TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Achtung Tiger!: How The Allies Defeated Germany’s Heavy Tank

Titel:Achtung Tiger! - How The Allies Defeated Germany's Heavy Tank
Schrijver:Samsonov, Peter
Uitgever:Military History Group
Uitgebracht:2024
Pagina's:199
Taal:Engels
ISBN:9781915453204
Omschrijving:

'Achtung Tiger!' van de Russisch-Canadese ingenieur en tankexpert Peter Samsonov behandelt met behulp van primair en secundair bronmateriaal de reputatie en enkele technische kenmerken van de zware Duitse tank Panzerkampfwagen VI Ausf. E Tiger I, oftewel de Tiger I (PzKpfw VI Tiger). Het boek bespreekt vooral schiettesten die de Sovjet-Unie en de westelijke geallieerden (Verenigde Staten en Verenigd Koninkrijk) uitvoerden om de kwaliteit en dikte van de staalplaten van de Tiger-tank te testen. Het boek tracht een objectief beeld te schetsen waarop de reputatie, waarvan een deel op een mythe berust, van de zware Duitse tank is gebaseerd. De Tiger I heeft namelijk een soort mythische status die vooral na de oorlog door boeken en films is benadrukt. Die mythe is dat de Tiger I nagenoeg onkwetsbaar was voor geallieerde tankkanonnen. Met behulp van een introductie van de tankcurator van het Duitse Panzermuseum Ralf Raths en andere experts waaronder de historicus Markus Pöhlmann wordt het onderwerp van de Tiger I besproken. Daarin stellen de genoemde auteurs vast dat deze nieuwe publicatie een waardevolle aanvulling is op bestaande literatuur met betrekking tot pantservoertuigen (in dit geval de Tiger I tank). Het boek is vooral geschikt om de vraag te beantwoorden in hoeverre de Tiger-tank een effectief wapen was en welke geallieerde wapens de 82 tot 100 mm dikke staalplaten van de Tiger konden doorboren.

Het eerste deel van het boek gaat in op de technische gegevens van de tank zoals de bepantsering en andere technische eigenschappen zoals het gewicht, de bewapening en de snelheid. Na deze korte technische introductie wordt het Sovjetperspectief ten opzichte van de Tiger-tank behandeld. Verschillende Tiger-tanks werden na het verschijnen aan het Oostfront in 1943 door het Rode Leger veroverd (achtergelaten door Duitse troepen). Het testen van de tank en dan met name gelet op de bepantsering aan alle kanten van het voertuig was heel belangrijk om te kijken hoe Sovjetwapens presteerden. Samsonov zoomt in op verschillende schiettesten waarbij onder andere 45 en 76 mm kanonnen getest werden. Alle verwijzingen en feiten worden hierbij ondersteund door primair bronmateriaal. Niet alleen Sovjetkanonnen werden getest, maar ook de kanonnen van pantservoertuigen en dan met name tanks.

De auteur van het boek maakt duidelijk dat de eerste M4 Sherman-tanks, waarvan de Sovjet-Unie enkele exemplaren gebruikte, bewapend waren met 75 mm M3 kanonnen. Het Amerikaanse 75 mm M3 geschut was anders dan soms beweerd wordt wel degelijk in staat de bepantsering van de Tiger-tank te doorboren. Met de 75 mm M61 pantsergranaat kon dat kanon de zijkant van de Tiger op een afstand van 400 meter doorboren. De onderste pantserplaten aan de zijkant konden op een afstand van 650 meter nog doorboord worden. De voorkant van de Tiger-tank (romp en koepel) kon met de genoemde pantsermunitie niet doorboord worden. Met een dikte van 100 tot 102 mm staal was die voorkant vaak te dik.

Het Amerikaanse 75 mm M3 wapen was volgens een primaire bron die Samsonov gebruikt met de M72 pantsergranaat ook in staat om de zijkant van de Tiger-tank tot op een afstand van 625 meter te doorboren. Bij twee schoten op de zijkant van een Tiger-tank was er sprake van het afbrokkelen van stukken staal aan de binnen- en buitenkant. Opmerkelijk is dat het Sovjetgeschut 76 mm F-34 (exact kaliber: 76.2 mm) met pantsermunitie volgens een schiettest niet in staat was de zijkant van de Tiger-tank te doorboren. Samsonov zoomt in op die gebeurtenis en geeft een overzicht van Sovjetwapens die geschikt waren om ingezet te worden tegen de Tiger-tank. Vooral het 85 mm 52-K AA geschut bleek effectief om een Tiger uit te schakelen omdat dat wapen ook de voorkant van de romp op een afstand van een kilometer kon doorboren. Dit 85 mm geschut werd later als 85 mm D-5T en 85 mm ZiS-S-53 ook in Sovjet T-34 tanks gebruikt (T-34-85).

Het Amerikaanse 75 mm M3 kanon kon de zijkant van de Tiger-tank tot op een afstand van 650 meter doorboren. Het Amerikaanse 76 mm M1 kanon kon de Tiger wel op grotere afstand doorboren, zelfs aan de voorkant van de romp. Het boek noemt een afstand van anderhalve kilometer en aan de zijkant zelfs op een afstand van twee kilometer. Kleinere Sovjetwapens zoals het 45 mm model 1942 kanon was effectief tot op een afstand van 350 meter (tegen de zijkant van de Tiger-tank). Het meest krachtige Sovjetgeschut tegen de Tiger-tank was het 122mm D-25T tankkanon dat in een aantal Sovjettanks werd gemonteerd. Ook het 152 mm ML-20 wapen van de SU-152 had soms destructieve effecten tegen Tiger-tanks. Samsonov bespreekt het feit dat de kwaliteit van de staalplaten van de Tiger-tank kon verschillen: sommige platen waren harder dan andere platen. Dat had vooral met chemische componenten en de afwerking te maken.

Het bespreken van al die technische feiten is interessant omdat lezers zo een beter beeld krijgen wat betreft de bepantsering van de Tiger-tank. Samsonov bespreekt echter ook het 8.8 cm KwK 36 L/56 geschut van de Tiger (ook hier werden schiettesten mee uitgevoerd). Vanaf pagina 53 worden enkele Sovjettanks getoond waarbij de afstand waarop zij kwetsbaar waren voor het 8.8 cm geschut is aangegeven. Niet alleen het Sovjetperspectief komt in het boek uitvoerig aan bod, maar ook verschillende testen die door Amerikanen en de Britten uitgevoerd zijn om de Tiger-tank te testen. De belangrijkste testvoertuigen die de Amerikanen en Britten in mei 1943 gebruikten waren een M4 Sherman tank met een 75 mm M3 kanon, een Churchill III met een 57 mm geschut (6-pdr Mk.III) en een Churchill I of II met een 40 mm kanon (40 mm 2-pdr Mk.X). Net zoals bij een Sovjettest bleek de M4 Sherman in staat de zijkant van de Tiger-tank te doorboren. De Churchill-tanks hadden meer moeite om de bepantsering te doorboren (dat kwam met name omdat de kanonnen slijtagekenmerken hadden en de kwaliteit van de munitie te wensen overliet). Het meest effectieve Britse wapen tegen de Tiger was met name het 17-pounder geschut (later gemonteerd in Britse M4 Sherman tanks, de zogenaamde 'Firefly'). Samsonov gaat ook in op de observatiemiddelen in de Tiger-tank en geeft informatie over andere schiettesten.

Belangrijk is dat het uitschakelen van een Tiger I tank niet hoefde te gebeuren door de bepantsering te doorboren. De overlappende wielen en de rupsbanden konden met pantsermunitie geraakt worden waardoor de Tiger-tank niet meer vooruit kwam. Ook kon de commandantkoepel geraakt worden of andere onderdelen die aan het voertuig waren bevestigd (o.a. het kanon) om schade aan de tank te veroorzaken. Meerdere treffers konden vaak toch resulteren in het uitschakelen van een tank (dat geldt overigens voor alle pantservoertuigen). Door het grote gewicht van de Tiger was het soms moeilijk om de tank weg te slepen van het slagveld.

De Duitse Tiger-tank (Tiger I) heeft een bijna mythische status. In films (b.v. 'Fury' uit 2014) en in boeken komt de kracht van deze Duitse tank naar voren. Samsonov nuanceert dit beeld omdat hij ingaat op schiettesten en andere technische testen die aantonen dat de bepantsering van deze zware Duitse tank niet onkwetsbaar was. Anders dan vaak wordt gedacht konden zelfs de eerste M4 Sherman-tanks de stalen pantserplaten van de Tiger doorboren (kanttekening daarbij is dat die M4 Sherman-tanks met 75 mm kanonnen dat vaak alleen aan de zijkant konden bereiken). De Tiger I was op het slagveld in Normandië in 1944 een zeldzaamheid en het voertuig had ook door zijn gewicht grote nadelen. De publicatie benadrukt dat al die feiten voor geallieerde en Sovjettankbemanningen echter weinig uitmaakten omdat de Tiger toch een geducht wapen was. Vooral het 8.8 cm KwK 36 L/56 geschut kon de meeste geallieerde en Sovjettanks tot op grote afstand aan de voorkant of zijkant uitschakelen. Veel geallieerde tanks zoals de eerste M4 Sherman modellen, Britse Churchill tanks en de eerste T-34 tanks konden de bepantsering van de Tiger I vaak niet aan de voorkant doorboren.

Samsonov slaagt erin om door middel van primair en in mindere mate met secundair bronmateriaal aan te tonen dat de kracht en de bepantsering van de Tiger I toch genuanceerd moet worden. Het boek is uniek omdat het vragen zoals 'welk kanon kon de bepantsering van de Tiger I doorboren?', 'was de Tiger echt onkwetsbaar?' en 'waarop is de mythe van de Tiger-tank gebaseerd?' grotendeels beantwoord. Daarnaast stelt Samsonov dat de Duitse Panther-tank wat betreft aantallen eigenlijk een grotere bedreiging vormde voor de geallieerden dan de Tiger I tank. Geconcludeerd kan worden dat het boek zeer waardevol is voor iedereen die geïnteresseerd is in de militaire techniek van de Tweede Wereldoorlog, in de technische kenmerken van pantservoertuigen en de sterke en minder sterke aspecten van de Tiger I tank.

Beoordeling: Zeer goed

Informatie

Artikel door:
Ruben Krutzen
Geplaatst op:
08-10-2024
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen