Villa Wannseeconferentie

In de prachtige "Villa Marlier" of het "Haus der Wannseekonferenz" gelegen aan de Wannsee ten Westen van Berlijn, vergaderden op 20 januari 1942 de top van de SS- en de Nazi Ambtenarij over de eindoplossing van het "Jodenvraagstuk".

Anders dan vaak wordt gedacht werd er tijdens deze vergadering niet tot de moord op de Joden besloten. Een dergelijk besluit kon door niemand anders- of zonder medeweten van Adolf Hitler worden genomen. Er waren al plannen voor de mogelijke uitvoering gemaakt en onder historici is er een gangbare opvatting dat Hitler ergens tussen augustus en oktober 1941 heeft besloten om de joden niet te laten "emigreren" zoals eerder het plan was, maar om er definitief mee af te rekenen. In een toespraak tot de Gauleiter in december laat hij daar weinig onduidelijkheid over bestaan en ook Joseph Goebbels maakt hier melding van in zijn dagboeknotities van 13 en 18 december 1941.

Voor de vergadering die diende om de praktische uitvoering van deze plannen te bespreken en stipt om 12.00 uur begon, had de voorzitter, SS Obergruppenfuhrer Richard Heydrich 15 hoge Nazi ambtenaren van de relevante ministeries en organisaties uitgenodigd. Tijdens de vergadering die maar twee uur duurde waren er wel enkele kritische geluiden of vragen, maar de vraag over de morele juistheid werd door niemand gesteld. Na afloop was het iedereen duidelijk dat het bevel over de operatie bij de SS lag, en waren de aanwezigen in zekere zin medeverantwoordelijk geworden voor de geplande moord op ongeveer 11 miljoen mensen!

Doordat in 1947 één van de totaal dertig door Adolf Eichmann gemaakte notulen opdook, weten we zoveel over wat er tijdens deze vergadering is besloten. De overige notulen zijn hoogstwaarschijnlijk vernietigd en nooit teruggevonden.

Sinds 1992 is de villa een documentatiecentrum en een uitstekend museum gevestigd waar wordt verteld over de conferentie en de gevolgen daarvan. Ook zijn er de kopieën van de notulen te zien.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jan de Jager
• Foto's: Jan de Jager
• LONGERICH, PETER, De Wannseeconferentie, Spectrum, Houten, 2018.

< >