'Hitlers strijder' is een uitgebreide biografie van een van de meest markante nazi's ooit. Zijn oorlogsdaden, zijn leven naast het slagveld en zijn complexe persoonlijkheid worden excellent in beeld gebracht door historicus Danny S. Parker. Aan dit rijke boek liggen jaren van diepgravend onderzoek ten grondslag, waarin Parker nooit eerder gepubliceerd materiaal boven water wist te krijgen. Bovendien nam hij talloze interviews af met Peiper's naasten, waaronder vele Duitse WO2-veteranen. Dit uitgebreide standaardwerk over Jochen Peiper is de definitieve biografie van Hitlers favoriete krijgsman, maar tevens een unieke inkijk in de moraal van het Derde Rijk en de nakomelingen hiervan.

Joachim "Jochen" is misschien wel de meest bekende Waffen-SS soldaat uit de geschiedenis van het Derde Rijk. Geliefd en bewonderd. Berucht en verafschuwd. Iedereen lijkt een mening over de man te hebben. Meestal is deze mening gebaseerd op hetgeen er in Baugnez is gebeurd op 17 december 1944. Hier vond het Malmedy Massacre plaats; soldaten van de eenheid Kampfgruppe Peiper vermoordden hier tientallen Amerikaanse krijgsgevangenen. Parker heeft inderdaad aandacht voor het Massacre, maar richt zich meer op de nasleep van dit drama. (Parker heeft overigens een uitstekend boek over het Malmedy Massacre geschreven; ‘Fatal Crossroads’, vertaald als ‘Het bloedbad van Malmédy’).

Jochen Peiper (1915-1976) was een product van zijn opvoeding. Zijn vader had duidelijk nationaalsocialistische ideeën en sympathieën en dit werd weerspiegeld in de opvoeding van Jochen. Veel meer nog was Peiper een product van zijn tijd. Opgegroeid ná WO1 in een Duitsland, dat zoekend was naar eerherstel en worstelend met (economische) malaise. Het Interbellum en het opkomende nationaalsocialisme boden voor Peiper echter voldoende mogelijkheden om datgene te doen wat hij wilde; carrière maken in het leger. De opkomst van het nationaalsocialisme, met Hitler aan het roer, werkte voor Peiper als een katalysator. Reeds als Hitlerjunge kwam hij in contact met Hitler en Himmler en dat bood voor Peiper de garantie op kansen en mogelijkheden tot een mooie carriere. Peiper was een exponent van de groeiende macht van Hitler en Duitsland. Nazi-Duitsland bood voor Peiper ongekende mogelijkheden, die hij ook met beide handen aangreep. Peiper was een model-Ariër, die daarnaast ook nog vlijtig en talentvol was. De ideale combinatie in die tijd. Dat Peiper dan ook snel tot de inner-circel van het nazirijk zou gaan behoren is dan ook niet al te verassend. Als adjudant van Himmler zat Peiper heel dicht bij het machtscentrum. Het was een tijd van veel reizen, dure auto’s, weelde en luxe.

Klinkt allemaal als een jongensboek en wellicht heeft Peiper dat in het begin ook zo ervaren. De andere kant van het verhaal is dat Peiper samen met Himmler concentratiekampen bezocht, direct en indirect getuige was van de inperking en mishandelen van Joden, zigeuners en ‘andersdenkenden’. Of het deze misdadige en mens-verachtende kant van het nationaalsocialisme was wat Peiper er toe dreef om een overstap te maken naar de Waffen-SS is nooit écht helder geworden. Tóch verruilde hij de relatief veilige en luxe omgeving rondom de Reichsführer-SS Himmler voor het harde soldatenleven.

Ook hier deed Peiper al snel van zich spreken. Zijn manier van oorlogvoeren was agressief, gedurfd en vol met risico’s. Hij vergde veel van zichzelf en zijn mannen. Al snel was hij een gelauwerde man met onderscheidingen en een stevige reputatie. Maar los van de schade die zijn eenheid aanrichtte bij de vijand, de burgers en Rusland kreeg ook Peiper steeds meer last van overbelasting. Oververmoeidheid en ‘oorlogsmoeheid’ leverden bij hem diverse psychosomatische klachten op en zorgden ervoor dat hij een aantal malen rust moest nemen. Het was zelf zo dat hij op een gegeven moment niet meer ‘gevechts-fit’ was en zodoende eigenlijk geen bevelhebber meer kon zijn. Maar het Duitsland van 1944 had weinig keuzemogelijkheden meer en Peiper kreeg een van de belangrijkste rollen in het Ardennenoffensief toebedeeld.

Het beeld dat van Peiper ontstaat tijdens zijn naoorlogse detentie en nadat hij in 1956 vrij is gekomen is er een van een starre, weinig sociale persoon die duidelijk worstelt met zijn ‘Weltanschauung’ en de nieuwe tijd. Moeizaam was zijn relatie met zijn vrouw, zijn kinderen en collega’s.

Peiper is tot bloei gekomen in de nazitijd en heeft eigenlijk nooit meer afstand genomen van de attitude waarin het gesmeed was. Hij trok zich steeds verder terug. Natuurlijk; hij gaf acte de présence op bijeenkomsten van Alte Kameraden, maar ook daar hield hij zich vooral op met voormalige leiders en partijbonzen. Voor wat betreft contacten met ‘gewone’ veteranen gaf hij blijk van zijn kenmerkende hautaine arrogantie. Hij sloeg zichzelf altijd op de borst door te beweren dat hij altijd vóór zijn mannen had gestaan. Dat is waar, al gaf hij tijdens zijn proces en detentie ook aan dat diegenen waarmee hij terecht stond tijdens het Malmedy-proces niet zijn manschappen waren. Zijn manschappen waren al in Walhalla (gesneuveld).

Peiper was een man geworden die onvoldoende de vaardigheid bezat om zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Hij deed wel zijn best, bouwde een carrière op, o.a. bij Porsche, maar werd steeds weer achtervolgd door die donkere schaduw uit zijn verleden. In die zin heeft hij zich nooit meer kunnen lostrekken van die tijd waarin hij excelleerde in een regime dat hem veel kansen geboden heeft, maar hem ook besmet heeft met het kwade.

Uiteindelijk stierf Peiper op een wijze die past bij de manier waarop hij geleefd heeft; in de vlammen, vechtend voor zijn bezit en zijn leven.

Parker heeft geprobeerd om zo objectief mogelijk over Peiper en zijn omgeving te schrijven. Dat is hem grotendeels gelukt. Waar Parker wellicht te kort door de bocht gaat om Waffen-SS soldaten allemaal als ‘slecht’ neer te zetten, contrasteert dat met de duidelijke ambitie om de ‘mens Peiper’ zo eerlijk mogelijk te projecteren. Ook andere hoofdrolspelers zoals Himmler worden door Parker zo objectief mogelijk neergezet.

‘Hitlers strijder’ is een fantastische biografie. Het is op dit moment hét naslagwerk als het gaat over de persoon Joachim Peiper. Dat Danny Parker jarenlang onderzoek gedaan heeft voor dit boek is evident wanneer de lezer de tijd neemt om ook de noten achter in het boek te lezen.

Zijn er ook minpunten? De wat verwende geïnteresseerde in de Tweede Wereldoorlog zal vallen over het feit dat er geen foto’s en afbeeldingen in het boek staan. Hier en daar klopt de vertaling niet of zijn er grammaticale fouten gemaakt. Maar dat is dan ook het enige. Tegen diegene die een biografie over een spraakmakend persoon uit het nazirijk wil lezen kan gezegd worden: stop met zoeken, hier is ‘Hitlers Strijder’.