TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Amerikaanse Lichte-kruisers van de Omaha-klasse (1920)

Inleiding

    De lichte-kruisers van de Omaha-klasse werden gebouwd direct na de Eerste Wereldoorlog om de US Navy qua modernisering up to date te houden ten opzichte van de Britse Royal Navy. Tien schepen werden in deze klasse in dienst genomen tussen 1922 en 1926. Alle tien de schepen uit deze klasse namen deel aan de Tweede Wereldoorlog, overleefden deze en werden direct na de Tweede Wereldoorlog uit dienst genomen en gesloopt.


    USS Milwaukee (CL 5), begin jaren 1930 Bron: U.S. Naval Historical Center NH 97979

    Definitielijst

    Eerste Wereldoorlog
    Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.

    Schepen in deze klasse

    USS Omaha (CL-4)
    		 6 december 1918: kiellegging[1]
    14 december 1920: tewaterlating[2]
    24 februari 1923: in dienststelling[3]
    1 november 1945: uit dienst genomen[4]
    28 november 1945: uit Naval Register geschrapt[5]
    februari 1946: gesloopt[6]
    USS Milwaukee (CL-5)
    		 13 december 1918: kiellegging[7]
    24 maart 1922: tewaterlating[8]
    20 juni 1923: in dienststelling[9]
    20 april 1944: Murmansk, Sovjet Marine[10]
    16 maart 1949: uit dienst genomen
    18 maart 1949: uit Naval Register geschrapt[11]
    10 december 1949: gesloopt[12]
    USS Cincinnati (CL-6)
    		 15 mei 1920: kiellegging
    23 mei 1921: tewaterlating[13]
    1 januari 1924: in dienststelling[14]
    1 november 1945: uit dienst genomen[15]
    27 februari 1946: gesloopt[16]
    USS Raleigh (CL-7)
    		 16 augustus 1920: kiellegging[17]
    25 oktober 1922: tewaterlating[18]
    6 februari 1924: in dienststelling[19]
    2 november 1945: uit dienst genomen[20]
    28 november 1945: uit Naval Register geschrapt[21]
    27 februari 1946: gesloopt[22]
    USS Detroit (CL-8)
    		 10 november 1920: kiellegging
    29 juni 1922: tewaterlating[23]
    31 juli 1923: in dienststelling[24]
    11 januari 1946: uit dienst genomen[25]
    21 januari 1946: uit Naval Register geschrapt
    27 februari 1946: gesloopt[26]
    USS Richmond (CL-9)
    		 16 februari 1920: kiellegging[27]
    29 september 1921: tewaterlating[28]
    2 juli 1923: in dienststelling[29]
    21 december 1945: uit dienst genomen[30]
    21 januari 1946: uit Naval Register geschrapt[31]
    18 december 1946: gesloopt[32]
    USS Concord (CL-10)
    		 29 maart 1920: kiellegging
    15 december 1921: tewaterlating[33]
    3 november 1923: in dienststelling[34]
    12 december 1945: uit dienst genomen[35]
    8 januari 1946: uit Naval Register geschrapt
    21 januari 1947: gesloopt[36]
    USS Trenton (CL-11)
    		 18 augustus 1920: kiellegging[37]
    16 april 1923: tewaterlating[38]
    29 april 1924[39]: in dienststelling
    20 december 1945: uit dienst genomen[40]
    21 januari 1946: uit Naval Register geschrapt[41]
    29 december 1946: gesloopt[42]
    USS Marblehead (CL-12)
    		 4 augustus 1920: kiellegging[43]
    9 oktober 1923: tewaterlating[44]
    8 september 1924: in dienststelling[45]
    1 november 1945: uit dienst genomen[46]
    28 november 1945: uit Naval Register geschrapt[47]
    27 februari 1946: gesloopt[48]
    USS Memphis (CL-13)
    		 14 oktober 1920: kiellegging[49]
    17 april 1924: tewaterlating[50]
    4 februari 1925: in dienststelling[51]
    17 december 1945: uit dienst genomen[52]
    8 januari 1946: uit Naval Register geschrapt[53]
    18 december 1947: gesloopt[54]

    Geschiedenis

    Vlak voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog had de Verenigde Staten een aantal schepen in de Chester-klasse welke waren geclassificeerd als verkenningskruisers oftewel Scout Cruiser met de aanduiding CS. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog werd een aanvulling op deze schepen gezocht. Deze dienden in samenwerking met torpedobootjagers te kunnen opereren en tevens deze licht bewapende jagers extra vuursteun te kunnen geven. Gezocht werd naar schepen die een snelheid van rond de 35 knopen kon behalen en 152 mm geschut moest kunnen meevoeren.

    De Amerikanen ontworpen voor de gevraagde rol de Omaha-klasse[55]. De schepen kregen vier schoorstenen. Qua bewapening werd gekozen voor twaalf 150mm/53 kaliber geschut, waarvan er vier in twee dubbelloops torens waren ondergebracht[56]. Eén geschutskoepel werd voor en de andere achter op het schip geplaatst. De overige acht kanonnen werden in kazemat opstelling, vier aan elke zijde aangebracht[57]. De waterverplaatsing van de schepen werd 7.050 lt met een lengte van bijna 170 meter[58]. Het eerste schip uit de klasse werd in 1920 te water gelaten, de laatste in 1924.


    USS Omaha onderweg in de jaren 1930 Bron: Naval Historical Center NH 97971

    Bezuinigingen in het ontwerp hadden echter geresulteerd in slecht geïsoleerde schepen, welke eigenlijk overbeladen waren[59]. De relatief lage opbouw zorgde voor veel wateroverlast bij zwaarder weer en hogere snelheid[60]. Hoewel de schepen waren ontworpen als verkenningsschepen, werden ze tussen de twee wereldoorlogen vooral ingezet als flottieljeleiders voor bescherming tegen aanvallen van torpedobootjagers[61]. Hiervoor hadden de schepen tevens torpedolanceerbuizen en watervliegtuigen aan boord. De aanduiding werd dan ook nog tijdens de bouw gewijzigd van Scout Cruiser (CS) naar Light Cruiser (CL).

    Gedurende de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog ontvingen de schepen diverse wijzigingen aan hun bewapening. De schepen hadden bij hun ontwerp ook mijnenleg installaties ontvangen. Op 8 september 1929[62] werd opdracht gegeven deze te verwijderen. Gedurende 1933 en 1934 werd het 7,62 mm luchtafweergeschut uitgebreid van twee naar acht stuks[63]. De lager gelegen torpedolanceerbuizen werden verwijderd vanwege de last die men daar had van wateroverlast. Hierbij werden de openingen hiervoor in de zijkant van de romp afgesloten. Vanaf 1935 werden de schepen uitgerust met de modernere Curtiss SOC-1 drijvervliegtuigen[64].

    Na 1939 werden de twee achterste laaggeplaatste 152 mm kanonnen verwijderd[65]. Het luchtafweer werd wederom uitgebreid met drie vierloops 28mm/75 kaliber geschut. In 1940 werd nog een plan gelanceerd om de Omaha-klasse om te bouwen tot luchtafweerkruisers met 2x2 152mm/53 kaliber geschut, 7x1 127mm/38 kaliber geschut en 6x4 28 mm luchtafweer. Omdat berekeningen problemen voorzagen met de stabiliteit van de schepen bij een dergelijke bewapening werd hiervan afgezien. Vanaf 1942 werden deze echter weer vervangen door dubbelloops 40 mm Bofors geschut[66]. Het lichtere luchtafweer werd rond dezelfde tijd vervangen door 20 mm Oerlikon geschut[67].

    De USS Raleigh (CL-7) en USS Detroit (CL-8)[68] waren aanwezig in Pearl Harbor toen Japan op 7 december 1941 aanviel[69]. De USS Raleigh werd hierbij getorpedeerd maar kon later worden gelicht en gerepareerd. USS Detroit was bij de enige schepen, samen met USS St. Louis (CL-49) en USS Phoenix (CL-46) de enige grotere schepen die tijdens de aanval uit de haven wisten te ontsnappen naar open water. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de schepen uit de Omaha-klasse vooral ingezet in gebieden die minder risicovol werden geacht zoals de kustgebieden van Zuid Amerika, konvooidiensten en patrouilles rond de Koerilen en Aleoeten. De USS Richmond (CL-9) raakte door deze rol echter betrokken bij de Slag bij de Komandorski Eilanden en de USS Marblehead (CL-12) raakte in deze rol betrokken bij de strijd rond Nederlands-Indië, waaronder de Slag in de Straat van Makassar[70].


    USS Richmond, 1944, duidelijk zichtbaar de kazemat opstelling van het enkelloops geschut Bron: U.S. Naval History and Heritage Command

    Ondanks deze strijd lukte het alle schepen van de Omaha-klasse de Tweede Wereldoorlog te overleven. USS Milwaukee (CL-5) werd aan het einde van de oorlog nog uitgeleend aan de Sovjet marine die het als Murmansk in dienst nam[71]. Kort na de Tweede Wereldoorlog werden alle schepen uit de klasse uit dienst genomen en voor sloop verkocht.

    Definitielijst

    Eerste Wereldoorlog
    Ook wel Grote Oorlog genoemd, conflict dat ontstond na een groei van het nationalisme, militarisme en neo-kolonialisme in Europa en waarbij twee allianties elkaar bestreden gedurende een vier jaar durende strijd, die zich na een turbulent begin, geheel afspeelde in de loopgraven. De strijdende partijen waren Groot-Brittannië, Frankrijk, Rusland aan de ene kant (de Triple Entente), op den duur versterkt door o.a. Italië en de Verenigde Staten, en Duitsland, Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk aan de andere kant (de Centrale Mogendheden of Centralen). De strijd werd gekenmerkt door enorme aantallen slachtoffers en de inzet van vele nieuwe wapens (vlammenwerpers, vliegtuigen, gifgas, tanks). De oorlog eindigde met de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland en zijn bondgenoten in 1918.
    kaliber
    De inwendige diameter van de loop van een stuk geschut, gemeten bij de monding. De lengte van de loop wordt vaak aangegeven in het aantal kalibers. Zo is bv de loop van het kanon 15/24 24 ×15 cm lang.

    Technische gegevens


    		  Klasse: Omaha-klasse

    		 Aantal in klasse:
    		 10

    		 Land:
    		 Verenigde Staten, Sovjet-Unie

    		 Type:
    		 Lichte-kruiser

    		 Waterverplaatsing:
    		 7.050 lt (7.163 t), standaard
    7.750 t, maximaal[72]

    		 Lengte:
    		 169,62 meter

    		 Breedte:
    		 16,87 meter

    		 Diepgang:
    		 6,10 meter

    		 Aandrijving:
    		 12x 265 psi (1.830 kPa) Yarrow boilers
    90.000 shp[73] (67,000 kW)
    4x Westinghouse reduction geschakelde stoomturbines
    4 schachten

    		 Snelheid:
    		 35 knopen (65 km/u)[74]

    		 Bereik:
    		 17.000 km (bij 10 knopen)

    		 Bepantsering:
    		 pantsergordel: 76 mm[75]
    dek: 38 mm

    		 Bewapening:
    		 2x2 152 mm/53 kaliber geschut
    8x1 152 mm/53 kaliber geschut (na 1941: 6x1, na 1944: 4x1)
    2x1 76 mm/50 kaliber luchtafweergeschut
    vanaf 1942:
    +2x4 28mm/75 kaliber luchtafweer
    +8x1 20 mm Oerlikon luchtafweer
    1943 - 1944:
    28 mm vervangen door 2x4 40 mm Bofors luchtafweer
    12x1 20 mm Oerlikon luchtafweer
    1x1 76 mm vervangen door 1x4 40 mm Bofors
    daarnaast:
    2x3 533 mm torpedolanceerbuizen
    2x2 533 mm torpedolanceerbuizen (later verwijderd)
    224 mijnen (later verwijderd)[76]
    2 drijvervliegtuigen

    		 Bemanning:
    		 458 (vredestijd)
    860 (oorlogstijd)[77]


    Bewapeningsschema oorspronkelijk Bron: ONI 222

    Noten

    1. Mooney, 1970, pag. 153
    2. Mooney, 1970, pag. 153
    3. Mooney, 1970, pag. 153
    4. Mooney, 1970, pag. 154
    5. Mooney, 1970, pag. 154
    6. Mooney, 1970, pag. 154
    7. Johnson, 1969, pag. 362
    8. Johnson, 1969, pag. 362
    9. Johnson, 1969, pag. 362
    10. Johnson, 1969, pag. 363
    11. Johnson, 1969, pag. 363
    12. Johnson, 1969, pag. 363
    13. Anderson, 1963, pag. 119
    14. Anderson, 1963, pag. 120
    15. Anderson, 1963, pag. 120
    16. Anderson, 1963, pag. 120
    17. Mooney, 1991, pag. 20
    18. Mooney, 1991, pag. 20
    19. Scott, 2002, pag. 157
    20. Mooney, 1991, pag. 21
    21. Mooney, 1991, pag. 21
    22. Mooney, 1991, pag. 21
    23. Anderson, 1963, pag. 269
    24. Scott, 2002, pag. 57
    25. Anderson, 1963, pag. 270
    26. Anderson, 1963, pag. 270
    27. Mooney, 1991, pag. 104
    28. Mooney, 1991, pag. 105
    29. Mooney, 1991, pag. 105
    30. Mooney, 1991, pag. 106
    31. Mooney, 1991, pag. 106
    32. Mooney, 1991, pag. 106
    33. Anderson, 1963, pag. 159
    34. Anderson, 1963, pag. 159
    35. Anderson, 1963, pag. 159
    36. Anderson, 1963, pag. 159
    37. Mooney, 1981, pag. 266
    38. Mooney, 1981, pag. 266
    39. Mooney, 1981, pag. 266
    40. Mooney, 1981, pag. 267
    41. Mooney, 1981, pag. 267
    42. Mooney, 1981, pag. 266
    43. Johnson, 1969, pag. 230
    44. Johnson, 1969, pag. 230
    45. Johnson, 1969, pag. 230
    46. Johnson, 1969, pag. 231
    47. Johnson, 1969, pag. 231
    48. Johnson, 1969, pag. 231
    49. Johnson, 1969, pag. 318
    50. Johnson, 1969, pag. 318
    51. Johnson, 1969, pag. 318
    52. Johnson, 1969, pag. 319
    53. Johnson, 1969, pag. 319
    54. Johnson, 1969, pag. 319
    55. Omaha-class cruiser / Wikipedia
    56. Omaha-class cruiser / Wikipedia
    57. Friedman, 1984, pag 80
    58. Friedman, 1984, pag 78
    59. Omaha-class cruiser / Wikipedia
    60. Friedman, 1984, pag 80
    61. Friedman, 1984, pag 81
    62. Omaha-class cruiser / Wikipedia
    63. Omaha-class cruiser / Wikipedia
    64. Marriott, 2006
    65. Omaha-class cruiser / Wikipedia
    66. Terzibashitsch, 1988, pag. 36
    67. Terzibashitsch, 1988, pag. 37
    68. Anderson, 1963, pag. 270
    69. US Congress, Pearl Habor Hearings part 11, pag. 258
    70. Johnson, 1969, pag. 231
    71. Johnson, 1969, pag. 363
    72. Hore, 2011, pag. 437
    73. Hore, 2011, pag. 437
    74. Hore, 2011, pag. 437
    75. Hore, 2011, pag. 437
    76. Hore, 2011, pag. 437
    77. Hore, 2011, pag. 437

    Definitielijst

    kaliber
    De inwendige diameter van de loop van een stuk geschut, gemeten bij de monding. De lengte van de loop wordt vaak aangegeven in het aantal kalibers. Zo is bv de loop van het kanon 15/24 24 ×15 cm lang.
    kruiser
    Snelvarend oorlogsschip van 8000-15000 ton, geschikt voor diverse taken als verkenning, verkenningsafweer en konvooibescherming.
    Sovjet-Unie
    Sovjet Rusland, andere naam voor de USSR.

    Informatie

    Artikel door:
    Wilco Vermeer
    Geplaatst op:
    05-04-2021
    Laatst gewijzigd:
    29-04-2024
    Feedback?
    Stuur het in!

    Gerelateerde boeken

    The World Encyclopedia of Battleships & Cruisers
    Catapult Aircraft
    The World at War, 1939-1945

    Bronnen

    Op zoek naar objectieve informatie of actualiteiten over WOII? Wil je je eigen battlefieldtour maken naar de locaties van oorlogen uit het verleden? Of ben je geïnteresseerd in oorlogsonderscheidingen en hun ontvangers? TracesOfWar.nl vertelt u meer!

    Domeinen

    Meer

    Contact

    TracesOfWar.nl
    Postbus 44
    1170AA Badhoevedorp
    Nederland
    E-mail: info@tracesofwar.com

    © STIWOT, 1999-2024. Alle rechten voorbehouden. Privacyverklaring, cookies, disclaimer en copyright