‘Overleven als Nacht und Nebel’ is tegelijkertijd uitgegeven in zowel het Nederlands als het Frans, wat niet zo vaak meer voorkomt in deze tijden. Het voorwoord werd geschreven door Ward Adriaens, die op het vlak van Jodenvervolging en deportatie geen onbekende persoon is. Adriaens was jarenlang conservator van museum Kazerne Dossin en is eredirecteur van het Joods Museum van Deportatie en Verzet. In zijn voorwoord schets hij kort de levensloop van Pieter Paul Baeten, met wie hij een goede band had.

Het boek zelf geeft op een chronologische manier weer wat Pieter Paul in de oorlogsjaren meemaakte en hoe hij erin slaagde om te overleven. Al vanaf de eerste bladzijde, na een korte introductie over zijn kinderjaren, worden we meegenomen in de tienerjaren van Baeten. Gedurende de eerste oorlogsjaren kwam hij via een medeleerling in contact met het verzet. De ‘Witte Brigade’, zoals de verzetsbeweging werd genoemd door de bevolking, omvatte verzetsgroepen, zoals: het Belgisch Legioen, de Witte Brigade-Fidelio, het Onafhankelijkheidsfront en de Partizanen.

15 oktober 1943 is zowel in het boek als in het leven van Pieter Paul Baeten een kentering. Dit is immers de dag waarop hij door de Duitse bezetter wordt opgepakt voor ondervraging, nadat een medelid van de Witte Brigade hem verlinkte. Om zijn vader te sparen besloot hij niet te vluchten en mee te gaan. Al snel belandde hij in de Antwerpse gevangenis. Daar kwam hij snel met een oude bekende in contact, zijn voormalige leraar Frans.

Zoals de titel van het boek weggeeft, gaat het daarna over Nacht und Nebel. Dit principe was door de nazi’s uitgevaardigd omdat men merkte dat aanslagen tegen Duitse militairen in bezette gebieden niet afnamen. Mensen die gearresteerd werden voor verzetsdaden verdwenen in nacht en nevel. Via Essen werd Pieter Paul Baeten in het strafkamp Esterwegen geplaatst om nadien achtereenvolgens naar Gross-Strehlitz en Gross-Rosen overgebracht te worden. Zijn laatste plaats van gevangenschap was het concentratiekamp Dora-Mittelbau.

Doorheen de hoofdstukken over bovenvermelde plaatsen hanteert Pieter Paul een eigen stijl om niet de grootste gruwelen, maar wel de menselijke aspecten naar boven te brengen. Zo beschrijft hij hoe hij erin slaagde om ondanks alles toch te overleven op zijn doortocht doorheen de verschillende kampen. Na de oorlog maakte Baeten het tot zijn taak om samen met een oude schoolvriend, Charles Brusselairs, naar scholen te gaan om de leerlingen te vertellen over wat zij meemaakten. Het was herinneringseducatie avant la lettre. Als nationaal voorzitter van de Vriendenkring Buchenwald organiseerde hij reizen naar verschillende concentratiekampen, met als hoogtepunt de reis in 2008, waarbij 800 jonge studenten meereisden op de Trein van de Vrijheid naar Buchenwald en Dora. Hij werd ook nog voorzitter van de Groupe Mémoire/Groep Herinnering.

Baeten slaagde erin om zijn verhaal zodanig te schrijven dat je na enkele zinnen als het ware wordt meegetrokken in zijn verhaal en als een toeschouwer alles vanaf de eerste rij meemaakt, ondanks dat hij in de derde persoon schrijft over zichzelf. Het boek is rijkelijk voorzien van illustraties, die zowel in de Nederlandstalige als Franstalige versie zijn opgenomen. Dit boek is een postume uitgave van de teksten die Pieter Paul Baeten in de laatste maanden van zijn leven schreef. Hij overleed in november 2017 op 92-jarige leeftijd.