Musée-Mémorial de la Bataille de Normandie

Gelegen in de grootste stad van de regio is het oorlogsmuseum van Bayeux één van de beste in zijn soort, het "Musée Mémorial de la Bataille de Normandie" (Slag om Normandië Museum).

De indrukwekkende gebouwen zijn makkelijk bereikbaar en er is een grote parkeerplaats aanwezig voor zowel privé-auto's als bussen.Dit is ook wel nodig aangezien er het hele jaar door excursies en tochten naar dit museum worden gemaakt; vanuit de hele wereld komen bezoekers naar het museum in de eerste bevrijde grote stad van Frankrijk. Zo komen diverse delegaties van de Britse 'Wargraves Pilgrimage' het museum jaarlijks met een bezoek vereren en zijn er geregeld groepen veteranen te gast. Niet ver van het museum zijn diverse militaire begraafplaatsen te vinden.

Voor de deur van het museum zijn op het grote, omringende gazon, naast het monument ter herdenking aan de bevrijding van de stad Bayeux, diverse goed onderhouden tanks op verhogingen geplaatst. Een Britse Churchilltank staat trots op een hoek van het gazon en in een andere hoek, met de loop dreigend op de weg gericht, staat een Amerikaanse Shermantank. Meest opvallend is de indrukwekkende Amerikaanse M-10 Tankdestroyer, een redelijk zeldzame verschijning. Voor de ingang van het museum staat een Duitse Hetzer Jagdpanther (Tankdestroyer) in het 'dunkelgelb-braunrot-grun' camouflagepatroon. De Britse veteranen kijken er nog steeds met respect en ontzag naar op.

Binnen komen we, na de kassa te zijn gepasseerd, in gangen met glazen vitrinewanden. Rijen met volledig bewapende, geüniformeerde poppen kijken ons aan. Verderop komen we vitrines tegen met wapens, een hele wand met Amerikaanse parachutisten, een aparte glazen kast met daarin een MG-34 op een onderstel, compleet met reservelopen en munitiekisten, nog meer poppen, vlaggen, vaandels, insignes en onderscheidingen.

Via een aangebouwde gang komen we in het tweede gedeelte van het museum. Direct zien we luchtafweergeschut, pantserwagens, een Scoutscar en een Flak 88-er. Een grote verzameling voertuigen bijeen, als ware het een legerkamp. Mortieren in alle soorten en maten. Een Goliath-tank (afstandsbestuurbaar rijdend tankje dat gevuld kon worden met bijna 100 kilo springstof). Duits, Engels, Frans, Amerikaans materieel.
De glazen wanden en gangen zijn hier gevuld met foto's en documenten, legerkaarten op linnen gedrukt en foto's en uitrustingstukken die door veteranen aan het museum zijn geschonken, vaak met vermelding van de bron. Te veel documenten om allemaal door te lezen; je zou er minstens een week voor nodig hebben!

Aangrijpend zijn de persoonlijke aandenkens van soldaten die tijdens acties in Normandië om het leven zijn gekomen. Aan één van de vele documentmuren kunt u een foto zien van PFC (Private First Class) Raymond J. Nellis. Hij diende bij de Amerikaanse 5de Infanterie Divisie en kwam op 30 juli 1944 om nabij St. Lo. Behalve de foto van de onbezorgde, jonge soldaat, is er een gebedskaartje en zijn soldij betaalboekje te zien.
Boven de foto hangt een telegram van Western Union aan de ouders van Nellis; 'The Secretary of War desires me to express his deep regret that your son private J. Nellis was killed in action on thirty July in France. Letter follows. Aug 21 1944'.
Naast het telegram hangt een krantenknipsel dat verhaalt over de 20 jaar jonge, gesneuvelde soldaat; dat hij op 1 maart '43 in dienst was gegaan, dat hij '6 feet tall' was. Dat hij de tweede gesneuvelde was uit zijn dorp Lyons in de staat New York. Dat hij drie broers had die allemaal in het leger dienden; korporaal Robert Harold Nellis in Italië, sergeant William Nellis in Frankrijk en korporaal Charles Nellis in Engeland. Laatstgenoemde had net een foto van hem en zijn Engelse vrouw opgestuurd, ter gelegenheid van hun eerste jaar huwelijk. Achter het raam van de familie Nellis was een vlag aangebracht met vier sterren. Een ster voor elke zoon die in de oorlog diende.
Op dat ogenblik was Saving Private Ryan even heel dicht bij voor mij.

In sommige van de paden staan voertuigen geparkeerd. Jeeps, pantserwagens en halftracks. Aan het plafond zijn parachutes zorgvuldig bevestigd. Lopen van een Panther en een Tigertank liggen languit op de grond.
Een diorama op schaal (1:32), en dan plots, om een hoek, een levensecht diorama. Een stuk stad, verwoest door de gevechten… soldaten die tussen het puin lopen. Kogelhulzen, verloren uitrustingstukken en granaten. Het deed me denken aan de soortgelijke diorama's in het oorlogsmuseum in Diekirch en Museum Hartenstein in Oosterbeek. Ook komen we persoonlijke brieven tegen van onder andere Veldmaarschalk Montgomery.

De laatste zaal is aan vliegtuigen gewijd. Een neergestorte Spitfire is tot een diorama op ware grootte verwerkt (compleet met de plaggen gras). Ook zijn er veel diorama's (1:32) over acties zoals het inschepen van de parachutisten in een DC-3, C-47, Skytrain (Dakota). In een hoek staat een staartstuk met een hakenkruis erop.

Elk uur is er een filmvoorstelling in het museum in een aparte filmzaal.
De filmbeelden laten iets van het museum zien en behandelen de invasie van Normandië en de gevechten die daarop volgden minutieus. De stem van Eisenhower die zijn troepen toespreekt; 'You are about to embark upon a Great Crusade'.

Het museum in Bayeux is een absolute magneet voor mensen die zich willen verdiepen in de oorlogsgeschiedenis van Normandië.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Don van den Bogert
• Foto's: Lennard Bolijn

< >