Nederlandse Oorlogsgraven Smilde

Op de begraafplaats Kerkenveld te Smilde liggen vlak bij de ingang 5 oorlogsgraven: 4 Nederlandse graven en één Frans graf;

Aafko de Vries
De Vries was opperwachtmeester bij de Koninklijke Marechaussee in Smilde. Hij was lid van de LO (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers) en bovendien van de GDN (Geheime Dienst Nederland). Hij bespioneerde de Duitse verdedigingswerken in Smilde. Als gevolg van de Duitse inval bij Anne Smallenbroek, waar informatie werd gevonden over andere groepsleden, werd hij op 26 januari 1945 gearresteerd en overgebracht naar het huis van bewaring in Assen.

Uit gevangenissen in Assen, Zwolle, Almelo, Colmschate, Doetinchem en Apeldoorn werden in totaal 117 mannen gehaald, om te worden gefusilleerd als vergelding van de mislukte aanslag op Rauter. De jongste was 17, de oudste 75 jaar. De Vries was een van hen. Al deze mannen werden in de ochtend van 8 maart op de plaats waar nu het Woeste Hoeve monument staat, gefusilleerd. Op de dag van de executie was Aafko 36 jaar oud, hij was gehuwd en had 2 kinderen. In Amsterdam, Amersfoort, Fort De Bilt en op de Waalsdorpervlakte werden vanwege dezelfde aanslag in totaal 146 mannen gefusilleerd.

Rauter was zelf in Nederland de initiatiefnemer geweest van deze represaillemaatregelen. Hij had zelfs duidelijke quota ingesteld, zoals 10 levens voor een Duitse dode en 3 voor een Nederlandse dode in Duitse dienst enz. In juni 1944 had Hitler bevolen dat de berechting van verzetsmensen gestopt moest worden. De Duitse SD kreeg toen vrij spel om met mensen die ze oppakten te doen wat ze wilden, zij werden de zogenaamde Todeskandidaten.

Half september geeft Rauter bevel om verzetsmensen als represaille aan de openbare weg dood te schieten en hun lichamen lange tijd te laten liggen. Voorbijgangers werden gedwongen toe te kijken bij de executies. Zo hoopten ze het verzet te breken.
Nu Rauter zelf het slachtoffer was, werd het een represaille op grote schaal. SS-Brigadeführer Karl Eberhard Schöngarth nam de taken van Rauter over. Hij was verantwoordelijk voor de uitvoering van de vergeldingsactie. Toch was Rauter zelf niet minder verantwoordelijk. Hij is nooit buiten bewustzijn geweest en Schöngarth heeft in het ziekenhuis overleg met hem gepleegd.

Albert Turksma
Turksma is op 27 jarige leeftijd op 8 april 1945 te Diever gesneuveld. Een jaar daarvoor trouwde hij met Jitske Pranger. Hun in maart 1945 geboren zoontje Albert, overleed op 30 april 1945 en is bij zijn vader begraven.

Jan Eleveld
Eleveld was landbouwer van beroep en tijdens de oorlog lid van de verzetsgroep Smilde. De groep kwam op 8 april 1945 net over de provinciale grens te Ooststellingwerf in gevecht met landwachters, waarbij Eleveld is gesneuveld.

Hein Oldenkamp
Oldenkamp was filiaalhouder van beroep en tijdens de oorlog ook lid van de verzetsgroep Smilde. De groep kwam op 9 april 1945 ter hoogte van de Lyclamavaart onder Appelscha in gevecht, waarbij Oldenkamp sneuvelt.

Jean Marie Ravenel
In de nacht van 7 op 8 april 1945 stijgen 46 Stirlings vanaf 3 vliegvelden in Engeland op, om de Franse parachutisten van Operatie Amherst naar Noord-Oost Nederland te brengen. Ravenel echter niet, hij zit met 14 andere parachutisten van de stick Lageze in een toestel met motorpech.

Nog snel moet de groep overstappen in een ander toestel, maar omdat de andere toestellen al te ver weg zijn, wordt besloten dat ze niet meer mogen opstijgen. Ravenel zijn collega Buchart schrijft hier later over; ’Een voor een moeten we weer uitstappen, opgetuigd als muilezels en moeten we, en dat is het toppunt voor een para, die ladder weer te vóét afdalen’.

Buchard beschrijft dat ze na een kopje thee, in een vertrek met hun parachute als hoofdkussen, de nacht afgewacht hebben. Hij sprak toen met Ravenel, die zijn hart bij hem uitstortte en het verloop van zijn leven beschreef, maar ook foto’s liet zien van zijn verloofde en zijn ouders.

In de nacht van 8 op 9 april vertrok hun vliegtuig alsnog naar Nederland. De groep landt in duisternis en dichte mist dicht bij elkaar. Ravenel die als 9e sprong, bleek in de lucht met een materiaalcontainer in botsing te zijn gekomen, waardoor de parachutes verward raakten en niet goed openden. Zijn collega’s vonden Ravenel die overleden was.

Collega Guyon had zijn been gebroken bij de landing. Hij werd eerst verstopt en later ondergebracht in een nabijgelegen boerderij. Ondanks dit tragische begin van hun optreden, viel de groep dezelfde dag al een Duits konvooi aan. Later veroverden zij de Veenhoopsbrug waardoor, geholpen door Jan Voortman uit Smilde, de door de Duitsers geplaatste explosieven verwijderd konden worden. Later opnieuw aangebrachte explosieven werden wederom door Voortman en zijn vader verwijderd.

De groep bracht zware verliezen toe aan een groep van 60 Duitse soldaten die vanuit Assen hun richting op gestuurd waren. De brug veranderde soms van ‘eigenaar’, maar werd door de groep van Ravenel heroverd. Zij konden het in bezit houden totdat op 13 april de eerste Canadese tank de brug opreed.