Uit je comfortzone komen, dat was bij mij het geval toen ik werd gevraagd of ik dit boek wilde recenseren. Ik heb niet zoveel met de marine en met schepen en weet niet veel over de Nederlandse marine in oorlogstijd. Ik wist dat tijdens de strijd om Rotterdam de Nederlandse troepen werden ondersteund door marineschepen en dat tijdens de Slag in de Javazee de Nederlandse schepen geen partij waren voor de Japanners. Maar dat was het wel zo’n beetje. Dus ik twijfelde, een onbekende materie en onbekend maakt onbemind. Maar de nieuwsgierigheid won het en onder het mom van "laten we het proberen en kijken waar het schip strand", antwoordde ik dat ik het wilde doen. Zo begon ik deel één van deze driedelige serie te lezen.

Het boek, geschreven door Peter Kimenai, is goed gestructureerd opgebouwd. Na een voorwoord en een verantwoording van de schrijver volgen er een inleiding en vijf hoofdstukken. Elk hoofdstuk beschrijft een scheepstype zoals aangegeven op de voorzijde: kruisers, torpedobootjagers, kanonneerboten, escorteschepen en onderzeeboten. Elke pagina telt drie kolommen van overzichtelijke tekst die prettig leest. Veel illustraties en foto’s zijn aan elk hoofdstuk toegevoegd. Het verhaal gaat op deze manier leven en is erg uitnodigend om te lezen.

Na het lezen van de inleiding was ik al getriggerd. Hier wordt in het kort de geschiedenis beschreven van de Nederlandse Koninklijke Marine in de Meidagen van 1940 en de daaropvolgende jaren in de Oost. Wat was het slecht gesteld met dit krijgsmachtonderdeel. Wat een samenraapsel van schepen en wat een kunstgrepen waren er gedaan om te zorgen dat Nederland toch nog enigszins kon meedoen op het strijdtoneel.

Ik las verder en werd verrast door de aantrekkelijke manier van schrijven. Per scheepstype komt elk marineschip aan de orde. Niet alleen met technische gegevens, maar ook met de hele geschiedenis van het schip en bijzonderheden. Ik verwonderde mij over de voor mij onbekende rol, professionaliteit en moed van de Nederlandse Koninklijke Marine, zoals bijvoorbeeld de rol die Hr. Ms. Tjerk Hiddes gespeeld heeft in meerdere evacuaties van het eiland Timor in december 1942. Een rol die in de jaren 60 zelfs geroemd werd in een toonaangevend Amerikaans marineblad.

Maar ook andere schepen hebben een belangrijke rol gespeeld, bijvoorbeeld in de Meidagen van 1940, zoals de Hr. Ms. Johan Maurits van Nassau. Door vuursteun vanaf dit schip werd een belangrijke Duitse aanval vanuit Friesland op de stelling in Kornwerderzand tegengehouden en werd de stelling nooit veroverd door de Duitse troepen.

Zo kwam ik er ook achter dat Nederland een schip geleend had van de Britse marine, genaamd Hr. Ms. Campbeltown. De inzet onder Nederlandse vlag was echter van korte duur. Het al erg verouderde schip kreeg tot slot een heldenrol toebedeeld bij de geallieerde commandoraid in 1942 op de Duitse droogdokken in Saint-Nazaire. Dit verhaal kende ik, alleen wist ik eerst nog niet dat het schip ooit onder de Nederlandse vlag gevaren heeft.

Ook de geschiedenis van de Onderzoekings- en Bewakingsdienst Bovenrivieren was mij niet bekend. Schepen uit dit flottielje zijn in mei 1940 actief geweest bij de strijd in het midden van het land, bij Fort Pannerden waar Hr. Ms Braga ondersteuning heeft geboden en waar Hr. Ms. Freyr de strijd om de Grebbeberg steunde.

Hierboven heb ik slechts een korte impressie weergegeven van dit geweldige, informatieve boek. Ik heb het met veel belangstelling en in zeer korte tijd uitgelezen en een enorme berg kennis opgedaan over de behandelde schepen van de Koninklijke Marine, maar ook over de krijgsverrichtingen van de bemanningen, niet alleen in de Meidagen van 1940 maar op alle zeeën tot aan de geallieerde overwinning in 1945.

Dankzij dit boek van Peter Kimenai, die ook voor deze website schrijft, heb ik ontzettend veel waardering en respect gekregen voor dit krijgsmachtonderdeel dat met verouderd materieel en onvoldoende uitrusting toch een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de strijd tegen de Duitse - en niet te vergeten - tegen de Japanse marine.

Uit je comfortzone komen kan dus erg verrassend goed uitpakken. Ik kijk er nu al naar uit om de andere delen uit de serie te lezen en te bespreken. Kortom; dit boek is wat mij betreft een aanrader voor jong en oud!