TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

De Amerikaanse Sinterklaas

Titel:De Amerikaanse Sinterklaas
Schrijver:Lion, P.
Uitgever:Nedvision
Uitgebracht:2022
Pagina's:154
ISBN:9789083086095
Omschrijving:

De Medaille Militaire is de hoogste militaire onderscheiding van Luxemburg. De onderscheiding werd ingesteld door groothertogin Charlotte op 30 oktober 1945 en is sindsdien zeer spaarzaam toegekend. Slechts negen maal, om precies te zijn. Onder andere Winston Churchill, Dwight D. Eisenhouwer, Charles de Gaulle en Bernard Montgomery zijn geëerd met dit eremetaal. Een aanzienlijk minder bekende decorandus is de Amerikaan Richard Brookins. Hij ontving de uitzonderlijke onderscheiding voor de bijzondere rol die hij in december 1944 speelde in het kort daarvoor bevrijde Wiltz in het noordwesten van Luxemburg: de rol van Sinterklaas.

In zijn boek ‘De Amerikaanse Sinterklaas’ vertelt televisieproducent en regisseur Peter Lion het opmerkelijke en ontroerende verhaal van de 22-jarige korporaal Brookins en zijn kompanen. Nadat in september 1944 het gewaagde plan van operatie Market Garden was mislukt, werd duidelijk dat de kans op een snelle opmars naar Berlijn was verkeken. Tegen het einde van het jaar lagen de Amerikaanse troepen verspreid over een front van zo’n vijfenzeventig kilometer in de Ardennen. De Ardennen werden beschouwd als een rustig stuk front, waar onervaren eenheden werden geplaatst en troepen die na zware gevechten in en rond het Hürtgenwald tot rust konden komen. Zo ook de mannen van de 28e Infantery Division, waartoe Richard Brookins behoorde. Het zag ernaar uit dat zij de kerstdagen in Wiltz zouden doorbrengen.

Bijna als een roman beschrijft Lion hoe Brookins en zijn kameraad Harry Stutz daar het initiatief namen om een feest te organiseren voor de kinderen van Wiltz. Geen kerstfeest, maar het feest van Saint Nick, want dat was een belangrijkere traditie in Luxemburg, zo ontdekten de mannen. Na vier jaar bezetting waarin de inwoners van Wiltz heel weinig voedsel tot hun beschikking hadden, was een Sinterklaasfeest precies dát wat ze nodig hadden. De in Wiltz gestationeerde troepen schonken van hun rantsoenen alle lekkernijen en geschenken die zij vanuit huis opgestuurd hadden gekregen en in de veldkeukens werden allerlei zoetigheden bereid. Op 5 december 1944 reed Richard Brookins verkleed als Sinterklaas in een jeep door de stad, begeleid door gitaarmuziek en gezang. De magie voor de kinderen van Wiltz was compleet. Niet veel later, op 16 december 1944, moest Brookins de staf van de Sint inruilen voor een geweer, in een poging het Duitse offensief in de Ardennen af te slaan. Tijdens de verdediging van Wiltz sneuvelden veel Amerikanen die zich zo hadden ingezet om – al was het maar voor even - een lach op het gezicht te toveren van de kinderen van Wiltz.

‘De Amerikaanse Sinterklaas’ vertelt niet alleen het verhaal van het bijzondere initiatief van Stutz en Brookins, maar ook de betekenis daarvan voor de inwoners van Wiltz. Tijdens, maar zeker ook na de oorlog. Dertig jaar lang zochten de inwoners van Wiltz naar hun Amerikaanse Sinterklaas, die zij allerminst waren vergeten, maar die juist een warme plek had veroverd in het collectieve geheugen. In 1977 keerde Brookins eindelijk terug naar de Luxemburgse stad en speelde hij weer de rol van de Goedheiligman. Het vormde het begin van een gekoesterde traditie in Wiltz, waarbij het bezoek van de Amerikaanse Sinterklaas sindsdien jaarlijks werd nagespeeld. Brookins trok zelf nog zeven maal de tabberd aan en was een graag geziene gast. Zijn laatste bezoek vond plaats in december 2014. Inmiddels 92 jaar, oud en broos, werd hij als eregast door de stad gereden.

Het verhaal van de American Saint Nick is een petite histoire van het kleine gebaar. Een klein gebaar met een grootse betekenis. Lion heeft dat op knappe wijze aan het papier toevertrouwd. Een gemis in het boek is de bronvermelding. Het wordt niet duidelijk waar Lion zijn informatie vandaan heeft – met uitzondering van de in het boek opgenomen foto’s. Heeft Lion de Amerikaanse Sinterklaas zelf kunnen interviewen of heeft hij het verhaal elders opgedoken? Welke bronnen en boeken heeft hij gebruikt? Zijn de dialogen waarheidsgetrouw en onttrokken aan de herinnering van de hoofdpersonen of zijn ze het resultaat van de vrije verbeelding van de auteur? Het blijft volstrekt onduidelijk. Maar die omissie doet geen afbreuk aan de kracht van het verhaal. Het verhaal van een jonge Amerikaanse soldaat die een mal pak aantrekt in een poging om kleine kinderen de oorlog even te doen laten vergeten. Voor die medemenselijkheid is een medaille wel op zijn plaats.

Beoordeling: Zeer goed

Informatie

Artikel door:
Koen van Wijk
Geplaatst op:
15-09-2023
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen