Radiotoespraken Wilhelmina in 1945

In dit artikel vindt u de radiotoespraken van Koningin Wilhelmina uit 1945. De tekst van deze toespraken zijn integraal overgenomen uit het boek "De Koningin sprak". De proclamaties van Wilhelmina uit 1945 vindt u in het artikel Proclamaties Koningin Wilhelmina.

Koningin Wilhelmina spreekt haar luistenaars toe als landgenoten in december, 1945 Bron: Nationaal Archief

Boodschap van H.M. de Koningin aan bevrijd gebied:

Teruggekeerd in Engeland na hereeniging met u voor de eerste maal na schier vijf jaren van scheiding, behoef ik u niet te zeggen, welk een groot en onvergetelijk oogenblik dit voor mij is geweest. Woorden zouden te kort schieten om al mijn indrukken en belevenissen en al wat in mij omging weer te geven. Bij het ontzaglijk leed dat velen persoonlijk en ook gezamenlijk getroffen heeft, ben ik diep onder den Indruk gekomen van den moed, waarmede zij dit dragen, gepaard aan den vasten wil krachtdadig mede te werken aan den opbouw van ons nieuwe Vaderland.

Het waren voor mij oogenblikken van de grootste beteekenis en voldoe­ning, kennis te maken met de dappere leden der verzetsbeweging en de binnenlandsche strijdkrachten en mij persoonlijk te kunnen overtuigen van de in die afgeloopen jaren gegroeide eensgezindheid en onderlinge samenwerking.

Gaarne zijn mijn ministers en ik bereid u de volle gelegenheid te geven, te voldoen aan uw innige begeerte om mede te werken aan den weder­opbouw van ons Vaderland.

Voor de geestdriftige en hartelijke ontvangst, mij allerwege bereid, wil ik u nogmaals langs dezen weg mijn bijzonderen dank betuigen. Het feit, dat gij en ik in de dagen die achter ons liggen, voor den eersten keer weer gezamenlijk onze liefde tot het Vaderland als een vrij volk hebben kunnen uiten, geheel zooals deze in ons leeft en ons tot daden bezielt, heeft deze dagen hun diepe en verstrekkende beteekenis gegeven en een en al tot één groote vaderlandsche betooging gemaakt.

God zegene het Vaderland.

LANDGENOOTEN,

Aan den vooravond van dit mag ik wel zeggen historisch Kerstfeest, het eerst na de jaren van benauwenis, van onrust, van op- gejaagd zijn, van verbeten strijd en bitter lijden, die achter ons liggen, wil ik, hereenigd met u, een enkel woord door de micro- foon tot u spreken.

Met nog versch geslagen wonden en schrijnend leed, gelijk onze geschiedenis nog nimmer heeft gekend, verzamelen wij ons om Gods heerlijke gave, ons in Christus geschonken, als vrij volk Als vrij volk! Bij het uitspreken van deze woorden maakt zich een diepe ontroering van Mij meester, een ontroering die natuurlijk door u wordt gedeeld.

Meer dan ooit danken Wij God op een oogenblik als dit, dat Hij Ons uitredding schonk, danken Wij Hem, dat Wij dit feest als vrije menschen mogen vieren, danken Wij God voor Zijn heer- lijke kerstboodschap. Moge dit Kerstfeest bovenal voor U er een zijn van innerlijke waarachtige blijdschap en moge die vrede, die alle verstand te boven gaat en verlicht, die vrede die alleen de Vredesvorst schen- ken kan, Uw deel zijn.

Dit wensch Ik U allen van heeler harte toe.

Ik weet niet hoe gij dit aan- voelt, maar Mij schijnt het toe dat het komende feest in het teeken staat van de bezinning. In dit woelige leven moeten wij tije hebben om tot ons zelf te komen en tot geestelijke klaarheid men ons te bezinnen op onze verant- woordelijkheid tegenover elkaar en om ons te bezinnen op ons doel. Voor ons ligt onze taak om den vrede winnen en dit zal geen eenvoudige zijn.

Het verheugt Mij op dit gebied verblijdende verschijnselen waar te nemen. De onder den druk en dwingelandij gegroeide hulpvaardigheid voortgekomen uit naastenliefde en het besef van saamhoorig heid, de wijd verspreide en in kracht winnende overtuiging, dat datgene wat Christus uitdroeg, uitkomst brengt in de geestelijke verwarring en den nood van dezen tijd, en de overtuiging van velen. dat hierin de normen liggen voor onze samenleving, onverschillig tot welke sfeer of kring men zich voor het overige aangetrokken voelt. vormt een wezenlijken band en een hechten grondslag om de toekomst van het leven op te bouwen.

Doch het bestaan alleen van deze hoopvolle verschijnselen en moge lijkheden waarborgt nog niet het winnen van den vrede Dit zal groote krachtsinspanning van ons vragen op ieder gebied van het leven. Willen wij ons doel bereiken. dan moeten wij daadwerkelijk en eendrachtig den schouder eronder zetten, zoowel in de maatschappij als in den huiselijken kring.

Wat dit laatste betreft, Christus gaf ons het voorbeeld. Hij groeide op in het gezin, waartoe Hij behoorde. en heeft daarmee de hooge waarde aangegeven, welke aan het gezinsleven moet worden toege. kend. Hij geve U allen. ouders en kinderen, de liefde en de bezieling die vereischt zijn om oinnen uw kleine gemeenschap alle mogelijk. heden en al het schoone, die zij kan bevatten, tot ontplooiing te bren- gen en daarvandaan uit te dragen in het leven, in onze groote gemeen- schap. die wij de wereld noemen en die in wezen slechts de voort- zetting is van het gezin.

Toont bij uw werk, in uw werkplaats, in uw uren van ontspanning, dat het juist in de practijk van het leven mogelijk is in toepassing te brengen de liefde, die Christus ons leert en waarin Hij ons is voorgegaan.

Wij moeten den vrede winnen, overwinnen op duistere machten, op bergen van moeilijkheden, zoowel in ons persoonlijk leven als in dat van ons volk en dit zien als vervolg op den arbeid van de onzen, die hun leven gaven voor vrijheid en recht en een betere toekomst Wij hebben de fakkel van hen overgenomen. niets past meer in de Kerstsfeer dan ons te bezinnen hoe die fakkel verder te dragen. Niets past beter bij ons heerlijk Kerstfeest, geen beter bewijs, dat Wij de diepe beteekenis, die het heeft, begrijpen, geen ge- trouwere navolging van Christus denkbaar, geen zuiverder weer- klank op zijn vredesverkondiging dan mede te werken aan het win- nen van dien vrede.

Landgenooten,

Waar wij in gedachten vereenigd zijn om het Kerstfeest, gaan onze wenschen en gebeden uit naar onze zwaar beproefde land- en rijksgenooten in Nederlandsch-Indië, zoowel mannen als vrouwen en kinderen, naar onze bevrijde krijgsgevangenen en ge- interneerden en naar de velen, die hier nog in onzekerheid over de hunnen verkeeren of treuren over één of meerderen van hen die hun lief zijn Ik spreek de hoop uit, dat velen tusschen de keerkringen deze woorden zullen kunnen beluisteren.

Totnutoe is het vrijwel onmogelijk gebleken hen te bereiken en toch is er in onze gedachten niet één vergeten geweest. Moge spoedig hun lijden beëindigd worden en ook daar de vrede worden gewonnen.

Een hartelijke Kerst- en Nieuw-jaarsgroet zenden Wij ook aan onze riiksgenooten in Suriname en Curacao die, ik heb het zelf ervaren, zoo innig medeleven met het liiden hunner rijksgenooten in het Moederland en in Azië. Onze gedachten en goede wenschen omringen hen bij de wisseling des jaars