Slotverklaring Franz von Papen

De PRESIDENT: Ik roep Beklaagde Franz von Papen op.
FRANZ VON PAPEN (Beklaagde): Edelachtbare, geacht Tribunaal. Toen ik in 1919 naar huis terugkeerde, trof ik een volk aan dat, verscheurd door strubbelingen tussen de partijen, na de ineenstorting een nieuwe wijze van bestaan probeerde te vinden. In die dagen van ongeluk van mijn land, meende ik als verantwoordelijk Duitser dat ik niet het recht had om werkeloos aan de kant te blijven staan. Het was mij duidelijk dat een wedergeboorte van mijn land alleen mogelijk was door middel van vrede en een intellectuele verstandhouding, een verstandhouding die zich niet alleen bezig hield met politieke vormen maar nog veel meer met de oplossing van de meest dringende sociale problemen, de eerste voorwaarde om te komen tot innerlijke vrede.
Tegen de aanval van radicale ideologieën was het nodig -volgens mijn overtuiging- dat het Christendom moest worden gehandhaafd als uitgangspunt van de nieuwe politieke orde. Het handhaven van de vrede binnen Europa zou van deze interne verstandhouding moeten afhangen. De beste jaren van mijn leven waren aan deze kwestie gewijd, binnen de gemeenschap, in het Parlement, in de staat Pruisen en in het Reich. Eenieder die op de hoogte is van de feiten weet dat ik in 1932 geen hoge functie ambieërde. Het dringende verzoek van Hindenburg namens het vaderland was als een bevel voor mij. En toen ik, net als talloze andere Duitsers onder de noodtoestand van 1933, besloot mee te werken door een vooraanstaande functie te bekleden, deed ik dat omdat ik dat als mijn plicht beschouwde, omdat ik geloofde in de mogelijkheid, het Nationaal Socialisme in een verantwoorde richting te sturen en omdat ik hoopte dat het handhaven van Christelijke principes het beste tegenwicht zou vormen tegen ideologisch en politiek radicalisme en een vredige binnenlandse en buitenlandse ontwikkeling zou garanderen.
Dat doel werd niet bereikt. De kracht van het kwade was sterker dan de kracht van het goede en voerde Duitsland onvermijdelijk naar de afgrond. Maar moet dat een reden zijn om diegenen te vervloeken die het vaandel van het geloof hoog hielden in de strijd tegen het ongeloof? En geeft dat Rechter Jackson het recht te beweren dat ik niets anders was dan een hypocriete vertegenwoordiger van een goddeloos regime? Of wat geeft Sir Hartley Shawcross het recht om met hoon, spot en verachting te zeggen: "Hij prefereerde regeren in de Hel boven dienen in de Hemel."
Heren Aanklagers, het is niet aan u hier te oordelen, dat is aan anderen. Maar ik wil dit vragen: Is de kwestie van het verdedigen van geestelijke waarden nu meer dan ooit niet het centrale thema in de pogingen een wereld te herbouwen? Ik meen dat ik mijn verantwoordelijkheid met een helder geweten onder ogen kan zien. Liefde voor vaderland en volk was de enige bepalende factor bij al mijn daden. Ik sprak zonder vrees voor de mens wanneer ik moest spreken. Het was niet het Nazi regime maar het vaderland dat ik diende toen ik, ondanks de grootste teleurstellingen vanwege het vervliegen van mijn hoop op het gebied van de binnenlandse politiek, vanuit de voordelige positie van mijn diplomatieke ambt tenminste probeerde de vrede te bewaren.
Als ik mijn geweten onderzoek vind ik geen schuld daar waar de aanklager ernaar heeft gezocht en beweerd te hebben gevonden. Maar waar is de man zonder schuld en zonder fouten? Vanuit historisch oogpunt bezien kan deze schuld misschien worden gevonden op die dramatische dag, 2 december 1932, toen ik niet heb geprobeerd de Reichspräsident met alle mij ten dienste staande middelen over te halen om bij de beslissing te blijven die hij de avond ervoor had genomen -ondanks de schending van de Grondwet en ondanks het dreigement van Generaal von Schleicher een burgeroorlog te beginnen.
Wil de aanklager al diegenen vervloeken die met de beste bedoelingen aanboden om mee te werken? Beweert hij dat het Duitse volk in 1933 Hitler koos omdat zij oorlog wilden? Beweert hij werkelijk dat het overgrote deel van het Duitse volk zijn enorme geestelijke en materiële offers bracht -zelfs zijn jeugd offerde- op de slagvelden van deze oorlog alleen maar voor Hitler's utopische en misdadige doeleinden?
Dit Hoge Tribunaal staat voor de oneindig moeilijke taak, zonder nog voldoende afstand in tijd van de catastrofe te hebben genomen, om oorzaken en gevolgen van de historische ontwikkelingen in hun juiste verband te kunnen zien.
Slechts wanneer dit Hoge Tribunaal de historische waarheid erkent en aanvaardt, dan zal de historische betekenis van dit Tribunaal worden waargemaakt. Alleen dan zal het Duitse volk, ondanks de verwoesting van zijn Reich, niet alleen zijn fouten inzien maar ook de kracht vinden voor zijn toekomstige taak.

Zie ook: Vonnis Von Papen.