Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de strijd aan het Oostfront er een van bijzondere gruwelijkheid en ongekende massaliteit. Toen de nazi’s in juni 1941 de Sovjet Unie binnenvielen deden zij dat met 3,8 miljoen soldaten en vele duizenden voertuigen, vliegtuigen en pantserwagens. De Russen konden daar in eerste instantie ‘slechts’ bijna 3 miljoen manschappen tegenover stellen. Naarmate de oorlog vorderde draaide die verhouding compleet om en vochten de troepen van het Derde Rijk tegen een absolute overmacht.

Op verschillende plaatsen in Rusland waren frontgebieden met brandhaarden die verwoed aangevallen en verdedigd werden. Een van die plaatsen was Charkov. Charkov lag op een knooppunt van wegen en spoorwegen en werd gezien als de drempel naar het zuidwesten van Oekraïne en de Krim. In feite waren er vier slagen om Charkov: de eerste in oktober 1941, de tweede in mei 1942, de derde in februari 1943 en ten slotte de laatste slag in augustus 1943.

De eerste slag om Charkov vond plaats aan het einde van Operatie Barbarossa en was voor de Duitsers van tactisch niveau. De Russen wilden tijd winnen om de fabrieken te ontmantelen en naar het oosten te transporteren. Toen de Duitsers de stad veroverden waren de fabrieken al ontmanteld en verplaatst. De tweede slag om Charkov was een daverend Duits succes. De Russen verloren hier bijna 280.000 man (gedood of gevangen genomen).

De derde slag om Charkov is de bekendste. Na het catastrofale verlies van de slag om Stalingrad probeerde het Duitse opperbevel om weer enige lijn in de verdediging van de linies in Rusland te krijgen. De Russen gunden de vijand echter geen rust en lanceerden nieuwe offensieven. Hierdoor moesten de nazi’s zich in alle frontgebieden geleidelijk terugtrekken. Ook Charkov werd opgegeven.

In januari 1943 bleek echter al snel dat de Russische troepen uitgeput begonnen te raken. De Duitse generaal Erich von Manstein gebruikte dit om een offensief te starten om o.a. Charkov terug te veroveren. Uiteindelijk verloren de Duitsers Charkov definitief tijdens de vierde slag om Charkov, die plaatsvond ná de slag om Koersk, waarin de Duitsers enorme hoeveelheden materieel en manschappen verloren hadden.

In het boek beschrijft Tucker-Jones op beknopte wijze de geschiedenis van de slagen. Foto’s laten op indrukwekkende wijze de massaliteit van de verwoesting zien. Het is beangstigend om te zien en te lezen hoe honderdduizenden soldaten bijna achteloos door Hitler en Stalin over de kling werden gejaagd.

Tucker-Jones, die al vele delen van de serie Images of War van uitgeverij Pen & Sword voor zijn rekening nam, heeft wederom een aardig boekje geleverd waarin hij in het kort een beeld schetst van de bloederige slagen om de stad Charkov. Foto’s zeggen vaak meer dan woorden en dat is hier ook het geval. Mocht iemand nog een romantisch en heldhaftig beeld hebben van oorlog dan zal daar weinig van over zijn wanneer dit boek gelezen is.