Van 20 november 1945 tot 1 oktober 1946 stond het Duitse stadje Neurenberg wereldwijd in grote belangstelling. In het stadje waar enkele jaren daarvoor nog grote nazi bijeenkomsten werden georganiseerd en de antisemitische Neurenberger Wetten werden uitgevaardigd, werd het eerste internationaal militair tribunaal georganiseerd, het tribunaal dat beter bekend staat als het proces van Neurenberg. Een belangrijk onderdeel van dit proces was de aanklacht tegen de hoge Nazi functionarissen die zich na de oorlog overgaven en gearresteerd werden door het geallieerde leger. De miniserie "Nuremberg" behandelt dit interessante onderdeel van het tribunaal.

De film begint in een kamp van de Amerikaanse luchtmacht waar onder luid getoeter een luxe auto arriveert met hakenkruis-vlaggetjes op de bumper. Uit de auto stapt niemand minder dan Nazi-bons Hermann Göring, gedurende het Nazi-bewind was hij onder meer rijksmaarschalk, minister van luchtvaart en president van de Rijksdag, maar bovenal was hij een trouw aanhanger van de Führer. Samen met zijn vrouw en kind komt hij zich overgeven aan de Amerikanen, als minister van luchtvaart en als vliegenier wil hij zich overgeven aan een hoge officier van de Amerikaanse luchtmacht. De commandant van het luchtmacht kamp onthaald Göring volgens de code onder vliegeniers als een oude vriend en behandelt de rijksmaarschalk absoluut niet als een oorlogsmisdadiger. De pers is er getuige van hoe Göring in het kamp feest viert en in Amerika wordt er schande van gesproken dat een misdadiger als Göring op deze manier behandelt wordt.

Aan Göring’s plezierige verblijf in het Amerikaanse kamp komt snel een einde als hij samen met andere hoge Nazi functionarissen wordt overgebracht naar een gevangenis in Bad Mondorf. Onder de andere gevangenen bevinden zich onder andere Rudolf Hess -plaatsvervanger van de Führer tot 10 mei 1941, Joachim von Ribbentrop - minister van Buitenlandse Zaken, Albert Speer - minister voor Bewapening en Munitie en Wilhelm Keitel - veldmaarschalk en chef van de generale staf van het Duitse leger. De commandant van de gevangenis kolonel Burton C. Andrus, is streng voor zijn gevangenen en heeft de belangrijke taak om te voorkomen dat zijn gevangenen aan hun straf ontkomen door zelfmoord te plegen. In de gevangenis vinden gesprekken plaats tussen de gevangenen en de joodse legerpsycholoog kapitein Gustav Gilbert, hij ontdekt de motivaties van de gevangenen voor hun daden en merkt dat slechts weinigen hun schuld of spijt erkennen.

Ondertussen is in Amerika rechter Robert H. Jackson benoemd tot hoofdaanklager van het tribunaal, met hulp zijn secretaresse Elsie Douglas krijgt hij de taak om het tribunaal op te zetten en de leiding te nemen over de aanklagers uit Rusland, Engeland en Frankrijk. De samenwerking met de rechters en aanklagers van de andere geallieerde landen verloopt moeizaam en de hoeveelheid documenten die voor aanvang van het proces doorgenomen moeten worden is enorm. Uiteindelijk slaagt het team van aanklagers er in om hun aanklacht op papier te zetten en het proces kan beginnen.

Tijdens het proces blijkt al snel dat het voor de aanklagers een zware taak zal worden om het proces tot een goed einde te brengen. De rechters zijn streng en de aanklachten zijn langdradig, maar bovenal vormt het temperament van Göring een groot probleem. Hoofdaanklager Jackson is niet goed opgewassen tegen Göring en heeft daarnaast grote moeite met het levendig houden van zijn aanklachten, halverwege het proces geeft hij zijn taak zelfs bijna op. Na een gesprek met zijn collega’s krijgt hij weer nieuwe moed om zijn taak te volbrengen en besluit hij zijn koers te wijzigen. Met behulp van getuigen en schokkende filmbeelden uit de concentratiekampen wil hij zijn aanklachten meer kracht bijzetten en de rechters overtuigen van zijn betoog.

Het was een enorm moeizaam en zwaar proces maar uiteindelijk zijn op 1 oktober 1946 alle vonnissen geveld en krijgen de oorlogsmisdadigers hun verdiende straffen. Het proces van Neurenberg vormt een belangrijke inleiding voor de militaire tribunalen die in de toekomst zouden volgen.

Een belangrijk thema in de film is de invloed die Göring uitoefende op het proces. Göring erkende geen schuld, betuigde geen spijt en had een negatieve invloed op zijn medegevangenen. In de film zie je Göring als een komische, vaderlijke en opgewekte man die tot op het laatste moment zich sterk maakt voor zijn geliefde Duitsland. Enerzijds roept de persoon Göring in de film gevoelens van haat en aversie op, anderzijds kan je er niet omheen om toch enige sympathie voor deze persoon te voelen. De rol van Göring wordt op zeer overtuigende wijze vertolkt door Brian Cox, niet alleen qua uiterlijk toont de auteur een grote gelijkenis, ook het karakter en temperament van Göring worden door Cox op indrukwekkende wijze neergezet. Göring wordt vertolkt op een manier zoals deze man echt geweest moet zijn, in elk geval sluit zijn persoonlijkheid in de film goed aan bij alles wat ik gelezen heb over de opvallende rijksmaarschalk.

Een andere belangrijke hoofdpersoon binnen de groep van aangeklaagde Nazi’s, is Hitler’s ‘hofarchitect’ en minister voor bewapening en munitie Albert Speer. In tegenstelling tot Göring en vele andere aangeklaagden erkend hij wel zijn schuld en heeft hij bovendien spijt van zijn daden. Albert Speer is minder opvallend en uitbundig dan Göring, maar zijn kijk op zaken verdient wel veel meer respect. Albert Speer wordt in de film neergezet als de intelligente en oprechte persoon die hij ook daadwerkelijk was. Tussen alle Nazi-meelopers in de beklaagdenbank was hij een positieve uitzondering en een behulpzame persoon met betrekking tot de informatievoorziening voor de aanklagers.

Niet alleen de rollen van Göring en Speer worden op overtuigende wijze neergezet, ook de andere hoofdpersonen worden op een representatieve manier vertolkt. Ook het gehele verhaal in de film is historisch goed weergegeven al zijn sommige onderdelen uit de film niet geheel weergegeven volgens de werkelijkheid. De manier waarop Göring zich overgaf in het Amerikaanse kamp is bijvoorbeeld flink geromantiseerd en ook de manier waarop Göring in de film zelfmoord pleegt is niet bewezen. Ondanks enkele gebeurtenissen die volgens Hollywood gebruik enigszins aantrekkelijker gemaakt zijn, is de film absoluut historisch verantwoord.

Eén van de meest indrukwekkende momenten van de film is het moment waarop er in de rechtszaal originele filmbeelden worden getoond, die opgenomen zijn in de concentratiekampen. Gedurende enkele minuten aanschouw je deze afschuwelijke filmbeelden en begrijp je in één oogopslag het grote belang van dit internationale tribunaal. De mensen die verantwoordelijk waren voor deze verschrikkingen mochten absoluut niet ongestraft blijven.

De filmmakers zijn erin geslaagd om van een relatief saai onderwerp als dit rechtsproces een zeer interessante film te maken. Niet alleen de actie op het slagveld uit andere films is boeiend om naar te kijken, ook een rechtszaak blijkt een zeer interessant filmonderwerp te kunnen zijn. De reden dat deze film niet saai is, is met name te danken door de manier waarop de karakters van de historische personen vertolkt worden, met name de manier waarop Göring vertolkt wordt door acteur Brian Cox heeft veel indruk op mij gemaakt. De film zet je als kijker absoluut aan het nadenken en is een zeer goed aanknopingspunt om de geschiedenis van het proces van Neurenberg verder te bestuderen.