TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Het schooltje van Auschwitz

Titel:Het schooltje van Auschwitz
Schrijver:Escobar, M.
Uitgebracht:2019
Pagina's:302
ISBN:9789043531382
Omschrijving:

Het verhaal vertelt de waargebeurde geschiedenis over de wilskracht van een moeder die probeert het leven van haar en alle kinderen in het zigeunerkamp in Auschwitz te verbeteren door voor de kinderen te zorgen en ze te beschermen tegen de ontberingen van het kampleven en tegen naziarts Josef Mengele.

Berlijn, mei 1943. Helene Hanneman, moeder van vijf kinderen onder de twaalf jaar, waarvan de jongste drie jaar jong, werkt dubbele diensten als verpleegster en is hoofdkostwinner. Haar man Johann Hannstein is een virtuoos violist, maar mag sinds 1936 niet meer werken omdat hij een Roma (zigeuner) is en niet binnen de rassenidealen van de nazipartij past. De politie komt in mei 1943 Johann en de kinderen ophalen op bevel van Reichsfuhrer-SS Heinrich Himmler, die alle Sinti en Roma in het Rijk in speciale kampen wil onderbrengen. Helene hoeft niet mee, zij is Duitse. Maar haar reactie hierop is: "Denkt u nu echt dat een moeder haar kinderen alleen zou laten, in een situatie als deze?" Het wordt haar toegestaan mee te gaan, op weg naar Auschwitz.

Helene ging dus met haar Roma-man en kinderen mee, ondanks dat dit niet hoefde. Ze werden naar het dichtstbijzijnde treinstation gebracht en in veewagens gepropt. De reis duurde drie dagen, er was geen eten en geen water, er stierven oude mensen en kinderen tijdens de reis. Bij aankomst in Auschwitz waren ze totaal verzwakt en werd Helene van haar man gescheiden. Ze werd met haar kinderen naar een barak gestuurd, waar ze zag hoeveel ontberingen ze zouden moeten doorstaan. Het dak was lek, het stonk er enorm en er was bijna geen slaapplek meer vrij. Een smerige stal was het, de zigeunerbarak.

Helene kon als verpleegster aan het werk terwijl medegevangenen op haar kinderen pasten tijdens haar werktijden. Als je een baantje had, dan was er meer kans op overleven. Er werden door de omstandigheden steeds meer mensen ziek, maar er waren niet voldoende middelen om alle zieken adequaat te kunnen behandelen. Helene werkte als een van de assistenten van dokter Josef Mengele, die haar de opdracht gaf om een crèche of een schooltje op te gaan zetten in het zigeunerkamp. Hieruit kon dokter Mengele makkelijk kinderen selecteren voor zijn onderzoeken/experimenten. Omdat Helene Duitse was en uit een goede familie kwam, wilde Mengele dat zij het schooltje zou leiden. Het was een risico, maar een risico dat Helene wilde nemen om het voor de kinderen wat draaglijker te kunnen maken.

Mengele wees haar twee barakken toe en Helene kon erop vertrouwen dat ze alle benodigdheden zou krijgen. Zelf ging ze met haar kinderen in een van die barakken wonen. Er kwam weer hoop bij de kampbewoners, een schooltje! Mengele zag er zelf op toe dat er voldoende middelen werden geleverd voor het schooltje, zoals voedsel, leermiddelen en speelgoed, maar op een gegeven moment stagneerde dit. De Duitsers waren de oorlog aan het verliezen en hun eigen kinderen hadden alles nodig. De naziarts verrichtte gruwelijke experimenten op kinderen die hij bij het schooltje selecteerde. Tweelingen hadden zijn voorkeur. Omdat Mengele er belang bij had, zorgde hij ervoor dat er soms toch nog wat extra voedsel bij het schooltje terecht kwam.

De ontberingen in het kamp namen toe toen het winter werd en zelfs Helene kon niet meer voor veel extra’s zorgen. Dokter Mengele kon niet veel meer voor haar doen. Elke maand zaten er minder kinderen in het schooltje. Het leven in het kamp verslechterde en er kwamen steeds meer treinen, vele Joden uit de nieuwe transporten gingen direct naar de crematoria, ook de barakken waren overvol. Overal heerste chaos, de bewaking kon het niet meer aan. Vele zigeuners werden afgevoerd naar andere kampen, het schooltje zou sluiten. Het zigeunerkamp werd op 7 augustus 1944 ontruimd om weer plaats te bieden aan Hongaarse Joden. Helene heeft gedaan wat ze kon.

"Het schooltje van Auschwitz" is een uitgebreid geschreven verhaal over hoe het kampleven voor de zigeuners was tijdens de Tweede Wereldoorlog. De kracht van een moeder, om een mooie plek te creëren voor kinderen in erbarmelijke omstandigheden, en haar hoop worden mooi beschreven. Het verhaal is weliswaar in romanstijl geschreven, maar gebaseerd op een waargebeurde geschiedenis en op bestaande personen. Het verhaal is vlot leesbaar en boeiend, alles is zeer beeldend beschreven. Het is geschikt voor (jong)volwassenen met belangstelling voor verhalen die zich afspelen in de concentratiekampen van de nazi’s.

Schrijver Mario Escobar werd geboren op 23 juni 1971 in Madrid. Hij heeft vele boeken en artikelen geschreven over de inquisitie, de protestantse reformatie en religieuze sekten. Ook schreef hij historische fictie. Escobar is een gepassioneerde onderzoeker van geschiedenis en haar mysteries. Zijn door Hilke Makkink vertaalde boek werd in 2016 uitgebracht als "Lullaby of Auschwitz".

Beoordeling: Uitstekend

Informatie

Artikel door:
Ilona Lüderitz-Rademacher
Geplaatst op:
18-05-2019
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen