Strafkamp Versen (Emslandlager IX)

Emslandlager IX (Versen) in het Emsland, op slechts enkele kilometers van de Nederlandse grens, werd opgericht in 1938 als strafkamp voor tegenstanders van het Nazi-regime. Er was in het begin ruimte voor 1500 gevangenen. Bij het uitbreken van de oorlog werd het kamp omgevormd tot krijgsgevangenenkamp: Stalag VI B Versen (samen met Fullen, Wesuwe en Oberlangen). Hierbij werd het in eerste instantie voornamelijk gebruikt als doorgangskamp voor Nederlandse, Belgische, Franse en Poolse krijgsgevangenen.

In 1944 en 1945 werd het kamp voornamelijk gebruikt als interneringskamp voor Italiaanse militairen. Zij ondergingen net zoals de Russische gevangenen een zwaar regime waaronder ontginningsarbeid onder zware omstandigheden in het veen. Vanaf eind 1944 werden gevangenen uit het concentratiekamp Neuengamme eveneens voor arbeid ingezet. Tussen 16 november en 6 december werden hier 199 sterfgevallen geregistreerd. In totaal stierven hier 566 concentratiekamp gevangenen, zij liggen begraven in een massagraf.
Het kamp werd opgeheven op 25 maart 1945.

Op de plaats van het kamp staat nu een gevangenis. De begraafplaats (Kriegsgräberstätte) is pas echt aangelegd in 1945. Hier rusten nu met naam 297 gevangenen van de buitencommando's van Neuengamme. Daarnaast liggen hier nog 71 onbekende gevangenen die zijn gestorven tussen 1933 en 1936 in de kampen Börgermoor, Esterwegen en Neusustrum. Zij zijn vanuit de begraafplaats Esterwegen in 1955 overgebracht.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: DIZ Emslandlager
• Foto's: Meijco van Velzen (1), Geert Westerhof (2, 3, 4, 5)

< >