HMS Gloucester, bijgenaamd ‘the Fighting G.’, was een Town-class lichte kruiser van de Royal Navy. De klasse werd vanaf halverwege de jaren `30 in drie groepen gebouwd waarbij steeds kleine veranderingen in de opbouw en bewapening toegepast werden. De Gloucester werd op 22 september 1936 op stapel gezet op de Devonport Dockyard en op 31 januari 1939 in dienst gesteld. De nieuwe kruiser werd in de maanden voorafgaande aan en tijdens de eerste maanden van de Tweede Wereldoorlog ingezet als vlaggenschip van het 4th Cruiser Squadron in de Indische Oceaan. Vanaf eind 1939 was het oorlogsschip gestationeerd te Simonstown bij Kaapstad, Zuid-Afrika.

HMS Gloucester werd in mei 1940 ingedeeld bij de Mediterranean Fleet die gestationeerd was in Alexandrië, Egypte. De uitbreiding van de Britse Middellandse Zeevloot viel niet toevalligerwijs samen met de inmenging van Italië in de oorlog. De Italiaanse marine, de Regina Marina, was even sterk als de Britse marine in de Middellandse Zee, maar de Italianen durfden de rechtstreekse confrontatie met de Britse oorlogsvloot nauwelijks aan te gaan. De Britse schepen die de geallieerde konvooien van Gibraltar en Malta naar Alexandrië begeleidden, hadden dan ook niet veel te vrezen van de Italiaanse vloot. De enkele keren dat het wel tot een zeeslag kwam, trok de Regina Marina steevast aan het kortste eind. De Britse vloot had veel meer te vrezen van de Italiaanse luchtmacht die met grote regelmaat schade toebracht aan geallieerde schepen.

Intussen liepen de Italianen zich al sinds eind 1940 te pletter tegen de defensieve Griekse muur. Mussolini had gedacht Griekenland snel te kunnen veroveren, maar met behulp van een Brits expeditieleger konden de Grieken de Italianen maandenlang weerstaan. Hitler besloot zijn Italiaanse bondgenoot te hulp te schieten, vooral omdat hij de Britten uit het gehele Middellandse Zeegebied wilde verdrijven. Op 23 april 1941 was de verovering van Griekenland een feit. Alleen Kreta was nog niet bezet en de Duitsers lanceerden in mei een aanval over zee waarbij tienduizenden Duitse soldaten met kleine Griekse vissers- en transportschepen van het Griekse vasteland naar Kreta werden overgevaren. De Britse marine viel deze invasievloot met destroyers aan en richtte een ware slachting aan onder de aanvallers in hun kleine bootjes.

Om Kreta toch te kunnen veroveren werd de Luftwaffe ingeschakeld. Deze was vele malen beter uitgerust dan de Italiaanse luchtmacht en zou een ware nachtmerrie worden voor de Britse Middellandse Zeevloot. Onder dekking van gevechtsvliegtuigen werden duizenden Duitse parachutisten gedropt boven het meest zuidelijke Griekse eiland. De Britse oorlogsschepen die zich in de Slag om Kreta mengden, kregen het zwaar te verduren. Ze lagen onder voortdurende aanvallen van Stuka`s en Messerschmitts en leden ernstige verliezen. Tijdens de slag werd HMS Gloucester, samen met de kruiser HMS Fiji, richting een tweetal torpedobootjagers gestuurd die zwaar in de problemen zaten en ten onder dreigden te gaan. Dit bleek een ongelofelijke blunder te zijn omdat beide kruisers een ernstig tekort aan brandstof en luchtdoelmunitie hadden. Beide schepen werden dan ook door Duitse bommen tot zinken gebracht.

De Gloucester ging op 22 mei 1941 ten onder in de zeestraat tussen Kreta en Kythira. Van de 810 opvarenden zouden slechts 83 de ondergang van hun schip overleven. Vele bemanningsleden verdronken als gevolg van uitgeputheid omdat de kruiser al maandenlang intensief in touw was waarbij de bemanning weinig rust gegund werd. De vele drenkelingen, die zich in eerste instantie wel op een of andere wijze drijvende konden houden, wachtten tevergeefs op redding. Normaal gesproken zou de Royal Navy na het invallen van de duisternis een reddingsactie opzetten, maar die bleef in dit geval uit. De volgende dag werden de 83 overlevenden opgepikt door Duitsers in kleine Griekse bootjes die de Britse aanval overleefd hadden.

Auteur Ken Otter stelt logischer wijze twee vragen in ‘HMS Gloucester, the Untold Story’: waarom werden HMS Gloucester en HMS Fiji erop uitgezonden om de destroyers in nood bij te staan als zij zelf over te weinig brandstof en munitie beschikten en waarom werd er later geen reddingsactie op touw gezet zoals de overlevenden verwacht hadden? Ken Otter heeft een hele goede reden om deze vragen te stellen. Hij is de zoon van de omgekomen Fred Otter, hoofd van de administratieve dienst aan boord van HMS Gloucester en één van de 727 bemanningsleden van de kruiser die de ondergang van het schip niet overleefden. Ken was op dat moment pas zeven maanden oud en heeft zijn vader nooit gezien. Na een marine- en een politiecarrière ging hij in 1990 met pensioen en sindsdien houdt hij zich bezig met onderzoek naar de werkelijke gebeurtenissen omtrent HMS Gloucester.

De persoonlijke betrokkenheid van de auteur bij de ondergang van de Gloucester is duidelijk te herkennen in ‘HMS Gloucester’, overigens zonder dat dit ten koste gaat van zijn objectiviteit. In de eerste plaats gebruikt hij steeds getuigenverklaringen van de overlevenden om de beschreven feiten te ondersteunen. Hierdoor wordt de historie van het oorlogsschip authentiek en komt die tot leven. Verder eindigt hij het boek met de belevenissen van de Fighting G. Club, een vereniging van veteranen van de kruiser en hun familieleden, waarvan hij zelf uiteraard ook lid is. Uit de verhalen van deze clubleden blijkt de ondergang van een oorlogsschip in de Tweede Wereldoorlog niet zomaar een willekeurig geschiedkundig feit te zijn, maar een treurige gebeurtenis met een verwoestend effect op ruim 700 families. Juist door de geschiedkundige feiten te combineren met de gevolgen voor de nabestaanden raakt Ken Otter een gevoelige snaar bij de lezer. Hierdoor maakt hij HMS Gloucester tot een duidelijk voorbeeld van de ellende die oorlog veroorzaakt. ‘HMS Gloucester’ is een waar eerbetoon aan alle opvarenden van de kruiser, zowel diegenen die de ondergang niet overleefden als zij die het zinken van hun schip konden navertellen.