Luc de Vos is één van de Belgische autoriteiten als het om de wereldoorlogen gaat. Als professor aan de Koninklijke Militaire School schreef hij onder andere de boeken "Veldslagen in de Lage Landen" en "Van Normandië tot de Ardennen". Met het werk "De Tweede Wereldoorlog" geeft hij een algemeen overzicht van één van de meeste bloedige periodes uit de menselijke geschiedenis. Het is een zeer ambitieus project om de gehele Tweede Wereldoorlog in één boek samen te persen. Dat beseft de Vos zelf maar al te goed. In zijn inleiding stelt hij duidelijk dat hij geen volledigheid beoogt, maar hij wil wel inzicht bieden in datgene dat zestig jaar geleden is gebeurd. Daarbij richt hij zich vooral op het militaire domein. Hij verdedigt die invalshoek door te stellen dat de meeste boeken over WOII alleen "randfenomenen", zoals de collaboratie, verzet, de Holocaust behandelen. Het lijkt een straffe uitspraak om bv. de holocaust tot een "randfenomeen" te herleiden, maar De Vos heeft wel een punt wanneer hij stelt dat het zuiver militaire gebeuren de feitelijke essentie is van de Tweede Wereldoorlog.

In het hele boek door zal hij speciale aandacht besteden aan die fases waarin België rechtstreeks betrokken was of die zich afspeelden op het Belgisch grondgebied.

De Vos begint zijn overzicht met het interbellum. Hier werden namelijk de kiemen gelegd van een nieuw wereldconflict dat zijn gelijke niet kende. Op een bondige manier toont de Vos aan hoe gauw de hoop op een langdurige vrede na WOI de grond werd ingeboord met de opkomst van de NSDAP. Deze partij onder leiding van Adolf Hitler voerde een steeds agressievere politieke koers. Duitsland lapte steeds meer het verdrag van Versailles aan zijn laars en begon o.m. het leger weer uit te bouwen. De appeasementpolitiek van de latere geallieerden kon de Duitse honger niet stillen: de weg naar een nieuwe wereldoorlog lag weer open. Dat conflict start met de inval in Polen. Interessant is dat de Vos hier stilstaat bij het feit dat die veldtocht niet altijd zo vlot verliep: zo mislukten vele commandoacties om bruggen te veroveren vaak, net als de meeste omsingelingen. We vernemen ook hoe grof zowel Duitsers als Russen tekeer gingen bij de liquidatie van joden en van de Poolse elite. Ze executeerden allebei ongeveer 700.000 mensen. Opmerkelijk is dat Engeland en Frankrijk toen wel de oorlog verklaarden aan Duitsland, maar niet aan de USSR, zelfs niet toen deze ook nog Finland aanviel.

Tijdens dat conflict deed zich een zeer eigenaardige gebeurtenis voor, waarbij de Vos uitvoerig stilstaat: door een toevallige noodlanding op 10 januari 1940 kreeg België al documenten in verband met de Duitse aanvalsplannen in handen. In deze documenten stonden o.m. de plannen voor de verovering van de Maasbruggen. De latere geallieerden (Britten, Fransen, …) kenden dus heel vroeg de Duitse plannen. Toch bleef België vasthouden aan zijn neutraliteitspolitiek: de Vos legt jammer genoeg deze houding niet uit.

Hij staat wel uitvoerig stil bij de sterkte en de opstelling van de verschillende legers aan de vooravond van Fall Gelb. De Duitse aanvalsplannen worden uitvoerig toegelicht aan de hand van duidelijke kaarten. Interessant is de vergelijking tussen de Eerste (plan-Schliefen) en de Tweede Wereldoorlog (plan-Manstein).

In het tweede hoofdstuk wordt het krijgsgebeuren in West-Europa van mei 1940 tot januari 1941 heel uitvoerig uitgelegd. De Vos vertelt met veel deskundigheid, gedetailleerde feitenkennis en kaarten over de sterke en zwakke kanten van de legers, de strategieën en plannen, het verloop van de strijd. Telkens gaat er speciale aandacht naar België: Eben-Emael, de opstelling achter het Albertkanaal en de KW-linie, de slag aan de Leie. Hij geeft niet enkel gewoon de gebeurtenissen weer, maar gaat ook op zoek naar verklaringen: waarom mislukte de reactie van de geallieerden? Waarom werd het Haltbefehl uitgevaardigd? Voor de mislukking van de slag om Engeland geeft de Vos maar liefst zes oorzaken. Verder zijn voor een leek de technische en militaire termen niet altijd makkelijk te begrijpen, maar het boek blijft zeer vlot leesbaar en mooi geïllustreerd met foto’s en kaarten.

Het derde hoofdstuk is gewijd aan het mondiaal karakter van de Tweede Wereldoorlog. WOII was namelijk, veel meer dan de Grote Oorlog, een echte wereldoorlog. Veel meer staten waren erbij betrokken en ook buiten Europa werd er hard gevochten. Denk maar aan de strijd in China, het Grote Oceaangebied, Noord- en Oost-Afrika. De Vos besteedt eerst aandacht aan de Balkan (waar hij o.m. vertelt over de zwakheid en overmoed van Mussolini), alvorens over te gaan naar het "echte" Oostfront : Operatie Barbarossa. Daarna komen in dit hoofdstuk de operaties in Azië en Afrika aan bod, net als de slag om de Atlantische Oceaan en de bombardementen op Duitsland. De verschillende delen zijn telkens op een gelijkaardige manier ingedeeld: de opbouw van de verschillende legers, de plannen en strategieën en tenslotte de operaties zelf. Elk deel wordt afgerond met een bondige, maar interessante synthese: welke lessen en gevolgen kunnen eruit deze gebeurtenissen getrokken worden? De analyses worden weer verduidelijkt aan de hand van overzichtelijke en goed begrijpbare kaarten, terwijl de oorlog door middel van heel wat foto’s in beeld wordt gebracht.

In hoofdstuk vier staat de Vos uitdrukkelijk stil bij de situatie in België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tussen de krijgsverrichtingen door vernemen we hoe het dagelijkse leven verliep in bezet België: het bestuur en de economie, de, collaboratie en het verzet (waarbij ook aandacht gaat naar de Belgische soldaten die aan de zijde van de geallieerden meevochten), de Jodenvervolging.

Hoofdstuk vijf is exclusief gewijd aan de landing in Normandië op 6 juni 1944: de voorbereiding, de plannen, de troepen en uiteraard het verloop van de landing zelf, alweer geïllustreerd met goede kaarten en pakkende foto’s.

Het tij is gekeerd: het is nu aan de Duitsers om zich te verdedigen, maar ze blijken niet opgewassen tegen de geallieerde aanvalsmachine. Stad na stad wordt bevrijd. In dit zesde hoofdstuk staat de geallieerde opmars en de bevrijding van West-Europa centraal. Er wordt wat uitvoeriger stilgestaan bij de bevrijding van België, maar ook bij het leed (zowel menselijk als materieel) dat de oorlog heeft veroorzaakt. Die aandacht voor het menselijk leed (zowel onder de burgers als onder de soldaten) loopt als een rode draad door het boek van de Vos. Het boek is immers ook een eresaluut aan degenen die ons de vrijheid teruggaven.

Toch gaf het Derde Rijk zich niet zomaar gewonnen. Dat bleek al tijdens de operatie Market Garden en werd nog duidelijker met het onverwachte Duitse offensief eind 1944. De slag om de Ardennen krijgt zijn eigen hoofdstuk, alvorens de Vos in hoofdstuk acht overgaat naar de ondergang van het nazi-regime, het Japanse Rijk en daarmee ook het einde van de Tweede Wereldoorlog.

In zijn nabeschouwing maakt de Vos de balans op: op politiek, economisch, technisch, strategisch en tactisch vlak . Er wordt ook nog even aandacht besteed aan de verliezen van de Tweede Wereldoorlog en aan de bestraffing van de vele oorlogsmisdaden.

Met dit boek schreef de Vos een uitstekend synthesewerk. Het is tegelijkertijd uitgebreid en beperkt. Het is uitgebreid in die zin dat het de hele Tweede Wereldoorlog omvat en toelicht. Natuurlijk kan hij daardoor niet in detail treden. Het zuiver militaire gebeuren wordt degelijk uitgelegd, maar ook hier blijft het "oppervlakkig", al is dat niet het juiste woord. Hij kan in dit synthesewerk niet de diepgang geven die een specifiek werk over bv. het Ardennenoffensief wel kan geven. Hier ligt dan ook de waarde én de beperking van het boek: het is een synthesewerk. Uitstekend als basiswerk en als inleiding: het maakt de Tweede Wereldoorlog voor een breed publiek toegankelijk.