Stiphout in Helmond, of Heeze?

Het is één van die foto's die om de zo veel tijd weer eens opduikt. Een foto van Britse troepen die chocola uitdelen aan dankbare Nederlandse burgers - op klompen uiteraard. Vaak wordt aangegeven dat de foto in Stiphout, Helmond is gemaakt. Een hardnekkig gerucht dat maar blijft rond dwalen.


De foto is gemaakt door Sergeant Laing op 22 september 1944. Het officiële bijschrift luidt: "Een carrier bemanning van de 8th Rifle Brigade deelt chocolade uit aan Nederlandse burgers tijdens de opmars van de 11th Armoured Division in Nederland."

De foto toont een carrier; het wordt vooraf gegaan door een stuk getrokken geschut. De jongens en meisjes op klompen begroeten hun bevrijders enthousiast. Op de achtergrond een aantal boerderijen in een weg die lichtelijk een bocht maakt. De carrier heeft het nummer 54 op het spatbord, het indicatienummer van de 8th Battalion, The Rifle Brigade. Afgekort werd dat het 8th Rifles van de 11th Armoured Division. Op de schouder van de staande soldaat met bril is duidelijk de 'charging black bull' van de 11th Armoured te zien.

Laing maakte die dag een serie van foto's, genummerd 10243 t/m 10252. Bij een aantal van deze foto's werd vermeldt dat ze in Heeze zijn gemaakt. Bovenstaande boerderij blijkt dan ook nog steeds in Heeze te staan, aan de Heezerenbosch 5.



Maar waren de 8th Rifles ook in Heeze die dag? Daarvoor kunnen we terecht in de War Diary van de eenheid. Voor de liefhebbers te vinden in The National Archives in Kew onder nummer WO 171/1359. De 11th Armoured Division opereerde op de rechterflank van Operatie Market Garden. In die dagen vooral in het gebied dat afgebakend werd door Hell's Highway aan de linkerkant, de Zuid-Willemsvaart aan de rechterkant en het Wilhelminakanaal aan de noordkant. In de nacht van 20 op 21 september bereikten de 8th Rifles al Heeze. Ze rukten op de 21ste verder naar het noorden op, richting Gerwen. Alle bruggen over het Wilhelminakanaal en de Zuid-Willemsvaart ten noorden van Sluis 11 waren opgeblazen. Ze keerden op de 22ste aan het eind van de middag richting het zuiden om bij Someren aan te sluiten bij de troepen die daar het kanaal richting Asten overstaken.

Het is wel wat vreemd dat deze eenheden dan de Heezerenbosch namen. Het lijkt er dan ook meer op dat deze troepen vanuit Hell's Highway kwamen en niet vanuit het noorden. Het zal dan vermoedelijk om ondersteunende troepen gaan (vandaar het geschut) die zich later bij de hoofdmacht van het bataljon aansloten.

Met dank aan Karel Margry, Edwin Popken, Bas Slaats en Frank Hamont.