Concentratiekamp Sachsenhausen

Het concentratiekamp Sachsenhausen werd in zomer van 1936 opgericht. Gevangenen uit de Emslandlagern, een groep kampen uit het district Emsland, werden ingezet bij de bouw. Het was het eerste kamp dat gebouwd werd nadat de Reichsführer-SS Heinrich Himmler tot Chef van de Duitse Politie benoemd werd in 1936.

Het door de SS-architecten als ideaal ontworpen concentratiekamp zou de wereld een beeld moeten geven van SS-architectuur. Voor de gevangenen moest het symbool staan voor de onderwerping aan de absolute macht van het nazi-regime.

Als concentratiekamp en model- en opleidingskamp van de SS in de directe omgeving van de Rijkshoofdstad had Sachsenhausen een bijzondere plaats in het nationaal-socialistische systeem. Dit werd nog eens onderstreept toen in 1938 het hoofdkantoor van de inspecteur van de concentratiekampen van Berlijn naar Oranienburg, nabij het concentratiekamp Sachsenhausen, verplaatst werd.

Tussen 1936 en 1945 werden in het concentratiekamp Sachsenhausen in totaal meer dan 200.000 mensen gevangen gehouden. Vele duizenden stierven door de beruchte Dodenmarsen. Ongeveer 3.000 in het kamp achtergebleven zieken, artsen en verplegers werden op 22 april 1945 door Russische en Poolse eenheden van het Rode Leger bevrijd.

Voorbeelden van wat er hier te zien is:
• De Kommandatur, teruggebracht in originele staat.
• De originele ingang van het kamp zoals die 1936 was.
• Russisch obelisk gedenkteken.
• Enkele tentoonstellingen, zoals een in originele staat teruggebrachte barak.
• Een cellenblok.
• Het crematorium en vernietiging station "Z".
• Begraafplaatsen voor gevangenen, Duitse soldaten en soldaten van het Rode Leger.
• De originele wapenkamer van de Duitse troepen.

Na de oorlog werd het kamp door de Russen als Speziallager in gebruik genomen en aan het eind van 1945 zaten er weer 12.000 mensen in het kamp gevangen. Dit waren Nazi's maar ook Sociaal-Democraten en andere tegenstanders van de Sovjet-Unie. Na de oprichting van de DDR in 1949 werd het kamp opgeven en werden de resterende gevangen vrijgelaten, naar Rusland overgebracht of aan de DDR overgedragen. Gedurende deze periode zijn er in het kamp ongeveer 60.000 mensen opgesloten waarvan er ca. 12.000 zijn overleden. Aan de rand van het terrein is aan deze periode een museum gewijd.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Ronald Stassen
• Foto's: Anne Bolijn (1, 3, 4, 5, 6), Jan de Jager (2, 7, 8)

< >