Sinds de uitvinding van de trein werden de spoorwegen steeds belangrijker voor civiel verkeer. De toepassing van de trein met haar enorme potentieel werd ook voor militaire doeleinden van steeds groter belang. Al tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog en de Eerste Wereldoorlog nam de trein een steeds grotere plaats in. Men had ontdekt dat manschappen, munitie, proviand en zwaardere benodigdheden in grote getalen konden worden vervoerd richting de gevechtsfronten. De tweedelige documentaire "Sporen naar het front" wil laten zien hoe de trein ook een grote bijdrage leverde aan het verloop van de Tweede Wereldoorlog. Historicus Guus Veenendaal en spoorwegmuseummedewerker Jos Zijlstra vertellen in deze documentaire welke rol de trein in Nederland speelde voor zowel het Nederlandse leger als de Duitse bezetter.

Al voorafgaand aan de Duitse bezetting werden door het Nederlandse leger treinen massaal ingezet. Tijdens de algehele mobilisatie in augustus 1939 werden duizenden manschappen naar de verschillende legerplaatsen vervoerd. Wim Smit, een zoon van een NS medewerker, vertelt in deze documentaire wat zich afspeelde in de periode van de mobilisatie en tijdens de Duitse bezetting van Nederland. Direct na de eerste dagen van de Duitse bezetting werkten de Nederlandse Spoorwegen al intensief samen met de Duitsers. In juli 1940 sloot de NS zelfs een akkoord met de Duitse bezetter zodat het vervoersbedrijf zijn eigen bedrijfsvoering kon blijven voeren. Daar stond tegenover dat de directie en personeelsleden van de NS bevelen van de Duitse bevelhebbers zonder vragen te stellen moesten uitvoeren. Dat dit akkoord ernstige en zeer schadelijke gevolgen zou hebben, bleek vanaf juli 1942, toen de eerste treintransporten vanaf Westerbork op gang kwamen richting Auschwitz en andere concentratie- en vernietigingskampen. Vele duizenden Joodse burgers werden op transport gezet in treinen van de NS.

Eén van de overlevenden van de deportaties is Bloeme Evers-Emden. Zij vertelt in de deze documentaire over haar eigen ervaringen tijdens deze mensonterende transporten. Op de vraag of ze het Nederlandse spoorwegmedewerkers kwalijk heeft genomen dat ze bijdroegen aan de transporten, is haar antwoord als volgt: "Nee, ik weet niet of ik zelf zo moedig zou zijn geweest. Ja, er zijn moedige mensen geweest maar de Nederlandse Spoorwegen en haar medewerkers in zijn geheel deden wat de Duitsers hen opdroegen". Het enige echte verzet van de NS vond plaats in september 1944. Direct na operatie Market Garden reed er geen enkele trein. Hiermee gaf de NS gehoor aan een oproep van de Nederlandse regering in Londen. Aangenomen werd dat de oorlog snel voorbij zou zijn en dat het Duitse leger verslagen was. Pas in 1945 trok het Duitse leger zich echter terug. Het Nederlandse spoor werd tijdens de terugtocht vernield. Honderden spoorbruggen werden opgeblazen, stations werden vernietigd.

Deel twee van de documentaire "Sporen naar het front " bestaat uit een verzameling oude opnames van treinen in dienst van het Amerikaanse leger. Deze opnames laten verschillende aspecten zien hoe treinen in de eerste helft van de vorige eeuw, dus ook voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog, gebruikt werden. De beelden, allemaal zonder commentaar, laten onder andere een treinreis van Marseille naar Mannheim door verwoest Duitsland zien en hoe een ontspoorde trein teruggeplaatst werd op het spoor. Hoewel de beelden authentiek zijn, zijn de geluiden later toegevoegd om de opnames meer tot leven te brengen.

De documentaire "Sporen naar het front" heeft twee gezichten. Hoewel deel één een goed te volgen beeld schept van hoe de Nederlandse Spoorwegen een weg zochten in bezet Nederland is de duur van de documentaire erg kort. Slechts 32 minuten. Te kort om een goed en compleet verhaal weer te geven over de verschillende aspecten van de samenwerking tussen de Nederlandse Spoorwegen en de Duitse bezetter. Aangetoond wordt dat de Nederlandse Spoorwegen weinig keus hadden. Hoewel er verzet werd gepleegd in september 1944 laten de makers van de documentaire onbeantwoord wat de gevolgen waren van dit verzet. Het Duitse leger was tenslotte niet verslagen in september 1944. Er zouden nog acht maanden van bezetting en gruwelijke onderdrukking volgen.

Het tweede deel is van de documentaire kan het gebrek aan diepgang in het eerste deel helaas niet goed maken. Zonder twijfel zijn er liefhebbers die geïnteresseerd zijn in authentieke opnames van treinen uit het begin van de vorige eeuw. Echter zonder aanvullend commentaar of duidelijke uitleg is het niet meer dan een verzameling filmbeelden waarvan menig kijker weinig zal begrijpen. "Sporen naar het front" geeft te weinig inzicht in wat zich afspeelde tijdens de bezetting van 1940 tot 1945 en dat is een gemiste kans. Daarmee lijkt de documentaire eerder geschikt voor liefhebbers van historische treinen dan voor geïnteresseerden in de rol van de trein tijdens de Tweede Wereldoorlog.