Spezial SS-lager/Konzentrationslager Hinzert

Het kamp werd al in 1939 opgericht als zelfstandig kamp. In 1944 kreeg het een andere status. Vanaf 21 november 1944 werd het een "bijkamp" van Buchenwald. Aanvankelijk opgericht voor burgerarbeiders die aan de Westwall en aan de rijksautosnelwegen moesten werken. Al in de vroege zomer van '39 werden de eerste zg. "werkweigeraars" in Hinzert binnengebracht om in drie weken te worden "heropgevoed".

Tot januari '42 was Hermann Pister de commandant van het kamp. Pister ging weg om vervolgens commandant te worden van kamp Buchenwald. Pister werd opgevolgd door Egon Zill. Deze kwam daarvoor uit Dachau. Zill bleef maar kort en werd opgevolgd door Paul Sporrenberg. Hij bleef commandant tot het eind van de oorlog. Sporrenberg was de wreedste van allemaal en onder zijn regime vonden de meeste massamoorden en executies plaats. Hinzert was dus aanvankelijk een kamp voor "asocialen" en werkweigeraars".

De leiding en bewaking over het kamp was vanaf april '40 in handen van de "Totenkopfverbande der Waffen SS". In de 6 jaren dat het kamp bestond werden er ongeveer 13.600 mensen opgesloten in kamp Hinzert. Met name Belgen, Fransen, Nederlanders en later ook veel Oost-Europeanen. Verzetsstrijders, werkweigeraars, politieke gevangenen, Sinti en Roma en ook Joden. Alhoewel Hinzert niet specifiek, zoals bv. Sobibor, was bedoeld voor uitroeiing van Joden. Het ging in Hinzert veel meer om heropvoeding. Vanaf 1941 kwamen met name uit de Westelijke buurlanden (Nederland en België, maar vooral ook veel Luxemburgers) de eerste transporten met verzetsstrijders aan. Hinzert werd ook uiteindelijk een liquidatieplaats.

In '41, '42 en '43 werden groepen mensen naar Hinzert gebracht alleen om te worden geliquideerd. Gevangenen in Hinzert werden gebruikt voor o.a. dwangarbeid. Ze werden soms zelfs verhuurd aan boeren in de omgeving om daar volledig te worden afgebeuld. Zeer zwaar en ongezond werk werd het lot van vele gevangenen van Hinzert. Gevangenen werden zelfs ingezet als "lastdieren" om in een trektuig looptransporten te doen. Ook werden ze ingezet in de diverse steengroeven in de omgeving. Mensen kwamen om door de extreme last, maar ook door martelingen, hondenbeten en slaag van de bewakers. Veel van deze zaken vonden plaats bij het nabij gelegen station van Reinsfeld. Daar moesten b.v. de stenen naartoe worden getransporteerd.

Familieleden van gevangenen namen soms hun intrek in een hotel in de buurt van het station in Reinsfeld om zo een glimp op te kunnen vangen van hun "geliefde". Er zijn veel m.n. Russische krijgsgevangenen in dit kamp geëxecuteerd. In begin oktober 1941 werden 70 Sovjet soldaten in Hinzert om het leven gebracht d.m.v. cyaankali injecties. Dit viel onder de SS-noemer van "spezial behandlung". Onder dezelfde noemer vielen ook de vergassingen in Auschwitz.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Felix Dahlberger
• Foto's: TracesOfWar.nl (1, 2, 5, 6, 7), Dick de Bruijne (3, 4)

< >