Franse Torpedobootjagers van de L'Adroit-klasse (1926)

De L'Adroit-klasse torpedobootjagers waren een groep van 14 Franse torpedobootjagers die vanaf eind jaren 1920  in dienst kwamen bij de Marine Nationale. De schepen waren nog in dienst ten tijde van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Eén schip ging in maart 1940 door een ongeval verloren en twee schepen tijdens de strijd in mei en juni 1940. Zeven gingen verloren in 1942 door eigen handelen van de Vichy marine of door acties tegen geallieerde schepen. Vier gingen rond diezelfde tijd over naar de marine van de Vrije Fransen en overleefden de oorlog. deze schepen werden in het begin van de jaren 1950 gesloopt.

Boulonnais, hier nabij Toulon Bron: Public Domain (onbekend)

De L'Adroit-klasse torpedobootjagers werden in drie groepen besteld en gebouwd. Zes schepen volgens het 1924 bouwprogramma, vier schepen volgens dat van 1925 en nog eens vier voor 1926. De schepen waren berucht vanwege het ingewikkelde onderhoud dat aan het hoofdgeschut uitgevoerd moest worden en de relatief lage vuursnelheid. Hoewel gebouwd voor een snelheid van 33 knopen (61 km/u) zorgde een instabiele structuur voor een reductie van de maximale snelheid tot 28 á 29 knopen (52 tot 54 km/u). Dit kon pas worden verbeterd toen in 1940 besloten werd het gewicht van de bovenbouw te reduceren door het verwijderen van geschut No. 3 of No. 4.^[1][2]

Bij de bouw hadden de schepen een waterverplaatsing van 1.380 ton standaard met een lengte van 107,20 meter en een breedte van 9,90 meter. Hiermee werd een diepgang van 3,50 meter bereikt. De aandrijving gebeurde door twee sets Zoelly, Rateau-Bretagne of Parsons geschakelde stoomturbines en drie Du Temple boilers. Dit leverde een vermogen op van 34.000 pk, waarmee in theorie 33 knopen (61 km/u) kon worden bereikt. Met een capaciteit van 386 ton olie kon bij een kruissnelheid bij 15 knopen (28 km/u) een afstand van 5.556 km worden afgelegd. De 142 bemanningsleden hadden de beschikking over vier enkele stuks 130 mm / 40 M1924 geschut, een stuk 75 mm / 50 M1924 geschut, twee 8 mm machinegeweren, twee batterijen met elk drie 550 mm torpedolanceerbuizen, twee dieptebommenwerpers en twee dieptebommenrekken met 32 dieptebommen.^[3][4][5]

Eind 1930 werd het stuk 75 mm geschut en de twee machinegeweren verwijderd en vervangen door twee stuks 37 mm / 60 M1925 luchtafweergeschut en twee dubbele 13,2 mm machinegeweren. In maart 1940 ging de La Railleuse (1926) als eerste schip binnen deze klasse verloren door een ongeval met de torpedo's in de eerste torpedolanceerinstallatie. Bij de schepen die de strijd in Frankrijk in mei en juni 1940 overleefden, de L'Adroit (1927) en Le Foudroyant (1929) gingen hierbij verloren, werd in 1940 een 130 mm geschut van het achterschip verwijderd. Le Fortuné (1926), Basque (1929) en Forbin (1928), onderdeel van het Franse Force X, vielen in Alexandria in handen van de Britten en werden aldaar geïnterneerd.^[6][7][8]

Vier schepen uit deze klasse, Boulonnais (1927), Fougueux (1928), Brestois (1927) en Frondeur (1929), gingen verloren tijdens de geallieerde landingen bij Casablanca op 8 november 1942. Op 27 november gingen de Le Mars (1926), La Palme (1927) en Le Bordelais (1928) verloren toen ze in Toulon tot zinken werden gebracht. al deze schepen waren in dienst van de marine van Vichy Frankrijk.^[9]

In 1943 werd bij de L'Alcyon (1926), Le Fortuné (1926), Basque (1929) en Forbin (1928), welke ondertussen in dienst van de marine van de Vrije Fransen waren gekomen, een torpedolanceerinstallatie verwijderd en vervangen door een stuk 40 mm / 56 Bofors geschut. daarnaast werden vier tot zes stuks 20 mm / 70 Oerlikon luchtafweer geplaatst. Tevens werd radar en sonar geïnstalleerd. Deze vier schepen werden tussen 1950 en 1952 gesloopt.^[10][11]

Noten

1. Gogin, 2023, pag. 41
2. Jordan, 2015, pag. 60
3. Gogin, 2023, pag. 41
4. Jordan, 2015, pag. 62
5. Osborne, 2005, pag. 75
6. Gogin, 2023, pag. 41
7. Jordan, 2015, pag. 62, 65-68
8. Weir, 2020, pag. 22-23
9. Gogin, 2023, pag. 41
10. Jordan, 2015, pag. 73-74
11. Gogin, 2023, pag. 41