"Dwars door Rusland" vertelt het verhaal van een jonge Vlaamse nationalist die, als lid van de Waffen-SS, vocht aan het Oostfront en die hier in 1944 gevangengenomen werd door de Sovjets. De originele dagboekaantekeningen zijn verwerkt tot boekvorm door de freelance journalist en communicatieconsulent Dirk Hermans (1954). De publicatie is enkel als E-book verkrijgbaar.

Het boek begint op het moment dat de schrijver, van wie de echte naam niet wordt gegeven, zich meldt bij het Vlaams Legioen, een eenheid die behoorde tot de Waffen-SS en die was samengesteld uit Vlaamse vrijwilligers. Over zijn jeugd en de jaren voor de oorlog komt de lezer hierdoor weinig te weten. Het enige wat duidelijk wordt is dat de schrijver een boerenzoon is, die is opgegroeid in een sterk Vlaams-nationalistisch milieu. Na de training in Polen werd het legioen ingezet in Letland. Hier moest het zich bezighouden met de jacht op partizanen. Vervolgens werd de eenheid overgeplaatst naar een frontsector in de buurt van Leningrad.

In maart 1942 raakte de dagboekschrijver ernstig gewond door een voltreffer van de Russische artillerie op zijn bunker. Als gevolg van een lange herstelperiode en doordat hij extra training kreeg, keerde hij pas in januari 1944 terug bij het Vlaams Legioen, dat inmiddels was hernoemd tot de 6. SS-Freiwilligen-Sturmbrigade Langemarck. Hier werd hij reeds een maand later, bij een poging om uit een vijandelijke omsingeling te breken, gevangengenomen door soldaten van het Rode Leger.

Toen begon een periode van gevangenschap die tot het voorjaar van 1950 zou duren en die de schrijver "dwars door Rusland" zou brengen. Hij verbleef in een aantal kampen, van Oekraïne tot Siberië. Door het slechte eten, de gebrekkige medische zorgen en de mishandelingen door de Russische bewakers stierven veel van zijn kameraden. Toen hij in 1950 terugkeerde in België bleek bovendien dat hij bij verstek ter dood was veroordeeld en werd hij in afwachting van zijn beroep geïnterneerd. Toen hij uiteindelijk vrij kwam, bleek dat al zijn bezittingen verbeurd waren.

"Dwars door Rusland" is een boeiend, maar op bepaalde facetten ook wat eigenaardig boek. Aan de ene kant weet de dagboekschrijver de lezer goed mee te nemen. Hij beschrijft zijn ervaringen aan het Oostfront en vooral zijn ontberingen in Russische gevangenschap op indringende wijze en weet hiervan een goed beeld te geven. Daarentegen doet de schrijver een aantal (zeker voor deze tijd) controversiële uitspraken. Hij schrijft geen woord over de Duitse misdaden. Integendeel, hij schrijft op een gegeven moment: "Op sociaal gebied was het Derde Rijk twintig jaar vooruit." Het bestaan van de concentratiekampen en het op grote schaal uitroeien van Joden, zigeuners en gehandicapten brengt hij niet ter sprake. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat het niet geheel duidelijk is wanneer de schrijver zijn ervaringen precies op papier heeft gezet. Maar rekening houdend met het moment van zijn invrijheidstelling valt aan te nemen dat dit in de jaren '50 of nog later is geweest. De auteur moet daarom haast wel iets hebben geweten van de misdaden in het Derde Rijk.

Deze lijn zet hij gedurende het boek voort. Hij schildert de Waffen-SS af als een organisatie die louter bestond uit kameraadschappelijke strijders, die het beste voor hadden met de plaatselijke bevolking. De Russen zijn volgens hem echter laf, dom en gemeen. In zijn beleving was de strijd aan het Oostfront een conflict tussen het goede (de strijdkrachten van het Derde Rijk) en het kwade (het goddeloze communisme). Dat dit beeld eenzijdig en politiek gekleurd is moge duidelijk zijn. Beide partijen hebben zich aan het Oostfront schuldig gemaakt aan gruwelijke misdrijven. De Duitse strijdkrachten deden hierin absoluut niet onder voor het Rode Leger. Zelfs voor zijn Duitse medestrijders heeft de schrijver weinig respect. Zijn medegevangenen van de Wehrmacht beschrijft hij als: "Laffe straathonden, die jankend voor de Russen kropen."

Dat de dagboekschrijver heel anders tegen SS-vrijwilligers aankijkt dan de tegenwoordige lezer komt ook goed naar voren aan het einde van het boek, waar hij zijn terugkomst in België beschrijft. Toen de SS'ers vertrokken naar het front werden zij uitgezwaaid met een fanfare en bloemen. Bij terugkomst ging hij ervan uit dat hij ook een dergelijke ontvangst zou krijgen. Hij leek niet te beseffen dat hij lid was geweest van een organisatie die tijdens het proces van Neurenberg werd bestempeld als misdadig. Hij was dan ook zeer verbaasd toen hij werd aangeklaagd vanwege landverraad en gedurende een aantal jaren werd opgesloten in de gevangenis.

Het boek eindigt met de volgende zin: "Neen, duizend maal neen! In dit apenland wilde ik niet blijven, en ik vertrok terug naar het buitenland." Hoe het de dagboekschrijver daarna is vergaan wordt niet meer vermeld. Dit is jammer, want dat had een interessante aanvulling kunnen zijn op het boek. Dat had ook duidelijk kunnen maken of de schrijver altijd achter zijn uitspraken en idealen is blijven staan of niet.

Op de achterkant van het boek staat: "Dit is géén politiek verhaal. Dit is een menselijk drama en moet als dusdanig gelezen worden." Bij het lezen, moet men deze uitspraak zeer goed in acht nemen. "Dwars door Rusland" is een vlot geschreven verhaal en zeker de passages waarin de schrijver vertelt over zijn tijd als krijgsgevangene van de Russen zijn zeer indringend. Men moet zich echter wel beseffen dat het boek geen objectieve weergave van historische feiten geeft. Het is een zogenoemd "egodocument": een persoonlijke kijk op de geschiedenis.