Japanse Mijnenveger W 16 (1934) - 第十六号掃海艇

De Japanse mijnenveger W 16 werd op 29 september 1934 in dienst gesteld. Voor de Tweede Wereldoorlog opereerde het schip bij het Kure Marinedistrict en tijdens de Tweede Wereldoorlog in de archipel van Nederlands-Indië, zowel bij de Japanse invasie als daarna. Op 11 september 1943 werd het schip tijdens een Amerikaanse luchtaanval nabij Makassar tot zinken gebracht.

De kiel voor de Japanse mijnenveger W 16, of ook wel Dai Juroku Go Sokaitei / Dai-16 Go Sokaitei werd aan de Tama (Tamano) scheepswerf van Mitsui gelegd op 20 juni 1933. Het was het laatste schip uit de W 13-klasse (1933), een klasse volgens het zogenaamde project I3A. Op 7 februari 1933 werd aan het schip de roepletters GQST toegekend, welke op 18 oktober werden gewijzigd in JXPD. Net als de W 15 (1934), werden al tijdens de bouw aanpassingen doorgevoerd ten gevolge van het zogenaamde Tomozuru Incident. De W 16 werd op 30 maart 1934 te water gelaten en op 29 september 1934 afgeleverd en ingedeeld bij het Kure Marinedistrict.

Op 10 juni 1941 werd de W 16 gestationeerd te Takao, Formosa als onderdeel van de Japanse 11e Mijnenveegdivisie binnen de Japanse 2e Basiseenheid van de Japanse 3e Vloot. Hierbij werden op 1 december 1941 de roepletters gewijzigd in JXPP, waarna het schip met haar eenheid op 4 december naar Mako werd gedirigeerd voor Operatie M, de invasie van de Filippijnen. Hierbij maakte het schip deel uit van de invasievloot voor Aparri. Op 5 januari 1942 werd het schip weer in Davao verwacht en vanaf 7 januari ingezet voor de invasie van Nederlands Borneo, waarbij het schip deel uit ging maken van de invasievloot voor de strijd om Tarakan, gevolgd door de invasie bij Balikpapan. Vanaf 24 februari 1942 volgde inzet bij Operatie J, de invasie van Java. Op 10 maart 1942 werd de W 16 ontheven van haar taken bij de Japanse 11e Mijnenveegdivisie en ging het schip deel uit maken van de Japanse 22e Speciale Basiseenheid, onderdeel van de Japanse 2e Zuidelijke Expeditievloot. Hierbij volgde vanaf 24 juli inzet bij Operatie T, de operatie in de Banda zee. Na afloop van deze operatie volgden diverse escortediensten en anti- onderzeeboot operaties in de wateren rond Nederlands-Indië.^[1][2][3]

De escortediensten, afgewisseld met anti-onderzeeboot operaties werden voortgezet in 1943, waarbij het schip bleef opereren in de Indische archipel. Op 10 september 1943 verliet het schip Balikpapan, als escorte van de Kiyokawa Maru (1937). Beide schepen kwamen op 11 september aan in Makassar, waarna de W 16 werd ingezet voor patrouilles in de kustwateren rond Makassar. Om 23.10 uur werd het schip ten zuiden van het eiland Barang Keke aangevallen door vijf Amerikaanse Consolidated B 24 bommenwerpers. Tegen 23.30 uur lukte het de W 16 ten noorden van Duivelseiland (Pulau Samalona) één van de vijandelijke vliegtuigen neer te schieten, maar ontvangt korte tijd daarna een voltreffer, waardoor het schip water binnen kreeg in de motor en boiler ruimten. Om 23.34 zonk de W 16 en op 11 november werd het schip officieel van de sterkte afgevoerd.^[4][5]

Noten

1. Bertke, 2013
2. Bertke, 2014
3. Bertke, 2014, vol 7
4. Smith, 2012
5. Cressman, 2000, pag. 29