6 juni 1944, een zeer belangrijke datum wanneer het over de bevrijding van Europa gaat. Op deze dag vond de grootste amfibische landing uit de geschiedenis, operatie Overlord, op het continent plaats. Meer dan 130.000 Britse, Amerikaanse, Franse en Canadese manschappen zetten in Normandië voet op Franse bodem. Hun doel was het doorbreken van Hitler’s Atlantikwall. De Duitse Veldmaarschalk Rommel zei destijds: ‘Geloof me, de eerste 24 uur van de invasie zijn beslissend. Het wordt voor de geallieerden, maar ook voor ons, de langste dag.’

In de film volg je als kijker eerst alle betrokken partijen – de geallieerden, de Duitsers en het Franse verzet – in de dagen voorafgaand aan de invasie. Je ziet spanning van het wachten bij de soldaten en de onzekerheid bij de Duitsers over hetgeen dat komen ging. Wanneer het sein voor de invasie gegeven wordt zie je eerst hoe in de nacht van 5 op 6 juni de geallieerde luchtlandingstroepen enkele strategische opdrachten uitvoerden en hoe het Franse verzet bij de Duitsers zoveel mogelijk verwarring probeerde te stichtten. Vervolgens worden de landingen op de stranden stuk voor stuk in beeld gebracht. De film eindigt in de avond van 7 juni, wanneer een parachutist en een piloot terugblikken op hun belevenissen.

“The Longest Day” is één van de meest waarheidsgetrouwe films over de Tweede Wereldoorlog van Hollywood. De film, van de hand van producer Darryl Zanuck, is gebaseerd op het gelijknamige boek van Cornelius Ryan, ook de auteur van “A Bridge Too Far”. Ryan heeft zelf zijn boek tot filmscript herschreven. Zanuck wilde de film het karakter van een documentaire geven door bij de gevechtshandelingen het tijdstip en de plaats van handeling in beeld te brengen. Ook werden de gebeurtenissen die het slagen van de invasie zouden bepalen bijna van uur tot uur in beeld gebracht. Op deze manier moest de film nog realistischer overkomen. Een andere manier om de film realistischer over te laten komen is de keuze voor zwart-wit weergave. “The Longest Day” is met een budget van 8 miljoen dollar na “Schindler’s List” de duurste zwart-wit productie ooit.

De film belicht alle kanten van de invasie en onderscheidt zich hierin bijvoorbeeld van “Saving Private Ryan”, waarin de invasie ook een prominente rol speelt. Er wordt niet alleen aandacht besteedt aan de Britten en de Amerikanen, maar ook aan de Duitsers en de Franse bevolking. Zo zie je de geallieerde troepen in hun basiskampen wachten op het bevel van General Dwight Eisenhower, Duitse commandanten die zich voorbereiden op de komende invasie en Franse verzetsmensen die in het diepste geheim de Duitse bezetter zoveel mogelijk proberen tegen te werken. Om de verhalen van deze verschillende groepen zo goed mogelijk te verfilmen, koos Zanuck ervoor om met drie aparte regisseurs te werken. Ken Annakin hield zich bezig met het Britse verhaal, Andrew Marton met het Amerikaanse verhaal en Bernhard Wicki met het Duitse verhaal. Zij maakten hiervoor gebruik van acteurs die ook die betreffende taal spraken, waardoor iedereen de taal spreekt die je bij de door hun vertolkte persoon verwacht.

“The Longest Day” werd al in 1962 geproduceerd en in die tijd golden er nogal wat beperkingen voor filmmakers, die voor veel latere films waarin Operatie Overlord een rol speelde, niet golden. Zeker op het gebied van special effects. Ondanks het ontbreken hiervan weet Zanuck enkele gebeurtenissen (bijvoorbeeld de acties van de Britse glidertroepen en de Franse commando’s) op een schitterende wijze te verfilmen. Over het algemeen worden de beperkingen van de ouderwetse filmtechnieken dus gecompenseerd met knap filmwerk en een historisch juist verhaal dat de verschillende partijen in beeld brengt en dat maakt “The Longest Day” een zeer goede ‘Overlord-film’.

Natuurlijk zitten er wat kleine foutjes of discuseerbare fragmenten in de film, zoals het verhaal van Majoor Pluskat bijvoorbeeld. In de film maakt hij melding van de aanstormende landingsvaartuigen, terwijl men nog altijd geen zekerheid heeft over zijn werkelijke verblijfplaats die nacht. Met dergelijke discuseerbare fragmenten kampt echter elke film. Zeker de oudere films, aangezien de bron(nen) waarop zij gebaseerd zijn door hun leeftijd soms gedateerd zijn. De filmmakers geven het verhaal van 6 juni 1944 over het algemeen dus op een zeer getrouwe manier weer en dat maakt deze klassieker in combinatie met uitstekend filmwerk zo’n goede en mooie film.