“Lost at Nijmegen”, dat zowel als E-book en paperback beschikbaar is, omschrijft de gebeurtenissen rond Nijmegen en de rol van de 82nd Airbone Division daarin, in de eerste 24 uur van Market Garden. Na een korte inleiding over Market Garden neemt auteur R.G. Poulussen de lezer mee naar het, in de historiebeschrijving vaak vermeende ‘misverstand’ tussen Gavin en Lindquist. Dit misverstand zou de oorzaak ervan zijn dat de Waalbrug bij Nijmegen niet in die eerste 24 uur van Market Garden werd ingenomen.

De auteur vervolgt zijn boekwerk met een nauwgezette beschrijving van de gevechtsontwikkelingen van de diverse onderdelen binnen de 82nd Airborne Division in en rond Nijmegen. Aan de hand van getuigenverslagen en documenten schetst de auteur een beeld van de situatie zoals deze in die eerste 24 uur was ontstaan.

Het boekwerk wordt voorts aangevuld met beschrijvingen over Arie Dirk Bestebreurtje, Jan van Hoof en Agardus Leegsma. Bestebreurtje landde samen met de Amerikanen als verbindingsofficier tussen de troepen en het Nederlandse verzet. Jan van Hoof zou verantwoordelijk zijn geweest voor het onschadelijk maken van de springladingen waarmee de verkeersbrug bij Nijmegen zou worden opgeblazen door de Duitsers.

In zijn conclusies stelt de auteur dat de drie dagen die de 82nd nodig had om de Waalbrug in te nemen onnodig waren en daardoor serieus bijdroegen tot het mislukken van Market Garden. Daarnaast stelt hij dat er geen misverstand was tussen Gavin en Lindquist en dat het ontbreken van offensieve orders voor het 508th Parachute Infantry Regiment funest is geweest voor de ontwikkelingen rond de Waalbrug. De gegeven orders zouden de 508th ervan hebben weerhouden de brug eerder in te nemen terwijl dit wel mogelijk was.

Met “Lost at Nijmegen” brengt auteur R.G. Poulussen vooral nieuw leven in de discussie rond de ontwikkelingen in Nijmegen en brengt hij de eerste 24 uur van de gevechten in en rond Nijmegen nauwgezet in beeld. De conclusies gaan ver voor de aangedragen bronnen en bewijslast. Met dezelfde eenvoud kan uit de tekst van het boekje een geheel ander conclusie worden getrokken. Het 508th PIR had alle vrijheid en mogelijkheid om wel een aanval op de Waalbrug te ondernemen. Dit is ook gebeurd in die eerste 24 uur en wel twee keer. Beide aanvallen zijn door de Duitsers afgeslagen. Had men meer kunnen doen? Mogelijk, maar de bronneninformatie in het boek is daarin niet overtuigend genoeg. Dat het late innemen van de Waalbrug invloed had op de ontwikkeling van Market Garden is eigenlijk een open deur. Maar dat juist deze vertraging cruciaal was voor Market Garden is evenmin overtuigend aangetoond in het boek. Met even groot gemak kunnen andere vertragingen in Market Garden als net zo cruciaal worden aangewezen.

Het is de auteur te prijzen dat hij met dit werk de discussie rond Market Garden ‘nieuw’ leven in tracht te blazen. Zijn werk kan een bijdrage leveren aan het totaalbeeld rond Market Garden. Zijn conclusies gaan mij echter te ver om op basis van de inhoud van het boekwerk vast te kunnen stellen. Hiervoor mist het boek een goede bronnenverantwoording (een bronnenvermelding is niet gegeven, alleen uit de noten is enigszins op te maken welke bronnen gebruikt zijn) en is het vooral beperkt in haar bronnen. Door het aanhalen van andere primaire bronnen kan een geheel ander beeld worden geschetst. Juist die andere bronnen zijn niet of nauwelijks gebruikt. Hierbij gaat het om bronnen van niet-Amerikaanse oorsprong die de Duitse en Britse positie in het geheel kunnen verklaren. Uit het boek komt namelijk niet naar voren wat de posities en aantallen Britse troepen waren die Nijmegen binnenkwamen. Evenmin wordt met bronnen ondersteund welke Duitse troepen in de Betuwe, in Nijmegen en het Reichswald aanwezig waren of daar snel heen konden worden getransporteerd.

Hiermee stel ik niet dat de auteur ongelijk zou hebben in zijn conclusies, maar dat het boek mij onvoldoende bronnen, zeg maar bewijslast, geeft om de conclusies te ondersteunen. Toch wil ik het geen slecht boek noemen. Voor geďnteresseerden en onderzoekers naar Market Garden, mag dit boekwerkje eigenlijk niet ontbreken in de boekenkast. De auteur durft de discussie open te gooien en roept hiermee eigenlijk op om nauwgezetter onderzoek te doen naar de ontwikkelingen rond Market Garden. Daarnaast geeft de auteur een goed beeld van de gebeurtenissen in en rond Nijmegen tijdens de eerste 24 uur van Market Garden. Lezers die de achtergronden rond Market Garden niet kennen, zou ik dit boek niet als eerste aanraden om te lezen, maar een ieder die zich wat diepgaander op Market Garden wil focussen, zou ook dit boekwerk erbij moeten lezen. Al was het maar omdat de auteur vragen oproept die het vragen waard zijn.