Liberation Route Marker 021

Nederland Gelderland Oosterbeek

Liberation Route Europe is gecertificeerd als Cultural Route of the Council of Europe. Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945.
Het gehele traject bestaat uit themaroutes die per fiets, te voet of per auto kunnen worden afgelegd. Deze routes passeren tal van historische- en interessante locaties en vertellen verhalen vanuit een veelvoud aan perspectieven die belangrijk waren in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog.
Iedere route is voorzien van zogenaamde markers. Dit zijn grote keien of zuilen die zijn voorzien van tekst of mogelijkheden om de verhalen te beluisteren. Daarnaast zijn er vele ‘Vectors of Memory’ geplaatst, die aangeven dat de passant zich op een van de Liberation Routes begeeft.
De routes zijn terug te vinden op de website van Liberation Route Europe of in de app via welke ook veel verhalen te beluisteren zijn.

Terugtrekking uit Oosterbeek
Na een week van gevechten werd duidelijk dat operatie Market Garden was mislukt. Op dat moment waren veel Britse en Poolse parachutisten ingesloten en bevonden zich aan de verkeerde kant van de Rijn. Velen werden op 25 september 1944 geëvacueerd. Van de 10.600 parachutisten die nabij Arnhem werden gedropt, konden er 2.398 ontsnappen.

Na dagenlange gevechten werd het op 25 september duidelijk dat de geallieerde posities ten noorden van de Rijn onhoudbaar waren. Nog diezelfde nacht probeerden de geallieerden zoveel mogelijk van hun soldaten uit de omgeving van Oosterbeek weg te krijgen. Deze operatie kreeg de codenaam 'Berlin'. Aan de zuidkant van de rivier coördineerden Canadese en Britse ingenieurs de ontsnapping, die plaats had tijdens hevige stortregens. Herhaaldelijk staken de ingenieurs de rivier over om de uitgeputte soldaten naar de overkant te helpen. Ondertussen probeerde het Britse 30e Legerkorps de evacuatie te maskeren door middel van hevig artillerievuur.

De evacuatie was mede mogelijk door de vastberaden Poolse parachutisten die onder leiding van generaal Sosabowski hun mannetje stonden vlakbij Driel. Zij hielden de Duitsers lang genoeg van zich af waardoor 2.400 in het nauw gedreven soldaten de Rijn konden oversteken. Op de vroege dinsdagmorgen van 26 september moest operatie Berlin worden afgebroken vanwege het toenemende zware geschut van de Duitsers. Zelfs toen nog probeerden vele soldaten naar de overkant te zwemmen. Sommigen haalden het, anderen verdronken. Zo'n driehonderd soldaten die zich op de oever van de rivier bevonden, moesten het opgeven. Met deze overgave kwam de slag om Arnhem, en tegelijkertijd ook operatie Market Garden, tot een eind. Van de 10.600 parachutisten die waren gedropt nabij Arnhem, konden er 2.398 worden geëvacueerd, sneuvelden er 1.485 en werden er 6.414 gevangen genomen.

Audiospot - Terugtrekking uit Oosterbeek