Titel: | Officier van Oranje |
Auteur: | Rik Sentrop |
Uitgever: | Walburg Pers |
Uitgebracht: | 2011 |
Pagina's: | 191 |
ISBN: | 9789057307553 |
Omschrijving: |
In dit boek tekent de auteur het levensverhaal op uit de mond van de 92 jarige Jan Wynekes. Vanaf zijn geboorte en vroege jeugd in Indonesië tot en met zijn nu 69-jarige huwelijk wordt zijn biografie weergegeven die overduidelijk in het teken van de Tweede Wereldoorlog staat. Hoewel zijn vader hem het liefst een medicijnen studie had zien volgen koos Jan na zijn middelbare school voor de KMA opleiding. Deze werd afgebroken door het uitbreken van de oorlog dat hij aan den lijve meemaakte bij de artillerie op de Grebbeberg. Daarbij wordt op een enkele bladzijde een letterlijk verslag van ene reserve kapitein J. van ’t Land weergegeven en verderop wordt er geciteerd uit een evaluatie van kapitein Vergouwe van deze eerste dagen van oorlog. Onder druk van de toenemende tirannie van de bezetter nemen Jan Wynekes en zijn beste vriend het besluit het land in 1942 te verlaten en naar Engeland te vluchten. Deze tocht wordt in grote lijnen beschreven. De twee mannen weten met een enorme dosis geluk in Zwitserland uit te komen. Uiteindelijk vertrekt Jan daarvandaan met een trein naar Spanje waarna hij in Gibraltar aanbelandt en daarvandaan naar Engeland vaart. Dan volgt een verslag van de opvang aldaar en een tijd van het grote nietsdoen. Er is in naam wel een Nederlandse regering, maar daar deugt volgens Jan niets van en de enige daadkracht die daar gegenereerd wordt, komt van Koningin Wilhelmina. Ook maakt Jan Wynekes kennis met prins Bernhard en na een artillerieopleiding met een Engelse afdeling komt hij uiteindelijk bij de Prinses Irene Brigade terecht waarmee hij in augustus 1944 in Normandië landt. Na de beschieting van Caen zit hij vrij plotseling in Brussel en trekt hij verder door Noord België om uiteindelijk van daaruit bij de Operatie Market Garden terecht te komen. Daarna wordt hij ingezet bij de bevrijding van Brabant en Zeeland. Het opmerkelijkste van Wynekes’ levensverhaal is dat hij na zijn carričre als beroepsofficier op zijn 49ste als kolonel der artillerie besluit een gouden handdruk te aanvaarden en alsnog medicijnen gaat studeren in Utrecht. Na zes jaar slaagt hij met lof en wordt hij dirigerend geneesheer van een verpleeghuis in Zwolle. Het gehele boek wordt verteld in een stijl die blijkbaar de indruk moet versterken van een ijzervreter die voortdurend “zeikend van woede” en “tijdens het vreten” beschoten of “woest bedonderd” wordt. Afgezien van een aantal grammaticale zonden op het gebied van d’s en dt’s is dit een stijl die iemand moet liggen om dit boek op z’n waarde te kunnen schatten. De les die aangereikt wordt, dat oorlog het slechtste in de mens losmaakt, komt een beetje afgemat over en wordt door het “legerjargon” zeker niet duidelijker neergezet. Hoewel een vergelijking met “Soldaat van Oranje” uit de titel mag worden afgeleid is de heer Wynekes van mening dat Erik Hazelhoff Roelfzema met zijn reis als bemanningslid op een Zwitsers schip naar Zweden het er maar makkelijk mee heeft gehad. Hoewel de verteller ook regelmatig contact heeft met prins Bernhard, wordt de soldaat van oranje verder nergens aangehaald. Jan Wynekes ontkomt er niet aan de indruk te geven in sterke mate met afgunst van zijn collega’s bij het leger te maken te hebben gehad en dat het vertrouwen in zijn medemens in de loop van de jaren beperkt werd tot zijn directe familie. Als historische weergave van een leven in het teken van de Tweede Wereldoorlog is dit boek niet onderscheidend. |
Beoordeling: | Redelijk |