan de lengte van een persoon. Daimler Benz, dat inmiddels ook bezig was met de ontwikkeling van de Panzerkampfwagen III (PzKpfw III), besloot voor de Stug hetzelfde onderstel te gebruiken. Alkett produceerde in 1937 vijf prototypen, die gebruikt konden worden voor tests. Deze waren uitgerust met een 75mm SturmKanone (StuK), ontworpen door Krupp. Het testen gebeurde bij Kummersdorf, Doberitz en andere testfaciliteiten. De succesvolle prototypes worden tot 1942 gebruikt als trainingsvoertuigen.

De Functie van de Stug
De Stug werd in het begin vaak ingezet om samen met de infanterie machinegeweernesten, kleine bunkertjes, versterkingen en andere obstakels uit de weg te ruimen. Later werden ze georganiseerd in Sturmgeschütz Abteilungen. Elke Abteilung bestond uit drie groepen, waarvan elke groep bestond uit zes voertuigen. De commandant van de Abteilung had echter zijn eigen voertuig. Later werd het aantal voertuigen per groep verhoogd van 6 naar 10. Er zouden dan per Abteilung 31 voertuigen aanwezig moeten zijn. Dit werd in de praktijk echter zelden gehaald. De onderdelen die wel af en toe 31 voertuigen ter beschikking hadden, waren de elite-eenheden van de Wehrmacht (zoals de Grossdeutschland-divisie) en de Waffen-SS (zoals de 1. SS-Panzer-Division Leibstandarte SS Adolf Hitler, SS-Panzergrenadier-Division Das Reich en de SS-Panzergrenadier-Division Totenkopf). Deze divisies hadden een Abteilung Stug's als permanent onderdeel in hun divisie.

De Stug was dus ontworpen als een voertuig ter ondersteuning van de infanterie. Naarmate de oorlog vorderde, werd de Stug ook ingezet als tankjager, veelal in een defensieve rol. Dit kwam ook door de diverse verbeteringen die het voertuig onderging naarmate de oorlog vorderde.

Definitielijst

Abteilung
Maakte meestal deel uit van een Regiment en bestond uit een aantal Kompanien. De Abteilung was de kleinste eenheid die individueel kon opereren en zichzelf kon handhaven. In theorie bestond een Abteilung uit 500 - 1.000 man.
divisie
Bestond meestal uit tussen de een en vier Regimenten en maakte meestal deel uit van een Korps. In theorie bestond een Divisie uit 10.000 - 20.000 man.
infanterie
Het voetvolk van een leger (infanterist).
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.
Totenkopf
Letterlijk: doodshoofd. Symbool dat door de SS werd gevoerd. Ook de naam van een SS divisie.

Afbeeldingen

De StuG III

Sturmgeschütz III Ausf A t/m G

Stug III Ausf. A
De eerste voertuigen, gebaseerd op het PzKfw III Ausf. F chassis, gingen in 1940 in productie. Deze werden met een aan de rechterkant geplaatst 75 mm StuK 37 L/24 kanon uitgerust. De behuizing voor de bemanning was gelast uit metalen platen op het onderstel. De aan de zijkant aanwezige noodluiken (van de PzKfw III) werden verwijderd en het pantser aan de voorkant werd verzwaard van 30 naar 50 mm. Van januari tot mei 1940 werden 30 Stug III Ausf. A's gebouwd. 24 hiervan gingen naar SturmArtillerie Batterijen 640, 659, 660 en 665. Ze kregen ieders 6 stuks en werden voor het eerst ingezet bij Operatie Fall Gelb in 1940.

Technische gegevens:

Model: Stug III Ausf. A
Gewicht: 19.600 kg
Bemanning: 4
Motor; Maybach HL 120 TR /12 cilinder 300pk
Snelheid; 40 km/h
Bereik; Op de weg 160 km
Afmetingen; Lengte;5,38 m
Breedte; 2,92 m
Hoogte; 1,95 m
Bewapening; 75 mm StuG 37 L/24
44 schoten
Bepantsering;

Behuizing voorkant; 50/10
Chassis voorkant; 50/21
Behuizing zijkant; 30/0 + 9/30
Chassis zijkant; 30/0
Behuizing achterkant; 30/30
Chassis achterkant; 30/30 + 10
Bovenkant / Onderkant 11/78-90

Productie; 30 stuks + 5 prototypes

Stug III Ausf. B, C, D en E
Kort na Ausf A werden er kleine verbeteringen aangebracht. Alle versies tot en met E hadden een 75 mm StuK L/24 kanon, en de laatste Ausf. E werd geproduceerd in maart 1942. Totaal kwam dit op 822 stuks geldend voor de bovengenoemde uitvoeringen. De officiële benaming voor deze serie was: Gepanzerter Selbsfahrlafette fur Sturmgeschutz 7.7cm Kanone Ausf A-E / Sd.Kfz. 142; ze bleven in actieve dienst tot midden 1943. Vele modellen werden toen teruggeroepen naar de fabriek om voorzien te worden van een verbeterde bepantsering en een zwaarder kanon. Een aantal oudere modellen kwam terug van het front voor reparaties en werd uitgerust met de op dat moment beschikbare kanonnen of bepantsering. Dit had tot gevolg dat er zo een aantal vreemde niet standaard varianten ontstond. Stug III Ausf. E werd het eerste model uitgerust met een 7,92 mm MG 34 machinegeweer. Ausf. D was de enige versie die ook in Noord-Afrika dienst zag (al waren het er maar drie).

Productieaantallen:
Ausf A Januari - mei 1940
30 stuks
Ausf B juni - mei 1941
320 stuks
Ausf C mei - september 1941
50 stuks
Ausf D mei - september 1941
150 stuks
Ausf E september 1941 - maart 1942
272 stuks
Ausf F maart - september 1942
360 stuks
Ausf F/8 september - december 1942
334 stuks
Ausf G december 1942 - maart 1945
7720 stuks

Ausf. F
In maart 1942 begon de productie van Ausf. F. Deze versie was niet alleen een aanvalskanon, maar ook bedoeld als tankjager. Deze waren broodnodig aan het Oostfront. De eerste modellen waren uitgerust met een lang 75 mm StuK 40 L/43 kanon en latere modellen met een nog langer L/48 kanon. De productie van ausf. F liep tot december 1942 met totaal van 359 stuks.

Ausf. F/8
Als opvolger voor Ausf. F werd Ausf. F/8 ontwikkeld met een wijziging in het kanon en nog een aantal andere kleine wijzigingen. Het kanon werd een lang 75 mm StuK 40 L/48. Van deze variant werden er 334 geproduceerd. Dit model was tevens het laatste type voordat de uiteindelijke versie van de Stug III in productie ging, de Stug III Ausf. G. De officiële naam voor Ausf. F en F/8 was: Gepanzerter Selbsfahrlafette fur Sturmgeschutz 7.7cm Sturmkanone 40 Ausf F-F/8 / Sd.Kfz. 142/1.

Ausf. G
Uitvoering G was de uiteindelijke uitvoering van het Sturmgeschutz III. De productie begon op december 1942 en bleef in productie tot maart/april 1945. Van deze uitvoering werden er maar liefst 7.893 stuks geproduceerd door Alkett (Altmaerkische Kettenfabrik GmbH) en MIAG (Muehlenbau-und-Industrie AG). Uitvoering G maakte gebruik van chassis, motor en ophanging van uitvoering F/8. De opbouw werd iets verbreed en de pantserplaten werden onder hoeken geplaatst (kogels en granaten ketsen dan eerder af). De bovenkant werd aan de achterkant iets verhoogd, wat voor meer ruimte binnenin zorgde en ook aan de achterkant kwamen de pantserplaten onder een hoek te staan. Andere veranderingen waren het bijplaatsen van periscopen voor de commandant en het pantser aan de voorkant werd verzwaard van 50 tot 80 mm. Tevens hadden sommige uitvoeringen G-periscopen voor de bestuurder, 5 mm zijplaaten naast de rupsbanden (skirts), een extra machinegeweer, afstandbediening voor het machinegeweer en nog vele andere kleine toevoegingen of wijzigingen die per voertuig konden verschillen.

Technische gegevens:

Model: Stug III Ausf. G
Gewicht: 23.900 kg
Bemanning: 4
Motor; Maybach HL 120 TR /12 cilinder 300pk
Snelheid; 40 km/h
Bereik; Op de weg 155 km
Afmetingen; Lengte;6,77 m
Breedte; 2,95 m
Hoogte; 2,16 m
Bewapening; 75 mm StuG 37 L/24
54 schoten
2 x 7,92 mm MG 34 of MG 42
600 schoten
Bepantsering;

Behuizing voorkant; 80/10
Chassis voorkant; 80/21
Behuizing zijkant; 30/11
Chassis zijkant; 30/0
Behuizing achterkant; 30/10
Chassis achterkant; 50/10
Bovenkant / Onderkant; 11/75-90
Kanonbehuizing voorkant; 50 of 50 + 30
Kanonbehuizing bovenkant; 30

Productie; 7.893 stuks

Zeldzame varianten
Op 1 augustus kwam het plan om 12 Stug III's om te bouwen in varende aanvalskanonnen ter ondersteuning van de invasie van Engeland (operation Seelöwe), maar dit heeft nooit plaats gevonden.

Van april tot juni 1943 werden 61 Stug's omgebouwd om te dienen als commandovoertuig voor radiografisch bestuurbare rijdende springladingen. Deze Stug's werden aangeduid met SdKfz 301 (Schwere Ladungsträger Ausf A/B/C - Bogward). In november 1944 werd een project gestart waarbij de Stug uitgerust werd met het beroemde en zeer krachtige 88 mm Pak 43/3 L/71 kanon, maar dit werd nooit als prototype gebouwd. Tien beschadigde van het front teruggekomen Stug's werden uitgerust met 14 mm vlammenwerpers. Deze werden aangeduid met Stug III (Fl). Alle 10 werden ze gebruikt voor training in Duitsland. Uiteindelijk werden ze weer uitgerust met een kanon en naar het front gestuurd.

Algemeen
Zoals hierboven vermeld zijn er diversie versies gebouwd. Deze modellen ondergingen vaak wijzigingen in de vering, ophanging, vorm, ventilator en koepel van de commandant. Elke variant had zo zijn wijzigingen wat resulteerde in de verschillende types van A t/m G. Allemaal werden ze bediend door 4 man (commandant, schutter, lader/radio-operator en bestuurder)

In het veld werden de Stug's vaak aangepast door plaatselijke werkplaatsen of de bemanning zelf. Wat men vaak deed, was een betonnen plaat aan de voorkant bevestigen of een extra pantserplaat er tegenaan lassen. Ook op andere plaatsen van het voertuigen werd wel eens extra bescherming aangebracht. De modellen geproduceerd tussen september 1943 en september 1944 werden ook voorzien van zimmerit (een antimagnetische pasta tegen kleefmijnen). En er werden ook weleens extra draagrekken op de achterkant aangebracht, waarmee brandstof of andere benodigdheden vervoerd konden worden.

Beoordeling
De Sturmgeschutz-series werden gezien als uiterst succesvol en dienden aan alle fronten als aanvalskanon en tankjager in zowel een offensieve als een defensieve rol. Omdat de tank zo laag was (ongeveer 2 m), werd deze vaak pas laat opgemerkt door de vijand en dan was het vaak al te laat. De bemanningen werden altijd gezien als de elite. Dit kwam voornamelijk door de zeer indrukwekkende tankscores van bemanningen: 20.000 tankkills waren er al genoteerd tot de lente 1944. Van alle varianten, subvarianten en op Stug III gebaseerde tanks zijn er totaal 9500 gebouwd door voornamelijk Alkett en diverse door MIAG.

Definitielijst

invasie
Gewapende inval.
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.
Operatie Fall Gelb
Codenaam voor de Duitse invasie van Nederland, België, Luxemburg en Frankrijk in mei 1940.

Afbeeldingen

Stug III Ausf. A
Stug III Ausf. C of D
Stug III Ausf. G
StuG III Ausf. G met een 'Saukopf'

Sturmhaubitze 42

History
Vanuit de ervaringen in de strijd realiseerden de Sturmgeschütz-eenheden de noodzaak voor een zwaarder kanon dan de 7.5 cm StuK. Dit resulteerde in 1941 in een order om de 10.5 cm leFH18 in een proefserie van 12 StuG III voertuigen, te bouwen van januari tot maart 1942. Er werd door vertragingen echter maar één voertuig gebouwd in maart 1942. In oktober waren er vijf gebouwd op basis van de StuG ausf. F en vier op basis van de StuG ausf. F/8. De eerste productieserie van de StuH42 startte in maart 1943 met een piekproductie in september 1944 met 119 stuks.

Kenmerken
De StuH42 had hetzelfde chassis en opbouw als de StuG III ausf. F, F/8 en G, omdat het was gebaseerd op deze modellen. De verbeteringen die tijdens de productie van de StuG III ausf G werden aangebracht, werden ook in de StuH42 doorgevoerd. Het enige verschil in beide voertuigen zat in het 10.5 cm StuH (Sturm-houwitser) en een wijziging intern voor het onderbrengen van de grotere granaten.

Inzet
Vanaf 1943 werden veel van de Sturmgeschütz-detachementen, die later omgedoopt werden in Sturmgeschütz-brigades voorzien van de StuH42. Elk detachement werd voorzien van negen van deze voertuigen als ondersteuning voor de aanwezige StuG III, vanwege een grotere vuurkracht. Bij de start van de slag om Kursk waren er 68 stuks aanwezig bij Legergroep Centrum en Zuid aan het Oostfront.

Technische gegevens:

Model 10.5cm Sturmhaubitze 42
Gewicht 24 ton
Bemanning 4
Motor Maybach HL 120 TRM
Snelheid 40 km/h
Bereik Op de weg 155 km
Afmetingen Lengte; 6,14 m
Breedte; 2,95 m
Hoogte; 2,16 m
Bewapening

- 10.5 cm StuH42 L/28, 36 schoten
- 7,92 mm MG 34 machinigeweer
- 7,92 mm MG 34 machinegeweer coaxiaal (alleen late modellen)

Productie 1.211 stuks + 1 prototype

Definitielijst

houwitser
Ook bekend als Haubitze (Du) of Howitser (En). Houwitser is een krombaan geschut. Schiet dus met een kromme baan en heeft daardoor een minder grote reikwijdte. Deze kan voor een 155mm houwitser toch nog bij 18 km liggen
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.

Afbeeldingen

Sturmhaubitze 42, StuH42

Sturminfanteriegeschütz 33B

History
De StuIG33B was de derde poging om het 15 cm, SIG33 kanon op een PzKpfw chassis te monteren. Het voertuig moest een compleet gesloten gevechtscompartiment krijgen. In juli 1941 werd Alkett bevolen om 12 stuks af te leveren tegen het midden van september 1941. De uiteindelijke versie was echter pas in december 1941 en januari 1942 gereed. Op 20 september 1942 werden 12 voertuigen besteld die twee weken later klaar dienden te zijn. De 12 originele voertuigen werden omgebouwd tot de uiteindelijke versie en nog 12 werden er gebouwd in oktober 1942.

Kenmerken
De StuIG33B had hetzelfde chassis als de StuG III Ausf. E en F/8. De opbouw was echter compleet veranderd. De opbouw was verhoogd om plaats te maken voor het geschut en dit geschut werd vanaf het midden van het voertuig wat aan de rechterkant gemonteerd. Als secundair wapen werd een MG 34 machinegeweer toegevoegd in de opbouw.

Inzet
De eerste 12 SiG33b's werden in november 1942 toegewezen aan Sturmgeschütz-Abteilungen 177, 244 en 245 voor inzet in Stalingrad. Een tweede compagnie werd gevormd als de 9de Compagnie, 201ste Pantserregiment, 23ste Pantserdivisie. Deze divisie werd gestuurd om de troepen bij Stalingrad te onzetten en later om de Sovjetopmars te vertragen in de winter van ‘42/’43.

Technische gegevens:

Model Sturminfanteriegeschütz 33B
Gewicht 21 ton
Bemanning 5
Motor Maybach HL 120 TRM
Snelheid 20 km/h
Bereik 110 km
Afmetingen Lengte; 5,40 m
Breedte; 2,90 m
Hoogte; 2,30 m
Bewapening

- 15 cm Stu I G L/11, 30 schoten
- 7,92 mm MG 34 machinegeweer

Productie 24 stuks

Definitielijst

divisie
Bestond meestal uit tussen de een en vier Regimenten en maakte meestal deel uit van een Korps. In theorie bestond een Divisie uit 10.000 - 20.000 man.
kanon
ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.

Afbeeldingen

Sturminfanteriegeschuütz 33B, StuIG33B

StuG varianten en export

Alle StuG varianten:

Sturmgeschutz III - Sd.Kfz. 142
- Ausf A - 75 mm StuK 37 L/24
- Ausf B- 75 mm StuK 37 L/24
- Sturminfanteriegeschütz 33 Ausf B - 150 mm sIG 33 L/11
- Ausf C 75 mm StuK 37 L/24
- Ausf D 75 mm StuK 37 L/24

Sturmgeschutz III (40) - Sd. Kfz. 142/1
- Ausf F - 75 mm StuK 40 L/43 en L/48
- Sturmhaubitze 42 Ausf F / Sd.Kfz. 142/2 - 105 mm StuH 42 L/28
- Ausf F/8 - 75 mm StuK 40 L/43 en L/48
- Sturminfanteriegeschütz 33 Ausf F/8 - 150 mm sIG 33 L/11
- Ausf G "Fruhe" - 75 mm StuK L/48
- Ausf G "Spat" - 75 mm StuK L/48
- Sturmhaubitze 42 Ausf G / Sd.Kfz. 142/2 - 105 mm StuH 42 L/28

Sturmgeschutz IV - Sd.Kfz. 163/167
- Stug IV - 75 mm StuK 40 L/48

Overige varianten:
- Sturmhaubitze 42 (Sd.Kfz. 142/2)
- Stug 33 - 150 mm zwaar infanterie kanondrager
- Sturmgeschütz III Flammpanzer
- Munitionpanzer Sturmgeschütz III Ausf G - munitiedrager

Stug's naar het buitenland
Deze voertuigen werden ook geëxporteerd naar ander As-mogendheden:
Roemenië 119 Ausf F/8 en G (TAS T-III in dienst tot 1950)
Bulgarije 55 Ausf G (SO-75)
Hongarije 40 Ausf G
Italië 5 Ausf G
Spanje 10 Ausf F/8 en G
Finland 59 Ausf G (Ps. 531)
Noorwegen ?
Tsjechoslowakije ?
Joegoslavië ?
Diverse andere landen waren geïnteresseerd, maar hebben er geen gekocht.

Na de oorlog zijn 28 Stug III's Ausf G's naar Syrië gegaan en hebben daar dienst gedaan tot 1967. Een aantal werd er door de Israeliërs buitgemaakt op de Golanhoogte, en één daarvan staat nu in Museum of Armored Forces in Latrum.

Definitielijst

infanterie
Het voetvolk van een leger (infanterist).

Afbeeldingen

Stug III Ausf. E