Gedenkteken St. Martinuskerk

Aan de buitengevel van de Sint-Martinuskerk bevindt zich een plaquette met de namen van vier in het verzet omgekomen geestelijken. De geestelijken in Limburg hebben een belangrijke rol gespeeld in de strijd tegen de buitenlandse overheersing. De plaquette herdenkt niet alleen de belangrijke positie die de kerken in het verzet hadden, maar ook het feit dat de geestelijken grote risico's namen.

Om de Nederlandse bevolking onder controle te krijgen, hadden de bezetters de kerken onder druk gezet. Ze protesteerden publiekelijk in woord en geschrift, maar de oppositie van de kerk ging veel verder dan dat. De Venlose decaan Jules van Oppen stierf in het concentratiekamp Herzogenbusch (Vught), nadat hij zich herhaaldelijk tegen de nazi-propaganda had geuit. Hij was de eerste kerkambtenaar van Limburg die in Duits gevangenschap overleed, maar niet de laatste: Kaplan Naus volgde namelijk.

Maar waarom vond de Kerk het verzet in Limburg was zo belangrijk? Dat kwam door haar bijstand aan de onderduikers, waarvoor ze in de eerste plaats voedsel en kleding hadden georganiseerd. Hoewel dit vrij onschuldig lijkt dachten de Duitsers hier anders over en daarnaast waren voor voedsel of kleding kaarten nodig, die gestolen of vervalst moesten worden.

Omdat het eenvoudiger werkt met wat hulp was er dus een krachtige organisatie nodig. Kaplan Naus had het idee om het verzet parallel met de bestaande kerkelijke organisatiestructuur te ontwikkelen. Dat was een even simpel als ingenieus systeem dat het een model werd voor andere verzetsgroepen. Uiteindelijk werd Kaplan Naus verraden en gevangen genomen. Hij stierf in het concentratiekamp Bergen-Belsen op de dag dat Venlo werd bevrijd.

Henk de Jong (Haarlem) en Christofoor Meulendijks (Bergen-Belsen) zijn de andere twee overleden geestelijken op de plaquette.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Projekt Memoo
• Foto's: Lennard Bolijn