Titel: | De Leeuwenroute - Luitenant-kolonel John Frost, 2e Bataljon Parachutisten Regiment |
Schrijver: | Beumer, D. |
Uitgever: | Lanasta |
Uitgebracht: | 2023 |
Pagina's: | 96 |
ISBN: | 9789464560985 |
Omschrijving: | Op 17 september 1944 landden troepen van de Britse 1st Airborne Division, als onderdeel van Operatie Market Garden, ten westen van Arnhem om de brug over de Rijn te veroveren. De mannen die per parachute en zweefvliegtuig op de akkers bij Wolfheze waren geland, moesten zo’n 14 kilometer afleggen om bij de cruciale Rijnbrug te komen. Uit tactische overwegingen splitsten de Britten zich op in drie groepen, die via drie verschillende routes – de Leopard-, de Tiger- en de Lion-route – naar Arnhem zouden bewegen. Hier ging het al mis. Uiteindelijk zouden alleen de mannen die de zuidelijke Lion-route volgden - en een klein deel van de mannen die de middelste Tiger-route aflegden - in de avond van 17 september bij de Rijnbrug geraken. Het zou niet genoeg blijken te zijn. Na vier dagen van zware gevechten moesten zij zich overgeven. In het boek ‘De Leeuwenroute’ van Dick Beumer volgen we het voetspoor van de Britten die op zondag 17 september de Lion-route aflegden, van de dropzone bij Wolfheze tot aan de Rijnbrug. Via Heelsum, het Doorwerthse Bos, de Westerbouwing, Oosterbeek-Laag en de straten in de benedenstad van Arnhem, bereikten de luchtlandingstroepen rond half 8 in de avond de noordelijke oprit van de brug over de Rijn. Beumer, zelf korporaal geweest in het 11e Pantserinfanteriebataljon Garde Grenadiers, beschrijft de weg die de mannen onder leiding van luitenant-kolonel John Frost volgden en wat er onderweg op verschillende locaties is gebeurd. Het boek van Beumer is daarmee niet zozeer een beschrijvend verslag van de tocht die de soldaten van Frost aflegden, maar laat zich beter typeren als een historische routegids, een slagveld-tourboek. Van locatie naar locatie beschrijft Beumer wat er op de Lion-route is gebeurd. Daarbij staat hij niet enkel stil bij de gebeurtenissen op 17 september 1944, maar maakt hij op verschillende locaties ook een uitstapje naar latere momenten in de strijd. Bijvoorbeeld bij het oude kerkje in Oosterbeek. Onderweg naar Arnhem gaf Frost hier op 17 september zijn C-compagnie de opdracht de spoorbrug - niet te verwarren met de verkeersbrug - over de Rijn in te nemen. De C-compagnie trok via de uiterwaarden naar de spoorbrug, de rest van het bataljon trok via de Benedendorpseweg door richting de Rijnbrug. Op dezelfde plek, zo weidt Beumer uit, werd in een later stadium felle tegenstand geboden nadat de teruggeslagen bataljons uit Arnhem zich opnieuw formeerden in de zogenaamde Lonsdale Force. Iets verderop, op de hoek Acacialaan-Benedendorpseweg, lezen we over de actie van sergeant John Baskeyfield, die hier op 20 september in zijn eentje twee anti-tankkanonnen bediende en daarmee drie Duitse pantservoertuigen uitschakelde. Baskeyfield sneuvelde daarbij en werd postuum onderscheiden met het Victoria Cross. Op de betreffende plek staat nu een grote boom en een plaquette die herinneren aan wat hier op die 20e september plaatsvond. Met dergelijke uitstapjes naar latere momenten tijdens de Slag om Arnhem, laat Beumer mooi de gelaagdheid van het verleden op de verschillende locaties zien. Voor niet-ingewijden in de complexe en toch ook chaotische gevechten van Market Garden, werkt het verspringen van de chronologie mogelijk ook wat verwarrend. Waar zijn we nu precies en hoe past dat in het verloop van de strijd? Beumer lijkt zich daar overigens van bewust, want meerdere keren haast hij zich te melden dat "dit alles niet van belang [is] voor het verhaal" van 17 september. De insteek van het volgen van de Lion-route en de gebeurtenissen onderweg op 17 september is, zeker voor wie zich graag verdiept in Operatie Market Garden en van details houdt, potentieel veelbelovend en fraai. Maar Beumer wijkt in zijn enthousiasme toch wel wat veel van de route af. Zo wordt er bijvoorbeeld uitvoerig stilgestaan bij de tijdelijke schuilplaats van generaal-majoor Roy Urquhart aan de Zwarteweg 14. Een allerminst onbelangrijke episode, maar niet een die zich afspeelde op de Lion-route. En dat terwijl aan de intrigerende en tragische dood van de tweeling Thomas en Claude Gronert op 17 september bij station Oosterbeek-Laag – wél op de route – dan weer slechts enkele woorden worden besteed. Ook het overzicht achterin het boek met de toelichting op de toekenning van het Victoria Cross, de Militaire Willemsorde en de Distinguished Service Order aan mannen die in Arnhem/Oosterbeek vochten, is interessant, maar heeft enkel in een paar gevallen met de Lion-route te maken. Gelukkig keren we wel steeds terug naar het pad dat de mannen van Frost op 17 september 1944 aflegden. En wordt de lezer onderweg getrakteerd op mooie details en fraaie illustraties. Ook de passages over de verbeten strijd rondom de noordelijke oprit van de brug geven een goed beeld van wat zich daar heeft afgespeeld. Wie het spoor wil volgen van de soldaten die erin slaagden om de Rijnbrug te bereiken en het niet erg vindt om zo nu en dan even van het pad af te wijken, komt er met dit boek wel. |
Beoordeling: | Goed |