Bijna tweeënzeventig jaar geleden, op 19 augustus 1942, landden Canadese soldaten op de kust nabij de Franse havenstad Dieppe tijdens operatie Jubilee. De aanval was een test van het geallieerde opperbevel, het resultaat: meer dan de helft van de 6.000 manschappen was gesneuveld, gewond of gevangen genomen. De slag om Dieppe was een catastrofe. Hoe anders was het tweeëntwintig maanden later. De tweedelige BBC-documentaire "D-Day: The Last Heroes " toont hoe de ervaringen van de slag om Dieppe en een gedegen voorbereiding de basis zouden vormen voor een succesvolle aanval op Festung Europa. Op 6 juni 1944 begon de grootste en meest complexe amfibische operatie aller tijden. De voorbereiding waren al op 19 augustus 1942 gestart.

Van Nederland tot aan de grens met Spanje vormde de Duitse verdediging van de Noordzee- en Atlantische kust , zeker na de komst van Erwin Rommel als inspecteur van de Atlantikwall, een geducht obstakel voor het geallieerde bevrijdingsleger. Duidelijk was dat er meer nodig was dan brute kracht en een dosis geluk om deze te doorbreken.

In de aanloop naar operatie Overlord maakten Britse luchtspionnen van de RAF, met behulp van de nieuwste technieken, miljoenen foto’s van de fortificaties langs de Europese kust. De modernste technieken werden benut door analisten in de Britse luchtmachtbasis Medmenham voor het verzamelen en analyseren van deze informatie. Ooggetuigen vertellen in "D-Day: The Last Heroes " hoe met behulp van onder andere de nieuw ontwikkelde 3D-foto’s een zo reëel mogelijk beeld werd geschapen van de Duitse verdedigingswerken langs de Franse kust. Schaalmodellen, maquettes en trainingsfilms voor de geallieerde manschappen waren slecht enkele van de hulpmiddelen. Een niet bestaand leger werd ingezet gedurende operatie Fortitude om de Duitse legerleiding te misleiden. Groot-Brittannië was verworden tot ‘s werelds grootste informatiecentrum en militaire basis.

Ondanks alle analyses en voorbereidingen was de uitkomst van operatie Overlord erg onzeker toen ze in de vroege ochtend van 6 juni 1944 van start ging. Toch werd na slechts enkele minuten sinds het begin van D-Day het eerste succes geboekt met de verovering van de Pegasusbrug. Zichtbaar werd dat het geallieerde opperbevel een wijze les had geleerd tijdens de slag om Dieppe. Een les die op de stranden en in het achterland van Normandië ten volle werd benut. Ondanks dat operatie Jubilee was uitgelopen op een ramp, was 19 augustus 1942 een dag die de geschiedenis zou veranderen: de mislukte landing op Dieppe vormde namelijk de basis voor D-Day, de definitieve bevrijding van West-Europa.

BBC-documentaires staan bekend om hun kwaliteit en inhoud. "Auschwitz: The Nazis and the Final Solution" is slechts één voorbeeld. De documentaire "D-Day: The Last Heroes" kan hier zonder twijfel aan worden toegevoegd. Vanuit Brits oogpunt wordt op heldere wijze aangetoond wat nodig was om operatie Overlord tot een succes te maken. De presentatie door de Engelse televisieverslaggever Dan Snow is erg duidelijk. De ooggetuigenverslagen van veteranen zijn zeer indrukwekkend en die van Britse oud-commando’s soms ronduit humoristisch. Ook aan missers als de landing op Pointe du Hoc wordt niet voorbijgegaan. Mede hierdoor krijgt de kijker een compleet beeld en geeft de documentaire uitstekend weer dat het slagen van D-Day zeker geen vanzelfsprekendheid was. Zoals wordt gezegd: "Er zijn weinig dagen die de geschiedenis hebben veranderd, maar er zijn dan ook maar weinig dagen die de datum 6 juni 1944 dragen."

Als extra aan deze tweedelige BBC-serie is toegevoegd de documentaire "D-Day: The Shortest Day". Deze tweeënvijftig minuten durende documentaire toont Britse, Amerikaanse, Canadese en Duitse ooggetuigenverslagen die een beeld schetsen van het dagelijkse leven voorafgaand aan de invasie en van hun betrokkenheid bij de invasie van Normandië en de bevrijding van West-Europa. Opvallend aan de verslagen is dat de mannen die elkaar bevochten op het slagveld vaak geen persoonlijke haat kenden. Persoonlijke, soms zeer emotionele getuigenissen, maken de documentaire erg de moeite waard om te bekijken. Meer dan eens wordt duidelijk dat zaken soms buitengewoon relatief waren, zoals blijkt uit wat Brenda McBryde, destijds verpleegster in het 75th British General Hospital, vertelt over Duitse en Britse gewonde die zij verzorgde: "Dus twee groepen die elkaar een paar uur eerder nog naar het leven stonden, zongen samen Lili Marlene. Zo stom is de oorlog nou"