George Cross

Het George Cross -of GC- werd in het leven geroepen op 24 juni 1941 door Koning George VI. De aanleiding hiervoor was een bombardement op Londen in 1940 waarbij ook het koninklijk paleis werd geraakt. Door deze gebeurtenis raakte Koning George VI emotioneel meer betrokken bij het volk en hij realiseerde zich nu eigenlijk pas wat zij steeds doormaakten tijdens de bombardementen, waardoor hij ook meer bewondering kreeg voor hun ontberingen en hun heldenmoed. Het George Cross en de George Medal zijn dan ook grotendeels door hem ontworpen.
Het George Cross is de één na hoogste Britse onderscheiding en wordt verleend wegens: "daden van het grootste heldendom en moed onder omstandigheden van extreem gevaar" en wordt in eerste instantie uitgereikt aan burgers in het gehele Gemenebest en aan militairen voor acties die niet in aanmerking komen voor een militaire decoratie. Dragers mogen achter hun naam de letters GC voeren. Voor volgende moedige daden kunnen gespen worden toegekend. De onderscheiding kan ook posthuum worden toegekend.
Het GC is de opvolger van de "Medal of the Order of the British Empire for Gallantry" (Medaille van de Orde van het Britse Rijk voor Dapperheid), dragers van deze onderscheiding waren verplicht deze in te leveren bij de Central Chancellery of the Orders of Knighthood (Kanselarij der Ridderorden) waarna zij daarvoor in de plaats het GC ontvingen.
In 1971 konden ook de ontvangers van de Albert Medal deze omruilen voor een George Cross.

Het kruis is van zilver en toont op de voorzijde St. George vechtend met de draak en de inscriptie: "Voor dapperheid"; op de andere zijde staan de naam van de ontvanger en de datum van toekenning. Op iedere arm van het kruis staat het monogram van de heersende vorst -tijdens de oorlog GRI of GRVI, na de oorlog EIIR-. De medaille hangt met een zilveren ring aan een zilveren strip die versierd is met laurierbladeren. Het lint is 38 mm breed, blauw van kleur met een miniatuur GC in het midden.

Het GC werd aan het eiland Malta verleend wegens getoonde dapperheid van haar inwoners tijdens de oorlog. In totaal werd er vier maal een George Cross uitgereikt aan een vrouw, waarvan er drie postuum. Drie vrouwen ontvingen het George Cross voor verzetsacties in bezet gebied tijdens de Tweede Wereldoorlog. Eén van de vrouwen die het George Cross heeft mogen ontvangen was Noor Inayat Khan. Deze vrouw van Russische afkomst werd op 16 juni 1943 boven Frankrijk gedropt om het Franse verzet te helpen bij hun activiteiten. Na ongeveer drie maanden werd ze verraden en gevangen genomen door de Gestapo (Duitse Geheime Politie). Ondanks vele ondervragingen weigerde ze mee te werken en informatie prijs te geven en werd daarom naar een gevangenenkamp in Duitsland gestuurd. Ook daar weigerde ze verder mee te werken en werd daarom op 12 september 1944 naar het concentratiekamp Dachau gestuurd, waar ze de volgende dag werd doodgeschoten.

Het Koninklijk Besluit van 8 mei 1941 luidt als volgt:


KONINKLIJK BESLUIT
GEORGE VI, bij de gratie Gods, van Groot-Brittannië, Ierland en de Britse Gebieden Over zee, Koning, Hoeder van het Geloof, Keizer van India, aan allen die dit zullen zien of horen,
GEGROET
Aangezien Wij, op grond van een Besluit, voorzien van Ons Zegel en gedateerd 24 september 1940, in Onze Koninklijke overweging hebben genomen de vele daden van heldendom, gepleegd door zowel mannelijke als vrouwelijke personen, zeker tijdens de huidige oorlog, en met de wens diegenen te eren die deze daden plegen, een nieuwe Onderscheiding hebben ingesteld en ontworpen die aangeduid zal worden als het George Cross en waarvan wij hoopten dat deze hoog zal worden gewaardeerd en nagestreefd.
En aangezien wij het noodzakelijk achten dat de zevende clausule van voornoemd Besluit zal worden gewijzigd:
Verklaren Wij bij dezen dat de regels en voorschriften, vervat in Ons voornoemd Besluit, zullen worden afgeschaft, teniet gedaan en opgeheven en dat Wij, ter vervanging daarvan, bij dit Besluit voor Ons, Onze Erfgenamen en Opvolgers het genoegen hebben de volgende regels en decreten in te stellen voor het in stand houden van het genoemde en dat deze voortaan onvoorwaardelijk zullen worden gehandhaafd en nagevolgd:
Ten eerste: Er wordt bepaald dat de Onderscheiding aangeduid zal worden als het "George Cross"
Ten Tweede: Er wordt bepaald dat de Onderscheiding zal bestaan uit een eenvoudig kruis met gelijke armen, op het kruis zal zich in het midden een rond medaljon bevinden waarop een afbeelding, voorstellende Sint Joris en de Draak, dat de inscriptie: "Voor Moed" rond dit medaljon zal staan, dat in de hoek van elke arm het Koninklijk Mongram "GR. VI" in een concentrische cirkel round het medaljon zal staan, dat de achterzijde van het kruis blanco zal zijn en de naam van de ontvanger en de datum van toekenning zal dragen, dat het kruis met een ring zal hangen aan een balk versierd met laurierbladen en dat het geheel in zilver zal worden uitgevoerd.
Ten derde: (ingekort) Er wordt bepaald dat personen die in aanmerking komen voor de Onderscheiding met het Kruis Onze trouwe onderdanen en burgerlijke personen onder Onze bescherming zullen zijn, mannelijke en vrouwelijke personen van elke rang van de Marine, Landmacht en Luchtmacht van Ons Verenigd Koninkrijk of personen binnen en lid van de Marine, Land- en Luchtmachten van Onze Gebiedsdelen of Regeringen daarvan.
Het Kruis is in eerste instantie bedoeld voor burgers en toekenning aan Militairen wordt beperkt tot daden waarvoor normaliter geen speciale Militaire Onderscheiding wordt toegekend.
Ten vierde: (ingekort) hierin wordt bepaald hoe aanbevelingen voor deze onderscheiding moeten worden gedaan.
Ten vijfde: Er wordt bepaald dat het Kruis slechts zal worden toegekend wegens daden van het grootste heldendom of van de meest opvallende moed in omstandigheden van het allergrootste gevaar en dat het Kruis posthuum kan worden toegekend.
Ten zesde: Er wordt bepaald dat bij elke aanbeveling voor een toekennen van het Kruis een omschrijving van en sluitend bewijs voor de actie wordt overlegd voorzover de omstandigheden dit toelaten en een getuigenis voor zover de betrokken Minister of ministers zulks noodzakelijk achten.
Ten zevende: (ingekort) hierin wordt bepaald hoe de onderscheiding dient te worden gedragen.
Ten achtste: Er wordt bepaald dat toekenning van het Kruis de ontvanger het recht verschaft, bij alle gelegenheden waar het gebruiken van zulke letters gebruikelijk is, achter zijn of haar naam de letters: G.C. te plaatsen.
Ten negende: Er wordt bepaald dat een daad die de toekenning van het Kruis rechtvaardigt, maar gepleegd wordt door een persoon aan wie de Onderscheiding reeds is uitgereikt, aangegeven zal worden door het toekennen van een Gesp, te bevestigen op het lint waaraan het Kruis hangt, dat voor elke volgende onderscheiding een volgende Gesp wordt toegevoegd en dat voor elke toegekende Gesp een zilveren kopie van het Kruis in miniatuur zal worden toegevoegd aan het lint.
Ten tiende: (ingekort) hierin wordt bepaald dat de namen van ontvangers van het Kruis of Gesp worden gepubliceerd in de London Gazette en dat er een register met die namen zal worden bijgehouden door de Centrale Kanselarij der Ridderorden (Central Chancery of the Orders of Knighthood).
Ten elfde: (ingekort) hierin wordt bepaald hoe de Medal of the Order of the British Empire for Gallantry (EGM) moet worden omgewisseld voor het George Cross.
Ten twaalfde: (ingekort) hierin wordt het Miniatuur George Cross ingesteld.
Ten dertiende: (ingekort) hierin wordt bepaald hoe, door wie en onder welke omstandigheden een verleend George Cross kan worden ingetrokken.
Ten laatste: (ingekort) hierin eist de Monarch, zijn of haar Erfgenamen en Opvolgers het recht op, deze regels ten allen tijde te kunnen wijzigen.

Aldus gedaan in Ons Hof te St. James, de achtste mei éénduizend negenhonderd en
eenenveertig, in het vierde jaar Onzer Regering.

In opdracht van Zijne Majesteit,

Winston S. Churchill.

London Gazette van dinsdag 24 juni 1941.