Introductie
Wanneer de Duitse legers zich begin mei 1945 overgeven aan de geallieerden, proberen de vele buitenlandse arbeiders, vrijwilligers of dwangarbeiders, die op Duits grondgebied verblijven de weg naar huis in te slaan. Om allerlei uiteenlopende redenen lukt dat niet iedereen even makkelijk. Er zijn zelfs Nederlanders die pas jaren later vanuit Russische gevangenschap kunnen terugkeren.
Wat Nederlanders zoal meemaakten in die maanden, voor en na de wapenstilstand, is goed te lezen in het verhaal van 'Piet uit Amsterdam'. Hij beschrijft in zijn verhaal heel duidelijk hetgeen hij als dwangarbeider meemaakt ten tijde van de aanvallen op de stad Berlijn en de maanden van wachten op de resultaten van overleg tussen SHAEF (Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force) en het Russisch militair gezag omtrent de mogelijkheden van terugkeer naar Nederland.
Hij schrijft in de laatste pagina's van zijn verhaal over de gang van zaken onder het Russisch militair gezag in o.a. het 'Lager' Wittenberg. Daar schrijft hij ook over het maken van een krantje en zijn rol als hoofdredacteur.
Van een aantal van die krantjes, met de toepasselijke benaming 'Op weg naar Huis', is de tekstuele inhoud in de hierna volgende pagina's weergegeven. Vanwege de slechte staat van het papier was het niet mogelijk er kopieën van te maken en de krantjes weer te geven zoals ze er in het origineel uitzagen.
Op verzoek van de familie hebben we van de hoofdredacteur en de administrateur alleen de initialen weergegeven.
Definitielijst
- geallieerden
- Verzamelnaam voor de landen / strijdkrachten die vochten tegen Nazi-Duitsland, Italië en Japan gedurende WO 2.
Afbeeldingen
Kop van het krantje. 30 mei 1945
| 1e Jaargang Nr.1 Red.: P. T. Kamer 44. |
30 mei 1945 |
| _I_n_l_e_i_d_i_n_g Hier is dan het eerste nummer van ons dagblad "Op weg naar Huis" De bedoeling van dit blad is in de eerste plaats U op de hoogte te houden van het voornaamste nieuws uit Holland en het buitenland, Verder willen wij probeeren om prettige en onderhoudende artikeltjes te brengen, zoodat wij in den tijd, die wij nog met elkaar moeten doorbrengen, een aangename afleiding hebben en eens openlijk met elkander van gedachten kunnen wisselen, natuurlijk hebben wij aller medewerking noodig en wij verwachten dan ook een stroom van ingezon- den stukken in den vorm van aardige |
verhaaltjes, ervaringen‚ puntdichten, enz. Natuurlijk mag er ook gekankerd worden, als het maar reden heeft en...... als wij het in onze hand hebben om verbetering te brengen in de beoogde toestand! Critiek verwachten wij ook, maar geen papiertjes, die anoniem op het bord voor aankondigingen geplakt worden, onder- teekend "Jan Kankeraar". Daar kom ik nog eens extra op terug. In ieder geval: wij doen ons best om wat variatie in het eentonige wachten te brengen en verwachten Uw aller medewerking! T. |
| Landgenooten‚ Tot mijn groote vreugde zijn we nu in staat om een soort krantje uit te geven, waardoor we ten eerste in staat zijn om het nieuws dat Ons bereikt, zoo volledig mogelijk weer te geven en extra mededeelingen betreffende onze reis op klare en duidelijke wijze onder Uw aandacht te brengen. In dit eerste nummer van deze krant wil ik allereerst danken voor de medewerking, die ik sinds het ontstaan van onze organisatie in Luckenwalde van U ondervonden heb. U kunt er van overtuigd zijn, dat ik alles in het werk gesteld heb en alles in het werk zal stellen om ons vertrek te bespoedigen. Het oponthoud, dat we hier hebben is, volgens mijn meening te wijten aan de Amerikanen: die nog geen moge- lijkheid zien om die paar millioen buitenlanders, die in het door de Russen bezette gebied zijn, te ontvangen. |
Verder wil ik speciaal nog de nadruk leggen op de verdienstelijkheden van onzen ziekenverpleger, den Heer Rochette, en zijn staf, waar onze zieken veel aan te danken hebben. En dan niet te vergeten de Heer Meyerink, die ons al een paar maal een vroolijke avond bezorgd heeft met zijn revue "Op weg naar huis". Helaas moeten we de dansavondjes in dit kamp opschorten totdat de andere dansliefhebbers, met name de Franschen‚ vertrokken zijn omdat we elke onaangenaamheid met een andere nationaliteit vermijden moeten. En tot slot dank ik speciaal nog de wagen- leiders, die de vaak ondankbare taak hebben de toegewezen hoeveelheden levensmiddelen in gelijke porties te verdeelen. En verder hoop ik, dat ik gauw gezond en wel uit Uw midden verdwijn, dan is dat een bewijs, dat we weer in Holland zijn. T.J.M. Wusten. |
Op de eerste krant hebben we al verschillende vragen en min of meer gegronde grieven gekregen. U begrijpt natuurlijk wel, dat we niet op iedere brief apart in kunnen gaan, temeer daar vele vragen en grieven over het zelfde onderwerp gaan. U kunt er echter van overtuigd zijn dat elke brief die wij ontvangen, besproken wordt. Alzoo, daar gaan we. Er is veel gevraagd naar zeep. Ik mag nog niets definitiefs daarover mededeelen, maar ik kan U wel vast zeggen, dat er heel binnenkort iets komen zal. Over het Roode Kruis kunnen geen brieven naar huis gestuurd worden, ten eerste omdat we niet onder de krijgsgevangenen gerekend worden en ten tweede omdat de russische autoriteiten een dergelijke organisatie niet voor civielarbeiders hebben. Dan wordt er geklaagd over het eten. Ik kan U zeggen, ik ben ook niet alle dagen over mijn portie tevreden! Maar nu hebben de Belgen een keuken gekregen, waar ook wij ons eten van betrekken moeten. Dat is een indee- ling, die gemaakt is door de russische comman- dant toen dat groote aantal Belgen (2700) er nog eens extra bij kwam zoodat het aantal Belgen nu gestegen is tot ongeveer 3800, waardoor de russische keuken overbelast werd. Maar die belgische keuken staat voortdurend onder russische controle. Dat het, zooals gisteren, wat zout was en ook aangebrand, zal de kok ook wel gemerkt hebben, en hopen we dat het in de toekomst beter is. In ieder geval blijven we er aandacht aan besteden. De tabak, die aan de Franschen is uitgereikt‚ hebben die gekregen van het Zweedsche Roode kruis, omdat ze krijgsge- vangenen zijn. |
Allereerst een oproep !! Door een misverstand blijkt er niet zooveel papier te zijn als we dachten. Zij‚ die op de kamer nog wat papier hebben, dat we voor onze krant gebruiken kunnen, worden vriendelijk verzocht dit zoo spoedig mogelijk op kamer 44 te brengen. Red. We hebben van de Franschen veel onaangenaamheden ondervonden op onze dansavondjes, maar we mogen niet vergeten te vermelden, dat de Franschen UIT EIGEN BEWEGING wat puddingpoeder, griesmeel, melkpoeder en wat suiker ter beschikking hebben gesteld voor onze kinderen. Hartelijk dank Fransche kameraden !! Voor de katholieken. Morgenochtend, dus 1 Juni, wordt er in kamer 14 van dit gebouw een Stille H.Mis gehouden. In een dorp was de gemeenteraad bijeen geroepen ter vergadering voor het aanschaffen van een stoombrandspuit. Met algemeene stemmen werd het aangenomen, maar één was er bij en teekende protest aan. De voorzitter stelde hem de vraag, waarom hij er op tegen was. Zijn antwoord was: Mijne Heeren, wij hebben nu al zoo veel jaren met koud water gebluscht en waarom nu ineens met warm water? J.P.v.d.Leer |
| Ruilen: 1 paar nieuwe voetbalschoenen
maat 41 tegen Aanbiedingen Kamer
118a van Olffen. |
Ruilen: Filmtoestel 6x9 tegen
tabak of colbertjasje. Aanbiedingen kamer 82 H.Bos. |
---------------- |
| HET LAATSTE NIEUWS Hare Majesteit de koningin heeft aan de Heeren Professor Schermerhorn en W. Drees opdracht gegeven tot de vorming van een Kabinet tot "Nationaal Herstel". Te Rotterdam liep deze week het eerste Amerikaansche schip binnen met een lading van 5000 ton meel. De burgemeester van Rotterdam Mr. Oud heeft bekend gemaakt, dat Rotterdam volgens een grootsch opgesteld plan weer opgebouwd zal worden. In Rotterdam zijn door oorlogsge- weld ongeveer 500 winkels vernield en bestaat er een tekort aan 50.000 woningen. De spoedige wederopbouw hiervan hangt af van de aanvoer van materiaal en de arbeidskrachten, welke vraagstukken momenteel nog niet te overzien zijn. In Amsterdam is de woningnood ook zeer groot. Leegstaande woningen worden door de overheid toegewezen‚ waarbij onderduikers en gerepatrieerden de voorkeur hebben. De door de Duitschers gestolen machines zijn ten deele in Nederland achtergebleven, daar transportmogelijkheden ontbraken. Een deel hiervan is reeds weer geplaatst‚ terwijl een groot aantal "ondergedoken" machines weer in gebruik is genomen. De Nederl. Spoorwegen zullen ongeveer twee jaren noodig hebben om het bedrijf weer op volle toeren te doen draaien. Hierbij zal ge- streefd worden naar de opvoering der verkeers- capaciteit en worden alle belangrijke trajecten zooveel mogelijk geelectrificeerd. Met Zwitserland, Canada, België en Frankrijk zijn credietovereenkomsten gesloten. O.a. heeft Nederland een leening gesloten bij Canada over een bedrag van Can. Dollars 25.000.000, aflosbaar in 10 jaren. |
Minister Kleffens heeft medegedeeld, dat het Nederlandsche Leger gereorganiseerd wordt. Verschillende lichtingen worden gemobiliseerd om, ten eerste ingezet te worden tegen Japan‚ terwijl het andere deel gebruikt zal worden als bezettingstroepen voor de 10.000 km2, die Nederland schadeloosstelling voor het onderge- loopen land van Duitschland zal annexeeren. Het eerste transport Nederlandsche kinderen is in Zwitserland aangekomen. Mijn beste wensch Een nieuwe krant wordt naar gewoonte Op ’t allervriendelijkst begroet. Met hulp en steun en duizend wenschen Komt men zoo'n blaadje tegemoet. "Op Weg naar Huis" prijkt fraai gevonden Als kopstuk boven deze krant‚ Die band wil leggen in ons lager En stem wil zijn uit 't vaderland. Een prachtig plan, elk zal 't beamen, In doel en opzet werk'lijk groot., En toch, nu 'k niets dan goeds wil wenschen Wensch 'k deze krant een ........ snelle dood. J.Soetendaal
|
Afbeeldingen
Oorspronkelijk uiterlijk van uitgave in 1945 Bron: Go2War2.31 mei 1945
1eJaargang Nr.2 Red.: P. T. |
31 mei 1945. Adm.: M. L. Kamer 44 |
| Denkt U nu niet, dat het zoo eenvoudig is om een krantje in elkaar te zetten! We hadden al eenigen tijd met het plan rondgeloopen, maar de middelen ontbraken ons. Totdat er eensklaps iemand het kantoor op kwam stuiven met de daverende mededeeling: "Ik in de kelder een stencilmachine gevonden!!!" Dat gaf een hoera geroep. Helaas ontbraken er veel onderdeelen, maar we zijn niet voor niets twee jaar in Duitschland geweest om te weten wat "organi- seeren" beteekent (we zijn in de leer geweest bij een goede baas!) dus gauw een ploegje georga- niseerd, dat de ontbrekende onderdeelen op ging zoeken, wat een onmogelijk plan leek in die kelder, waar het oud papier zoo ongeveer een meter hoog lag! Maar, de aanhouder wint, en na een paar uur stof eten waren de ontbre- kende deelen gevonden. Nu was alles compleet‚ maar de beste auto kan niet zonder brandstof‚ en zoo kan onze machine niet zonder inkt draaien. Waar haal ik nu inkt vandaan?! Alles hebben we nagezocht, bij de Russische commandant geweest, echter zonder resultaat! Het eenigste, wat er op zat was naar Wittenberg te gaan en daar ergens stencil-inkt op te duiken. Maar waar en hoe! Enfin, ik ben naar Wittenberg geweest om, met Joep, onze kok, en Gerder, beter bekend onder den naam "Waps" o.a. stencil-inkt te organiseeren. Met de kok en met Waps, twee leden die werkelijk een sieraad zijn van de Nederlandsche kolonie!! |
Om de één lach je je slap in z'n vermomming van Engelschman en om de ander, die in staat is om heel Wittenberg de stuipen op het lijf te jagen, krijg je werkelijk als toeschouwer (maar niet als Duitscher!) buikpijn van het lachen als je ziet op welke manier hij "Herr Oberbur- germeister" uitkaffert. En ik zie hem nog staan bij die man, die volgens het "Wirtschaftsamt" mij de zoozeer begeerde inkt moest leveren. Met z'n blonde kuif, wapperend in de wind en een paar oogen, die vuur schoten, toen de man beweerde, dat hij de inkt niet had! Enfin, U kent z'n optreden! Een diplomaat is hij nu juist niet, maar dat kan ik U verzekeren dat hij voor onze kolonie al heel wat extratjes georganiseerd heeft! In ieder geval‚ ik had mijn inkt en nu moest er nog verbandmateriaal en nog andere artikelen voor onze ziekenafdeeling komen. En weer gingen de twee een heele file menschen voorbij ‚ die geduldig hun beurt afwachtten en verlangden direct het benoodigde! Over een uur terugkomen!? Nee daar dachten de heeren niet aan!! Het is voor de Nederlandsche kolonie en daar is haast bij! En toen die dreigende kop met die blonde kuif zich voorover boog en dat eeuwig lachende gezicht van Waps ook kwaad begon te kijken, wist "Herr Apoteker" niets anders te doen dan het gauw mogelyk het gevraagde in orde te brengen! Organiseeren ! ! Ik kom er nog eens op terug! T. |
| 29/4/45 | |
| Van het Kantoor voor Nederlandse Civielarbeiders. Doe ons allen een genoegen en hang hier geen papiertjes neer met allerhande flauwiteiten artikeltjes en nog veel meer. Bezorg ons eerst eens wat meer eten Of werk in elk geval daarvoor. Dan vind U met commando-briefjes Bij ons misschien beter gehoor Jan Kankerpit. Honger ! ! ! Het clandestiene brood uitreiken vind s'avond's na 11 uur plaats aan kamer 63. De Kankeraar
Mag ik hiermee mijn geachte lezerskring op de hoogte brengen van de .... "Openbare Meening" ..., in ieder geval van een groep, die zich noemt "De Kankeraar" of "Jan Kankerpit" en het noodig vindt om hun meening openbaar te maken. Maar gelukkig heb ik, na het verschijnen van het eerste blad, al zooveel "ingezonden mededeelingen" ontvangen, dat ik ook op de hoogte ben van de meening van het overige deel van onze kolonie. Ik kan dan ook gerust zeggen, dat ik spreek namens onze land- en lotgenooten, uitgezonderd de "aanhangers" van "Jan de Kankeraar" Kijk eens hier, jongelui, kankeren mogen we, ik doe het zelf ook graag, maar dit gaat een beetje te ver ! We zijn, ik heb er al meer op gewezen, weer vrije Hollanders geworden. We hoeven niet bang te zijn wanneer we iets zeggen, dat tegen onze leiders is gericht, dat we "eingesperrt" worden, zooals een paar maanden terug! Dat houdt dus in, dat, wanneer we iets te "kankeren" hebben waarvoor reden is, dat we dat doen langs de weg, die in een burgerlijke geordende staat gebruikelijk is. Hebben we op die manier geen succes, |
dan kunnen we dat op onze eigen manier doen door middel van aanplakbriefjes, maar dan altijd met onze naam er onder !!! De tijd van de illegale en ondergrondsche beweging hebben we gelukkig een paar weken geleden beëindigd.
T.
N.B. Voor hen, die veronderstellen‚ dat er hier in het kamp brood e.d. "achterover gedrukt" worden, is gelegenheid om toe te zien of zich er van te overtuigen op welke wijze wij onze dagelijksche rantsoenen toegedeeld krijgen, T. Beslijkt en zonder kracht, Geknoeid en blauw geslagen Werd hij me voorgebracht. Het werd me raar van binnen, Maar 'k hield me toch nog goed, Al rilden alle leden. Ik dacht "pak toe, het moet". Toen is hij uit mijn leven Heel plots'ling weggegaan. Soms -enkel in gedachten- Zie 'k hem nog voor me staan. Toch, wèg met medelijden Of troost voor wat ik mis, Weet, dat wat ik bedoelde De........Pellkartoffel is J.Soetendaal.
|
Tot mijn groote vreugde heb ik in die twee dagen, dat dit blad verschenen is, geconsta- teerd, dat het in een werkelijke behoefte voor- ziet.Er is nu een gelegenheid dat ieder zijn grieven of wensen naar voren brengen kan en, dat is het voornaamste‚ er wordt aandacht aan besteed ! Alle bíjzonderheden worden verzameld en door de leiding besproken en we doen ons best Om verbeteringen aan te brengen. Dus hebt ge klachten zegt het ons, zijt ge tevreden zegt het anderen! T.
Met ingang van heden willenwij iederen dag, zoover plaatsruimte voorhanden is een raadsel plaatsen. De oplossing hiervan komt dan den volgenden dag. Scherp je verstand. Hopenlijk wordt nu een deel der verveling verdreven. Veel succes ! Raadsel Nr.:..1 Vier personen zoeken een bed. "Mijne Heeren! Dat is alles wat wij aan bedden vrij hebben voor deze nacht. Niet erg leuk, maar niets aan te doen." Vriendelijk lacht de kamerkellner de op de deurdrempel staande gasten toe. "Lang overleggen is niet noodig, U weet zelf wel, hoe overvol de hotels tegenwoordig zijn. Zuiver toeval, dat alleen deze drie bedden nog vrij zijn," De heeren treden naderbij‚ twee vaders en twee zoonen, die door een vergadering, welke langer duurde,dan voorzien was, de laatste trein voor hun neus weg zagen gaan... Hun bleef dus niets anders over, dan een slaapgelegenheid te zoeken. Twee vaders en twee zoonen en maar drie bedden, terwijl er niets in de kamer veranderd wordt. Weet U, lezers, hoe ieder aan een bed komt? Oplossing morgen. |
Wil "Jan de Kankeraar" zoo goed zijn zich hedenavond om 8 uur op het Redactiekantoor (Kamer 62} te melden, vergezeld van een paar van zijn volgelingen? Voor blauwe oogen of een bloedneus hoeft hij niet bang te zijn. Daar doen we niet aan! T.
Diegenen,die nog muziekinstrumenten in hun bezit hebben en deze voor onze cabaret- avond ter leen willen afstaan, verzoeken wij zich te melden bij den Heer Meyerink (Kamer 74). Als soort van agent heeft een pientere vent Aan d'ingang een standplaats gekozen. Hij staat steeds present elk onguur element Op de kortste manieren, te loozen. "Wie zoekt U meneer?" het is hem een eer Een zoeker zijn einddoel te wijzen Reeds menig keer heeft een wegvreemde heer Zijn waarde, zijn steun moeten prijzen. Hij is van postuur juist geen "diender"-figuur Maar de mond weet hij kranig te roeren‚ Heel z'n dienstlijke duur- bijna zeventien uur- Zit hij scherp op elk voorval te loeren" Met rood, wit en blauw op- muts en mouw Treedt hij open als landsman naar buiten Als wacht van 't gebouw helpt hij mij, helpt hij jou En heeft lak aan belooning en duiten Een pluim voor dien man- hij staat op een plan Daarvoor hij met recht valt te prijzen‚ Nu hoop 'k nog, hij kan, met zijn kostlijk elan Ons ook spoedig naar Holland verwijzen. |
|
of Amateurs, Het plan bestaat om nogmaals een cabaretavond te organiseeren. Zij‚ die hier aan willen medewerken, kunnen zich hedenavond, 31 mei 1945, van half acht tot negen uur melden op kamer 43 bij den Heer Meyerink. Twee tienduizendtons Amerikaan- sche schepen, die andere opdrachten hadden, hebben koers genomen op Rotterdam om daar hun lading meel te lossen. De poging van Rost van Tonningen zijn polsader door te snijden is in zooverre mislukt, dat men grooter bloedverlies heeft kunnen voorkomen, zoodat zijn herstel waarschijnlijk is. Zijn gerechte straf zal hij dus niet ontgaan. Van Geelkerken, de plaatsvervanger van Mussert, is gearresteerd in het uniform der "Grüne Polizei". |
Levant. In de Levant vinden heftige gevechten plaats tusschen de bevolking en Fransche troepen, die de Libanon en Syrië trachten te bezetten. Minister-president Churchill zond een boodschap tot de bevolking van Syrië en de Libanon om kalm te blijven tot een regeling getroffen is. Damascus is gisteravond door Fransche artillerie gebombardeerd. Het bombardement werd beëindigd door tusschenkomst van de Engelsche gezant. In Damascus en Hannah hebben gevechten plaats gevonden. De Fransche troepen gebruiken pantserauto's en 75 mm gesschut. Boven Hannah waren Fransche vliegtuigen in actie. De Engelsche en Amerikaansche regeeringen staan voortdurend in nauw contact betreffende de Levant-kwestie. In het Engelsche Lagerhuis heeft het parlement de regeering zijn volledige steun toegezegd heeft bij de te nemen maatregelen-DeMin.pres. van Irak heeft in een toespraak Syrië volledige steun toegezegd. Verre Oosten. 490 supervestingen vielen Yokohama aan. Uitgebreide branden werden waargenomen. Tegelijk werd het gebied van Tokio verkend, waarbij bleek, dat 133 km2 met de grond gelijk gemaakt werden. De branden zijn nog niet gebluscht. Het noordelijk deel van Naha, de hoofdstad van Okinawa, is volledig in handen der Amerikanen. Felle tegenaanvallen, ook uit de lucht, worden door de Japanners uitgevoerd. Op Luzon is de strijd nagenoeg geëindigd. Europa. Van de totale wereldtonnage werd tijdens de oorlog 23 millioen ton scheepsruimte vernietigd. Hiervan verloor Engeland 12 millioen ton en Amerika 5 millioen ton. Amerika heeft sinds 1939 40 millioen ton scheepsruimte bijgebouwd en bezit nu de grootste handelsvloot ter wereld. Engeland bouwde 5 millioen ton bij en verving dus ongeveer de helft van zijn tonnage, maar repareerde in zijn havens beschadigde geallieerde schepen. |
Definitielijst
- artillerie
- Verzamelnaam voor krijgswerktuigen waarmee men projectielen afschiet. De moderne term artillerie duidt in het algemeen geschut aan, waarvan de schootsafstanden en kalibers boven bepaalde grenzen vallen. Met artillerie duidt men ook een legeronderdeel aan dat zich voornamelijk van geschut bedient.
- kolonie
- Overzees gebiedsdeel.
- Spoorwegstaking
- Deze werd op 17 september 1944 via de radio afgekondigd en ingewilligd door het Nederlandse spoorwegpersoneel. De spoorwegstaking diende ter ondersteuning van het geallieerde plan Market Garden. Nadat de geallieerde luchtlandingsactie mislukt was hielden de arbeiders de staking vol tot aan de bevrijding.
1 juni 1945
1eJaargang Nr.3 Red.: P. T. |
1 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
||||||||||||
| Lotgenooten Het moet u opgevallen zijn, dat er door den Heer Rochette en zijn staf al veel is gedaan op het gebied van ziekenverzorging, -verpleging en eerste hulp. Maar het is U waarschijnlijk niet bekend, dat alle daaruit voortvloeiende onkosten door slechts een beperkt aantal personen voldaan is. De uitgaven hebben nu reeds in totaal een hoogte bereikt van bijna 1000 Mark! Er is geen mogelijkheid dat deze uitgaven door een overheidsinstantie vergoed worden ( helpt U zelf ). Het is dan ook volkomen verantwoord, dat ik langs dezen weg van U allen een kleine bijdrage vraag voor de reeds gedane onkosten en voor de (helaas noodzakelijke!) uitgaven in de toekomst. Een intekenlijst voor dit deel ligt op Kamer 43 en wordt, indien gewenscht, gepubliceerd. Een overzicht van inkomsten en uitgaven kan aan iedere belangstellende ter inzage gegeven worden. J.M. Wusten. Vanmorgen zijn we er weer op uitgetrokken! Het was een slechte dag. Regenen zonder ophouden en vergezeld van de vraag "Hoe kunnen we vandaag weer wat losbranden!" Maar we lieten ons door niemand of niets tegenhouden en togen op stap. Vandaag was in plaats van Waps, Klaas, onze populaire barakkenleider , van de partij. |
- In verband met de reeds nu noodig - gebleken uitbreiding, is ons - redactiekantoor verplaatst - van Kamer 43 naar Kamer 62, - recht tegenover ons vroegere kantoor. De stemming was slecht. Die blonde kuif had al direct natte voeten, omdat z'n schoenen nu niet bepaald nieuw meer zijn, en het witte hoedje van Klaas is ook alleen maar op mooi weer ingesteld. En Uw arm verslaggevertje die voor een paar nieuwe onderdeeltjes voor z'n stencilmachine ook nog naar Wittenberg moest, had niet eens een regenjas en moest in z'n colbertje mee. Maar ja je bent een nieuwtjesjager of niet, dus zonder mopperen mee. De opdracht,die de Heeren hadden, was griesmeel voor de kleine kinderen. Ja, alles was in orde. De bonnen daarvoor hadden we gisteren los gekregen, maar welke winkel heeft er in dezen tijd nog griesmeel!! En wie wil dat kostbare artikel dan nog met een paar pond tegelijk aan die vervloekte "Ausländer" verkoopen! Maar het was weer "De Kuif" die het oude winkeliertje zoo benauwd maakte, dat hij ons verraadde, waar dan inderdaad nog wat griesmeel te krijgen zou zijn. En op dat adres waren we even tevoren geweest en die hadden "nee"verkocht! Dat was een kolfje naar de hand van de kuif!! En met z'n lange zwabberbeenen liep hij alvast vooruit om dat varkentje eens op zijn manier te wasschen! En we gingen met griesmeel verder ........... T.
|
O, wij weten het wel, wij hadden den Berlijnschen en Nazi "Grossmäulen", weinig anders tegenover te stellen. Ook wij waren verbaasd, toen wij hun meterslange ontboe- zemingen voor het eerst hoorden. Daarna gingen we meedoen. Op onze manier ! Wij hielden onze twijfelachtige eer "De Hollander is het grootste vloekbeest ter wereld !" hoog. Laten wij nu echter zorgen, voordat wij in ons vaderlánd terug komen weer beheerschter kunnen spreken. Laten wij toonen dat wij nog zooveel innerlijke beschaving hebben, dat wij het niet noodig hebben, af en toe juist deze uitdruk- kingen te bezigen. Houdt onze westersche beschaving hoog ! En dan willen wij dit artikel besluiten met een vraag die wij voor dje oorlog ergens in Nederland op een station lazen, n.l.: "Gelooft gij aan het bestaan van een God, zoo gebrulk Zijn naam niet ijdel"; "Gelooft gij niet aan het bestaan van een God, waarom roept gij Hem dan aan?" Bob Hueting
|
Hoewel je gauw ultgewandeld bent in zoo'n kamp, ga je toch 's avonds, alvorens je bed voor
de gewoonlijke nachtrust op te zoeken. (overdag is het rustbed) een rondje maken, Als jong mensch ga je natuurlijk richting "marktplein" waarvan trompetgeschetter tot je doodringt. Veel origineels valt daar niet te beleven, want op je teenen naar zoo'n wrie- melende menigte te staan kijken begint snel te vervelen. Veel origineeler is het te zien hoe een groepje Franschen op het wrak van een eens zo machtige "Buldog tractor" zitten te discus- sieeren wanneer ze nu eens weggaan. In dat opzicht zijn ze het met de Hollanders eens... "Terug naar huis". We wandelen verder (alleen is maar alleen ) en ontmoeten enkele buitenlandsche schoon- heden, die echt vacantieachtig voor de meerderhieid der mannen loopen te flaneren. Dat ontlokt menig knipoogje, waar het meestal niet bij blijft. Want de gemanierdheid tegenover het zwakke geslacht heeft tijdens het verblijf hier wel een knak gekregen, Kijk, daar weer zoo'n romantisch kamp- vuurtje. Romantisch? Of is het honger, die door wat kokerij gestild worden. Verder gaan we weer en komen langs een schuilkelder, waarbij het gesprek weer op de belevenissen in Berlijn komt. We zijn wel specialisten op het gebied van schuilkelders. Nu zijn we beland bij de nieuw aangebouw- de keuken, waar nog hard gewerkt wordt. Het valt niet mee om in zoo'n geimproviseerde keuken wat behoorlijks klaar te maken. Nu ja, we blijven hier toch maar een paar dagen. We gaan naar de kamer en na een hevige discussie komen we tot de slotsom, dat we morgen naar huis gaan! Wat is morgen toch een mooi woord.! Jan Kuyper.
Al een paar keer zijn er opmerkingen gemaakt, dat er onder ons menschen verkeren, die NSB'er of duitschgezind zijn
of in ieder |
geval geweest zijn. Nu is het vanzelfsprekend, dat we die menschen nu niet bepaald onze vrienden noemen kunnen. Maar, wij hebben ook niet het recht om in te gaan op hetgeen "men" zegt. In een radiorede van een paar weken geleden werd o.a. medegedeeld dat wanneer wij in Holland aankomen er een onderzoek ingesteld zal worden naar onze politieke houding tijdens de bezetting. Wanneer hier nu menschen zijn waarvan wij absoluut zeker weten dat ze Duitsch gezind zijn geweest dan vinden we in Holland een commissie, die bevoegd is om dergelijke zaken te onderzoeken. Dus, kunnen wij ons dan in Holland met onze klachten daarheen wenden. Nogmaals, de leiding is niet bevoegd om dergelijke zaken te onderzoeken. J.M.Wusten
------------------------------------------------------------------
Europa De voorbereidingen voor een samentreffen van Churchill, Stalin en Truman vorderen snel. 12 Duitsche duikbooten zijn in Scapa Flow geïnterneerd. In Oslo is de uit 52 leden bestaande regeering na een afwezigheid van bijna 6 jaar uit Londen teruggekeerd. Midden Oosten. De toestand in de Levant is nog verward. Engeland intervenieerde en heeft de Fransche troepen bevolen zich terug te trekken. In Amman in Transjordanie is een alge- meene staking uitgebroken. Een onafhankelijke Arabische regeering beheerscht dit land. Volgens betichten uit Beyroeth hebben de Fransche troepen het vuren gestaakt en zich teruggetrokken, De Fransche regeering is in spoedvergadering bijeengekomen. Perzie heeft om terugtrekking van Engelsche en Russische troepen verzocht
| T. ----------------------------------------------------------------- nu de oorlog in Europa ten einde is. Naar verluid staat men er in 't algemeen sympathiek tegenover, Verre Oosten Osaka, de 2estad van Japan is gisteren weer gebombardeerd door 450 vliegende vestingen 3000 ton brandbommen werden afgeworpen. In de laatste drie maanden werden 58000 ton bommen op Japan afgeworpen. 43 oorlogsfabrieken zijn reeds vernietigd. Shuri is in Amerikaansche hand. Rangoon is basis geworden van het 12e Britsche leger.De Amerikaansche troepen worden teruggetrokken. In Z.O.-Azie bevinden zich nu uitsluitend Britsche troepen. Op Okinawa, 500 km van Japan verwijderd, zijn nog hevige gevechten gaande. Op sommige plaatsen zijn de Amerikanen in de vijandelijke stellingen doorgedrongen. De Japansche minister van Oorlog maakte bekend, dat het Japansche moederland zeer bedreigd wordt bij een eventueel verlies van deze eilanden.
Programa voor de "Bonte Avond" op Zondag 3 juni 1945,te houden in de groote benedenzaal der kantine
lager "Wittenberg". |
" WIJ BLIJVEN STEKEN " Regie : E. Meyerink Opening door den Heer Wusten. 1. Proloog 2. Mondaccordion-duo 3. "Het Standbeeld" (Sketch) 4 De vier vrolijke cowboys 5. Declamatie 6. Band 7. Goochelaar 8. Zang door den Heer Swart 0 solo mio Ai ai ai (op verzoek) 9. Jansen op het relsbureau (sketch) 10. 2 Jongens met een guitaar. 11. Komische voordracht door den Heer Beemsterboer 12. Band 13. De bruiloftsganger door den Heer L.O. v.d.Linden 14. De Minstreelen 15. Zang door R.Johannisse 16. Wereldreis 17. Koor met solozang 18. Hawaiian-trlo 20. Band-finale. Wijzigingen in het programma voorbehouden. ----------------------------------------------------------------- Denksport Jansen is een groote opschepper. Onlangs vertelde hij: "Ik heb mijn loterijbriefje, dat ik verloren had, op merkwaardige wijze teruggevonden. Het nummer was 7576. Denkt U eens in, het lag in een boek van mijn huisbibliotheek, dat ik nog niet in handen heb gehad. Zulk een toeval. Ja, en het wonderlijkste was, het lot had ik precies tusschen de zijden 75 en 76 gestoken." Jansen liegt. Waarom ? (oplossing morgen)
|
't Zal niet lang meer duren, geloof me heusch Wanneer eerdaags de wagons komen Zullen wij snel over de Elbe heen stoomen Naar 't gebied door Amerikanen bezet Daar vinden we dan ook wel een bed. Ook daar komt dan weer dokters controle Voordat de colonne weer verder kan rollen. Maar onze wil is steeds verder te gaan Want de lucht gaat ons hier steeds meer tegenstaan Wij willen er uit, uit kazernes en lagers Naar moeder de vrouw, de kinderen en zwagers. Wanneer we den weer thuis zijn en er is weer meer eten, Is Duitschland en al zijn ellende heel gauw weer vergeten. De Zolderkamer M. de Jonge ----------------------------------------------------------------- Van onze speciale correspondent ! De U-bahn rijdt gedeeltelijk evenals de tram. De S--baan rijdt nog niet omdat de meeste motorwagens niet meer in Berlijn aanwezig zijn. Het broodrantsoen is 500 gram per dag. Alle bruggen over de Spree en het Teltowkanaal zijn tijdens de oorlogsdagen in de lucht gevlogen, De reizigers, die van Wittenberg naar Berlijn reizen moeten in Jüterbog overstappen. Het komt voor dat daar werkkrachten noodig zijn en dan werden daar heel eenvoudig de Duitschers voor genomen die zich onder de reizenden bevinden ! In plaats van een uitstapje naar Berlijn kunnen ze dus werken ! | ||||||
Definitielijst
- Nazi
- Afkorting voor een nationaal socialist.
- NSB
- Nationaal Socialistische Beweging. Nederlandse politieke partij die symphatiseerde met de Nazi's.
2 juni 1945
1eJaargang Nr. 4 Red.: P. T. |
Zaterdag. 2 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
Ja, weest U maar stil. Ik hoor U al! De heeren organiseeren maar en wat zien wij er van? Hoogstens een beetje zeeppoeder? Nee er zijn ook nog andere organisatoren aanwezig. En nu wil ik het even hebben over Meyerink, die niet eerder rust voor hij weer een revue in elkaar gezet heeft? Ook een mannetje die je overal voorspannen kunt! Met hetzelfde gemak als hij een dansavond leidt, proclameert hij ook een Fransch-Hollandsche oorlogsver- klaring . En dat hij nu zoo vriendelijk op de repetities is, betwijfel ik. Ik heb n.l. eens stiekum om een hoekje gekeken. Maar hoe dan ook hij heeft weer een revue in elkaar gezet en de voorbereidingen beloven weer heel wat. Het is zeer moeilijk om zonder materiaal iedere keer een nieuw programma in elkaar te zetten, daar nieuwe voordrachten e.d. niet voorhanden zijn. We moeten roeien met de riemen die we hebben. Maar toch is hij er in geslaagd om een bijna geheel nieuw programma samen te stellen. Ik twijfel er dan ook niet aan, of hij zal ons een prettige avond bezorgen. T.
Morgen, Zondagmiddag, 3 uur is er een massa-zang onder leiding van den Heer Swart.
Laten we ook eens toonen wat we kunnen, jongelui en komt allen !! Het is goed voor de spijsverteering
en het bevordert de kameraadschap.
| --------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------- Somt geeft Hollands houding reden Voor een welverdiend verwijt, Schijnt de adeldom begraven Onder veel kleinzieligheid "Soms" -dit woordje dient begrepen- Altijd is dit dus zoo niet, Nee, hier is een stralend voorbeeld Waar ge 't duidelijk andere ziet. 'n Enk'le oproep in ons blaadje: 't Sanitätswerk is in nood" Brak het hart van Holland open, Maakte Holland eensklaps groot. Meer dan driemaal het gevraagde Was in twee uur saamgebracht, 't Senitätswerk was geholpen Dank zij Holland-in-zijn-kracht. Ditmaal meest gemeende hulde, Ditmaal dank zoo groot het kan, 'k Weet weer, aIs het er gaat spannen Staat Groot-Holland bovenan. Ja, we zijn weer Nederlanders, Is er zorg of nood of smart. Dan toont Holland ons haar adel, Dan is er geen grooter hart. J.Soetendaal.
Enkele uren na het verschijnen van de oproep
voor een bijdrage in de onkosten van de ziekenverpleging was het binnen- gekomen bedrag al groot RM. 3.818,19. --------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------- |
Daar we er van overtuigd zijn, dat er in ons kamp zeker wel kameraden zullen zijn, die zich interesseeren voor de film, willen wij ook daar een hoekje voor inruimen. Ten eerste: wat is en hoe gaat het in een bioscoop eigenlijk toe? Nu hooren wij al zeggen: "Dat weet ieder kind. Je koopt een kaartje, je gaat zitten en ziet voor je oogen het gewensch- te moois afspelen." Maar kijk nu eens achter U. U ziet daar in de muur een aantal gaten, van- waar een lichtstroom komt. En hierbij willen we dan beginnen. Achter deze muur bevindt zich de filmcabine. In een moderne bioscoop bestaat het cabine personeel meestal uit vier personen; n.l. de eerste en tweede operateur een electricien en een leerling, de z.g. Slippen- draaier. De machines, welke daar staan zijn: twee groote filmprojectie-apparaten, een epidiascoop (voor reclames), een machine om de afgespeelde films terug te wikkelen, te wasschen en eventueel te plakken; verder bevindt zich daar nog een dubbele gramofoon plus een groote schakelkast, welke laatste voor de bediening van de geheele electrische installatie van zaal en tooneel is. Voor vandaag moet dit echter genoeg zijn. U weet nu, hoe het er achter die geheimzinnige muur ongeveer uitziet. Bij de volgende gelegenheid willen wij dan eens kijken, hoe of het er toe gaat, als de voorstelling begint. A. Frowein
Overtroeft. Een Amerikaansche, een Engelsche en een Hollandsche matroos zaten te samen. De Amerikaan pochtte: bij ons hebben ze de grootste oorlogsschepen. Nee, zei de Engelsch- man, bij ons rijdt de commandant met een Fordje over het dek om de commando's te geven. Dat was de Hollandsche matroos toch te erg, en hij antwoordde: Bij ons hebben ze zulke schepen, dat de kok een klein duikbootje heeft om te controleeren of de aardappels gaar zijn. |
Raadselhoekje ten wilden: Groovader, vader en zoon, dus twee vaders en twee zoons. Raadsel Nr.2 Een reservoir heeft twee kranen. Eén van boven om het te vullen en één van onderen waardoor het leeg kan loopen. Wanneer het reservoir leeg is en de afvoerkraan gesloten, kan het door opendraaien van de bovenste kraan in 3 uur volloopen. Wanneer het reservoir vol is en de bovenste kraan gesloten, dan loopt het door opendraaien van de onderste kraan in 5 uur leeg. Dit Is alles wat wij U van het reservoir en de kranen vertellen. Wanneer het reservoir leeg is en de afvoer- en toevoerkraan gelijktijdig opengedraaid worden, in hoeveel uur is het reservoir dan vol. Snugger. Een boer reisde met den trein en moest nog al ver weg. Daarom had hij wat brood meegeno- men. Een medereizIger zel tot hem: waarom neemt U geen kop koffie er bij. Gaat dat dan, vroeg het boertje. Ja, natuurlijk, was het antwoord. U trekt aan het handle en de ober komt. Zoo gezegd zo gedaan. Bom, de trein stond stil en de conducteur vroeg, "Wat is er hier aan de Hand" Breng me een kop koffie, maar er volgde een proces-verbaal van 100 gulden wegens het onnoodig gebruik maken van de noodrem. De boer was woedend. Het volgend station stapte een collega van hem in. De boer dacht, zoo, die zal ik eens flesschen en ja daar kwam het brood ook voor den dag. Neemt U er een kop koffie bij, trek aan dat ding en de ober brengt koffie. Wacht, zei de boer ik zal het voor je doen en met een sierlijke zwaai trok hij aan de rem. Bom de trein stond weer stil, de conducteur verscheen en vroeg op woedende toon: Wat is er nu weer. Het boertje antwoordde: Nu moet hij koffie hebben. Het tweede proces-verbaal volgde ! |
|
Ditmaal willen wij het hebben over het z.g. overblenden, d.w.z. het overgaan van het eene deel van de film naar het andere. Een film bestaat n.l. meestal uit 5 à 6 aparte rollen. Dit overblenden gaat op de volgende wijze. Op iedere rol bevindt zich ongeveer 5 meter film, waarop geen beeld is opgenomen. Dit zijn de z.g. startbanden. Als de eerste rol op de eerste machine ten einde loopt zet de operateur de tweede rol op Speciale merkteekens, welke op de startbanden aangegeven zijn, in de rechtermachine. Tegen het einde van het eerste deel kykt de operateur aandachtig naar het doek, waar hij plotseling in de rechterbovenhoek van de spelende film een vierkant teekentje ziet. Dit teekentje verschijnt een seconde op het doek en wordt door de toeschouwers niet bewerkt. Zijn handen gaan naar de schakelaars van de rechtermachine. Zijn ogen zijn nog imer op het doek gevestigd. Dan weer een teken. En op dit moment wordt de tweede machine in gebruik gesteld. Als nu de linkermachine geen beeld meer op het doek werpt, lost de tweede haar af. Zoo handelt men gedurende de heele film. De afgespeelde film wordt dan weer teruggewikkeld, zoonoodig gerepareerd en verder klaargemaakt voor de volgende voorstelling. A. Frowein
De Heer L.U.. van der Linden schrijft ons: De omstandigheden, waaronder wij op 't oogenblik leven, maken het zeer noodzakelijk, dat wij zoowel geestelijk als lichamelijk fit blijven. Aan de eene kant is daar Uw blad, dat, evenals het cabaret, in een groote behoefte voorziet. Lichamelijke ontspanning schijnen de Hollanders echter niet nodig te hebben. Ik heb het reeds geprobeerd met een oproep in Uw |
blad, maar het resultaat was zo gering dat het niet de moeite loont,
daaraan te beginnen. Dat hij, die nog nooit aan sport gedaan heeft, zich niet meldt, kan ik mij nog voor- stellen, maar een sportman moet dat toch zeker doen. Langs deze weg wil Ik nogmaals een oproep richten tot onze sportvrienden. Zorgt ervoor fit te blijven en meldt U zich morgen bij op Kamer 102. En als wij dan eens naar huis gaan (waar ik even zeer naar verlang als U allen) dan komen wij tenminste in goede lichamelijke conditie aan. Bovendien is het toch ons allen genoeg bekend, dat wij in ons Iandje al onze krachten nodig zullen hebben. L.C.v.d.L.
"Sportliefhebbers !" In aansluiting op het bovenstaande artikel van onze sportleider, kan ik nog het volgende melden: Ook bestaat er gelegenheid sporten te beoefenen, die minder krachtsinspanning kosten, dan voetballen, boksen e.d. De Heer Beemsterboer wil een "schaakclub" organiseeren, terwijl er ook gelegenheid is om in clubverband te klaverjassen op kamer 102. U ziet, zoo langzamerhand komen er meer mensen die organiseren willen. Nieuwe ideeen worden gaarne ingewacht en de krant staat een ieder tot beschikking om oproepen in dien geest te doen. T.
Mededeeling voor de katholieken. A.s. Vrijdag, 8 juni, feest van het H. Hart. Om 9 uur 's morgens in kamer 34 van dit gebouw gezongen H. mis. Biechtgelegenheid Donderdag,7 Juni, 's middags om 6 uur (precies) in kamer 34. |
De kolenpositie in Holland is nog zeer slecht, daardoor kan in de eerste drie maanden geen gas gebruikt worden in het westen van Nederland. Petroleum is voldoende aanwezig maar de meeste menschen bezitten geen petroleumstel. Ook hier laten transportmoeilijkheden zich gelden. Daardoor wordt er in hoofdzaak van de Centrale keukens gebruik gemaakt, welke met groote stappen vooruitgaan. In Amsterdam alleen wordt per dag 360.000 liter bereid wat ongeveer 600.000 porties bedraagt. Mussert, van Geelkerken, Max Blokzijl, Prof.Strikker, Prof.v.d.Kar, Huygens en de ex-burgermeester van den Haag zijn gear- resteerd. Op het eiland Rozenburg behorende tot de vesting Hoek v.Holland zyn duizenden kilo's levensmiddelen aangetroffen, waaronder rijst, meel, boonen, erwten,bussen vleesch, olie en vetten. Europa De Controle - Commissie over Duitschland is als volgt samengesteld: Montgomery, Eisenhower, Jukow en de Lattre de Tassigny Zij vormen de Opperste Raad Van Toezicht over Dultschland. Duitschland wordt verdeeld in vier zônen. Oostelijk deel ander controle van Rusland, Noordwestelijk deel onder Engeland, Zuidwestelijk deel onder Amerika en het Westelijk deel onder Frankrijk. Deze gebieden werden militair door genoemde landen bezet. Zij mogen echter ook bezettingstroepen gebruiken van andere landen, die aan de strijd met de Geallieerden mede- geholpen hebben. Duitschland is onvoorwaardelijk gecapituleerd. De onderteekening van de maatregelen der Geallieerden werden niet door Duitschland onderteekend, daar het geen regeering of daarvoor bevoegde instantie heeft. |
De definitieve grenzen worden
later vastgelegd. Het door de Geallieerden onderteekende protocol bevat 15 punten Enkele punten hieruit zijn: Punt 1. Het direct staken van de gevechten. Punt 2. Strijdkrachten moeten ontwapend worden. Duitsche strijdkrachten blijven in Duitschland, waar zij momenteel zijn. De bezette gebieden moeten direct verlaten worden. Zij worden beschouwd als krijgs- gevangenen. Punt 5 Alle wapens, schepen, vliegtuigen, fabrieken, uitvindingen komen aan de Geallieerden. Punt 6. Krijgsgevangenen moeten teruggevoerd worden en voorzien van kleeding, onderdak, geld, levensmiddelen en geneeskundige behandeling. Punt 7. Inlichtingen over legergeheimen en mijnenvelden. De ontruiming der velden met behulp van Duitschers. Punt 9. Radio-uitzendingen moeten direct hun programma stop zetten en zich richten naar de aanwijzingen der Geallieerden. Punt 12. Overheids-instellingen blijven gestationeerd totdat de Geallieerden andere bevelen geven. Punt 13. Algeheele ontwapening. Punt 14. Alle punten zijn stipt op te volgen. Punt 15. De beslissingen zijn opgesteld in Engelsch, Fransch, Russisch en Duitsch, en onderteekend door Montgommery, Eisenhower, Jukow en de Lattre de Tassigny. Verloren is een halskettinkje met een Mariabeeldje. Wie heeft deze artikelen gevonden ? |
Definitielijst
- Geallieerden
- Verzamelnaam voor de landen / strijdkrachten die vochten tegen Nazi-Duitsland, Italië en Japan gedurende WO 2.
3 juni 1945
1eJaargang Nr. 5 Red.: P. T. |
Zondag, 3 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
Zondagmorgen. We weten, dat het Zondag is. Ja, vaak weten we het ook niet.Sinds maanden is de eene dag gelijk aan de andere. Het was als maar werken geblazen. En waren we vrij, dan hingen we wat rond, of probeerden wat sokken te stoppen. En nu? Sinds weken wachten we op het voor ons definitieve einde van den oorlog. Nu leven we maar voort. Van alle Zondagsche familie-gebruiken zijn we vervreemd. Och,ze zijn zoo verschillend. Kerkgang, familiebezoek, eens leuk met de kinderen spelen, voetballen, fietstochten maken, een dag in het bosch of aan het strand doorbrengen, kortom, het was "Zondag", en nu voelden ons als mensch ! En nu? Waaraan merk ik dat het Zondag is? Vroeger keek ik uit het raam en ik zag dat het Zondag was! Nu kijk ik uit het raam en zie geen menschen meer, die naar de kerk gaan, hun familie bezoeken of er met de fiets op uit trekken, ik zie zelfs niet eentje, die het noodig gevonden heeft om ter eere van de Zondag z'n zondagsche pak aan te trekken, aangenomen dat hij zoo iets nog bezit. Ik zie enkel menschen, die wachten .............. En ik hòòr menschen, die wachten, en intusschen brengen ze hun tijd in ledigheid door. Ja. ik weet het, we hoeven niet, we mogen zelfs geen werk doen in Duitschland. Maar we kunnen, nee, we moeten,nu we er de tijd voor hebben, eens aan ons zelf gaan werken, omdat er in ons vaderland menschen op ons wachten, die ons anders gekend hebben en |
die hun vader, hun man of dochter
terug verwachten ........... Ze zullen zeggen: "Wat ben jij veranderd". Maar zorg er voor, dat er vreugdetranen vloeien en geen tranen van verdriet. We hebben nu tijd daar aan te denken. T. ------------------------------------------------- Hollands naam heeft in de vreemde Een gedegen goede klank. Hollands adel is haar reinheid, Hollands roem, heet "hagelblank" Hollands zin voor ord' en netheid Is in Ieder land bekend. Daarom schamen we ons de enk'ling Die hier deze glorie schendt. Die als enkeling voor allen 't Samenleven troebel maakt, En in koppig egoisme Zijn gemeenschapsplicht verzaakt. Die de daaglijksche behoeften 's - Avonds in de hoeken doet Zonder naar fatsoen te talen; Als 't maar weg is, is het goed. Zoo een enk'ling, doch zijn daden Treffen ons in 't gansch verband Help dus mee, opdat zoo'n lafaard Eenmaal vies zijn vingers brand. Geen pardon voor die hier smeuren Over Hollands zuiv're faam; Die een smet is in ons midden En een vlek op Hollands naam. Eén benaming voor zoo'n kerel, Zijn beschaving is maar schijn, En naar 't goed fatsoen gemeten Is 't geen man, maar is 't een zwijn. J.Soetendaal.
|
|
Ziezoo nu leven we tenminste zooals we dat altijd gewenscht hebben. Werken doen we niet meer, geld gebruiken we niet meer en moe worden doen we alleen sla we er zin in hebben. De kannibalen-uitdrukking "Pst" is vervangen door het cultuurwoord "Klets". 0ok de dagin- deeling in dit sanatoriun is prima in orde. Het gerucht deed wel de ronde, dat er een bevel was, dat er we 's avonds om half 12 rust moest heerschen en de reveille om 7 uur 's morgens zou zijn, maar voor ons, beschaafde Hollanders als we zijn, is orde en regelmaat synoniem met militairisme, dus dan trekken we ons niets van aan. We staan dus om 10 uur op en gaan dan naar het toilet, waarop te lezen staat "Alleen voor vrouwen", maar dat slaan we over en gaan daar toch zitten. De leuze "Vrijheid, gelijkheid en broederschap" is zelfs tot de W.C. doorgedrongen. De W.C. doortrekken doen we ook niet, want dat vermoeid te veel en dan zouden we onze medevluchtelingen de stank van onze afval onthouden en daarmede zou de algemeene gezondheid gediend zijn, maar dienen doen we niet meer, dus laten we het zo liggen. Dan wasschen we ons in een van de vele waschgelegenheden waar uit de kranen het water zo overvloedig stroomt. Nauwelijks zijn we hiermede gereed of er verschijnt een goede geest met fluit op de gangen en roept "soep halen". Er daast echter nog een geest rond maar zonder fluit, die ook wel eens "soep halen" of "brood halen" roept, maar deze ellendige geesteszieke tracht ons vermoeid te maken. De soep, die elken dag verschillend is van smaak, geur en kleur, nemen we tot ons en zijgen den uitgeput op onze veerenbedjes neer. De rust is echter van korten duur, want weldra verschijnt weer de goede geest "met fluit" en roept "brood halen". De groote attractie hiervan is, dat de hoeveelheid elke dag verschilt en de belegging zoo rijk en goed gevonden is. Zijn we 's middags erg vermoeid, dan gaan we voetballen, hoe warmer hoe harder we voetballen. |
Inmiddels is dan de krant verschenen.
Ons lijfblad is "Op weg naar Huis" (1e jaargang). Deze titel
is enigszins misleidend. Naar advies van ondergeteekende
was de titel "We blijven hier" of "Home sweet home" beter
geweest. Zelf lezen doen we niet, maar wordt bij toerbeurt
voorgelezen. Na "dinner time" (7-10) bezichtigen we het kermisterrein
nog even ter spijsver- teering. Het is dan inmiddels officieel bedtijd, maar voor ons die zoo gewend zijn aan een gezond en flink nachtleven, begint dan pas de pret. We smijten met deuren en ramen en schreeuwen op straat en in de gangen van ons sanatorium en fluiten naar hartelust. Ook de gezondheidstoestand is buitengewoon gunstig te noemen. De sanitäter peutert de heele dag aan zijn nagels of in zijn neus, want ziekte komt hier niet voor. De kinderen zien er uit als goudhaantjes zoo rond en vet. Een douche-bad willen we al niet eens meer hebben. Kortom,het is ldeaal hier en het zou ons spijten als we naar Holland gingen, want daar moeten we weer werken en een gedeelte van ons in militaire dienst. Dat de zaak nog eenlgszins rolt is voor een deel te danken aan Kip, Snip en dergelijk pluimvee. Luther met de bruine pij -------------------------------------------------------- Hedenavond houden de Franschen een dansavond in de groote benedenzaal van de kantine. De fransche commandant heeft ook de Hollanders, ultgenoodlgd dezen avond te komen bijwonen. Er is een orkest samengesteld van 14 man, dus dat beloofd heel wat. Ik wil echter alleen de danslustigen aanraden dezen avond te bezoeken, omdat wij reeds de ervaring hebben, dat de zaal voor toeschouwers te klein is. |
|
Geestelijk leven Luther bij de voetbalwedstrijd Hedenmorgen werd ik wreed uit mijn zeerwelverdiende bodemloos diepe slaap gehaald door Jan Krantenboer, die een extra uitgave van "Op weg naar huis" mijn boetecel inslingerde, waarop in ’t Hollandsch en zoo goed mogelijk schoolFransch verteld werd, dat er weer gevoetbald moet worden. U ziet hoe warmer het weer, hoe harder gevoetbald. Het zal dan later duidelijk zijn, dat ik als monnik niet in zoo’n rijk gemeubileerde hotelkamer kan wonen. Ik slaap namelijk (schrikt u niet), op een herten tafel, die overdag mijn schrijftafel is. Onze hoofdredacteur, de heer T. weet dat Maarten Luther een zeer goed sportkenner is en heeft hem opgedragen, natuurlijk tegen een flink honorarium, n.l. 2 kistjes sigaren (maar zonder papier Vader) eenige raadgevingen aan de medespelende te doen. Collega Jan Kankeraar behoeft nu niet direct met opgestreken zeil naar de redactie te gaan, waarom ik wel 2 kistjes sigaren krijg en hij niet, want het waren de laatste twee kistjes. Bovendien is het tabak-, sigaren- en sigarettenrantsoen hier wel zoo hoog, dat niemand meer kapsones maakt over een paar honderd sigaren. Die tijd ligt ver achter ons. Overigens vind ik de naam T. geen naam voor een volbloed krantenman. Draaisma ware beter geweest, want een hoofdredacteur moet gelijk een windwijzer in alle windrichtingen kunnen meetollen. Enfin, nu ik toevallig weer in Wittenberg ben zal ik dan de voetballers mijn 9 stellingen "aanplakken": 1. Doe voor de wedstrijd zoo weinig mo- gelijk. (systeem maak je niet moe) 2. Eet zooveel mogelijk, want tijdens de wedstrijd is daar geen gelegenheid voor. 3. Idem. (’t is wel hetzelfde maar heeft een ander doel) dan kun je tijdens de wedstrijd nog eerst naar de latrine gaan en daar stiekem wat uitrusten, en je weet voortaan meteen waar die zijn. |
4. Rook die sigaren voor de wedstrijd op het voetbalveld op. Gooi daar ook de peukjes (niet te klein) neer, dan heeft het publiek in de pauze ook wat te doen. 5. Leg bij elke peuk meteen een doosje lucifers neer. 6. Doe tijdens de wedstrijd lage veel te groote schoenen aan, zoodat die bij elke trap een eind met de bal meevliegt, dat verhoogt de hilariteit. 7. Speel zoo woest mogelijk, dan heeft de Sanitäter na afloop tenminste ook iets te doen. 8. Stop in ’t scheidsrechtersfluitje voor de wedstrijd stiekem een paar erwten, dan kunnen jullie na afloop nog gezellig wat erwtensoep eten 9. Laat je zoo goed mogelijk verbinden, want ’t kan tenslotte gebeuren, dat we binnen 20 minuten dit kamp moeten verlaten om naar Holland te gaan. Volgt U mijn raadgevingen strikt op, dan is succes uitgesloten. Luther Met de bruine pij -------------------------------------------------------- Onze zieken in het hospitaal te Rosslau Onze ziekenverpleger, de Heer Rochette heeft gistermiddag een bezoek gebracht aan onze zieken in het hospitaal te Rosslau. Tot ons groot genoegen kan hij ons mededeelen, dat zij het goed maken en dat de verpleging uitstekend is en zij zeer tevreden zijn over het eten, dat er verstrekt wordt. Gelukkig is hun ziekte van dien aard, dat zij hopen weer spoedig in ons midden terug te zijn. Spreekuur van den dokter De russische dokter heeft spreekuur (alleen voor Hollanders) iederen morgen van 10 – 12 uur in kamer 1. Zij, die daarvan gebruik willen maken, worden dringend verzocht zich een dag tevoren tusschen 5 en 6 uur te melden in kamer 2 bij den Heer Rochette. |
|
Weer zijn er vele vragen binnengekomen, die ik zoover het in mijn vermogen ligt, onderzocht heb. Vele vragen heb ik mondeling kunnen afhandelen. Gezien nog steeds de mogelijkheid bestaat, dat we ieder oogenblik bericht kunnen krijgen, wanneer we vertrekken kan de commandant geen vergunning geven aan groote groepen personen om het kamp te verlaten, voor bioscoopbezoek. Het is ons niet mogelijk gebleken om in Witten- berg lucifers te krijgen. De verschillende klachten over de keuken zijn bij den commandant ter sprake gebracht. Er is op gewezen, dat het eten uit de cantine veel beter was dan dat, wat we nu uit de z.g. Belgische keuken krijgen. Tevens is er verzocht, of we geen keuken kunnen krijgen voor Hollanders met Hollandsch personeel. Ook de verdeeling van de z.g. "naslag" hebben we besproken, maar dat is niet zoo eenvoudig als het wel lijkt. Verder zijn er niet alleen klachten binnen- gekomen maar ook menschen, die ons herinneren aan de rantsoenen, die we de laatste maanden in Berlijn kregen. Helaas hebben we te weinig plaatsruimte om alle artikelen in z'n geheel op te nemen, maar we doen wat we kunnen. T. -------------------------------------------------------- Mededeeling voor de katholieken Morgen (Zondag) 9 uur gezongen, H. Mis in Kamer 14 (kelder van dit gebouw) |
In Berlijn vonden eenige overvallen op Russische soldaten plaats. De Ober-Bürgermeister van Berlijn, Dr. Werner, heeft bekend gemaakt dat voor iedere overval op Russische soldaten 50 vroegere partij- gangers veroordeeld zullen worden. Montgomery, Eisenhower en de Russische bevelhebbers zullen spoedig in Berlijn samenkomen. Er zijn nog 65 oorlogsmisdadigers gearresteerd, o.a. 8 ministers en 6 gouwleiders. In Berlijn moeten zich alle mannen van 18-65 jaar en alle vrouwen van 15-50 jaar voor de afbeidsinzet melden. 4000 Duitsche krijgsgevangenen werken reeds in de fransche kolenmijnen. Midden-Oosten In de toestand in Syrie is een ontspanning ingetreden. De Gaulle heeft zijn troepen bevel gegeven zich terug te trekken. Syrie werd onafhankelijk verklaard wat door Frankrijk is toegestaan. Verre Oosten Tot nu toe zijn 2000.000 ton Japansche scheepsruimte tot zinken gebracht en 1200 vliegtuigen neergeschoten. President Truman gaf bekend, dat er groote plannen bestaan t.o.v. Japan. Binnenkort zullen in het verre oosten 4 millioen man aanwezig zijn. Verder verklaarde de president, dat de verliezen nog zwaar zullen zijn,maar Japan wordt evenzoo verwoest als Duitschland. --------------------------------------------------------- Schrijfmachinebezitters Wie wil de redactie van "Op weg naar huis" helpen aan een schrijfmachine voor zoolang we nog hier zijn. --------------------------------------------------------- Morgen, Zondagochtend om 10 uur is er in de kleine zaal der cantine een godsdienst- oefening voor Protestanten. |
4 juni 1945
1eJaargang Nr. 6 Red.: P. T. |
Maandag, 4 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
|
Wat verstaan we eigenlijk onder " Orga- niseeren "? Dat woord heeft de laatste dagen een twijfelachtige reputatie gekregen. Organiseeren werd vroeger beschouwd als iets, dat alleen zij konden doen, die over kapitaal beschikten en macht hadden. Het volk hoefde niet te organiseeren, dat werd georganiseerd. Verschillende sociale instellingen zorgden ervoor, dat onze levensweg afgebakend was en we hadden geen zorgen. Zorgen waren er ge- noeg, daar niet van, maar de richting, die we moesten inslaan, werd ons automatisch voorgezet. Daarvoor waren de diverse bonden, die nauw samenwerkten met de stempelbu- reaux. Verder waren er ziekenfondsen, onge- vallenverzekeringen kortom, alles was georga- niseerd. Maar nu is de oorlog over ons heen gekomen en alles is gedesorganiseerd, beter gezegd, alles is een chaos geworden. Ongetwijfeld wordt er "van boven af ' weer aan een nieuwe organisatie gewerkt, en binnen afzienbaren tijd is ons "levenspad" weer opnieuw afgebakend. Maar intusschen moeten we zelf organiseeren. De kleinste kleinigheid vraagt organisatievermogen. Voor een paar weken terug was "organiseeren" vrij eenvoudig en een min of meer aangename bezigheid. - Maar nu is er al weer een begin van ordening en vraagt het organiseeren een beetje talent. Ik ben vaak getuige van de moeilijkheden die zich voordoen bij het ordenen van deze verzameling Nederlandsche burgers. |
En als we weer in Holland komen zal er al weer veel "van boven af" georganiseerd zijn. Maar voor de wederopbouw
van een nieuw geordend burger leven in Holland zullen we zelf ook moeten beschikken over wat organisatietalent,
vermengd met initiatief en onderstreept met energie. Als je tijd hebt, denk er eens aan en oefen je een beetje
Straks heb je het noodig !! T.
----------------------------------------------- 's Avonds klopt hij aan de kamer, Tegen zes uur is 't zijn tijd, Er hij wordt bij ons ontvangen Met de grootste hart'lijkheid. Alle acht zijn recht gesprongen, Elk van ons wil d'eerste zijn. Acht paar grage handen grijpen En acht monden roepen "Fijn" Die het eerst is maakt capsones Of hij goud gevonden had, d' Anderen brullen In commissie "Zeg, geef mij het tweede blad" De gelukkige haalt snelstens Het belangrijkst nieuws er uit. d 'And'ren zitten nu te loeren Zooals roovers op hun buit. "Lees niet voor, zelf kan ik lezen" "Zeg, lees voor, wat staat er in" Zoo veschillend is nu 't menschdom, Nooit is 't ieder naar den zin. 's Avonds klopt hij aan de kamer, Ieder rept zich wat hij kan Onze deur vliegt uit de voegen Want daar is.....de krantenman. J.Soetendaal
|
| ------------------------------------------------------------------------------------------------------ 4 - 4 | |
En zoo hebben we dan weer eens een echt ouderwetsche Holland - Belgie wedstrijd gezien. Het was zeer officieel in elkaar gezet door den Heer L.C.van der Linden, onzen sportleider. De wedstrijd was het werkelijk waard. De heer van der Linden sprak tegen de beide elftallen een woord van welkom, waarna de Belgen op den voet gevolgd door de Hollanders, het veld betraden, waar zelfs muziek aanwezig was, die eerst een fragment uit de "Koning voetbal" marsch speelde en daarna de Brabanconne gevolgd door het Wilhelmus. De heer L.C. van der Linden overhandigde toen het Belgische elftal een zeer fraaie krans, en na dit officieele begin volgde de wedstrijd zelve, die een zeer sportief karakter droeg. Er werd gelukkig zeer fair gespeeld Want op dit veld zouden zeker ernstige ongelukken zijn voorgekomen, wan- neer dit niet het geval was geweest. Na een beiderzijdsche verkenning bleek dat de Belgen iets sterker waren, wat zich uitte in een prachtig doelpunt direct onder de lat, onhoudbaar voor Verboom. Doelman Verboom moest hierna nog verschillende malen handelend optreden. 't Ging hem echter uitstekend af en hlj maakte een volkomen veilige indruk, rustig en moedig. Het spel golfde op en neer met de Belgen iets in de meerderheid. Na 25-minuten maakte Visser geheel onverwacht gelijk (1-1). |
Kort daarop nam Holland zelfs de leiding door een goed doelpunt van van Gelder (2-1 ) waarna spoedig de rust intrad. Na pauze moesten de Hollanders tegen de steeds lager staande zon in spelen. Na een klein overwicht volgde weer een doelpunt van van Gelder (3-1). Hierna kwamen de Belgen. echter pas goed op dreef. Masui, de Belgische linksbinnen maakte er spoedig 3--2 van en enkele minuten Iater werd het zelfs gelijk. De Hollanders werden geheel op eigen helft teruggedrongen. Maar doelman Verboom hield stand. De weinige uitvallen der Hollanders waren echter zeer gevaarlijk. Middenvoor de Jong zag zelfs kans in een van die uitvallen een zeer goed doelpunt in de uiterste rechterhoek te maken. Het publiek krijschte en schreeuwde van opwinding. De Belgen werden steeds sterker en bestormden het Hiollandsche doel keer op keer, wat tenslotte beloond werd met een doelpunt, dat de stand weer gelijk maakte (4-4). Eenige minuten later weerklonk het eindsignaal, tot groote tevredenheid van het talrijke Hollandsche publiek. Het spelpeil in deze wedstrljd viel erg mee, gezien de terreinsomstandigheden. Er waren momenten van zeer goed spel. Het plaatsen en combinatiespel was bij de Belgen iets verzorgder dan bij de Hollanders. |
|
Utblinkers bij de Belgen waren de linksbinnen Masui en de spil, en de beide backs waren zeer trapvast.
Bij de Hollanders was doelman Verboom uitstekend, het backstel rustig, middenlinie goed, de voorhoede
wisselde goede bij slechte momenten af, er bleken echter schutters onder te zijn. Rechtsbuiten was zwak. De scheidsrechter leidde rustig en correct. Naar onze mening kreeg Holland iets meer dan ze verdiende. |
Na afloop van de wedstrijd dankte de sportleider de spelers voor het zeer faire spel en
memoreerde, dat met deze wedstrijd weer een zeer oude traditie is voortgezet. De Belgen waren in de
meerderheid en hadden eigenlijk de sigaren verdiend. Daar het nu gelijk spel gebleven was, werden de
sigaren onder de beide elftallen verdeeld. Er werd nog soep aangeboden, waarna de spelers afscheid namen. |
|
De aanvoerder van het Belgische elftal schreef ons na de wedstrijd
als volgt: Hiermede van harte bedankt voor het onthaal dat de Hollandsche sportleiding het Belgische elftal bereid heeft. Hier heeft de Hollandsche gastvrijheid weer eens haar oude traditie hooggehouden en het Hollandsche elftal haar mooi en sportief spel. In naam van de Belgische ploeg nogmaals hartelijke dank aan de leiding en spelers van Holland. w.g. Théo Masui |
|
| De heer L.C. v.d. Linden is voorne- mens om ook in andere takken van sport wedstrijden te organiseren. Zij, die aan turn- of bokssport doen kunnen zich melden bij den sportleider op kamer 102 in het gebouw van de Hollanders. ----------- |
|
|
We hadden eens een paar maal het genoe- gen enige verslagen te lezen over de gezellige avonden welke wij in LuckenwaIde en hier In Wittenberg gevierd hebben. Dit is op zich zelf niets bijzonders, ware het niet, dat mij eenige punten troffen, die direct met mijn beroep te maken hebben. O.a. werd er gesproken over een trompettist, die probeerde muren omver te blazen en eenige dagen later las ik zooiets als een schorre trompet. Over het al of niet mooie ervan wil ik niet spreken, alleen zou ik wel willen verklaren, hoe dergelijke excessen, zooals onnoodig hard blazen (wat in moderne bands heelemaal niet meer geoorloofd is ) en schorre tonen kunnen ontstaan. En hiermee raken we weer direct het beruchte en beroemde thema "jazz" en "hotmuziek". Over jazzmuziek is door meer bevoeg- de personen als ik reeds zooveel geschre- ven, dat ik wel aan mag nemen, hierover thans te kunnen zwijgen en hierop eventueel in een later artikel in te gaan. Ik wil het nu speciaal over "hot"-muziek hebben. Wat is hotmuziek? De verklaring hiervoor kan ik mij gemakkelijk maken met het woord improvisatie. Om dit te verduidelijken zal ik een voorbeeld nemen. De alom bekende song "Divah" bestaat uit 32 maten. De eerste-, de tweede- en de laatste acht maten vormen, met kleine afwijkingen, dezelfde melodie, evenals daarin de accoorden of harmonieen ongeveer dezelfde zijn. Tusschen deze eerste zestien en de laatste acht maten ligt een tusschenspel ook weer van acht maten met andere harmonieen, die echter weer in de eerste accoorden terug vloeien (Dit schema Is bijna op iedere song" of "schlager" van toepassing). Nu gaat een z.g. hot- of swingmusicus op deze accoorden en de melodie fantaseeren en geeft de hierdoor nieuw ontstane melodie een zooveel mogelijk meesleepende |
bouwwijze, b.v. door sterke syncopeering iets tegen de eigenlijke accoorden aanblazen, veel noten spelen. (Hoewel dit laatste helemaal niet noodig is, en het eerder een kunst is met zoo weinig mogelijk noten een goed "hot-chorus" op te bouwen, zoals groote kanonnen zoals Coleman Hawkins en Berry Carter b.v. doen, Enfin er zijn nog meer mogelijkheden, teveel om op te noemen. Nu zijn er echter musici, en het zijn vooral de negermusici, die door hun temperament dusdanig opgezweept, allerlei gekke dingen gaan doen. Ze gaan b.v. dan aan een soort buikgymnaslek doen en nemen allerlei groteske houdingen aan. De normale tonen van hun instrument zijn niet meer voldoende, zij zoeken en vinden andere effecten, waarvan een schorre, in vaktermen uitgedrukt "growling trumpet" er een is. Ook valt dan de beheersing zoover weg, dat ze hun adem niet meer verdelen kunnen en onmogelijk hard gaan toeteren. Dit heeft echter met de eigenlijke improvisatie niets meer te maken en behoort, zeker volgens de moderne begrippen, tot de excessen. Dat dergelijke verschijnselen ook de toehoorders tot abnormale extase kunnen brengen, heb ik zelf vaak meegemaakt. Voor hen is het te hopen, dat ze als zij weer thuis zijn, eens rustig aan de radio gaan zitten en eens luisteren naar Paul Whiteman, Geraldo of andere grooten, die ook jazz en hot brengen, echter op een beschaafde manier, en zonder excessen. Ook daar hoort men af en toe nog een growling trumpet, maar dan op z'n plaats. Daar wordt het beheerscht en heeft het ook geen exalteerende uitwerking, maar dient alleen als muzikaal effect. Dit zal ook de weg moeten zijn, die onze jonge musici en muziek- liefhebbers zullen moeten inslaan, want anders zljn ze met al hun swing..... nog ouderwetsch !! Bob Hueting Kapelmeester |
Afbeeldingen
Een illustratie uit het originele krantje van 4 juni 1945. 5 juni 1945
1eJaargang Nr. 7 Red.: P. T. |
Dinsdag, 5 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 | ||||||||||||
| V Wat valt er al niet te organiseeren! Heel wat meer dan een 900 Hollanders naar huis te brengen; voor de aanwezige vrouwen en kinderen wat boter, melk of gries in te koopen of een paar blaadjes bedrukt papier iedere avond uit te geven. Och, alles wat we uit liefhebberij opnemen, volbrengen we meestal wel (of misschien niet) Maar nu zitten we hier in een kamp (moet daar nu nog op gewezen worden?) waar we er zelf voor moeten zorgen, dat de eerste eischen, die de hygiene aan ons stelt, uitgevoerd worden. We zijn rasechte Neder- landers en hebben de p. in als we gecomman- deerd worden. En wij, als leidende figuren hebben er een hekel aan om te commandeeren. Het is veel eenvoudiger te commandeeren, daar niet van, maar we hebben er geen zin in. We zijn blij, dolblij, dat we van het getiranniseer verlost zijn en hebben héél geen lust er nu zelf mee te beginnen. Maar dat neemt niet weg, dat er verschil- lende werkzaamheden zijn,die verricht moeten worden in het belang van de gezondheid. Prettige, maar meest minder prettige karweitjes. Hier ligt nu een taak voor organisatoren. Bij een goede indeling is er hoogstens voor een ploeg een half uurtje werk. Maar zooiets beteekent niet, dat men dat voor één keertje doet ! Nee, organiseeren wil zeggen we verplichten ons zelf eenvoudig. We stellen onszelf verantwoordelijk voor het verrichten van bepaalde werkzaam- heden en helpen daarmee onze gemeenschap. |
We zijn dan geen
loopjongens of "knechies" van een ander, nee, we helpen dan elkaar het leven
lichter te maken. We leeren onszelf en aderen dan weer wat "orde" beteekent.
We krijgen weer plichtsgevoel, kortom, we leeren weer hoe het hoort in een
geordende maatschappij. Vaag herinner ik me, dat m'n vrouw thuis in Holland
ook het trapportaal schoon maakte terwijl de buren er toch het meeste over
heen liepen. We vervelen ons allen en ieder wil graag wat doen. Doe dan wat ! ! T. -----------------------------------------------------
"Krijg de kanker"..."Krljg de pokken"
"Kijk die koleere vent", Ja, men. hoort hier somtijds klanken Of je op de bierkaai bent. Niet alleen een deeltje mannen, Maar zelfs "dames‘ heb 'k gehoord, Die een taaltje staan te kramen, Dat bij 't laagste plebs behoort. Men schijnt daarbij zelfs te meenen, Dat het groot en kranig staat, Dat men zòò pas mee kan praten, Als men handelt op de straat. Nee... dat is beslist een dwaling, Zòò besmeur je 't vaderiand, Ben je 't ouderlijke voorbeeld En het meest jezelf tot schand' . Even scherp....dit is eens nodig, Man of meisje, 'k heb één wensch: Als je spreekt, let op je woorden, Spreek, maar als....fatsoenlijk mensch. J.Soetendaal
|
|
Ik ben op weg naar het bekende houten huisje aan de overkant tegen de muur. Maar zelfs daar staan de menschen al in de rij ! In afwachting van mijn "beurt" ga ik alvast in het gras liggen en laat mij door de middagzon heerlijk be-ultravioletten. Een klein geruisch doet mij opkijken. Iemand vlijdt zich naast mij neder. Een kennis uit Berlijn. Hij lag de laatste maanden met mij in het zelfde lager. "He lekker zoo, dat zonnen," komt hij. "Ja, Jofel", brom ik. "Je wordt hier moe van het nietsdoen." "Ja, en je bent hier voorloopig nog niet weg." "Nu zijn we hier al twee weken" "Hum ......................." "En hoelang zal het nog duren?" Even verder bij een barak begint een Belg met een hooge hoed op een accordion te spelen. "Die malle is ook weer aan het spelen", smoest mijn kennis. "Oh, die..." "Da's ook een type, hoor" "Ja, wel leuk." Ik zag en hoorde deze muzikant gisteren voor het eerst. Verder ken ik hem ook niet. "Jammer, dat die Engelschen en Amerikanen weg zijn," zegt m'n buurman. Ik vind het ook jammer, maar vraag toch: "Waarom ?" "Nou, om de sigaretten !" "Ja, die mis je hier." "Ik wou tenminste, dat we maar weggingen." "Maar voorloopig zijn we nog niet weg." "En nu zijn we hier al twee weken." "Hum ........." "En hoelang zal het nog duren?" De rij is kleiner geworden. Ik ga er heen om mijn "beurt" niet te missen. "Pit ze". Bob Hueting
Geestelijk Leven. | Soep raadsel Nadat ik mij Zaterdagavond onder het frivole volk begeven had om de voetbalwedstrijd bij te wonen en mij nog eenigszins opgewonden in mijn cel terugtrok, werd mij door het celluikje vocht toegeschoven. Ik raadpleegde de torenklok en constateerde, dat het ongeveer etenstijd was. Ik nam dit vocht tot mij en mediteerde nog wat, toen op hetzelfde luikje weer geklopt werd, dit keer veel schuchterder dan de eerste keer. Ik maakte het luikje open en 't bleek, dat het Lucullus was, de God van 't lekkere eten. Door hem heb ik mij laten voorlichten omtrent soepen en dergelijke. Hij gaf mij de volgende lezing. Er zijn 2 soorten soepen: dikke en dunne. Dikke soepen zijn o.a. erwtensoep, bruineboonen-, maccaroni-, rijstesoep enz. Deze gebruikt men als hoofdmaaltijd. Dunne soepen worden als voorgerecht aangewend. Later in het kannibalentijdperk was er nog koolsoep-, koolrabisoep-, knollensoep, in gunstige gevallen smaakvol gemaakt door kummel en als bindmiddel aardappelen. Ik ben toen aan peinzen geslagen, maar ik kwam er niet uit. Kunt U logisch denken? Denkt U dan even met mij mee. De soep was dun; 't kon dus voorgerecht zijn. Er volgde echter geen vast gerecht na; dus fout. Dikke soep was 't ook niet. 't Zou dus kannibalensoep kunnen zijn, maar ik miste de aardappelen. Wat is het dan voor soep, waarvan de aardappelen voor bindmiddel toch geschild zijn, en niet in de soep te vinden waren. ( Wel zag ik vele pannetjes met aardappelen op vuurtjes koken ). Weet U misschien, wat het voor soep was? Werkelijk niet? Nu, dat was schandaalsoep. Smakelijk eten ! Luther met de bruine pij | Filmhoekje (Nr.: 3) |
De vorige maal schreven wij over de lichtprojectie. Nu willen wij de toonprojectie behandelen. In ons tweede artikel zagen wij in fig. 1 naast de perforatie de toonband. Hierop bevonden zich zwarte dwarstrepen. Deze zijn van geen belang, maar over de blanco gedeelten daartusschen willen wij het hebben. Stelt U zich een klein lampje voor ( b.v. uit de koplamp van een auto. hetgeen er ook werkelijk voor gebruikt kan worden !) wat op 6 volt brandt. Dit lampje werpt zijn licht door een lensje. Deze lichtstraal is ongeveer zoo groot als een behoorlijke speldeknop, en valt door de toonband van de film. In verhouding met het licht, dat de toonband doorlaat is ook het aantal trillingen dat ontstaat op een zeer gevoelige draad, waarop dit licht dan weer valt (de z.g. foto-cel). De door deze foto-cel opgewekte trillingen worden verder geleid naar de versterker en vandaar naar één of meer luidsprekers. A.Frowein ---------------------------------------------------- Ingezonden Vele klachten kregen wij over het eten, maar er zijn hier ook nog anders denkenden. Hier is de Heer Westen aan het woord: Twee en een half jaar geleden werden wij naar dit land gestuurd. Toen kregen wij 375 gr. brood per dag. Thans ongeveer 5oo gr., en dit na 5 jaar oorlog, Ook zijn wij de kool, koolrabi en andere soepen nog niet vergeten. Daarvan werden wij maaglijders. Dan is de soep van heden toch beter. En zal nog beter worden, want er wordt aan gewerkt! Bovendien is het vleeschrantsoen hier heel wat hooger. Wij zouden de volgende vraag aan de kankeraars willen stellen: "Zijn jullie de laatste maanden in Berlijn vergeten? Toen kreeg men 1700 gr. brood per week plus wat vleesch en vet, wat men nog moest ruilen om rond te komen. Weten jullie, dat er toen ook velen waren, die één à twee dagen totaal zonder eten waren ?" J.Westen
"Wij blijven steken" |
Het was de Russische commandant, die met een korte rede de cabaretrevue "Wij blijven steken" inleidde. Hij sprak zijn bewondering uit voor het organisatievermogen van de Hollanders en bracht tot uiting, dat het de Rode Armee is geweest, die Europa heeft bevrijd van de Duitsche tirannie. In samenwerking met Amerika en Engeland zal er een beter Europa opgebouwd worden. De rede, die tegelijkertijd in het Hollandsch en Fransch werd vertaald oogstte daverende bijval. M'n eerste gedachte was Meyerink blijft werkelijk steken! Het was reeds over negenen, toen hij nog met z'n boordje in z'n hand 'door de zaal liep. De titel had hij nog kunnen aanvullen met "Er klopt iets niet". Te weinig tijd was er geweest voor de voor- bereiding en dit deed veel afbreuk aan het geheel. Verschillende nummers van de "oude rotten" hadden een daverend succes. Als eerste noem ik, dan de vioolsolo van Mevr. Makkinga. Het was jammer, dat de vleugel vòòr het tooneel stond in plaats van er op, waardoor het vioolspel niet geheel tot z'n recht kwam. Ook het succes van den Heer Swart was verdiend en de Heer Bartelsman maakt ook een goede beurt met een paar dichtwerken van den Heer Soetendaal, De twee mondharmonica-virtuozen leverden ook heel goed werk en ontvingen een enthousiast applaus. Van de komische nummers noem ik allereerst "Het Standbeeld", dat de zaal deed brullen van het lachen. Ook van onze Russische gasten hadden ze een daverend applaus in ontvangst te nemen. Het waren de vier vagebonden en Waps, die er heel makkelijk in slaagden het publiek in een soort bruiloftsstemming te brengen. Een aanmoediging om in te haken, was geheel overbodig; de heele zaal deinde mee. Plaatsgebrek belet me alle nummers te bespreken, maar dit zij gezegd: ieder heeft z'n best gedaan en het publiek was tevre- den. Zoodat het doel bereikt is. T.
|
|
Nederland Het zal ongeveer een jaar duren voor de spoorwegen en het onder water geloopen land weer hersteld zullen zijn. Engeland en Amerika zullen alles doen om zoolang te voedseltoestand te verbeteren. Walter Rauter, de leider van de Gestapo in Holland is door een geallieerde legerafdeeling gevangen genomen. Twaalf maanden zullen Amerikaansche soldaten nog in Frankrijk, Belgie en Nederland blijven om te helpen bij de voedselvoorziening in deze landen. Zoolang zal het ongeveer duren voor de transportgelegenheid over spoor en binnenwater weer voldoende hersteld zullen zijn. 100.000 Hollandsche arbeiders uit Oost-Duitschland en 60.000 uit West-DuItschland wachten nog op transport. In Zandvoort is een massagraf gevonden, waarin zich 350 lijken bevonden, die in de laatste maanden van de bezetting vermoord zijn. In Nederland is een leger opgeroepen van 500.000 man. Hiervan zullen er 150.000 ingezet worden in den strijd tegen Japan, 50.000 man voor de vloot, 100.000 voor dienst in Nederland en 200.000 man voor de bezetting in Duitschland. Vrijwilligers melden zich dagelijks bij duizenden aan. Twee vaste bruggen zijn er geslagen over de IJsel. Dit Jaar wordt 3/4 van de normale oogst in het Westland verwacht. P. van Kempen en G. v.d. Meulen zijn gearresteerd, verdacht van samenwerking met de Duitschers. De bekende teekenaar Joh. Spier is in Theresienstadt aangekomen. In Amsterdam zijn 3000 arbeiders in staking gegaan en wel om 3 punten. Zij eischen: 1. Doorvoering van het Kon. Besluit van Mei 1940, betreffende een loonsver- hooging van 25 %. 2. 0ntslag van de Ambtenaren van Maatschappelijk Hulpbetoon. 3. Zij willen niet werken onder de bepa- lingen van de Ned. Heide Mij.
Naar wij vernemen worden de teruggekeerde Nederlandsche
arbeiders in kampen te Enschede en Eindhoven onder- |
gebracht. Van hieruit volgt doorzending naar Amersfoort in groepen van 3000 personen. Vanuit Amersfoort, waar men 1 dag moet blijven, wordt men verder gedirigeerd per trein naar Amsterdam, Rotterdam, den Haag enz. Het kamp in 's-Hertogenbosch stuurt groepen van 2500 man per schip naar Rotterdam en verder. ---------------------------------------------------- Turners, Atlethiekers en Boksers! Meldt U morgen (Dinsdagmorgen) tusschen 10 en 11 uur op kamer 102 bij den Heer L.C.v.d.Linden. ---------------------------------------------------- Geschreven, geroddeld, te kwaad of te goed Eén werd bij dit alles echter vergeten, Eén, die toch heusch ook zijn best voor ons doet. Eén, die ook voor ons werkt, alle dagen Dien onze mond is, onze taal. Wie die man is, hoef ik niet te zeggen, Heusch hoor, we kennen hem allemaal Hoe zou het zonder hem in deze kampen Anders met ons allen toch zijn gegaan Hij alleen was het, die voor ons allen Altijd zijn mond weer heeft opengedaan Want parlez-vous en I love you Is iets wat ik al jaren zong, Maar met ponemai en met rabotti Breken we allemaal onze tong Ik dank met deez' woorden uit naam van ons allen Onzen tolk, onzen Freek, ik weet niet hoe hij verder heet. Hij redde ons uit veel malle gevallen Hij was het, die 't woord voor ons allen steeds deed. Freek, als wij straks weer thuis zijn geko- men, Thuis in ons landje van rood, wit en blauw Dan danken wij dit, naast vele and'ren Wel voor een heel groot gedeelte aan jou. F. Bartelsman
| |||
Definitielijst
- Armee
- Bestond uit meestal tussen de drie en zes Korps en andere ondergeschikte of onafhankelijke eenheden. Een Armee was ondergeschikt aan een Heeresgruppe of Armeegruppe en had in theorie 60.000 - 100.000 man.
- Theresienstadt
- Stad in Tsjechië, hier hadden de nazi's een modelconcentratiekamp ingericht.
6 juni 1945
1eJaargang Nr. 8 Red.: P. T. |
Woensdag, 6 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
Ik troon achter mijn bureau en peins. Ik kan toch niet mijn zeer gewaardeerde lezerskring alle dagen een pil laten slikken door middel van een artikeltje, dat onder de naam "organiseeren" op deze plaats prijkt en er op wijst dat het moreel af en toe wat opgeheschen moet worden. Ik kan niet blijven vitten. Men zou al gauw zeggen: Nu weet ik waar Jan de Kankeraar is. Op kamer 62 zit ie. Het is moeilijk het in de krant iedereen naar de zin te maken. Dat zie ik aan de stapels "ingezondan stukken", die ik iedere dag ontvang. Maar dat is niet zoo erg. Hoe meer lezers er schrijven, hoe liever ik het heb. Ik lees graag de opinie van "Het Publiek". Maar na zit ik hier en peins. Zoo lang- zaamaan komt de zon op en weerkaatst hinderlijk in het nikkel van m'n schrijfmachine. De zon is er ook weer, denk ik. Het wordt vandaag mooi weer. Gisteren was de zon er niet, peins ik verder en meteen valt het me in wat voor onzin ik denk. Als de zon er immers niet was, zou het toch nacht zijn! De zon is er altijd, al zien we hem niet altijd. Zonder zon is geen leven mogelijk. Maar in ieder geval, het is de gewoonte dat we zeggen, de zon komt op, gaat onder, is er of is er niet. Maar de zon is er, ook al zien we hem dan ook niet al tijd.De zon komt op, een nieuwe dag begint. Onverbiddelijk, onafwendbaar. En ik peins verder. Verreweg het grootste gedeelte van ons slaapt nog; is nog niet bereid de nieuwe dag te ontvangen, die onafwendbaar komt. Zoo is het ook met de nieuwe tijd, die nu weer doorbreekt. |
De nieuwe
tijd staat nog in het begin, de zon is nog niet doorgebroken.Slechts
enkelen zijn er al wakker om de nieuwe tijd te ontvangen.De meesten
slapen nog en droomen nog van de dag van gisteren. Vooruit !! Wordt
wakker !! De nieuwe tijd begint!! Schudt de nachtmerrie, die achter
ons ligt van je af; ontwaak en bereid je voor op de nieuwe tijd!
Ook die komt! Onafwendbaar! T. ----------------------------------------------
Straks staan we in ons eigen landje Voor d'aanvang van een nieuwe tijd En - wees daarvan maar vast verzekerd - Voor heel veel zorg en zwarigheid. Een nieuw begin. Wordt het een lente Met groei en bloei en zonneschijn? Het kàn, als ied're Nederlander Zijn - plaats - hoe klein ook - waard wil zijn. Als wij ons nu, in leege uren, Dus tijdig, concentreeren gaan. Om daardoor kloek en frisch en wakker Straks klaar voor onze taak te staan, Eendracht - macht, een gouden waarheid, Naast de eerlijkheid, de trouw, Eerste plicht aan de gemeenschap, Eisch voor onze nieuwe bouw. Met ineengeslagen handen, Vast verbonden door één band, Eén in 't willen één te blijven Vol - vooruit voor 't Vaderland. J.Soetendal
|
|
Geestelijk Leven. Hedenmiddag trof ik een troepje menschen van allerlei slag aan. Het waren o.a.: een naaktlooper; Lord Lister in de rouw; een kannibaal met hakenkruis op borst en rug; iemand, die direct van de latrine was gekomen, want z'n bretels waren nog los; een vrouw met "bokshandschoenen; een dame, die bloemen strooide en 't voetbalveld op huppelde; een gentleman, waarschijnlijk een Engelsche minister, want bij had een hooge hoed op, gekleede jas aan en een wandel- stok. (Hem werd een stoel aangeboden.); twee lieden, waarschijnlijk Hollanders op weg naar huis met rugzak en koffers bij zich; een dame, die kennelijk in positie was en even later verlost werd van een voetbal. Ik vond dit zoo'n eigenaardige groep, dat ik mij ter redactie spoedde om inlichtingen. De hoofdredacteur, vriendelijk als altijd, legde z'n pijpje even neer (die vrijer rookt nog steeds). Hij deed mij een zeer verward verhaal, waar ik eerst niets van begreep, maar in mijn boetecel teruggekomen, ging mij een lichtje op. Hij had verteld, dat het bewoners waren van dit sana- torium, die eenigen tijd onder de leiding van ondergeteekende gestaan hebben en dus ook geesteIijk ontwricht waren. (Of althans op weg) die een voetbalwedstrijd gingen spelen tegen het Keukenpersoneel. Ik denk echter, dat het keukenpersoneel, de uitwerking eens wilde zien van de soep, die zij Zaterdagavond voor de patienten gebrouwd had. Van de wedstrijd zelf heb ik niet veel kunnen zien, want het stoof dermate, dat het voetbalveld vanuit mijn cel niet te zien was. Van bevoegde zijde deelt men ons mede, dat deze excentrieke groep de wagenleiders waren. Luther met de bruine pij |
Eigenlijk ben je maar een klein onoogelijk ding. Je hoeken zijn omgevouwen, je imitatie-lederen kaft is gescheurd, de papieren ondergrond kiekt er door, het linnen is van je rug afgesleten, zoodat ik vrees, dat je spoedig uit elkaar zult vallen. Je bladzijden zijn groezelig en vol kris-krasse aanteekeningen. Je bent mishan- deld, doordat ik je aldoor in m'n broekzak stopte, naast een harde, gedeukte tabaksdoos. Je was ook eigenlijk heelemaal niet als dagboek bedoeld. Alleen maar voor eenige adressen had ik je bij me. Een geheugen- helper, dat was je oorspronkelijke taak. Totdat het daar bij Berlijn ging dreunen en knetteren. Toen ik in de schuilkelder zat, het gieren en fluiten der projectielen hoorde, en later, in de barak, waar ik in de ééne kamer zat te eten en soldaten uit het raam van de andere stonden te vuren, toen werd je gepromoveerd tot dagboek. Toen begon ik mijn indrukken aan jou toe te vertrouwen. Tot hier toe ben je me nu al trouw gebleven. Gedurende de voetreis ben je mijn kameraad geweest. In de kampen heb ik je menige wensch doen opnemen. Als mijn intiemste vriend. Mijn klachten heb je aan- gehoord. Als een vader. En in mijn verlangens heb je gedeeld. Als een lieve vrouw. En straks, als ik weer thuis zal zijn, dan zal ik trots op je zijn en je goed verzorgen. Als een klein kind, want dat heb je verdiend, mijn klein, onoogelijk, gebeukt en gehavend dagboek. Bob Hueting
----------------------------------------------------- Meer en meer worden we het wachten moe. Er wordt van verschillende kanten tenminste om wat afleiding gevraagd en aangeboden. Bezitters van mondharmonika's kunnen zich melden bij den Heer Meyerink op kamer 74, die een clubje wil samenstellen. Liefhebbers van klaverjassen kunnen zich melden bij den Heer A.W. Bommels op Kamer 102 van 10-12 uur. Liefhebbers van alle takken van sport kunnen zich nog steeds melden bij den sportleider, den Heer L.C. van der Linden op Kamer 102. |
|
Natuurlijk moest de Heer Meyerink weer het bewijs leveren dat hij was blijven steken, want met de opening van den avond was alles nog niet klaar. Denk er om Meyerink, ook in een revue geldt het spreekwoord "een goed begin is het halve werk". Maar het was duidelijk merkbaar dat de artiesten de "vuurdoop" al hadden gehad. Dan was er op de dag nog stevig gerepeteerd, zoodat alles veel vlotter ging. De "Sterren" van het program heb ik gisteren al besproken, zoodat ik daar niet meer op terugkom wegens plaatsgebrek. Het clubje mondharmonikaspelers kan goed werk leveren, maar...... oefenen jongens. Er is een goede leermeester hier ! Het zangkoortje was ook beter, rustiger dan Zondagavond. Ook daar kan door oefening veel meer worden bereikt. Voor één dIng, beheersching en volkomen concentratie ! En dan hadden wij den Heer Soetendaal in hoogst eigen persoon op de planken ! De Heer Soetendaal is heelemaal geen artist, maar hij is de vertolker van z'n eigen werk. Op zijn eigen bescheiden wijze brengt hij niet zichzelf,maar zijn werk rustig doch klaar en duidelijk naar voren. Beslist en openlijk zonder veel omhaal brengt hij z'n gedachte tot uiting. Hij dwingt het publiek geen goedkoop applausje, maar diep respect af voor zijn werk. Na de officieele sluiting leverde de Heer Swart nog het bewijs dat we heel goed in staat zijn om onze vaderlandsche liederen op een behoorlijke wijze in massazang naar voren te brengen. Wanneer begint U, Mijnheer Swart? We vervelen ons allemaal en zooiets bevorderd de kameraadschap ! T.
|
Naar oude kaden, waar ik dikwijls kwam als knaap van school of huiswerk wegge- bleven, omdat de haven mij de rust ontnam. 0, aan dit stadsgewoel mij overgeven en gaan de straten, die 'k eens slentrend nam, met dankbaar bruisend bloed. Hoe goed is't leven dat voortspoedt, vrij, wat ook ons overkwam. Wat is die gloed, die drijfveer in ons leven, die elk moment wil laaien tot een vlam, is het een vonk die smeulend is gebleven van 't bloedrood beeld van brandend Rotterdam? De wil Hier sterven of eenmaal beleven de glorie van herrezen Rotterdam. F.M.
------------------------------------------------ Na de oproep voor een bijdrage in de kosten van het sanitäterwerk is een bedrag van RM 5388,52 binnen gekomen. Hiermede is weer een bewijs geleverd van het Hollandsche solida- riteitsgevoel De in de laatste jaren zoo misbruikte spreuk "één voor allen, allen voor één" heeft nu weer bewezen onder de ware Hollanders geen ijdele klank te hebben. Bewijzen te over zijn er dat een enkeling van ons het belang van ons allen behartigt en hiermede is weer bewezen, dat wij allen ook de enkeling helpen willen. Zoo af en toe kunnen we toch nog trots op ons zelf zijn. |
|
In Amsterdam worden er van de 80,000 aansluitingen bij de Radio Centrales 19.000 weer bediend. Vanaf 1 September a.s. beginnen de lagere scholen in Amsterdam weer met het onderwijs. De Duitsche taal is als leervak uitgevallen. Volgens mededeelingen van den Minister van Financien, Dr.Huismans bedroeg per einde 1944 de staatsschuld op 12,5 milliard gulden. Tot herstel van de door de oorlog aangerichte verwoestingen is reeds 1 milliard gulden, geleend. De Nederlandsche Bank heeft op Duitschland een vordering van 4,5 milliard gulden. De Duitschgezinde Directie van voornoemde bank is voorloopig in hech- tenis genomen. De uitgaven, die Engeland en Amerika gedaan hebben om ons land te bevrijden en de kosten der bezetting tot nu toe bedragen 550 millioen gulden. In Ruinerwold, bij Meppel, een dorp met 3000 inwoners werden voor het Roode Kruis 46000 gulden ingezameld. De herstellingswerkzaamheden aan de hoogspanningskabel van Geertruidenberg naar Rotterdam zullen door Duitsche krijgsge- vangenen verricht worden. Het spoorwegverkeer tusschen Noord- en Zuid-Nederland zal zoo spoedig mogelijk hersteld worden. Allereerst de bruggen bij Arnhem en Zaltbommel. De herstelwerkzaam- heden zullen ongeveer 3 à 4 maanden in beslag nemen. De door de Duitschers achtergelaten fietsen werden verdeeld onder doktoren, verpleegsters enz. Kaarsendistributie zal ook voor doktoren, apothekers e.d. volgen. De tabakpositie is voorloopig en in de naaste toekomst nog slecht. Volkstuinders wordt de eigen aanplant aanbevolen. De fabrieken ruilen de tabak tegen sigaren, sigaretten of pijptabak. Het postverkeer voor brieven en briefkaarten is in 't geheele land hersteld. |
Verre Oosten Van Japansche zijde wordt meegedeeld dat Amerikaansche troepen op 't Engelsche deel van Borneo geland zijn en wel bij de hoofdstad Sandakan. Ruim 500 vliegende vestingen deden een aanval op Kobe en wierpen 3000 brandbom- men af. Op Okinawa is de eindstrijd in volle gang en vinden Amerikaansche landingen met amphibische vaartuigen plaats. Europa. Gen. Eisenhower maakte bekend: 1/3 deel van de 4,5 millioen buitenlandsche arbeiders in West-Duitschland zijn in hun vaderland teruggekeerd. Tegen het einde van de zomer zal de rest gerepatrieerd zijn. -------------------------------------------------- Naar wij zooeven vernemen, zal er morgen, 6 Juni om 19 uur een voetbalwedstrijd Holland - Frankrijk plaatsvinden. De opstelling van 't Fransche elftal is dezelfde als die tegen de Belgen, n.l.: doel: Var: Achter v.r.n.l. Audrain, en Cibot; midden: Cassini, Pierre en Marcagit; voor; Poncet, Marquez, Lombard, Milhe en Canard. De opstelling van de Hollanders is als volgt: Doel: Verboom; Achter: Taljeur en Hardeveld; midden: Bolster, Vucks en Visser; Voor: Esinga en de Wolf Verhoogt, de Jong, van Gelder. Voor Holland zal het een zeer zware wedstrijd worden. Echter zijn verrassingen niet uitgesloten. Wij twijfelen er niet aan, dat de sportleider, de Heer L.C. v.d. Linden zijn mannen wel het een en ander zal vertellen, en er voor zorg zal dragen, dat de jongens het beste er van zullen maken ! B.H.
--------------------------------------------------- Drie man van wagen 31 houden geregeld in de kelder van dit gebouw de eenige waschge- legenheid, die we hebben, schoon. Dit is voor velen schijnbaar een reden, daar allerlei rommel te laten liggen. Kan dit niet anders ? |
Definitielijst
- hakenkruis
- Een door Adolf Hitler ingevoerd symbool voor het nationaal-socialisme. Van oorsprong is het een oud symbool voor vuur en zon.
7 juni 1945
1eJaargang Nr. 9 Red.: P. T. |
Donderdag, 7 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
Nu ik heb het gezien. Organisatie voor, organisatie achter, overal organisatie. Zoo langzamerhand komen we waar we wezen moeten. We kunnen toch niets aan het feit veranderen dat we voorloopig hier moeten blijven. Al ruim twee en een halve week zitten of liggen we te wachten op auto's die .......... morgen komen. Maar we hebben het nu ondervonden, er is wel niemand meer in het kamp, dle gelooft, dat we ............ morgen weg gaan. Men merkt het aan alles. Voetbalwedstrijden worden reeds dagen te voren besproken. Plannen voor een nieuwe revue zijn er ook alweer, schaaktoernooi wordt samengesteld, een klaverjasclub wordt er opgericht, kortom iedereen richt zich in en de afwachtende houding van "We gaan morgen weg: heeft plaats gemaakt voor een actievere houding en ieder probeert de tijd zoo aange- naam mogelijk door te brengen. "Roei met de riemen die je hebt." Maar nog veel eer kan er op dat gebied gedaan worden. Nog veel meer kan men doen om zichzelf en anderen het leven wat te veraangenamen. Zoolang we in dit schuitje zitten moeten we meevaren. Dit oude spreek- woord blijkt nu wel heel erg bewaarheid. Onze eenige, maar groote troost is, dat we weten. dat ook voor ons de tijd komt, dat we eindelijk naar Holland gaan. |
Nog eens, laten we er voor zorgen.dat we weer
terug overkomen als menschen, die niet verleerd zijn hoe of het in een
burgerlijke maatschappij toegaat. We hebben toch ook nog andere ervaringen dan slechte en als we alleen slechte ervaringen hebben, 'laten we dan toonen dat, we geleerd hebben hoe of het niet moet. T. ooooooooooooooooooooooooooooooo 'k Heb een badpak, ik heb boeken, 'k Heb schoenen, 'k heb een pak, Ik Heb suikerzoet, een nachthemd, Ik wil ruilen voor tabak. 't Aanplakbord, aan iedre ingang komt bijwijlen plaats te kort, Net als met een thermometer Wijst dat ding waaraan het schort. Menig drooggerookte rooker Roert en rommelt in zijn boel Of nog niet een laatste restje Goed is voor 't begeerde doel. Of hij met z'n laatste hemdje Niet nog een sigaartje snapt, Of er nog niet iemand op zijn Eén na laatste broekje hapt. 't Aanplakbord vertolkt veel zorgen Maar 't is ook of ge daar leest "Hier leeft prachtige traditie" Hier leeft Hollands Handelsgeest. J.Soetendal
|
|
Geestelijk Leven Toen ik hedenmorgen op de redactie kwam om wat copy in te leveren voor de nieuwe krant, heb ik een praatje gemaakt met den hoofd- redacteur. (zijn naam kan ik nog steeds niet onthouden. Draaisma, Praatsma of zoo iets.) Toen ik weer op de gang kwam, ontmoette ik mijn eigen vrouw (hoe is ’t mogelijk, zou je zeggen) die liep te sjouwen met een emmer water. Ze was de heele morgen al onderweg, zoodat ik blij was, dat ik haar weer eens zag. "Wat ga jij doen met die emmer water?" vroeg ik. "Voor de W.C." vertelde ze mij. Ik keek haar eenigszins stompzinnig aan. (Iets, wat bij mij wel vaker voorkomt, als ik iets niet begrijp.) Ze troonde me mee naar de W.C.deur en ja hoor, daar las ik dat wanneer je van de "doos" gebruik wil maken, je een emmer water moet mee- nemen en ergens een sleutel moet halen. Toen begreep ik ineens, waar zij de heele morgen geweest was. Ze "moest", ging dus naar de W.C., las daar dat briefje, ging op zoek naar een emmer, vond die op de derde verdieping, ging toen naar de kelder om water te halen, moest vervolgens naar kamer zooveel op de eerste verdieping om de sleutel te halen, hiermee plus emmer water naar de W.C., ten slotte "U weet wel" doen, dan de sleutel terug brengen enz. De emmer heeft zij maar bij zich gehouden, want ze dacht; tegen de tijd dat ik met al deze sjouwerij klaar ben, "moet" ik wel weer. Zou ’t geen aanbeveling verdienen om een groote ton met water in de W.C. te plaatsen met een klein bakje aan een lange ketting? Die lange ketting vanwege het organiseeren ! Luther Met de bruine pij
N.B. De heeren, die erge haast hebben, deel ik nog mede, dat "onze" verplaatst is
en wel 14,72 meter in NNO richting. Dit hoort ten slotte ook bij de geestelijke voorlichting.
|
Wij kennen het allen. Dat knagende, schrijnende en nijpende gevoel ergens in je binnenste. Verlangen naar huis, naar vrouw en kind, naar vrienden en vriendinnen. Soms dreigt het je te zwaar te worden. Het schijnt je te willen neerhameren. Dan lig je met gebalde vuisten in je bed. Dan verbijt je je heimwee. En toch weet je, dat je op weg bent naar huis, naar haar, hem of hen. Je denkt aan het moment, toen je daar aan die rivier stond, die je ons scheidde van het tweede gedeelte van het transport. Je was zo intens teleurgesteld, toen we de pontonbrug weer achter moesten laten. Aan de verkeerde kant. Toen de weg naar hier. En iedere dag het gerucht: "Morgen gaan we weg!" Als verdoo- vingsmiddel. Want tòch blijven we steken. We worden prikkelbaar. We gaan vitten. We vallen over iedere kleinigheid. En in ons leeft maar één wensch: "Naar huis"! Die wensch is ons houvast. Andere dingen zijn voor ons van geen belang. Maar we moeten ons niet klein laten krijgen. We moeten er tegen in. Dwars tegen de stroom van zwakmakende gevoelens. Sterk moeten we blijven. Als een rots. En als menschen, die weten wat ze willen, komen we dan in ons landje aan. Als mannen en vrouwen die getoond hebben, dat ze ook in de ongunstigste omstandigheden zich zelf wisten te blijven. En deze kan men maar al te goed gebruiken. Bovendien, vergeet dit nooit: Eens gaan we toch naar huis! Misschien morgen!! Bob Hueting
-------------------------------------------------- Kunt u nog zingen, zingt dan mee! Donderdagavond 7 juni a.s. zal onder leiding van den Heer Swart ’s avonds om 7 uur op het voetbalveld een massa-zang gehouden worden met pianobegeleiding van W. de Bruin. Komt allen!! |
10 juni 1945
1eJaargang Nr. 12 Red.: P. T. |
10 juni 1945 Adm.: M. L. Kamer 62 |
|
Het is haast een hoon geworden.
Hoe lang zijn we nu al niet onderweg ? Hoe lang zijn
we al hier ? Op honderd en een wijze hebben we uiting gegeven aan ons ongeduld. Hoonend, smalend, woedend, sarcastisch, vertwijfeld, enfin op allerlei manieren. En toch weten we, dat onze tijd ook komt dat we eenmaal aan de andere kant van de Elbe zullen komen. Wij komen er en zullen eenmaal weer in de familiekring terugkeeren. Onze familie wacht en |
in mijn verbeelding zie ik m'n vrouw of m'n moeder iedere dag
weer den postbode opwachten of er nog geen bericht van
mij bij is. Maar, dat is onze troost, zij wachten niet tevergeefsch ! Wij komen thuis ! Maar velen wachten tevergeefsch ! En velen zijn niet eens ter aarde besteld en liggen tusschen het puin. We zijn toch nog bevoorrecht !! Hun mannen en zonen hebben hun leven gelaten. T. |
|
Wij willen nooit vergeten hem te eeren, Wiens jonge bloei men in de boeien brak, Die men onmenschelijk ging koeieneeren, Alleen omdat in hem een hart, een kerel stak; Die niet als slaaf zijn gave wilde geven En die men laf in 't arbeidslager sloot, Waar hij geknoeid werd in zijn krachtvol leven En onder knoet en knechting werd gedood. Wij willen veel aan meen'ge makker denken, die in de vreemde viel door bommen of door brand, Die stierf, waar niemand was om troost te schenken, Die wij begroeven ver van 't wachtend Vaderland. We zijn bij hen in onze herinneringen, Die ziek van heimwee naast ons moesten staan, Die met nog and're zieken sleepend sterven gingen En op wiens laatste gang we stil zijn meegegaan. Wij gingen huiswaarts maar de dooden bleven; Alleen een simpel kruis wees nog het verre graf. Toen was 't als stond daarop in groot formaat geschreven: "Vergeet me niet, die hier mijn leven gaf." J.Soetendal
|
|
|
Geestelijk leven en gedichten in "Op weg naar huis" de nadruk is gelegd op de goede eigenschappen, waarover wij Nederlanders zouden beschikken. Een ervan was de hooggeroemde zin- delijkheid. Nu is er van onze zindelijkheid in Kanni- balen-land wel iets verloren gegaan, ja 't was zelfs zoo, dat wanneer je in een andere woongelegenheid overgeplaatst werd je eerste vraag was: "Hoe zit dat eigenlijk. Er zijn hier toch zeker wel wandluizen of vlooien, want zonder deze huisvrienden zou je 't leven hier wat vreemd gevonden hebben. Je ondergoed (voor zoover aanwezig) heeft langzamerhand de egaal grijze kleur gekregen zoals trouwens bijna alles in dit land grijs was of gemaakt werd. De Kannibalen liepen in grijze, bruin-grijze of groen-grijze uniformen, de huizen waren grijs, de zeep waarmee je je probeerde te wasschen was grijs, je dekens waren grijs, de maatregelen die de kannibalen-hoofdlieden namen waren grijs, dat onze haren er grijs van werden en ook de wandluizen waren enigszins grijs. Dit stuitte ons allen tegen de borst. Onze zindelijkheid heeft een aardige klap gekregen en we dienen onze begrijpen hierover nu we toch van 't juk der slavernij verlost zijn weer in die banen te leiden, zooals we die vroeger hadden. Want wat denkt U ervan, wanneer 't eene waschlokaal gesloten is vanwege verstopping (van sla- en ander afval) en 't andere de maden over de grond kruipen, die afkomstig zijn van een pakje bedorven vleesch dat achter een kast neergegooid is. (N.B. waschlokalen die door ons allen gebruikt moeten worden en 't toppunt van zindelijkheid behooren te zijn). Ik vind dat grijs. Het kan natuurlijk ook zijn dat ik mij vergis en dat onze zindelijkheid opeens zo groot geworworden is, dat we te zindelijk zijn om iets zindelijk te houden of te maken. |
Begrippen over zindelijkheid kunnen uiteen loopen, maar lieden die zooiets veroordeelen, noem ik dan toch maar viezerikken. Luther met de bruine pij.
Gisterenavond was ik tot mijn spijt
niet meer in de gelegenheid de diverse medewerkers aan
onzen bonten avonds 'Wij blijven steken !" te bedanken. Ik zou daarom gaarne langs dezen weg mijn erkentelijkheid uit willen spreken aan allen, die er toe hebben bijgedragen, dezen avond tot een succes te maken; meer in het bijzonder aan den Hr. Meyerink en de Minstreels. Ook wil ik niet nalaten de heeren deco- rateurs te prijzen voor de wijze, waarop zij met bescheiden middelen er nog in geslaagd zijn een smaakvolle toneelaankleeding te maken. Ik hoop dan ook, dat de artisten en verdere medewerkers in de toekomst ook actief zullen blijven en ons verblijf in de kampen zoo aangenaam mogelijk zullen helpen maken. J.M. Wusten.
Aan onze oproep tot het bijwonen van een
eerste contactavond voor Protestanten hebben reeds velen gehoor
gegeven. En daarom verwachten wij dan ook voor onze volgende
avonden een nog grotere opkomst. Wij willen regelmatig Dinsdags en Vrijdags bij elkaar komen. De eerstvolgende studiekring vindt plaats a.s. Vrijdag, 8 Juni om 5 uur. Deze bijeenkomsten worden alle in kamer 14 gehouden. Bovendien houden wij elke avond om 10 uur een korte dagsluiting, waar een ieder van harte welkom is. B. & S.
|
De met spanning verwachte voetbal- wedstrijd Frankrijk – Holland behoort weer tot het verleden. Deze had de allures van een echte interland-match. Na de ontvangst op het redactiebureau, waar de spelers werden toegesproken door den Heer L. C. v.d. Linden, werd om 7.08 uur afgetrapt. Tegelijkertijd barste een hevige stortbui los, die publiek, spelers en scheids- rechter van het veld joeg. Om 7.10 uur trappen de Franschen opnieuw af en hun eerste aanval strandt op doelver- dediger Verboom. De Franschen zijn sterker maar het spel wordt te kort gehouden. Het valt op hoe slecht het plaatsen der Hollanders is. Nadat Verboom nog een paar maal handelend op moest treden, gaat het spel eenige tijd gelijk op. Om 7.25 uur komt het eerste Fransche doelpunt na eenig heen en weer koppen. De Hollandsche achterspelers zijn in deze periode wat onzeker, waardoor de Franschen eenige prachtkansen krijgen die dank zij Verboom geen doelpunten worden. Toch komt om 7.32 uur het tweede Fransche doelpunt tot stand door een zeer scherp diagonaal schot van den rechtsbuiten. Niet ontmoedigd trekken de Hollanders ten aanval. De Holl, spil is zeer goed op dreef en redt eenige malen keurig. Ook de verdediging schijnt het Fran- sche spel door te hebben en na een goeden aanval maakt linksbinnen Visser er met een prachtig schot onder de lat 2 – 1 van. Twee minuten later maakt de linksbuiten van Gelder zelfs de gelijkmaker, dit na een mooie soloren. Kort daarop is het rust. Na de pauze zijn de Franschen overwegend sterker, maar hun spel is te kort. Bovendien verricht onze doelman uitstekend werk. Bij een goeden aanval produceeren de Franschen inmiddels hun derde doelpunt ( 3 – 2). |
Hierna werd nog een Fransch doelpunt wegens buitenspel geannulleerd,
maar een paar minuten later komt het toch (4 – 2). Met een Hollandsch overwicht komt dan het einde. Het is een aardige wedstrijd geworden, waarin de Franschen verdiend gewonnen hebben. Hun spel was echter vaak te kort, waardoor vele kansen gemist weren. Het is een prettig spel om te zien, maar onproductief. Bij het Hollandsche team was doelman Verboom weer de beste man. Ook de spil kan op een goeden wedstrijd terugzien. De beiden backs waren, na een zwakkere eerste helft, goed te noemen. De kanthalfs vielen niet op. Linksbuiten, linksbinnen en rechtsbuiten speelden goed, de rechtsbinnen iets minder. De middenvoor bracht er echter niets van terecht, verdeelde het spel slecht, en was waarschijnlijk nog moe van het zonne- baden. De scheidsrechter Kap. Lartigue leidde uitstekend. Sportleider L.C. v.d. Linden schrijft ons: Tot mijn spijt heb ik gisteren moeten beleven, dat een deel der Hollandsche supporters zich op een zeer onbeschofte manier misdragen hebben. Indien dergelijke menschen niet weten, hoe men zich bij een sportgebeuren te gedragen heeft, laten ze zich dan bij mij melden. Ik zal het dan wel vertellen, hoe of het een Hollander betaamt. Bridge-Liefhebbers kunnen zich paarsgewijze, voorzien van een spelkaarten per persoon, hedenavond melden tusschen 10 en 11 uur op kamer 95 bij H. J. Lunshof. De drive wordt morgen op nader bekend te maken plaats en tijd gehouden. Gespeeld wordt volgens Scheveningsch systeem. |
|
Nederland De voedselpositie in 't Westen is in 't algemeen gunstig te noemen.Alles wordt voorloopig gedistribueerd. In Amsterdam krijgt o.a. ieder per week: één brood, 900 gram goede biscuit, 2 kg aardappelen, 1/2 kg rijstebloem, 1/2 pond boter of 2 ons vet, 1 ons kaas, 56 gram chocolade en 1 pakje cigaretten. Verder verstrekt het Roode Kruis visch en havermout en vieesch in blik. A.s. moeders, ouden van dagen e.a. krijgen extra-rantsoenen. Bovendien kan men in de Centrale Keuken 1 maak per dag een flinke warme maaltijd krijgen a 10 cts. Amsterdam verdeelt dagelijks 600 000 porties. Verschillende postkantoren zijn her- opend. Ook 't Belgische Consulaat. Opengebroken straten tusschen de tramrails worden hersteld met Britsch materiaal. Rotterdam heeft voor huishoudelijk gebruik ook nog geen electriclteit. De padvinders maken zich zeer verdienstelijk. De Maastunnel, die alleen door de Duitschers werd gebruikt (verboden voor Hollanders ) is weer voor 't algemeen gebruik opengesteld en voor alle verkeer. De tunnel verkeerde in staat van vervuiling. N.S.B.-ers moeten hem schoonmaken. In verschillende steden worden weer bioscopen heropend. De belangstelling is enorm. In Amster- dam bijv. staat men van 's morgens 5 tot 11 uur in de rij. De opkoopers doen plaatsen van de hand voor f. 40.- per stuk. De Betuwe is geheel verwoest door gevechten, inundatie en mijnenvelden. 60 000 menschen zijn geevacueerd, doch keeren langzamerhand terug. Er zijn hier bijna geen huizen meer. Alles is geplunderd en verwoest door de Dultschers. Vele dorpen.zooals Bemmel, 0pheusden, Zetten, Huissen en de stad Tiel zijn zoo goed als verwoest. Vele huizen zijn tot bunkers gemaakt. |
Vele doode koeien liggen te rotten. Er is geen gas, geen electra, geen melk , geen
water, kortom er is niets. Toch keeren dagelijks 4 a 500 menschen terug. Iedereen werkt op het land ook dokters en pastoors. Europa. Engeland heeft een spoedconferentie aangevraagd om de critieke voedselpositie op 't vaste land van Europa te bespreken. Die landen zijn: Engeland, Frankrijk, Belgie, Nederland, Luxemburg, Denemarken en Noorwegen. Engeland heeft tot nu toe in Westelijk Nederland 79000 ton levensmiddelen aange- voerd. Ook Denemarken zal levensmiddelen naar Holland uitvoeren. Heden is 't eerste schip uit Kopenhagen vertrokken. De verliezen van de Geallieerden vanaf de dag der invasie bedragen 767 000 man. De Nederlandssche verliezen zijn 127 man. Verre Oosten. De Ned. Marine wordt versterkt. Binnenkort zijn 150 000 man voor Indie en tegen Japan beschikbaar. Canada stelt 30 000 man tegen Japan beschikbaar. Nederl. onderzeeers gaan vanaf de Atl. Oceaan naar 't Verre Oosten. De Japanners bombardeeren Amerika door middel van ballonnen. Deze dragen bommen en drijven hiermede naar Amerika en laten ze hier of daar vallen. De Japansche productie van vliegtuigen is jaarlijksch 15 000 stuks. De Engelsche en Amerikaanscha productie bedraagt per jaar 120 000 vliegtuigen. ------------------------------------------------ EXTRA WAARSCHUWING ! ! ! ! / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / Het blijkt zeer gevaarlijk te zijn om te zonnebaden ! ! Door het eenzijdige eten dat we hier krijgen, blijkt het dat hierdoor dysenterie en hooge koortsen ontstaan. Rochette.
|
Definitielijst
- Geallieerden
- Verzamelnaam voor de landen / strijdkrachten die vochten tegen Nazi-Duitsland, Italië en Japan gedurende WO 2.
- inundatie
- Het met opzet onder water zetten van land met als doel de opmars van de vijand te verhinderen of te vertragen.
- invasie
- Gewapende inval.
Informatie
- Artikel door:
- Leo G. Lensen
- Geplaatst op:
- 19-08-2016
- Laatst gewijzigd:
- 27-01-2022
- Feedback?
- Stuur het in!
Bronnen
- Piet uit Amsterdam, dwangarbeider in Duitsland
- Ga het na: oorlogsgids-vraag11
- Een nooit geschreven dagboek
- Met dank aan Carolien Hartman voor het beschikbaar stellen van de krantjes en haar hulp bij het publiceren van de teksten.
Op zoek naar objectieve informatie of actualiteiten over WOII? Wil je je eigen battlefieldtour maken naar de locaties van oorlogen uit het verleden? Of ben je geïnteresseerd in oorlogsonderscheidingen en hun ontvangers? TracesOfWar.nl vertelt u meer!
© STIWOT, 1999-2024. Alle rechten voorbehouden. Privacyverklaring, cookies, disclaimer en copyright
