Gedenkteken Politieke Gevangene Maria Deveux

In een plantsoen aan de St. Martinuskerk in Sugny staat een gedenkplaat voor Maria Deveux, heldin van het dorp.

"Place Maria DEVEUX
Geboren in Sugny
Politieke gevangene van de twee oorlogen
Gestorven op 8 april 1945
tijdens de overplaatsing van het kamp van Mauthausen naar Belzen na de erbarmelijke omstandigheden van gevangenschap."

Maria DEVEUX was 19 jaar toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Ze zou in deze periode informatie hebben verstrekt over de bewegingen van het Duitse leger aan de Franse soldaten die waren omsingeld en verborgen in de bossen en die probeerden zich weer bij hun linies te voegen. Haar actie werd ontdekt en ze werd opgesloten.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed Maria het opnieuw.
Ze werkte in Brussel in een hotel dat door Duitse officieren werd bezocht en kon weer informatie aan de geallieerden doorgeven. Ze werd echter verraden door één van haar beste vrienden en werd op 22 september 1942 door de Gestapo gearresteerd.
Ze zat eerst 11 maanden in de gevangenis van Sint-Gillis voordat ze naar Duitsland werd gedeporteerd, waarschijnlijk eerst naar Ravensbrück om op 7 maart 1945 in het kamp Mauthausen te belandden.
Op 17 maart werden na een selectie de oudste en/of zieke vrouwen overgebracht naar het kamp Bergen-Belsen. Maria en haar metgezellen reisden staand in een open wagen bij vriestemperaturen. Kort na aankomst stierf zij van uitputting en kou, zoals veel van haar metgezellen. Enkele dagen later werd het kamp Bergen-Belsen bevrijd.
Overlevenden getuigden van Maria's beproeving en ook van haar kwaliteiten: een speels karakter, een ontembare moreel en een gepassioneerde hulpvaardigheid.
Maria was op zijn zachtst gezegd een vrouw met duizend eigenschappen

Tussen de twee wereldoorlogen was zij een alleenstaande moeder met een zoon, Jean.
Hij zou later ook gedeporteerd worden naar een kamp in Duitsland. De redenen voor zijn deportatie zijn onbekend maar waarschijnlijk had hij meegewerkt aan de spionage van zijn moeder. Hij kon later gelukkig naar Sugny terugkeren.

In 1992 deed een veteraan van de Sugny-maquis, Roland Titeux, neef van Maria, met zijn veteranenafdeling het nodige om haar niet te vergeten. Het kerkplein werd toen vernoemd naar haar en er werd een plaquette aangebracht. Door dit gebaar, en door het voorbeeld van Maria Deveux, blijven alle weerstandsvrouwen in onze herinnering.

Bron: Maison du Souvenir. (https://www.maisondusouvenir.be/maria_deveux.php)

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Marie-Christine Vinck
• Foto's: Marie-Christine Vinck