Sinterklaas, Kerstmis en Oude Jaar 1944 met de geallieerde troepen in de regio

Vier Engelse soldaten verhalen hun belevenissen in het krantje van No. 6 Command Workshop REME te Geldrop 1944. Locatie café Bakermans op het Bogardeind te Geldrop (een zekere "nog onbekende Marie" vulde dit verhaal later aan).

We werden geadopteerd door een gezin van een plaatselijk café wat de tegenhanger is van Pa en Ma van Dewdrop. Als bijdrage van de feestelijkheden brachten we sigaretten, whisky, gin, cognac en wijn mee. Het café had bier en hoe minder we er over spraken des te beter en hoewel we er niet aan gewend raakten dronken we het als water! Een elektrische grammofoon zorgde voor de muziek om te dansen en te zingen en om te horen spelen in Duits op de grammofoon: "Ik kus uw hand Madam" en daarbij met vocale begeleiding in het Nederlands en Engels, iets wat je maar eenmaal hoort en nooit meer vergeet. Aanvankelijk hadden we moeite met de taal. Ik, Marie, was de enige, welke met de jongens Engels kon spreken. Maar we leerden dat we met behulp van het Frans, Vlaams, Nederlands en Engels toch aardige lange gesprekken konden voeren.

Kerstavond 1944 in café Bakermans, Bogardeind, Geldrop
Op kerstavond gingen we naar het café waar ons een echte verrassing wachtte. De meisjes hadden de gelagkamer als thuis in Engeland versierd. Er was zelfs een kerstboom. Dit was overigens de eerste die ooit in huis stond. Wij waren teleurgesteld dat er geen 'mistletoe' was. Maar dat was voor ons geen beletsel om de gewoonte in ere te houden en net te doen of er een mistletoe was opgehangen. We maakten ons op voor een avond van dansen en zingen met licht alcoholische drankjes. Een van de meisjes, (Marie: het was Irene) gaf een demonstratie van de clumperdans (houten klompendans). We kregen elk een paar "slaapenschoen" slaapschoenen (Marie: Een cadeau van mij, gemaakt van vooroorlogse Nederlandse kleren). Ik kan je verzekeren dat we dit zeer waardeerden omdat het 's nachts buiten zeer koud was. Op het laatst van de avond ging de grammofoon kapot, maar niemand van ons durfde het te repareren, zodat we verder gingen met zingen en een spel (Zeg-of betaal). Het hoogtepunt hiervan was een lied in het Nederlands (Marie: ik zong dit lied) over een boerenmeid die naar de stad ging om haar uitzet te kopen. In de laatste fases werd het allemaal wat intiem, omdat elk couplet gezongen werd met de daarbij behorende gebaren. Tenslotte werd het tijd voor ons om terug te gaan naar het kamp en om kracht op te doen op het vervolg van het feest van de Tweede Kerstdag.



Met oudejaarsavond ging het verder
Op oudejaarsavond vierden we weer zo’n feest, Alleen weken we nu af van de Nederlandse en Engelse gewoontes met een maaltijd, welke duurde tot een paar minuten voor middernacht (Marie: Pat More was een van de vier soldaten. Het gebeurde allemaal bij mijn vriendin Gusta. De meisjes waren Gusta, haar zuster, de vriend van haar zuster en ik. In het krantje werd de locatie niet genoemd omdat het nog oorlog was, dat moest geheim blijven.)

De Geallieerden organiseerden een Sinterklaas- en Kerstfeest in Mierlo
Zr. Euluteria, Huize Bethanie: Met Sinterklaas gaven ze een feest aan de Mierlose jeugd. Dat was me wat. Geen school en toch moest alles georganiseerd worden. In een zaal in het dorp zou de Sint een dag ter beschikking zijn van de jongens, een dag voor de meisjes en een avond voor alle zevenjarigen en die daar boven. Elk kind kreeg een sandwich, door ons klaargemaakt, met een pink dik gehakt er boven op. Verder kregen zij rozijnenbollen, thee met suiker, een tablet chocolade en een speculaaspop van 30 centimeter lengte, waar de boter als het ware vanaf droop. Wij moesten natuurlijk mee. Aangezien ze meenden dat we niet buiten mochten komen, werden wij allemaal gehaald met luxe wagens en zo ook weer netjes thuis gebracht. In de zaal was eerst een film te zien, het was een propagandafilm over Hitler en Göring. Daarna hebben wij de officieren vermaakt met dans en spel en met de klomp zetten bij een echte Sinterklaas, een Engelandvaarder (een Nederlander in het Engelse leger) en bij de nodige Engelse Zwarte Pieten. Alles werd gefilmd en zo kwam het in de Engelse kranten. Wij deelden in alles mee met wat de kinderen kregen. Na afloop gaven ze ons nog een volle doos chocoladetabletten mee naar huis, omdat het zo fijn was geweest. De oudjes hadden ook een feestavond. Onvergetelijk was dit festijn, op hun eigen bruiloft hadden ze het niet zo goed gehad. Een gebeurtenis was heel erg naar geweest. Die Engelse Sinterklaas gaf alle dames een welkomstzoen. Bij ons als maagden was zoiets nog nooit overkomen. Vandaar dat we wel een half uur langs de wang hebben gestreken, vanwege de ongewone aandoening. Tot groot vermaak van de anderen!



Vurig stegen de gebeden op om vrede
Kerstmis gaf nieuwe drukte. Op 24 december kwam een uitzending van onze kinderen voor het Engelse volk. De kleine spreekkamer diende als studio. Een meisje bracht namens alle Nederlandse kinderen de beste wensen over aan de Engelsen. Daarna zongen ze (niet lachen) Sinterklaas liedjes. Vervolgens was er een interview over het onderwijs, waarbij de spreekster, Sr. Margarita, moest aangeven hoe het verzet van het onderwijzend personeel tijdens de bezetting was. Tot slot nog het Engelse volkslied. Het slaagde allemaal prachtig. Eerst kwam Frankrijk in de uitzending, toen België en vervolgens Mierlo namens Nederland. De kapitein van de propaganda was zo in de wolken dat hij ons persoonlijk met kerstgaven kwam verrassen. Dat was voor ons het hele huis: mik, vlees, suiker en boter. Zo gingen we zonder nachtrust de nachtmis in, bijgewoond door mensen uit allerlei naties. Het stond er propvol. Er waren ook Franse officieren bij van het opperbevel. Ook Duitsers waren er bij aanwezig, maar dat wist niemand! Vurig en innig stegen de gebeden op om vrede, die bleef helaas zo lang uit, terwijl er iedereen er zo naar verlangde.

De Eerw. Zusters en de schoolkinderen met Kerstmis 1944 te Mierlo
In de voormiddag vond er een godsdienstoefening plaats van de High Church bij ons in de lokalen. Onze meisjes moesten na afloop kersttafereeltjes opvoeren. De generaal (Lieutenant-General Sir Richard O'Connor, bevelhebber VIII Corps van de 21ste Legergroep) gaf verlof om op de speelplaats te komen. Dat mocht anders nooit, en zo togen wij naar de school. Vol ontroering keken de "hoge lui" naar de sublieme kinderuitvoering. De speelstertjes werden rijk onthaald en per auto vervoerd naar de fabriek, waar een andere afdeling lag. Omdat de kinderen het maar niet koud zouden krijgen, waren er echte dekens op de vloer uitgespreid. Vandaar ging het naar een andere plaats. Zodoende werd het heel laat. Ze boden ons met de kinderen een diner aan. Alles zoals een eersteklas hotel. De kinderen keken hun ogen uit. De hoogsten in rang bedienden ons en wat voor een gerechten kregen we! Twee uur hadden we gesmuld en we kregen nog een zak bonbons, een reep en een sinaasappel mee naar huis. Nadien liet de generaal nog voor het hele convent een sinaasappel brengen. De pastoor moest ons namens de Groot Majoor komen verrassen met een stuk zeep voor ieder. U ziet dat wij er heel goed mee konden huizen, al waren we maar eenvoudige zusters.

Rosmalen: De kerstdansavond 1944 van de Canadezen in café Juliana te Rosmalen met te weinig dames..
Uit het dagboek van het RCA (Royal Canadian Artillery). 17 December: Het weer is fijn. Er worden kerkdiensten gehouden voor alle batterijen RHQ (Hoofdkwartier) door onze aalmoezenier met kerstliederen (schrijver herinnert zich dat ook in café Juliana). Weinig activiteit aan het front. Een groot aantal vliegende bommen komt over. Schrijver: Het was stilaan bij ons doorgedrongen dat de Duitsers een tegenoffensief waren begonnen. Alles was geheim en er was geen radio en telefoon. Kort na deze kerkdienst werd ons café plotseling ingericht als danszaal en er zou een feest volgen voor de manschappen. Het café werd mooi versierd en een grote kerstboom werd geplaatst, hetgeen we nog nooit in huis hadden. Vanwege de religie was het heidens. Inmiddels had de leidinggevende kapitein zijn mannen op stap gestuurd met een lijst met de namen van vele jonge dames in het dorp, die uitgenodigd werden. De kapitein was erg tevreden met de medewerking. Zijn vreugde duurde niet lang want de pastoor van de Lambertusparochie in het dorp had er lucht van gekregen en stuurde met spoed zijn kapelaans naar alle dames met de mededeling dat ze niet moesten gaan omdat het een Protestante aangelegenheid was! De bewuste avond verschenen er drie Protestante dames en een zeer groot aantal Canadese militairen. De schrijver kan zich nu nog de grote teleurstelling bij de kapitein herinneren. De drie dames hadden wel hun avond want ze werden door al deze jongemannen ten dans gevraagd!

Een niet geplande kerstboom voor de familie Hermens
De feestvreugde werd op 20 december plotseling vroeg in de morgen verstoord. Alle Canadese troepen in Rosmalen werden vanwege het losgebarsten Ardennenoffensief (wat wij toen niet wisten) verplaatst. De kapitein kwam nog snel ons zijn kerstboom aanbieden uit het café. Onze kerststal stond ook al in de huiskamer en de boom kreeg een plaatsje er naast. Het was even wennen maar hij was wel mooi en er hing versiering in van plastic. Plastic was voor ons nog onbekend. In de plaats van de Canadezen kwamen de Poolse troepen uit het Britse leger. Ze spraken Pools, Duits en Engels. Een paar dagen later gingen enkelen met ons naar de nachtmis en zongen in meerdere talen "Stille Nacht". Wat we niet gauw zullen vergeten. Boven onze hoofden ratelden de vliegende bommen over het dorp en explodeerden in de omgeving. De kerk was ijskoud, omdat de ramen er nog uit waren. Kort na Kerstmis kwam de pastoor nog even bij ons binnen. Hij keek afkeurend naar onze gekregen kerstboom. Het beviel hem niet en op een gebiedende toon zei hij tegen vader en moeder dat deze boom niet naast de kerststal mocht staan, deze moest er achter gezet worden. Ik meen me te herinneren dat mijn ouders de opdracht hebben uitgevoerd. De plastic versiering hebben we nog dikwijls gebruikt in de kerstboom in de jaren die volgden en dachten aan de Canadezen die ons toen zo goed beschermd hadden tegen de Duitse troepen.

Hiermede sluit de schrijver zijn serie columns in dit herdenkingsjaar af. Hij dankt allen die er kennis van namen. Extra dank aan degenen die reageerden. Hij hoopt dat de jaren 1940-1945 herleefden in de beschreven gebeurtenissen. Houdoe en graag gedaan, Ad Hermens, Geldrop.