TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Vonnis Ernst Kaltenbrunner

Kaltenbrunner wordt aangeklaagd op de Punten Een, Drie en Vier van de Aanklacht (uitleg).
Hij voegde zich in 1932 bij de Oostenrijkse NaziPartij en de SS. In 1935 werd hij de leider van de SS in Oostenrijk. Na de Anschluss werd hij benoemd tot Staatssecretaris van Veiligheid van Oostenrijk en toen in 1941 deze functie werd afgeschaft werd hij benoemd tot Höhere SS und Polizeiführer. Op 30 januari 1943 werd hij benoemd tot Chef van de Sicherheitspolizei (SIPO) en de Sicherheitsdienst (SD) en tot hoofd van het Reichssicherheitshauptamt (RSHA), een functie die bekleed werd door Heydrich tot aan zijn moord in juni 1942. Kaltenbrunner bekleedde de rang van Obergruppenführer in de SS.

Misdaden tegen de Vrede

Als leider van de SS in Oostenrijk speelde Kaltenbrunner een actieve rol in de samenzwering tegen de regering Schuschnigg. Op de avond van 11 maart 1938, nadat Göring Oostenrijkse Nationaalsocialisten had bevolen de controle over de Oostenrijkse regering over te nemen, omsingelden 500 Oostenrijkse SS'ers onder bevel van Kaltenbrunner de Federale Kanselarij en een speciaal detachement onder bevel van zijn adjudant drong het gebouw binnen terwijl Seyss-Inquart met President Miklas onderhandelde. Maar er is geen bewijs dat Kaltenbrunner in verband brengt met plannen tot het voeren van een aanvalsoorlog op andere fronten. De Anschluss, hoewel dat een agressieve daad was, wordt niet gezien als een aanvalsoorlog en het bewijsmateriaal tegen Kaltenbrunner onder Punt Een toont naar de mening van het Tribunaal niet zijn directe deelname aan enig plan aan, een dergelijke oorlog te voeren.

Oorlogsmisdaden en Misdaden tegen de Menselijkheid.

Toen hij op 30 januari 1943 Chef van de SIPO en de SD en Hoofd van het RSHA werd, kwam Kaltenbrunner aan het hoofd van een organisatie die de hoofdkantoren van de Gestapo omvatte, de SD en de Recherche. Als Hoofd van het RSHA had Kaltenbrunner de bevoegdheid bevel te geven tot preventieve hechtenis in en ontslag uit concentratiekampen. Hiertoe strekkende orders werden gewoonlijk met zijn handtekening verstuurd. Kaltenbrunner was op de hoogte van de toestanden in concentratiekampen. Hij heeft ongetwijfeld Mauthausen bezocht en ooggetuigen verklaren dat hij in het kader van een demonstratie gevangenen heeft zien ombrengen door middel van diverse methoden van executie, ophanging, het nekschot en vergassing. Kaltenbrunner gaf zelf opdracht tot executie van gevangenen in die kampen en zijn dienst werd gebruikt om executiebevelen door te geven die afkomstig waren van het kantoor van Himmler. Aan het einde van de oorlog had Kaltenbrunner deel aan maatregelen voor de evacuatie van gevangenen uit concentratiekampen en aan de liquidatie van velen van hen om te voorkomen dat zij door de Geallieerde legers zouden worden bevrijd.
Gedurende de periode waarin Kaltenbrunner Hoofd van het RSHA was, was zijn dienst betrokken bij een omvangrijk programma van Oorlogsmisdaden en Misdaden tegen de Menselijkheid. Deze misdaden omvatten de mishandeling van en moord op krijgsgevangenen. Einsatzkommandos die onder bevel van de Gestapo optraden waren betrokken bij de selectie van Russische krijgsgevangenen. Joden, Kommissare en anderen die geacht werden ideologisch vijandig tegenover het Nazisysteem te staan, werden aan het RSHA gemeld dat hen naar een concentratiekamp liet afvoeren en vermoorden. Volgens een order van het RSHA, uitgevaardigd tijdens het regime van Kaltenbrunner, werd met de "Aktion Kugel" begonnen waarbij bepaalde ontsnapte krijgsgevangenen die weer waren opgepakt naar Mauthausen werden overgebracht en geëxecuteerd. Het bevel voor de executie van commando's werd, terwijl Kaltenbrunner Hoofd van het RSHA was, door de Gestapo verruimd zodat er ook parachutisten onder vielen. Een order, getekend door Kaltenbrunner gaf de politie opdracht zich niet te mengen in aanvallen op afgesprongen Geallieerde vliegers. In december 1944 nam Kaltenbrunner deel aan de moord op een van de Franse generaals die krijgsgevangen werd gehouden.
Gedurende de periode waarin Kaltenbrunner Hoofd van het RSHA was, zetten de Gestapo en de SD in de bezette gebieden de moord op en de mishandeling van de bevolking voort, gebruik makend van methoden zoals martelingen en opsluiting in concentratiekampen, gewoonlijk op grond van bevelen die met Kaltenbrunner's naam waren getekend.
De Gestapo was verantwoordelijk voor het opleggen van een keiharde arbeidsdiscipline aan de slavenarbeiders en Kaltenbrunner richtte voor dit doel een aantal heropvoedingskampen op. Toen de SS aan een eigen programma van slavenarbeid begon, werd de Gestapo gebruikt om de benodigde arbeiders te verkrijgen door arbeiders naar concentratiekampen te sturen.
Het RSHA speelde een hoofdrol in de "Endlösung" van de Joodse kwestie door het uitroein van de Joden. Een aparte afdeling onder Amt IV van het RSHA werd opgericht (Amt IVB, Adolf Eichmann, Vert.) om toezicht te houden op dit programma. Onder leiding van deze afdeling werden ongeveer 6 miljoen Joden vermoord waarvan er 2 miljoen werden vermoord door Einsatzgruppen en andere eenheden van de SIPO. Toen Kaltenbrunner Höhere SS und Polizeiführer was werd hij ingelicht over de activiteiten van deze Einsatzgruppen en die bleven functioneren nadat hij Hoofd van het RSHA was geworden.
De moord op ongeveer 4 miljoen Joden in concentratiekampen is hier al eerder beschreven. Dit deel van het programma viel ook onder de supervisie van het RSHA toen Kaltenbrunner hoofd van die organisatie was en speciale groepen van het RSHA kamden de bezette gebieden en de diverse satellietstaten van de As uit om Joden te deporteren naar deze uitroeingsinstellingen. Kaltenbrunner werd over al deze activiteiten ingelicht. Een brief die hij op 30 januari 1944 schreef beschrijft het transport naar Wenen van 12.000 Joden tot dat doel en hij gaf bevel dat allen die niet konden werken gereed moesten worden gehouden voor "Sonderbehandlung" hetgeen moord betekende. Kaltenbrunner ontkende dat zijn handtekening onder die brief staat, zoals hij deed bij een groot aantal orders waaronder zijn naam is gestempeld of getypt en in enkele gevallen geschreven. Het is onvoorstelbaar dat in kwesties van een dermate groot belang zijn handtekening zo vaak had kunnen voorkomen zonder zijn toestemming.
Kaltenbrunner heeft beweerd dat toen hij in functie trad als Chef van de SIPO en de SD en als Hoofd van het RSHA, hij dat deed ingevolge een afspraak met Himmler waarbij hij zijn activiteiten moest beperken tot zaken die buitenlandse inlichtingen betroffen en niet de algehele leiding over de activiteiten van het RSHA op zich nemen. Hij beweert dat dit misdadige programma al was begonnen voor zijn in functie treden; dat hij zelden wist wat er zich afspeelde en dat hij wanneer hij werd ingelicht hij deed wat hij kon om het te stoppen. Het is waar dat hij een bijzondere interesse toonde voor kwesties betreffende buitenlandse inlichtingen. Maar hij oefende controle uit op de activiteiten van het RSHA, was zich bewust van de misdaden die werden gepleegd en was een actief deelnemer aan vele ervan.

Conclusie


Het Tribunaal acht Kaltenbrunner niet schuldig aan Punt Een. Hij wordt schuldig bevonden aan de Punten Drie en Vier van de Aanklacht.

Uitleg van de vier aanklachten:

  1. Samenzwering tot het voeren van een agressieve oorlog ofwel misdaden tegen de vrede
  2. het voeren van een agressieve oorlog
  3. oorlogsmisdaden
  4. misdaden tegen de menselijkheid

Definitielijst

Anschluss
Duitse term voor aansluiting waarmee de annexatie van Oostenrijk door Nazi-Duitsland in 1938 (12 maart) wordt bedoeld. Hiermee ging Oostenrijk deel uitmaken van het Groot-Duitse Rijk.
Endlösung
Eufemistische term, letterlijk eindoplossing, waarbij met oplossing bedoeld werd de oplossing voor het Jodenprobleem zoals dat door de nationaal-socialisten was geconstateerd. De Endlösung zou uiteindelijk vorm krijgen in de pogingen van de nazi's om het gehele Joodse volk in Europa uit te roeien in speciaal daarvoor ingerichte vernietigingskampen.
Mauthausen
Plaats in Oostenrijk waar de nazi’s van 1938 tot 1945 een concentratiekamp gevestigd hadden.
Oorlogsmisdaden
Misdaden die in oorlogstijd worden begaan. Vaak betreft het hier misdaden van militairen ten opzichte van burgers.
RSHA
Reichssicherheitshauptambt. De centrale inlichtingen en veiligheidsdienst van het Derde Rijk
Sicherheitsdienst (SD)
De nationaal-socialistische inlichtingen en (contra)spionagedienst van de SS.
SIPO
Sicherheitspolizei. Samenvoegingsverband (sinds 1936) van de Gestapo en Kriminalpolizei

Afbeeldingen

Ernst Kaltenbrunner, voormalig hoofd van het Reichsicherheitshauptamt (RSHA).

Informatie

Vertaald door:
Arnold Palthe
Geplaatst op:
12-10-2008
Laatst gewijzigd:
14-04-2020
Feedback?
Stuur het in!

Gerelateerde thema's

Gerelateerde personen

Bronnen

International Military Tribunal, Nuremberg 1947