Herdenkingsmonument XXIste En XXIIste Jodentransport Langdorp

Monument voor de slachtoffers van het XXIste en XXIIste Jodentransport te Langdorp (Aarschot).

De feiten
Het getuigenrelaas van getuige Rosa Luyten begint als volgt: ‘Op 31 juli 1943 kwam er een trein voorbij die vertraagde en tot stilstand kwam aan het sein van de Opperstraat. Het was tien uur en mooi weer […]. We hoorden schieten en we vluchtten naar binnen. Nadat de trein vertrokken was, gingen we een kijkje nemen bij de spoorweg. Daar lagen drie mensen dood.’ Het nuchtere verhaal laat weinig ruimte voor de intense emoties die er moeten geweest zijn bij de ontsnappingspoging van de joden uit het XXIste transport op weg naar het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau. In totaal konden acht joden ontsnappen. Vier onder hen – een vrouw en drie mannen – hebben het niet overleefd. De gemeentebediende kon geen namen noteren, alleen het nummer op het kartonnen bord dat ze op zich droegen. De lichamen werden door de pastoor van Langdorp zonder kerkelijke dienst op het kerkhof van Langdorp begraven, in ongewijde grond.
Dezelfde getuige vertelt ook van vier geslaagde ontsnappingen, hoe gewonden door gewone mensen verzorgd worden, onderdak wordt gegeven en vermoedelijk door verzetsmensen in veiligheid worden gebracht.

In dit XXIste konvooi werden de 1.553 mannen, vrouwen en kinderen in de afgesloten wagens vervoerd, dicht opeengepakt, in een onmenselijke, adembenemende hitte en stank. Slechts 22 mannen en 22 vrouwen van dit konvooi zouden Auschwitz overleven.

Het herdenkingsmonument
Het monument werd op 16 september 2018 onthuld. Het bestaat uit een sobere hardstenen plaat tegen een brok ijzerzandsteen, die geschonken werd door de norbertijnen van het nabije Averbode.
Het bijbelcitaat uit het boek Deuteronomium roept op om niet te vergeten. Het verwijst naar de orthodoxe joden die gedeporteerd werden. Het andere citaat op de steen is van liberale jood Isaac Jankel Rozenberg, een van de overlevenden van het XXIste transport. Het is de wens om ondanks alle verschrikkingen te blijven opkomen voor de waardigheid van iedere mens.

Heeft u zelf meer informatie over deze locatie? Lever het aan!

Gebruikte bron(nen)

• Tekst: Jan Rymenams
• Foto's: Jan Rymenams