Concentratiekamp Natzweiler-Struthof

Frankrijk Grand-Est Natzwiller

Concentratiekamp Natzweiler-Struthof
Het dorp "Natzwiller" ligt in het noordoosten van Frankrijk in de Elzas. Het wordt in een adem genoemd met het nabijgelegen voormalige concentratiekamp "Natzweiler-Struthof". Het was tijdens de Tweede Wereldoorlog het enige door de Duitsers opgezet concentratiekamp op het huidige Frans grondgebied. In Mei 1941 opgezet door de nazi's vanwege de aanwezigheid van de steengroeve. De stenen werden o.a. gebruikt door de Duitsers voor aanleg van nieuwe wegen maar vooral voor het verfraaien van de nieuwe hoofdstad Germania. Het was zware en ongezonde arbeid naast de dagelijkse ernstige mishandelingen, hondenbeten, honger, fusillades of executies met de strop. Desalniettemin zou de kou de ergste vijand worden voor de gevangenen. De wind had op de plaats van het kamp vrij spel en er kon in Mei nog sneeuw liggen. Omdat het op 800 meter hoogte lag midden in de bossen ver weg van de bewoonde wereld, gaf het de gevangenen ook een verlaten gevoel. Natzweiler was geen vernietigingskamp waar de gevangenen na selectie systematisch werden vergast. Het zou door de nazi's gecategoriseerd worden als een zogenaamd "Nacht und Nebel" kamp. Dit betekende dat er geen enkel recht was voor de gevangenen. Alles werd ze ontnomen. Elke SS-er mocht ongevraagd geweld gebruiken en geen van de gevangenen had geen recht op medische verzorging. Evenmin werden overlijdensberichten naar huis gestuurd wat voor andere gevangenen wel het voorschrift was. De overledene "verdween" gewoon.

Er zouden in totaal 18 barakken worden gebouwd met o.a. een crematorium, een gaskamer, een keukenblok en een gevangenis waar o.a. ook medische experimenten werden uitgevoerd. Het hoofdkamp zou een groot aantal nevenkampen krijgen en actief blijven tot de Geallieerden in September 1944 het kamp naderden. De SS zou het kamp daarna ontruimen wat de hoop op een spoedige bevrijding ontnam. De meeste gevangenen werden naar het oosten vervoerd. In de oorlogsjaren verbleven er circa 50.000 gevangenen in het hoofd- en de subkampen waarvan ongeveer de helft zou komen te overlijden. Hier waren zo’n 600 Nederlandse verzetsmensen en Engelandvaarders bij. De helft van deze groep heeft het kamp niet overleefd.

Gedenkstatte Natzweiler-Struthof:
Het voormalige concentratiekamp is tegenwoordig te bezoeken. Van veraf kun je boven het bos uit het inmense herdenkingsteken al zien liggen. Zodra je de houten poort bent gepasseerd heb je een goed panoramisch zicht op het terrein van het voormalige Nacht-und-Nebel kamp. Prikkeldraadhek, wachttorens en een aantal nageconstrueerde barakken gebouwd op verschillende plateaus geven je een beeld hoe het hier er in de oorlog heeft uitgezien. Op het voormalige "appel"-pleintje is een galg teruggezet. Het crematorium is te bezoeken op een van de onderste plateaus. De oven staat er nog. In de andere barakken zijn informatiepanels en vaak exposities te zien. Buiten het kamp is er een herdenkingspunt waar ooit de as-berg was en waar het kampterrein overgaat in het omringende bos.

Voor de actuele bezoekersinformatie, kunt u terecht op de website van het museum.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!