Inleiding

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren vliegtuigen uitgerust met bommen om gronddoelen aan te vallen. Grondaanvalsvliegtuigen en (duik)bommenwerpers waren met name geschikt om bommen te vervoeren. De Italiaanse luchtmacht (Regia Aeronautica Italiana) maakte gebruik van verschillende soorten conventionele, explosieve bommen. Die bommen waren vooral geschikt tegen grond- en soms zeedoelen en liepen uiteen van lichte tot zware bommen. De Italiaanse oorlogscampagne tegen Ethiopië verliep succesvol omdat de tegenstander over geen of weinig technologische middelen en moderne wapens zoals luchtdoelgeschut beschikte. De campagne in Noord-Afrika werd al snel een ramp omdat grootschalige massaproductiemogelijkheden van wapens in Italië ontbraken, (vooral) de grondwapens van het Italiaanse leger vaak van inferieure kwaliteit waren (bijvoorbeeld tanks en tankettes die slecht tot matig bewapend en gepantserd waren), de motivatie bij sommige soldaten ontbrak en de leidinggevende capaciteiten van hogere militairen soms discutabel was. Afgezien van het feit dat Benito Mussolini veel te ambitieus was en de kracht en geoefendheid van zijn leger overschatte. Dit artikel gaat in op een aantal Italiaanse vliegtuigbommen die tussen 1940 en 1943 ingezet werden tegen geallieerde troepen ('GP'/'G.P.' staat voor 'General Purpose': gebruik tegen algemeen voorkomende grond- en zeedoelen).

Italiaanse bommen. De kleinere exemplaren zijn waarschijnlijk 100 kilogram conventionele, explosieve bommen (GP 100). De twee grote bommen zijn waarschijnlijk 250 kilogram explosieve bommen (GP 250). Bron: WW2InColor.com

Conventionele explosieve bommen

Een groot deel van de Italiaanse vliegtuigbommen bestond uit explosieve bommen die vanaf een bepaalde hoogte gedropt werden. Die conventionele, explosieve bommen waren voorzien van ontstekingen en een explosieve inhoud. De buitenwanden van de bommen waren vaak niet erg dik en konden vaak dik staal niet doorboren (het vermogen om staal te doorboren hing vaak af van de grootte van de bom, het gewicht en de explosieve inhoud). Afgezien van de gewone explosieve bommen beschikte de Italiaanse luchtmacht over antipersoneelbommen (kartets), mijnbommen en gasbommen.

24 kilogram explosieve bom (GP 24)

De Italiaanse luchtmacht had explosieve bommen die plusminus 24 kilogram wogen. Die bommen hadden een stalen neus en bestonden uit één stuk metaal. De staartvinnen waren aan de bommen bevestigd. De 24 kilogram wegende bommen waren ongeveer 77.47 centimeter lang en hadden een diameter van 16.26 centimeter. De explosieve inhoud bestond uit TNT en woog 12 kilogram. De ontsteking van de 24 kilogram bom was het model Type N-1. De 24 kilogram bommen waren grijs van kleur met rode neuzen (koppen).

40 en 50 kilogram explosieve bom (GP 40 en GP 50)

De 40 kilogram wegende explosieve bommen van de Italiaanse luchtmacht waren geschikt tegen gronddoelen. De bommen bestonden uit staal (één stuk) en de staart bestond uit dun metaal. De 40 kilogram bommen waren ongeveer 82.04 centimeter lang en hadden een diameter van 22.86 centimeter. De explosieve inhoud bestond uit TNT (waarvan het gewicht onbekend is). De ontsteking was het model Type N-3. De bommen hadden een grijze kleur met rode neuzen (koppen). De 50 (59.31) kilogram wegende explosieve bommen waren ongeveer 102.87 centimeter lang en hadden een diameter van 25.15 centimeter. De explosieve inhoud bestond uit Amatol (in tegenstelling tot de 40 kilogram versie) en woog 29.20 kilogram. De kleur van de 50 kilogram bom was blauw.

100 kilogram explosieve bom (GP 100)

De 100 kilogram wegende explosieve bommen van de Italiaanse luchtmacht hadden gegoten (cast) neuzen. De bommen waren ongeveer 130.3 centimeter lang en hadden een diameter van 27.18 centimeter. De explosieve inhoud bestond uit TNT of Amatol en woog ongeveer 50.6 (TNT) of 49.5 kilogram (Amatol). De (staart)ontsteking was het model Type C-1 of Y-1. De met TNT gevulde bommen waren grijs van kleur met rode neuzen (koppen), de met Amatol gevulde bommen waren blauw van kleur met rode neuzen (koppen).

250 kilogram explosieve bom (GP 250)

De 250 (259.1) kilogram conventionele, explosieve bommen van de Italiaanse luchtmacht behoorden tot de zwaardere bommen. De 250 kilogram versie hadden een gegoten neus die aan het lichaam (middenstuk) van de bom bevestigd was. De bommen waren ongeveer 187.45 centimeter lang en hadden een diameter van 44.7 centimeter. De TNT inhoud van de 250 kilogram bommen woog 125.7 kilogram. De ontstekingen waren de modellen Type A en Type O. Net als de andere Italiaanse explosieve bommen waren de 250 kilogram versies grijs van kleur met rode neuzen (koppen).

500 en 800 kilogram explosieve bom (GP 500 en GP 800)

De 500 (508) en 800 (821.6) kilogram conventionele, explosieve bommen van de Italiaanse luchtmacht waren zware bommen die geschikt waren tegen (sterke) gronddoelen. De 500 kilogram versie was ongeveer 245.36 centimeter lang en had een diameter van 45.72 centimeter. De 800 kilogram versie was ongeveer 324.61 centimeter lang en had een diameter van 45.72 centimeter. De explosieve inhoud van beide soorten bommen bestond uit TNT (bij de 500 kilogram versie bedroeg het explosieve gewicht 216 kilogram en bij de 800 kilogram versie 357 kilogram). Beide soorten hadden een stalen lichaam en een gegoten neus (kop). De ontstekingen waren de modellen Type A en Type O. Beide soorten bommen waren grijs van kleur met rode neuzen (koppen). Een 630 kilogram versie (tijdbom) van de 821.6 kilogram wegende bom werd tijdens de oorlog gemaakt waarbij de wanden dunner waren (grotere explosieve inhoud).

1000 kilogram explosieve bom (GP 1000)

De 1000 kilogram conventionele, explosieve bom was de zwaarste bom van de Italiaanse luchtmacht. De bom was langwerpig en cilindrisch van vorm en had een explosieve inhoud bestaande uit TNT (gewicht onbekend). De bom was ongeveer 355.6 centimeter lang en had een diameter van 52.07 centimeter. De bom bestond uit vier delen: de neus, een cilindrisch gedeelte, een afgeknotte kegel en het conische deel waaraan de staartvin werd bevestigd. Bij de bom werd een zweefvliegtuigbevestiging gebruikt. De bedieningselementen konden de duikhoek (voor afwerpen) regelen.

Conclusie

De explosieve, conventionele bommen van de Italiaanse luchtmacht tijdens de Tweede Wereldoorlog bestonden uit lichtere, middelzware en zware bommen. De lichte (24 en 50 kilogram) wegende bommen waren wat de explosieve inhoud betreft veel minder krachtig vergeleken met de overige categorieën. De middelzware bommen (250 kilogram) waren geschikter tegen sterkere gronddoelen. De zwaarste bommen (500, 800 en 1000 kilogram) hadden dankzij het hoge TNT gewicht een zeer verwoestende, explosieve werking. Opvallend is dat de meeste Italiaanse bommen grijs van kleur waren (met rode neuzen), afgezien van de 50 kilogram bom (GP 50) en andere, met Amatol gevulde bommen. Vergeleken met de zwaarste Duitse, Britse, Amerikaanse of Sovjetbommen waren de zwaarste Italiaanse conventionele, explosieve bommen minder krachtig. De zwaarste Italiaanse explosieve bom (1000 kilogram) werd overschaduwd door de zwaarste conventionele explosieve bommen van nazi-Duitsland (SC 1800 'Satan', SC 2000, SC 2500 'Max'), Groot-Brittannië ('Grand Slam'), de Verenigde Staten (AN-M56 'Blockbuster' en de pompoenbom) en de Sovjet-Unie (FAB 5000NG/FAB-5000).