Kazemat Maastricht 2

Rue du Fort, Eben-Emael

België Luik Eben-Emael

Dit is de observatiekoepel op artilleriekazemat Maastricht 2.

Deze bunker bevind zich de westzijde van het fort en 'kijkt uit' op koepel 120.

Bij de aanval op het fort was het de Duitsers er alles aan gelegen de weinige observatiepunten die het fort had uit te schakelen. Te bedenken valt dat de geschutsbunkers zelf geen eigen observatiemogelijkheden hadden. Ze konden zelf niet naar buiten kijken, behalve via de observatiekoepels op de diverse bunkers. Deze kleine koepels waren voorzien van een periscoop waarmee ook als de observatiesleuven van binnenuit gesloten waren, het fort alsnog mogelijkheid had de omgeving op te nemen.

De koepel op kazemat Maastricht 2 werd op 10/11 mei 1940 aangevallen. Getuige zijn de kogelinslagen op de koepel en de inslag van de holle lading (50 kg). Deze holle lading was zo krachtig dat het de holte waar de periscoop in was bevestigd vervormd heeft. De periscoop zal dan ook gelijk buiten gebruik zijn gesteld door deze aanval waardoor kazemat Maastricht 2 geen mogelijkheden meer had tot observatie. Bij deze koepel is de uitwerking van een holle lading beter te zien dan op koepel 120. De impact van de samengeperste inwerking kwam echter niet door de 30 cm stalen bepantsering. De inwerking op staal was slechts 20 cm. Echter door de drukgolf van de ontploffing braken staalsplinters aan de binnenzijde van de koepel af waarbij de twee aanwezige soldaten, soldaat DAVID Albert en wachtmeester MARCHOUL René, om het leven kwamen.

Foto 4 laat de schade zien aan de binnenzijde van de koepel. De afdruk van de holle lading is duidelijk te zien.

Tevens vielen zij kanon 3 aan (van voren gezien het meet linkse kanon) met een holle lading aan. In eerste instantie probeerde ze een holle lading van 50 kg te plaatsen. Maar deze kregen ze niet bevestigd. De holle lading van 12,5 kg kon wel bevestigd worden. De ontploffing sloeg het kanon naar binnen (foto 5), waarbij 2 soldaten, FERIRE Georges en PHILIPPE Paul, direct om het leven kwamen, een derde, VERBOIS Jean, overleed niet veel later. Doordat het kanon naar binnen was geslagen konden de Duitsers de kazemat binnen dringen en opende het vuur op de overgebleven soldaten. Zij vluchten naar beneden. De commandant besloot kazemat Maastricht 2 op te geven en liet de toegangsdeuren naar de kazemat sluiten en bewaken door 4 soldaten. Zij zaten net als bij kazemat Maastricht 1 achter een stapel zandzakken en een mitrailleur klaar deze toegang bij forcering verder te verdedigen.

Zo probeerde de Duitse aanvallers bij iedere bunker (kazemat) de koepel buiten gevecht te stellen, en het fort steeds verder zijn observatiemogelijkheden te beperken. Zoals aangegeven konden de geschutsstellingen in de bunkers zelf, niet naar buiten kijken. Zij waren afhankelijk van hun observatieposten. Dit bleek achteraf een fout in het ontwerp.

De kleine gaten boven op de koepel zijn boringen van de Duitsers geweest. Ze hadden na de slag monsters genomen om de opbouw van het staal te analyseren.

Nadat hef fort veroverd was, zijn alle inslagen die de holle ladingen hadden veroorzaakt, met cement opgevuld. Reden hiervoor was dat de Duitsers de uitwerking van de holle lading, wat op dat moment een geheim wapen was, niet wilde prijsgeven. Het fort werd gebruikt voor propaganda doeleinden en diverse militaire hoogwaardigheidsbekleders van bevriende naties werden er rondgeleid. Het onveroverbare en sterkste fort van Europa, dat Duitsland al na 2 dagen tot overgave had gedwongen.

Zie ook de schade die een holle lading van 50 kg aanrichtte op de koepel van bunker MN29 te Charneux. Bij deze koepel is de schade niet hersteld en is zeer duidelijk te zien wat de geconcentreerde explosie van bijna 3.000 graden celcius op de koepel van 36 cm dik staal aanricht. Het brand er geheel doorheen en vernietigt alles op weg dat het tegenkomt. Bij deze koepel is de schade achteraf niet verhult met cement.