Brits Vliegdekschip HMS Victorious (38)

HMS Victorious werd kort na haar in dienststelling al beroemd nadat haar Fairey Swordfish toestellen het Duitse slagschip Bismarck wisten te beschadigen en later deel te nemen aan aanvallen op Bismarck haar zusterschip Tirpitz. Na inzet in de Middellandse Zee vertrok HMS Victorious naar het Verre Oosten om daar aan operaties deel te nemen. Korte tijd voer het schip hier zelfs onder Amerikaanse vlag met de codenaam USS Robin. In de jaren 1950 werd het schip volledig gemoderniseerd en deed het nog tot 1969 dienst. In 1970 werd HMS Victorious gesloopt

HMS Victorious werd op 13 januari 1937 besteld en op 14 mei 1937 werd de kiel gelegd aan de werf van Vickers-Armstrong. Op 14 september 1939 werd het schip te water gelaten en op 14 mei 1941 afgeleverd. Het vliegdekschip was het vijfde Royal Navy schip met deze naam sinds het in 1783 werd gegeven aan een 3e klasse zeilschip. Toen de HMS Victorious in mei 1941 in dienst werd gesteld kon het praktisch gelijk ten strijde trekken. Negen dagen later moesten haar vliegtuigen de lucht in voor een aanval op het Duitse slagschip Bismarck. Het waren deze toestellen die de eerste treffer plaatsten.^[1]

De volgende actie waar de HMS Victorious bij betrokken was, werd de aanval op het zusterschip van de Bismarck, de Tirpitz. Deze aanval vond plaats in maart 1942, toen de Tirpitz haar toevlucht had gezocht in een Noors fjord. Vervolgens werd de HMS Victorious opgedragen om in mei en juni 1942 de konvooien PQ-15 en PQ-17 naar de Sovjet-Unie te beschermen. In augustus 1942 voer het schip naar de Middellandse Zee voor operatie Pedestal en nam vervolgens in november 1942 deel aan de landingsoperaties in Noord-Afrika.

Tijdens de winter van 1942-1943 werd het schip opnieuw uitgerust om vervolgens te worden uitgeleend aan de Amerikaanse Pacific Fleet, tot ze kon worden vervangen door de USS Essex (CV-9). De HMS Victorious werd toegevoegd aan Task Force 14 met de USS Saratoga. Als tijdelijke naam kreeg het schip de codenaam USS Robin toegewezen. Als zodanig was het schip betrokken bij operaties tegen de Solomon eilanden en in mei/juni 1943 bij de invasies van Munda, New Georgia en Bougainville.^[2][3]

Eind 1943 keerde het schip weer terug bij de Britse marine en wel bij de Home Fleet. In 1944 werd wederom door haar toestellen een aanval ondernomen op het Duitse slagschip de Tirpitz. Na konvooidiensten in de Noordelijke IJszee, werd op 3 april wederom een aanval ondernomen op de Tirpitz. Ditmaal gebruikte de Britse marine voor het eerst nieuwe Chance Vought Corsair vliegtuigen.

Na een modernisering in mei 1944 voer de HMS Victorious naar het Verre Oosten om zich bij de HMS Illustrious (87) te voegen. Samen ondernamen ze in juli 1944 een aanval op Palembang en vervolgens met de HMS Indomitable (92) een aanval op de Andaman eilanden op 25 juli. Ook de HMS Victorious werd in november 1944 toegewezen aan de Britse Pacific Fleet. Samen met de vliegdekschepen HMS Indomitable, HMS Illustrious, HMS Indefatigable (R10) en de Amerikaanse 5th Fleet, nam de HMS Victorious deel aan de invasie van Okinawa. In Januari 1945 volgde aanvallen op Japanse versterkingen in Nederlands-Indië. In februari 1945 arriveerde het schip voor kleine reparaties in de haven van Sydney, om op 28 februari deel te nemen aan een aanval op Sakishima Gunto. Op 9 mei 1945 werd het schip geraakt door een kamikaze-aanval. Hierbij werd echter nagenoeg geen schade aangericht.^[4]

Na de Tweede Wereldoorlog werd het schip voor proefnemingen met onder andere de nieuwe Hawker Sea Fury's. In januari 1947 werd het schip afgevoerd van de operationele lijst, om echter in oktober 1947 weer te worden toegevoegd als trainer voor vliegdeklandingen. Tussen oktober 1950 en januari 1958 werd de HMS Victorious volledig verbouwd. Hierbij werd een compleet nieuwe opbouw vanaf het hangardek gerealiseerd. Eind 1969 werd ze uit de vaart genomen en in 1970 gesloopt.

Gemoderniseerde HMS Victorious (R38) Bron: U.S. Navy National Museum of Naval Aviation photo No. 1996.488.037.041

Tijdens haar oorlog carrière was het schip uitgerust met opeenvolgend de Fairey Fulmar, Fairey Swordfish, Chance Vought Corsair en Grumman Avenger. De Britse FAA eenheden die hier zijn gestationeerd waren de squadrons 800, 809, 817, 820, 825, 827, 828, 829, 831, 832, 849, 882, 884, 885, 896, 898, 1834, 1836, 1837, 1838 en detachementen van de squadrons 801, 802 en 822.

Noten

1. Kennedy, 1974
2. Apps, 1971, pag. 113-121
3. Hobbs, 2017, pag. 15
4. Jackson, 2006, pag. 301